Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Au Akaipoipoanga Rekareka Tei Akangateitei ia Iehova

Au Akaipoipoanga Rekareka Tei Akangateitei ia Iehova

Au Akaipoipoanga Rekareka Tei Akangateitei ia Iehova

Ko Welsh raua ko Elthea kua akaipoipoia i Soweto, i Aperika Apatonga, i te 1985. I etai tuatau ka akara raua ma ta raua tamaine ko Zinzi i to raua au tutu i te akaipoipoanga, e kua akamanako akaou i taua ra rekareka ra. Te inangaro ra a Zinzi kia akataka i te au manuiri i te akaipoipoanga e te rekareka ra i te au tutu o tona metua vaine tei akakakau maneaia ra.

KUA akamataia te akaipoipoanga ma tetai tuatua akaipoipo anga orongaia i roto i tetai are uipaanga i Soweto. I reira kua imene tetai pupu mapu Kerititiano i te au imene akapaapaa i te Atua i roto i nga tuanga reo e a ra. I muri iora, kua rekareka te au manuiri i tetai kaikaianga ma tetai akatangi anga maru i te tepe o te au imene Patireia i te tuanga i muri maira. Kare e au kava akakona i orongaia, e kare oki i tangi maata roa te au imene e kare oki e uraanga. Mari ra kua rekareka te au manuiri i te taokotaianga kapiti e te akameitakianga i taua nga tokorua ra. Kapiti katoa kua pou e vaitata i te toru ora taua au ravenga ra. “Ko tetai akaipoipoanga ia te ka apai mai i te au maaraara meitaki kiaku,” ta tetai tangata pakari Kerititiano ko Raymond i karanga.

I te tuatau o to raua akaipoipoanga, e nga tangata rave angaanga ua a Welsh raua ko Elthea i te opati manga o te Taiate Punanga Tiaki Pipiria e te Pepa i Aperika Apatonga. Kare e rauka ia raua kia tutaki i tetai akaipoipoanga maata. Kua iki etai au Kerititiano kia akaruke i te angaanga orometua i te au tuatau ravarai e kia rave au angaanga kia peke ei te tutaki anga no tetai akaipoipoanga maata. Inara, kare a Welsh raua ko Elthea i mii i ta raua iki anga i te akaipoipoanga meangiti ua no te mea kua akatika te reira kia rave ua atu raua i te tavinianga i te Atua ei nga orometua rave i te angaanga i te au tuatau ravarai tae roa ki te anau anga mai a Zinzi ra.

Inara, ka peea me ka iki nga tokorua kia rave i te akatangianga imene e te uraanga i to raua akaipoipoanga? Ka peea oki me ka iki raua kia oronga uaina me kare etai au kava akakona ra? Ka peea me ka rauka ua ia raua te tutaki i tetai akaipoipoanga mamaata? Akapeea e papu ei ia raua e ka riro mai te reira ei tetai atianga mataora tei tau no te aronga akamori i te Atua ra? Ka anoanoia te akamanako anga no taua au uianga ra, no te mea te akaue ra te Pipiria: “E teianei, te kai ra e te inu ra oki, e te au mea ravarai ta kotou e rave na, e rave anake ïa ma te akakakā i te Atua.”​—1 Korinetia 10:31.

Kopaeanga i te Kariei

E mea ngata ia kia tamanako i tetai akaipoipoanga reka kore. Te maata atura te kino i te raveanga kia mamao atu e te raveanga i te au kariei kare i akaaereia. I te au akaipoipoanga kare no te Au Kite, kua tupu te au apinga akangateitei kore i te Atua ra. Ei akatauanga, te inu anga kava kia kona roa e mea matauia ia. E mea mii ra, kua tupu teia i etai au akaipoipoanga Kerititiano.

Te akamatakite maira te Pipiria e “e kanga maata tei te kava kona.” (Maseli 20:1) Te aite anga o te tuatua Epera tei uriia ra e “kanga” “kia maniania maata.” Me ka rauka i te kava i te akariro i tetai tangata okotai kia maniania, e tamanako ana e eaa te ka tupu i etai urupu maata me ka kapiti i te inu anga maata rava! E tika ra, e ngoie ua taua au atianga ra kia taeke atu ki roto i “te konā kava, te kariei, e mei te reira te tu,” tei papaia ra i te Pipiria ei “au angaanga a te kopapa.” Te akakore ra taua au ravenga ra i etai ua atu tei kore e tataraara mei te akatuanga anga i te ora mutu kore i raro ake i te tutara anga a te Patireia o te Atua ra.​—Galatia 5:​19-21.

Kua taikuia te tuatua Ereni no te “kariei” ei akataka i tetai pupu mapu maniania e te manga kona ra i te arataa tei imene, e tei ura, e tei akatangi imene ra. Me inu kotinga kore ua i te kava akakona i te akaipoipoanga ra, e me e akatangianga imene maata e te uraanga tau kore ua, te vaira te tu kino tikai e ka riro taua atianga ra ei apinga mei te kariei rai. I roto i taua tu reva ra ka ngoie ua te topa te aronga paruparu ra ki roto i te timataanga e ka rave i etai atu angaanga a te kopapa ra mei “te akaturi, te tuatua viivii ra, e te kanga, [me kare ka rave i] te riri.” Eaa te ka rauka kia raveia ei akakore i taua au angaanga a te kopapa ra i te akakino anga i te rekareka no tetai akaipoipoanga Kerititiano? Kia pau i taua uianga ra, e akamanako tatou i ta te Pipiria i tuatua no tetai akaipoipoanga ra.

Tetai Akaipoipoanga ta Iesu i Aere Atura

Kua patiia a Iesu ratou ko tana au pipi kia aere atu ki tetai akaipoipoanga i Kana i Galilea ra. Kua ariki ratou i taua patianga ra, e kua tauturu atura Iesu i te rekareka anga o taua atianga ra. I te pou anga te uaina, kua maani temeio atura aia i tetai atu uaina meitaki ra. I muri ake i te akaipoipoanga, ko tei toe mai kare e ekoko anga e kua akatupu i te au anoano o taua tane akaipoipo ou ra e tona ngutuare tangata no tetai tuatau.​—Ioane 2:​3-11.

Te vaira etai apiianga te ka kiteaia e tatou mei te akaipoipoanga ta Iesu i aere atura. Te mea mua, kare a Iesu ratou ko tana au pipi i aere ua atu ki taua oroa akaipoipoanga ra. Te tuatua taka meitaki maira te Pipiria e i patiia mai ratou. (Ioane 2:​1, 2) Pera katoa, i etai akatutu anga e rua no nga oroa akaipoipoanga, kua tuatua putuputu maira Iesu no te au manuiri i aere atu ki reira no te mea i patiia atu ratou.​—Mataio 22:​2-4, 8, 9; Luka 14:​8-10.

I etai enua e peu no te aronga ravarai i taua ngai ra kia aere ua atu ki tetai oroa akaipoipoanga me kua patiia e me kare katoa oki. Inara, ka rauka teia kia taki atu ki te tu ngata i te pae o te moni. Ko tetai nga tokorua kare ra i maata ta raua moni penei ka o atu ki te kaiou kia papu ei e ka rava te kai e te inu na tetai urupu kotinga koreia. No reira, me ka iki tetai nga tokorua Kerititiano kia akono i tetai oroa mama ua ma tetai numero manuiri akatakaia, ka tau te reira kia akamanakoia e kia akangateiteiia e te au oa Kerititiano kare ra i patiia atu. Tetai tangata tei akaipoipoia i Cape Town, i Aperika Apatonga, te maara ra i te patianga e 200 manuiri ki tona akaipoipoanga. Inara, e 600 tei aere atu, e viviki ua te pouanga ta ratou kai. I roto i taua aronga kare ra i patiia atu ko tetai pati ki te manuiri tei tutaka aere ua ra i Cape Town i te openga epetoma o taua akaipoipoanga ra. Ko te arataki o taua tutaka pati ra e kopu tangata mamao ke atu no te vaine akaipoipoia ra e kua irinaki i tana tika kia apai atu i taua pupu katoa ra ma te kore ua e tuatua anga ki te vaine me kare te tane akaipoipoia ra!

Me kare i akakiteia e e tuera ua tetai akaputuanga no te oroa ki te katoatoa, kare tetai pipi mou a Iesu e aere atu ki taua oroa akaipoipoanga ra kare i patiia e kia kaikai e kia inu oki tei orongaia ra na te au manuiri patiia mai. Te aronga tei manako ra kia aere atu e kare i patiia ka tau kia ui kia ratou uaorai, ‘Kare ainei toku aerenga ki teia oroa akaipoipoanga e akaari i tetai ngere i te aroa no nga tangata akaipoipo ouia ra? Kare ainei au e akatupu i tetai tu tau kore e te akakore anga i te rekareka no taua atianga ra?’ Kare e kia riri no te kore e patiia mai, penei ka tuku aroa atu tetai Kerititiano kite ra i tetai tuatua akameitaki atu i nga tokorua ra e ka inangaro atu ei i ta Iehova akameitakianga ia raua. Penei ka akamanako katoa aia i te tauturuanga i aua nga tokorua ra na te tuku atuanga i tetai apinga ei kapiti mataora anga ki to raua ra akaipoipoanga.​—Koheleta 7:9; Ephesia 4:28.

Naai te Apainga?

I etai tuanga o Aperika, e peu matauia na te au kopu tangata ruaine e akono i te au akanoonoo anga akaipoipoanga. Penei ka akameitaki te au tokorua no teianei, i te mea ka mama mai ratou i te apainga pae moni. Penei ka manako ngakau ratou e ka mama katoa mai ratou i te apainga no tetai ua atu apinga te ka tupu mai. Inara, i mua ake i te arikianga i tetai ua atu tu no te tauturu anga mei ko mai i te au kopu tangata aroa, ka tau nga tokorua kia papu e ka akangateiteiia to raua uaorai au inangaro.

Noatu rai e ko Iesu e Tamaiti na te Atua no te “rangi mai,” kare e akakite anga e i rave aia i te arataki anga i te maataanga o te au tumu i te akaipoipoanga i Kana ra. (Ioane 6:41) Kareka ra, te akakite maira te tataanga Pipiria kia tatou e na tetai ke atu tei akataoongaia ko “te tutara o te oroa” ra. (Ioane 2:8) Ko teia tangata kua akonoia aia i raro ake i te upoko ngutuare ou ra, koia te tane akaipoipo ra.​—Ioane 2:​9, 10.

Ka tau te aronga kopu tangata Kerititiano ra kia akangateitei i te upoko akataoongaia e te Atua no te pamiri ou ra. (Kolosa 3:​18-20) Koia tei tau ra kia rave i te apainga no te au mea raveia i tona akaipoipoanga ra. E mea tika ra, ka tau te tane akaipoipo ra kia akono tau, e me ka rauka, kia akono i te au inangaro o tana vaine, tona nga metua, e tona nga metua ongai. Inara, me ka manono te au kopu tangata kia rave i te au akanoonooanga patoi i te au inangaro o nga tokorua ra, ei reira penei ka akakore aroa ua atu aua nga tokorua ra i ta ratou tauturu e ka tutaki atu ei no to raua akaipoipoanga akaaka ua ra. Na teianei tu kare e apinga e tupu me akaruke mai taua nga tokorua ra ma te au maaraara anga mareka kore. Ei akatauanga, i tetai akaipoipoanga Kerititiano i Aperika, kua rave tetai kopu tangata akarongo kore tetai pu akaaere i te oroa kua taaki aia te karati ki te au tupuna kua mate ra!

I etai taime te akaruke ra nga tokorua akaipoipoia no to raua honeymoon i mua ake i te openga o te oroa akaipoipoanga ra. I taua tu ra, ka tau te tane akaipoipo ra kia akanoonoo no te apainga a te aronga noo maira kia papu e ka rave tamouia te au turanga Pipiria e kia akaotiia te oroa ra i tetai ora tau.

Paranianga Matakite e te Tau Oki

I te akara anga, e maata te kai meitaki i te akaipoipoanga ta Iesu i aere atura, no te mea kua akataka maira te Pipiria i te reira ei oroa akaipoipoanga. Mei tei akakiteia maira, e maata katoa te uaina. Kare e ekoko anga, e akatangianga imene tau e te uraanga meitaki i reira no te mea e tu matauia no te oraanga ngati Iuda ra. Kua akakite maira Iesu i teia i tana akatutuanga rongonui no te tamaiti kaimoumou ra. Kua mataora maata te metua apinganui o taua tua ra no te oki atuanga tana tamaiti tataraara ra e kua tuatua aia: “Kia kaikai tatou, e kia rekareka oki.” Kia tau ki ta Iesu, kua kapiti katoa taua oroa ra i “te tangi koe e te ura.”​—Luka 15:​23, 25.

Inara, e mea tau kia akamanakoia e, kare te Pipiria i taiku tikai i tetai akatangi anga imene e te uraanga i te akaipoipoanga i Kana ra. Ko te tika, kare te uraanga i akakiteia mai i tetai ua atu tataanga Pipiria no te au akaipoipoanga ra. I te akara anga i roto i te au tavini tiratiratu o te Atua i te tuatau Pipiria ra, e takitai ua te uraanga e kare i te tuanga maata o ta ratou au akaipoipoanga. E apinga ainei ta tatou ka kite mai i teianei?

I etai au akaipoipoanga Kerititiano i Aperika, te taangaangaia ra te au apinga tangi anga ririnui. No te maata roa te tangianga o te akatangi imene e kare e rauka kia tuatua pumaana ua te au manuiri ra. I etai tuatau te kitea ra te ngere i te kai mari ra kare e ngere i te uraanga tei ngoie ua ra te riroanga kia kore e akatere tauia. Kare e kia riro tetai oroa akaipoipoanga, kua riro ua taua au atianga ra ei kotoe anga no tetai pati ura anga. Pera katoa, e putuputu te akatangi imene te maata ra i te akaariu mai i te aronga akatupu taitaia, te au tangata ke tei aere ua maira e kare i patiia atu.

I te mea kare te tataanga Pipiria i akakite maata mai i te akatangi imene e te uraanga no te au akaipoipoanga, kare ainei teia e tau ei arataki i nga tokorua te parani ra i tetai akaipoipoanga te ka akangateitei ia Iehova? Inara, i te teateamamao anga etai akaipoipoanga i Aperika Apatonga i mua ua akenei, kua akapou etai mapu Kerititiano tei ikiia ra ei tuanga no te pupu o te vaine ka akaipoipoia, e manganui te au ora no te akamatau anga ie tai au takainga tuke no te ura anga. No etai au marama kua taangaangaia e maata to ratou tuatau i teianei tu. Inara ka tau te au Kerititiano kia ‘taporoporo i te tuatau’ no “te au mea e maata ua atu te meitaki,” mei te angaanga evangeria rai, tana uaorai apii, e te aerenga ki te au uipaanga Kerititiano.​—Ephesia 5:16; Philipi 1:10.

I te maata o te uaina ta Iesu i oronga, i te akaraanga e ko te akaipoipoanga i Kana e mea maata ia. Inara, ka papu ia tatou e kare taua atianga ra i te maniania e kare oki te au manuiri ra i inu tau kore i te kava mei te tu i etai au akaipoipoanga ngati Iuda ra. (Ioane 2:10) Akapeea tatou e papu ei i teia? No te mea tei reira te Atu ra ko Iesu Karaiti. I te au tangata ravarai, ko Iesu tei matakite maata atu kia akarongo i ta te Atua akauenga no te kapitianga kino: “Auraka koe e kapiti katoa ki te aronga i kona i te wina ra.”​—Maseli 23:20.

No reira, me ka iki nga tokorua kia orongaia te uaina me kare kava i to raua akaipoipoanga, ka tau raua kia akapapa no teia kia raveia i raro ake i te akatere anga tau tikai a etai tei rauka ra kia irinakiia. E me ka iki raua kia akatangi imene, ka tau raua kia iki i te au imene tau e tetai tangata meitaki kia akatere i te tangianga. Kare e tau kia tuku ua na te au manuiri e akaaere e te akatangi mai oki i te au imene tau kore me kare kia akamaata rava i te tangianga. Me e uraanga tetai, ka rauka kia orongaia mai na te tu mako. Me ka rave te au kopu tangata akarongo kore ra me kare au Kerititiano pakari kore ra kia taangaanga i te uraanga kare ra i tau, penei ka tika kia tauiia e te tane akaipoipo ou ra te tu akatangianga imene me kare kia pati mako atu e kia akamutuia te uraanga. Me kare ra ka topa aere te akaipoipoanga ki roto i tetai tu kino e ka akatupu i te turori anga.​—Roma 14:21.

No te au tu kino te vaira i etai au tu uraanga ou, te akatangi anga imene maata, e te maata oki te kava inumia, kua iki etai tane Kerititiano akaipoipo kia kore e rave i teianei au tuanga i to ratou akaipoipoanga. Kua akaapaia tetai papaki no teia, kareka ra ka tau ratou kia akameitakiia no to ratou inangaro kia kopae ke i tetai ua atu apinga penei ka apai mai i te akakinoanga ki runga i te ingoa tapu o te Atua. I tetai pae, ka akapapa tetai papaki no te akatangianga imene tau, e tetai tuatau no te uraanga, e te kava kia tua meangitiia. I aua tu nei na te tane akaipoipo ou ra te apainga no tana ka akatika kia raveia i tona akaipoipoanga ra.

I Aperika kua akara akavaavaa atu te aronga pakari kore ra ki runga i te au akaipoipoanga Kerititiano tapunui ra e kua tuatua e te aite ra ia ki te aerenga ki tetai tanumanga. Inara, kare te reira i tetai manako anga tau. Penei ka apai mai te au angaanga ara a te kopapa nei i te mareka anga poto ua, mari ra ka akaruke mai i te au Kerititiano ma tetai akava ngakau taitaia e ka apai mai i te akakino anga ki runga i te ingoa o te Atua ra. (Roma 2:24) I tetai pae, te akatupu ra te vaerua tapu o te Atua i te rekareka tikai. (Galatia 5:22) E manganui te au tokorua Kerititiano ka akara atu ki muri ma te ngakau parau i to ratou ra akaipoipoanga, i te kiteanga e ko tetai atianga mataora ia e kare i tetai “tumu no te turorianga.”​—2 Korinetia 6:3.

Te maara ua ra a Welsh raua ko Elthea i te au tuatua akaperepere e manganui na te au kopu tangata akarongo kore tei aere maira ki to raua akaipoipoanga. Kua tuatua tetai: “Kua roiroi matou i te au akaipoipoanga maniania te akonoia nei i teianei tuatau. E meitaki tikai kia aere mai ki tetai akaipoipoanga mako no tetai taui anga.”

E puapinga maata oki, te au akaipoipoanga Kerititiano tei rekarekaia ra e te tapunui te akangateitei ra i Tei Akamata mai i te akaipoipo anga, koia te Atua ko Iehova.

[Pia/​Tutu i te kapi 22]

PAPAANGA NO TETAI OROA AKAIPOIPOANGA

• Me pati koe i tetai kopu tangata kia rave i tetai tuatua anga, kua akapapu ainei koe e kare aia e taiku i tetai ikuiku anga tau kore i te Kerititiano?

• Me e akatangianga imene tetai, kua iki ainei koe i te au imene tau anake?

• Ka akatangiia ainei taau imene i tetai tangianga tau?

• Me ka akatikaia te uraanga, ka raveia ainei na te tu tapunui?

• Ka orongaia ainei te kava na roto i te kotinga mako anake?

• Ka akatere ainei te aronga tau anake te tua anga?

• Kua akanoo ainei koe i tetai ora tau no te akaoti anga i te oroa akaipoipoanga?

• Ka vai mai ainei te aronga tau no te apainga kia akapapu e ka tika te akatere anga tae roa ki te openga?