Matanitu ni Kalou​—Na Veiliutaki Vou e Vuravura

“Na matanitu . . . ena vurumemeataka ga ka vakaotia na veimatanitu oqori, ka na tu ga ka sega ni mudu.”​—TANIELA 2:​44.

1. Eda na nuitaka rawa vakacava na iVolatabu?

NA IVOLATABU e vakatakilai Jiova vua na tamata. E vola na yapositolo o Paula: “Ni dou a vakabauta na vosa ni Kalou dou a rogoca maivei keitou dou sa sega ni vakabauta me vaka e vosa ni tamata, me vaka ga na kena dina, na vosa ni Kalou.” (1 Cesalonaika 2:​13) E tu ena iVolatabu na veika kece e gadrevi me kilai me baleta na Kalou: na ivakamacala me baleta na nona itovo, na nona inaki, kei na veika e namaka vei keda. E lewena na ivakasala vinaka duadua e tara na bula vakavuvale kei na ivalavala ni noda bula e veisiga. E vakayatuyatutaka vakamatailalai na parofisai era sa vakayacori oti, na kena era sa vakayacori tiko ena gauna oqo, kei ira era na qai vakayacori mai muri. Io, “sai koya na Kalou sa vakavuna nai Vola Tabu kecega, a sa yaga oqo mei vakavuvuli, me vunauca na ca, me ia kina na vakadodonutaki, me ia kina na vakatavuvuli e na ka e dodonu: me yaco kina na tamata ni Kalou me vakarau tu, ni sa vakarautaki ki nai valavala vinaka kecega.”​—2 Timoci 3:​16, 17.

2. E vakabibitaka vakacava o Jisu na usutu ni iVolatabu?

² E ka bibi duadua ena iVolatabu na kena usutu: na kena vakadinadinataki na dodonu ni nona veiliutaki na Kalou ena nona na vakayagataka na nona Matanitu vakalomalagi. E usutu ni cakacaka vakaitalatala i Jisu. “Mai na gauna ko ya sa vakatekivu kina ko Jisu me dauvunau, ka kaya, Dou veivutuni! ni sa voleka na matanitu vakalomalagi.” (Maciu 4:​17) E dusimaka na kena ikotokoto dodonu ena noda bula, ni veiuqeti: “Dou vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou, kei na nona yalododonu.” (Maciu 6:​33) E vakaraitaka tale ga na kena bibi ena nona vakavulici ira na nona imuri ena ivalavala dodonu ni masu vua na Kalou: “Me yaco mai na nomuni matanitu, me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka tiko mai lomalagi.”​—Maciu 6:​10, VV.

Na Veiliutaki Vou e Vuravura

3. Na cava meda kauaitaka kina vakabibi na Matanitu ni Kalou ena gauna oqo?

³ Na cava meda kauaitaka kina vakabibi na  Matanitu ni Kalou na tamata? Baleta ni sa vakarau yavala me veisautaka vakadua na veiliutaki e vuravura. E tukuna na parofisai ena Taniela 2:​44: “E na nodra gauna na tui ko ya [o ira era veiliutaki tiko oqo e vuravura] ena qai vakatura na Kalou ni lomalagi e dua na matanitu [mai lomalagi], ena sega sara ni vakarusai rawa: ia na matanitu ko ya ena sega ni biu tu me nodra na tamata tani, ia ena vurumemeataka ga ka vakaotia na veimatanitu oqori [na veimatanitu vakatamata], ka na tu ga ka sega ni mudu.” Ni sa na taucoko na veiliutaki ni Matanitu vakalomalagi ni Kalou, ena sega ni vakatulewa tale na tamata e vuravura. E sa na oti vakadua na veiliutaki ni tamata o koya e kauta mai na veivakaduiduitaki kei na ca.

4, 5. (a) Na cava e ganiti Jisu duadua ga kina me Tui ni Matanitu ni Kalou? (b) Na ilesilesi cava nei Jisu sa tu oqo e matana?

⁴ Ena vakarorogo vei Jiova na iLiuliu Levu ni Matanitu vakalomalagi, o koya ga e kilikili me nona​—o Karisito Jisu. Ni se bera ni lako mai vuravura, a bula tu mai lomalagi me “matai daucakacaka” ni Kalou, na imatai ni ibulibuli ni Kalou. (Vakaibalebale 8:​22-​31) “Ko koya na yaloyalo ni Kalou sa sega ni rairai, ka vakatuburi eliu ka qai muri na ka kecega ka caka: ni sa cakava na ka kecega ko koya, se ra tu mai lomalagi, se ra tu e vuravura.” (Kolosa 1:​15, 16) Ni sa talai mai i vuravura o Jisu, e mai muria vinaka sara na loma ni Kalou ena gauna taucoko. A vosota rawa kina na veivakatovolei rarawa kece ga qai mai mate ena nona yalodina tiko ga vei Tamana.​—Joni 4:​34; 15:10.

⁵ Ena vuku ni nona a yalodina o Jisu vua na Kalou me yacova sara nona mate, e qai vakaicocovitaki kina. A vakaturi koya na Kalou i lomalagi qai solia vua na itavi me Tui ni Matanitu vakalomalagi. (Cakacaka 2:​32-​36) Ena nona itutu vakatui ni Matanitu ni Kalou, e ilesilesi bibi dina kina nei Karisito Jisu mai vua na Kalou me na liutaki ira e oba vakaoba na ibulibuli kaukaua vakayalo me vaqeavutaka na veiliutaki ni tamata e vuravura kei na kena qai vakawabokotaki vakadua na itovo ca taucoko. (Vosa Vakaibalebale 2:​21, 22; 2 Cesalonaika 1:​6-9; Vakatakila 19:​11-​21; 20:​1-3) Sa na qai yaco na Matanitu vakalomalagi ni Kalou ena liga i Karisito me taura na veiliutaki vou, na matanitu duadua ga me na qai liutaki vuravura taucoko.​—Vakatakila 11:15.

6. Na mataqali veiliutaki vakacava eda na namaka mai vua na Tui ni Matanitu ni Kalou?

⁶ E tukuna na Vosa ni Kalou me baleta na iLiuliu vou ni vuravura: “A sa soli vua na lewa, kei na vakarokoroko, kei na matanitu, me ra qaravi koya ko ira na tamata kece, kei na veivanua, kei na dui vosavosa.” (Taniela 7:​14) Ni na vakatotomuria o Jisu na loloma ni Kalou, ena vakaitamera na sautu kei na marau ena ruku ni nona veiliutaki. (Maciu 5:5; Joni 3:​16; 1 Joni 4:​7-​10) “Ena sega ni oti na tubu ni nona lewa kei na sautu, . . . ni na vakaukauataka ena lewadodonu kei na ivalavala dodonu.” (Aisea 9:​7, Revised Standard Version) Sa dua na ka ni veivakalougatataki dina me dua na iLiuliu e yavutaki na nona lewa ena loloma, lewadodonu, kei na yalododonu! Sa tukuni rawa tu kina ena 2 Pita 3:​13: “Ia koi keda, me vaka na nona vosa ni yalayala, eda sa waraka na lomalagi vou [na Matanitu vakalomalagi ni Kalou] kei na vuravura vou [na isoqosoqo tamata vou], sa tiko kina nai valavala dodonu.”

7. E sa vakayacori tiko vakacava na Maciu 24:14 ena gauna oqo?

⁷ E sega ni vakabekataki ni itukutuku ga ni Matanitu ni Kalou e itukutuku taleitaki duadua vei ira era tutaka tiko na ivalavala dodonu. Oqori na vuna, e dua na tiki ni ivakatakilakila nida sa bula donuya tu na “iotioti ni veisiga” ni ituvaki ca oqo sa kaya rawa tu mai o Jisu: “[E]na vunautaki mada na i Tukutuku Vinaka ni matanitu ki na vuravura taucoko, me i vakadinadina ki na veivanua kece ga, sa na qai yaco mai na i vakataotioti [se, “icavacava,” NW].” (2 Timoci 3:​1-5, NW; Maciu 24:​14, VV) Sa vakayacori sara tiko ga na parofisai oqo, sa rauta e ono na milioni na iVakadinadina i Jiova ena 234 na vanua era vakayagataka e sivia e dua na bilioni na aua ena veiyabaki ena nodra vunautaka vei ira na tani na Matanitu ni Kalou. E veiganiti kina ni vakatokai na nodra vanua ni soqoni na rauta na 90,000 na ivavakoso e vuravura me Kingdom Hall. Oqori na vanua era mai vulica kina na matanitu vou e sa na vakarau veiliutaki oqo.

iVukevuke Era na Vakaitavi Vata Ena Veiliutaki

8, 9. (a) Era digitaki mai vei na ivukevuke era na veiliutaki vata kei Karisito? (b) Na cava eda nuidei kina ina veiliutaki ni Tui kei ira na nona ivukevuke?

⁸ Ena so na ivukevuke era na vakaitavi vata ena veiliutaki kei Karisito Jisu ena Matanitu vakalomalagi  ni Kalou. E sa tukuni rawa tu ena Vakatakila 14:​1-4 (VV), nira na le 144,000 era na “voli mai vei ira na tamata” era na vakaturi ina bula vakalomalagi. Era wili kina na tagane kei na yalewa era dauveiqaravi, mera na qarava na Kalou kei ira na wekadra ena yalomalumalumu. “Era na bete ni Kalou kei Karisito, ka ra na lewa vata kaya ka dua na udolu na yabaki.” (Vakatakila 20:6) E lailai na kedra iwiliwili ni vakatauvatani kei ira “nai soqosoqo levu sara, e sega e dua na tamata e wilika rawa, mai na veivanua kece, kei na veimataqali, kei na veimatanitu, kei na duivosavosa” era na bulata na icavacava ni ituvaki oqo. O ira gona oqo era na “qaravi koya [na Kalou] e na siga kei na bogi,” ia era sega ni kacivi ina bula vakalomalagi. (Vakatakila 7:​9, 15) O ira oqo na yavu ni vuravura vou era na liutaki mai na Matanitu vakalomalagi ni Kalou.​—Same 37:29; Joni 10:16.

⁹ Ena nodra digitaki na lai veiliutaki vata kei Karisito i lomalagi, e lesi ira o Jiova na tamata yalodina era sa sotava oti na bula dredre e vuravura. E voleka ni mataqali leqa kece ga era sotava na tamata e vuravura era sa na sotava oti tale ga o ira na tui kei ira na bete oqo. Era na liutaki ira kina vakavinaka na tamata me vaka nira sa bula oti e vuravura. O Jisu sara mada ga “e a vulica na talairawarawa mai na veika rarawa e sota kaya.” (Iperiu 5:​8, VV) E vakamacalataki koya vaka oqo na yapositolo o Paula: “Ni sa sega ni noda bete levu ko koya sa sega ni lomani keda rawa ni da sa malumalumu; ia sa dauveretaki vakatautauvata e na ka kecega ko koya, ia ka sega na nona cala.” (Iperiu 4:​15) E veivakacegui dina nira na liutaka na vuravura vou ni yalododonu e nona na Kalou o ira na tui kei ira na bete dau loloma qai dauveikauaitaki!

A iNaki Taumada li ni Kalou na Matanitu?

10. Na cava e a sega ni inaki taumada kina ni Kalou na Matanitu vakalomalagi?

¹⁰ A inaki taumada li ni Kalou me na dua na Matanitu vakalomalagi ena gauna a buli rau kina o Atama kei Ivi? E sega ni volai ena itukutuku ni kena vakacokotaki o vuravura ena Vakatekivu ni na liutaka na tamata e dua na Matanitu vaka oya. O Jiova ga a nodrau iLiuliu, ena sega ni gadrevi kina e dua tale na veiliutaki ke rau a talairawarawa vua na tamata. E kena irairai ena Vakatekivu wase e 1, ni a vakayagataki koya na Luvena ulumatua vakalomalagi o Jiova me veitaratara vata kei rau o Atama kei Ivi. E volai kina e so na matavosa me vaka na “sa kaya vei rau na Kalou” kei na “A sa kaya na Kalou.”​—Vakatekivu 1:​28, 29; Joni 1:1.

11. Na ituvaki uasivi cava a tauyavutaki kina na kawatamata?

¹¹ E kaya na iVolatabu: “A sa vakaraica na Kalou na ka kecega sa bulia ko koya, ka raica, sa ka vinaka sara.” (Vakatekivu 1:​31) E taucoko na uasivi ni veika kece e tu ena were o Iteni. Erau bula e parataisi o Atama kei Ivi. E uasivi na nodrau vakasama kei na yagodrau. E rawa ni rau veivosaki kei na nodrau Dauveibuli, vaka kina o koya vei rau. Ke rau a yalodina tiko, ni rau na vakaluveni era na uasivi vakataki rau na luvedrau. Ke a sega ni gadrevi e dua na matanitu vou vakalomalagi.

12, 13. Ni sa tubu tiko na iwiliwili ni kawatamata uasivi, e rawa vakacava vua na Kalou me veitaratara tiko ga kei ira?

¹² Ni sa tubu tiko na iwiliwili ni kawatamata, ena  veitaratara vakacava kei ira na Kalou? Vakasamataki ira mada na kalokalo ni lomalagi. Era kumukumuni vata vakaisoso kalokalo era vakatokai me galaxy. E so na galaxy era lewena e bilioni na kalokalo. E so e vica vata na bilioni. Era nanuma na saenitisi ni rauta e 100 na bilioni na galaxy e tu ena maliwalala e bau yacova rawa yani na ivakadodorairai! Ia, e kaya na Dauveibuli: “Dou ta cake, ka rai yani; ko cei ka bulia na ka oqori? ka sa kauta vakamataivalu mai na kedrai vavakoso? sa kacivi ira kecega e na yacadra, ka ni sa levu na nona kaukauwa, ka sa daugumatua sara; sa sega e dua sa yali.”​—Aisea 40:26.

¹³ Me vaka ni kila vinaka tu na Kalou na nodra itosotoso na ibulibuli vakalomalagi kece oqo, ena sega kina ni dredre vua me veitaratara kei na kawatamata, ni lailai sara na kedra iwiliwili ni vakatauvatani kei na veika oqo. Oqo mada ga era masuti koya e veisiga e le vica na milioni na nona dauveiqaravi. E rogoca na Kalou na nodra masu ena gauna vata ga era masuti koya kina. Ena sega ni dredre kina vua me veitaratara kei ira kece na tamata e uasivi na nodra bula. E sega ni gadreva kina e dua na Matanitu vakalomalagi me veitaratara rawa tiko kina kei ira. Sa dua na ituvatuva totoka​—me noda iLiuliu o Jiova, ni rawa nida veitaratara sara ga kei koya, qai sega vakadua nida mate, eda na bula tawamudu ena parataisi e vuravura!

“Sa Sega ni Vu Mai Vua na Tamata”

14. Na cava ena vinakati me liutaki ira tiko ga kina na kawatamata o Jiova?

¹⁴ Ia, na kawatamata​—o ira mada ga era bula uasivi​—ena vinakati me liutaki ira tiko ga o Jiova. Na vuna? Baleta ni a sega ni buli ira o Jiova mera liutaki ira ga vakataki ira. Oqori e dua na lawa e vauca na kawatamata me vaka e kaya o Jeremaia: “Kemuni Jiova, au sa kila, ni sa sega ni vu mai vua na tamata na nona sala: sa sega ni vu mai vua na tamata sa lako tu me lewa na nonai lakolako: mo ni vakanakuitataki au, Jiova.” (Jeremaia 10:​23, 24) Ena ka vakalialia vua na kawatamata me nanuma ni na rawa ni lewa ga vakataki koya na nona bula me sega ni veiliutaki kina o Jiova. Ena veicoqacoqa kei na ivalavala ni nona a buli ira. Ni sega ni muri na veiliutaki i Jiova, e sega ni vakabekataki ni na yaco dina ga kina na lomakocokoco, na veicati, na veivakararawataki, na itovo voravora, na veivaluvaluti, kei na mate. ‘Ni lewa na tamata vua na tamata tani sa ca kina.’​—Dauvunau 8:9.

15. Na leqa cava soti erau a vakavurea na noda itubutubu taumada ena cala ni nodrau digidigi?

¹⁵ E ka rarawataki dina ni rau a digitaka na noda itubutubu taumada me rau lewa ga vakataki rau na nodrau bula, ni rau a sega ni via vakarorogo vua na Kalou me nodrau iLiuliu. Sa qai muduka kina na Kalou na nodrau bula uasivi. Erau sa vaka e dua na iyaya livaliva sa muduki na ivurevure ni kena kaukaua. Ena qai yaco me rau malumu sobu me rau na sega tale ni yavala​—ni rau sa mate. A dodonu meda ucui rau ena bula uasivi, ia oqo sa veibasai sara kei na ituvaki erau sa vakadewa mai vei keda na nodrau kawa. (Roma 5:​12) “A Uluvatu! [o Jiova] sa sega ni cala na nona cakacaka . . . Era sa vakacacani ira vakai ira, era sa sega ni luvena, e na vuku ni nodra ca.” (Vakarua 32:​4, 5) E dina ni a vakamuai rau cala o Atama kei Ivi na kabula vakayalo vukitani e qai yaco me o Setani, ia e rawa ni rau a vorati koya me vaka ni a se uasivi na nodrau vakasama.​—Vakatekivu 3:​1-​19; Jemesa 4:7.

16. E dusia vakacava na itukutuku ni veigauna na ca ni kena sega ni muri na veiliutaki ni Kalou?

¹⁶ E dusia na itukutuku ni veigauna na ca ni sega ni muri na veiliutaki ni Kalou. Sa vica na udolu mai oqo na yabaki na nodra vakatovolea tiko na tamata na veimataqali veiliutaki, na veimataqali bula ni ituvaki vakailavo, kei na ivakarau kece ni bula. Ia sa qai torosobu tiko ga na ca “me ra ca sara.” (2 Timoci 3:​13) E vakadinadinataki oqori ena ika20 ni senitiuri. E vutucoqa kina na veicati ca sara, na itovo voravora, na ivalu, na viakana, na dravudravua, kei na bula vakaloloma era sega ni se bau sotavi ena itukutuku ni veigauna ni kawatamata. Dina ga ni sa tiko sara e cake na ivakatagedegede ni veiqaravi vakavuniwai, eda se mate kece tiko ga. (Dauvunau 9:​5, 10) Nira via lewai ira ga na tamata, sa qai vakarawarawataka na nona vakayagataki ira o Setani kei ira na nona timoni ena kena ivakatagedegede e vakatokai Setani rawa kina na iVolatabu me “kalou ni vuravura oqo.”​—2 Korinica 4:4.

Na iSolisoli ni Galala ni Vakatulewa

17. Me vakayagataki vakacava na isolisoli ni galala ni vakatulewa a solia na Kalou?

¹⁷ Na cava e vakalaiva kina na kawatamata o Jiova mera muria ga na yalodra? Baleta ni a vakatikora  vei ira ena gauna ni nona veibuli na isolisoli ni galala ni vakatulewa, e solia vei ira na galala mera digitaka kina na ka era vinakata. “Na vanua e kune kina na Yalo ni Turaga [“o Jiova,” NW] sa kune kina na galala,” e kaya na yapositolo o Paula. (2 Korinica 3:​17, VV) E sega ni dua e via wili me vaka na matakau e cici ena misini (robot), me dua tale e yavalata se me lewa tiko vua na ka me tukuna se cakava ena veisekodi kece ena loma ni dua na siga. Ia e gadreva o Jiova me vakayagataka vakavinaka na tamata na isolisoli ni galala ni vakatulewa oqo, me yalomatuataka ni dodonu me cakava tiko ga na loma ni Kalou, me vakarorogo tiko ga vua. (Kalatia 5:​13) E sega gona ni tawavakaiyalayala na galala oqo, ni rawa ni na lai tini tale kina ena veilecayaki. Me lewa na vakayagataki ni galala oqo na noda muria na ituvatuva ni lawa yaga ni Kalou.

18. Na cava e vakaraitaka na Kalou ena nona a vakalaiva na tamata me digitaka na ka e vinakata?

¹⁸ Ni vakatara na Kalou vua na kawatamata mera muria ga na yalodra, e sega tale ni vakabekataki ni sa qai vakaraitaka vakamatata kina ni gadrevi dina ga na nona veiliutaki. Na sala dodonu duadua ga me muri e yavutaki ena nona lewa, na dodonu ni nona veiliutaki. Ena kauta mai na marau dina, na lomavakacegu kei na bula sautu. Na vuna ni a bulia o Jiova na noda vakasama kei na yagoda meda vinaka kina nida muria tiko na nona lawa. “Koi au ko Jiova na nomu Kalou, ka’u sa vakavulici iko mo vinaka kina, ka’u sa tuberi iko e na sala mo lakova.” (Aisea 48:17) E sega ni icolacola bibi ni soli vei keda na galala meda digitaka kina na ka eda vinakata me salavata kei na lawa ni Kalou, ena dolava ga vei keda na noda taleitaka e levu na veimataqali kakana totoka, na vale, na ka ni veivakamarautaki, kei na ivakatagi. Ni vakatulewataki vakavinaka, ke a tawamudu na noda marautaka vakaidina na noda galala ni vakatulewa ena vuravura parataisi.

19. Na sala cava e vakarautaka na Kalou me vakavinakataki kina na nona veiwekani kei na tamata?

¹⁹ Ia, ena vuku ni nodrau a digidigi cala, era sa sega kina ni via veiriti na tamata kei Jiova, era sa ivalavala ca, sa torosobu tiko ga na nodra bula me yacova nira mate. Oqo na vuna e gadrevi kina mera vueti mai na ituvaki vakaloloma era tu kina mera mai veiwekani tale kei na Kalou mera wili  mera luvena tagane kei na luvena yalewa. E qai vakarautaka na Kalou na Matanitu, kei na iVakabula o Jisu Karisito me rawati kina na inaki oqori. (Joni 3:​16) Na ituvatuva oqo ena vukei ira era veivutuni dina​—me vaka ga na gone cidroi ni ivakatautauvata i Jisu​—mera veiwekani tale kei na Kalou nira sa vakadonui mera lesu mai me vaka era luvena.​—Luke 15:​11-​24; Roma 8:​21; 2 Korinica 6:​18.

20. Ena vakavatukanataki vakacava na loma ni Kalou ena veiliutaki ni nona Matanitu?

²⁰ E sega ni vakataratututaki ni na yaco ga na loma i Jiova e vuravura. (Aisea 14:​24, 27; 55:11) Ena vakayagataka na Kalou na nona Matanitu ena liga i Karisito me vakavatukanataki kina (vakadeitaka se vakadinadinataka) na dodonu ni nona veiliutaki. Ena vakaotia na Matanitu ni Kalou na veiliutaki vakatimoni e vuravura, ena qai lewa tiko vakataki koya mai lomalagi me duanaudolu na yabaki. (Roma 16:20; Vakatakila 20:​1-6) Ena qai vakadinadinataki ga vakacava ena loma ni gauna oya ni vinaka cake na veiliutaki i Jiova? Tarava, ni sa cava na duanaudolu na yabaki, na cava sa na qai itavi ni Matanitu ni Kalou oqo? Erau na qai saumi na taro oqori ena ulutaga e tarava.

Tikina me Railesuvi

• Na cava na usutu ni iVolatabu?

• O cei era na vakaitavi ena veiliutaki vou e vuravura?

• Na cava ena sega ni vinaka rawa kina na veiliutaki ni tamata e sega ni vakalou?

• Me vakayagataki vakacava na noda galala ni vakatulewa?

[Taro]

[iYaloyalo ena tabana e 10]

E vakabibitaka o Jisu ena nona veivakavulici na veiliutaki ni Kalou ena nona na vakayagataka na Matanitu

[iYaloyalo ena tabana e 12]

Na usutu ni nodra veivakavulici na iVakadinadina i Jiova ena veivanua kece na Matanitu ni Kalou

[iYaloyalo ena tabana e 14]

E dusia na itukutuku ni veigauna na ca ni kena sega ni muri na veiliutaki ni Kalou

[Credit Line]

Sotia na WWI: U.S. National Archives photo; keba ni veivakararawataki: Oświęcim Museum; gone: UN PHOTO 186156/J. Isaac