Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Le Malo o le Atua—Pulega Fou i le Lalolagi

Le Malo o le Atua—Pulega Fou i le Lalolagi

Le Malo o le Atua—Pulega Fou i le Lalolagi

“O le malo . . . na te tuʻimomomoina ma faaumatia ia malo uma lava, a o ia e tumau lava e faavavau.”—TANIELU 2:44.

1. O le ā le mautinoa e tatau ona ia i tatou e faatatau i le Tusi Paia?

O LE Tusi Paia o le faaaliga lea a le Atua i le fanau a tagata. Na tusi mai le aposetolo o Paulo e faapea: “Na talia e outou le afioga a le Atua na outou faalogo mai ai ia i matou, ua le talia e outou o le upu a tagata, a e peitai o le upu a le Atua, (e moni lava lea).” (1 Tesalonia 2:13) O loo iai i le Tusi Paia mea e manaʻomia ona tatou iloa e faatatau i le Atua: o faamatalaga e uiga i ona uiga totino, ana fuafuaga, ma mea na te faafinagaloina mai ia i tatou. O loo iai iinā fautuaga e sili ona lelei mo olaga faaleaiga ma amioga i aso taʻitasi. O loo auʻiliʻili mai ai valoaga sa faataunuuina i aso ua mavae, ua faataunuuina i aso nei, ma o le a faataunuuina i le lumanaʻi. Ioe, “o tusi paia uma lava e mai le Agaga o le Atua ia, e aoga foi ia e aʻoaʻo ai, e aoai ai, e faatonu ai, e faapoto ai foi i le amiotonu, ina ia atoatoa ona lelei ai o le tagata o le Atua, ia saunia lava ia i galuega lelei uma lava.”—2 Timoteo 3:16, 17.

2. Na faapefea ona faamamafa mai e Iesu le matua o le Tusi Paia?

2 O loo silisili ona faatāua i le Tusi Paia lona matua: le faaeaeaina o le pule silisili ese a le Atua (lana aiā tatau e pule ai) e ala mai i lona Malo faalelagi. Sa faia e Iesu lena mea ma taulaʻiga o lana faiva. “Na afua ona talaʻi atu e Iesu, ua faapea atu, ‘Ina salamo ia outou; auā ua latalata mai le malo o le lagi.’” (Mataio 4:17) Na ia faaalia mai po o fea le tulaga e tatau ona iai lea Malo i o tatou olaga, i le fetalai mai: “A ia outou muai saili lona malo ma lana amiotonu.” (Mataio 6:33) Na ia faaalia foʻi le tāua o lea Malo e ala i lona aʻoaʻoina o ona soo e tatalo atu i le Atua: “Ia oo mai lou malo, Ia faia lou finagalo, I le lalolagi e pei ona faia i le lagi.”—Mataio 6:10.

Le Pulega Fou i le Lalolagi

3. Aiseā e tāua ai ia i tatou i le taimi nei le Malo o le Atua?

3 Aiseā ua matuā tāua ai faapena le Malo o le Atua i tagata? Auā o le a lē pine ona faia lea o sana gaoioiga o le a suia ai e faavavau le pulega a lenei lalolagi. Ua faapea mai le valoaga i le Tanielu 2:44: “O ona po o ia tupu [o loo pule nei i le lalolagi] e faatuina ai e le Atua o le lagi o le malo [se pulega i le lagi] e le faaumatia e faavavau; o lea malo foi, e le tuuina atu ia i se tasi nuu, na te tuʻimomomoina ma faaumatia ia malo uma lava [pulega faalelalolagi], a o ia e tumau lava e faavavau.” Pe a oo ina pule atoatoa le Malo faalelagi o le Atua, o le a lē toe pulea e ni tagata le lalolagi. O le a avea pulega fevaevaeaʻi ma le faalēlelei a tagata ma mea o taimi ua tuanaʻi.

4, 5. (a) Aiseā ua avea ai Iesu o lē ua matuā sili ona agavaa e fai ma Tupu o le Malo? (e) O le ā le tofiga o le a maua e Iesu i le lumanaʻi lata mai?

4 O le Pule Sili i le Malo faalelagi, i lalo o le taʻitaʻiga tuusaʻo a Ieova, o ia lea ua matuā sili ona agavaa—o Iesu Keriso. A o leʻi afio mai i le lalolagi, sa soifua o ia i le lagi e avea ma “tufuga” a le Atua, o ia o le uluaʻi foafoaga mai foafoaga uma lava a le Atua. (Faataoto 8:22-31) “O ia o le faatusa o le Atua e le vaaia, o le ulumatua o mea uma lava ua faia; auā na faia e ia o mea uma lava, o mea i le lagi ma mea i le lalolagi.” (Kolose 1:15, 16, LF) Ma ina ua aauina mai e le Atua Iesu i le lalolagi, sa ia faia le finagalo o le Atua i taimi uma lava. Sa ia onosaia le tofotofoga pito sili ona faigatā ma maliu ai a o faamaoni atu pea i lona Tamā.—Ioane 4:34; 15:10.

Sa tauia Iesu ona o lona faamaoni i le Atua seʻia oo lava i le oti. Na toe faatūina aʻe o ia e le Atua i le lagi ma tauaao atu ia te ia le aiā tatau e avea ai ma Tupu o le Malo faalelagi. (Galuega 2:32-36) I lona avea ma Tupu o le Malo, o le a maua ai e Keriso Iesu le tofiga uigaese mai le Atua o lona taʻitaʻia lea o le mano ni mano o foafoaga agaga malolosi i le aveesea o pulega a tagata mai le lalolagi ma faamamā ese amioleaga uma mai lo tatou lalolagi aoao. (Faataoto 2:21, 22; 2 Tesalonia 1:6-9; Faaaliga 19:11-21; 20:1-3) Ona avea lea o le Malo faalelagi o le Atua i le taʻitaʻiga a Keriso, ma pulega fou o le a pule, e na o le pau lea o le pulega o le a iai i le lalolagi atoa.—Faaaliga 11:15.

6. O le ā le ituaiga o pulega e mafai ona tatou faatalitalia mai le Tupu o le Malo?

6 Ua faapea mai le Afioga a le Atua e faatatau i le Pule fou o le lalolagi: “Ua foaiina atu ia te ia le pule, ma le viiga, ma le malo, ina ia auauna ia te ia o nuu uma, ma atu nuu, ma gagana eseese.” (Tanielu 7:14) Talu ai o le a faataʻitaʻi Iesu i le alofa o le Atua, o le a matuā tele ai le filemu ma le fiafia i le gasologa o lana pulega. (Mataio 5:5; Ioane 3:16; 1 Ioane 4:7-10) “O le a lē gata mai le faateleina o lana pulega ma le filemu o le a iai, . . . ina ia faatumauina i le faamasinoga tonu ma le amiotonu.” (Isaia 9:7, Revised Standard Version) Maʻeu se faamanuiaga o le a iai i le mauaina o se Pule o lē pule ma le alofa, le faamasinotonu, ma le amiotonu! O lea, ua valoia mai ai e le 2 Peteru 3:13 e faapea: “E faatalitali i tatou i le lagi fou [Malo faalelagi o le Atua] ma le lalolagi fou [se sosaiete fou i le lalolagi], pei o lana na folafola mai, e mau ai le amiotonu.”

7. Ua faapefea ona faataunuuina le Mataio 24:14 i aso nei?

7 E mautinoa lava le avea o le Malo o le Atua ma tala e sili ona lelei mo i latou uma o ē alolofa i le mea tonu. O le pogai lena, i le avea ma vaega o le faailoga e iloa ai o loo tatou ola nei i “aso e gata ai” o lenei faiga o mea amioleaga, na valoia e Iesu faapea: “E talaʻiina atu foi lenei tala lelei o le malo i le atu laulau uma, e fai ma molimau i nuu uma; ona oo mai ai lea o le gataaga.” (2 Timoteo 3:1-5; Mataio 24:14) Ua faataunuuina nei lena valoaga, a o tuutoina atu e le tusa ma le ono miliona o Molimau a Ieova i atunuu e 234, le silia i le piliona itula i le tausaga e taʻu atu ai i isi mea e uiga i le Malo o le Atua. Ua talafeagai ai ona faaigoa nofoaga taʻitasi mo a latou tapuaʻiga mo le tusa ma le 90,000 faapotopotoga i le lalolagi aoao o se Maota o le Malo. Iinā o loo agaʻi mai i ai tagata ina ia latou aʻoaʻoina mea e uiga i le pulega fou o loo fotuaʻi mai.

Pule Faatasi

8, 9. (a) O fea e ō mai ai ē e pule faatasi ma Keriso? (e) O le ā le mautinoa e mafai ona ia i tatou e faatatau i le pulega a le Tupu ma ē latou te pule faatasi?

8 O le a iai i latou e pule faatasi ma Keriso Iesu i le Malo faalelagi o le Atua. Na valoia mai e le Faaaliga 14:1-4 e faapea e 144,000 tagata o le a “faatauina nai tagata” ma faatutūina aʻe i le ola faalelagi. E aofia ia i latou nei o tane ma fafine o ē, na i lo le auauna atu ia i latou, ae sa latou auauna ma le lotomaulalo i le Atua ma o latou uso a tagata. “E avea i latou ma ositaulaga a le Atua ma Keriso, latou te fai ma tupu foi faatasi ma ia i tausaga e afe.” (Faaaliga 20:6) E matuā toʻalaiti lava lo latou faitau aofaʻi na i lo le “motu o tagata e toatele mai atu nuu uma, ma aiga, ma nuu, ma gagana eseese, e le ma faitaulia e se tasi,” o ē o le a faasaoolaina mai le iʻuga o lenei faiga o mea. E tuuina atu foʻi e i latou nei i le Atua le ‘auaunaga [“paia,” NW] i le ao ma le po,’ ae latou te lē mauaina le valaau faalelagi. (Faaaliga 7:9, 15) Ua avea i latou ma taulaʻiga o le lalolagi fou o ni tagatanuu o le Malo faalelagi o le Atua.—Salamo 37:29; Ioane 10:16.

9 I le filifilia o i latou o le a pule faatasi ma Keriso i le lagi, na filifilia ai e Ieova tagata faamaoni o ē ua tofo i le olaga ma ona faafitauli uma. E toetoe lava leai se mea na leʻi oo i tagata e leʻi oo foʻi i ai nei tupu ma ositaulaga. O lona uiga la, o o latou olaga i le lalolagi o le a faaleleia ai lo latou tomai e pule mai ai i le fanau a tagata. E oo lava ia Iesu, “o mea sa tiga ai o ia na aʻoaʻoina ai o ia ia usiusitai.” (Eperu 5:8) Na faapea mai le aposetolo o Paulo e faatatau ia Iesu: “E le ia te i tatou se ositaulaga sili e le mafaia ona tiga alofa faatasi ma i tatou i o tatou vaivai, a ua faaosoosoina o ia i mea uma pei o i tatou, a ua leai se agasala ia te ia.” (Eperu 4:15) Maʻeu se faamāfanafanaloto o le iloaina e faapea, i totonu o le lalolagi fou amiotonu a le Atua, o le a pulea ai tagata e ni tupu ma ositaulaga e agalelei ma tigā alofa mai!

Pe sa Aofia ai le Malo i le Fuafuaga a le Atua?

10. Aiseā sa leʻi aofia ai le Malo faalelagi i le uluaʻi fuafuaga a le Atua?

10 Pe na avea ea le Malo faalelagi o se vaega o le uluaʻi fuafuaga a le Atua ina ua ia foafoaina Atamu ma Eva? I le tala a le Kenese e uiga i le foafoaga, e lē o taʻua ai lava se Malo o le a pulea maia le fanau a tagata. O Ieova lava ia sa avea ma o latou Pule, ma pe afai lava latou te usiusitai ia te ia, o le a lē manaʻomia foʻi la se isi pulega. Ua faaalia mai i le Kenese mataupu 1 e faapea e foliga mai sa feutagaʻi Ieova ma Atamu ma Eva, e ala atu i lona Atalii ulumatua faalelagi. E faaaogā e le tala faaupuga e pei o le “ua fetalai atu le Atua ia te i laua” ma le “ua fetalai atu foi le Atua” ia i laʻua.—Kenese 1:28, 29; Ioane 1:1.

11. O le ā le amataga lelei atoatoa na maua e le fanau a tagata?

11 Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ua silasila atu le Atua i mea uma ua na faia, faauta foi, ua matuā lelei lava.” (Kenese 1:31) O mea uma i le faatoʻaga o Etena sa matuā lelei atoatoa. Na ola Atamu ma Eva i se parataiso. Sa lelei atoatoa o la mafaufau ma tino. Sa mafai ona la fesootaʻi atu i Lē na Faia i laʻua faapea foʻi o ia ia i laʻua. Ma o le tumau i le faamaoni, o le a la fanauina mai ai ni fanau lelei atoatoa. Na semanū e lē manaʻomia se pulega fou faalelagi.

12, 13. A o faatuputupulaʻia tagata lelei atoatoa, aiseā o le a mafai ai pea e le Atua ona fesootaʻi atu ia i latou?

12 A o faatuputupulaʻia le aiga faaletagata, o le a faapefea ona fesootaʻi atu le Atua ia i latou uma? Seʻi manatu i fetu o le lagi. Ua faavasegaina faatasi i latou i tamaʻi vateatea ua taʻua o aniva. O nisi aniva o loo iai le piliona o fetu. O isi aniva o loo iai le tusa ma le tiliona fetu. Ma e iai se fua faatatau a saienitisi faapea e tusa ma le 100 piliona aniva i le vateatea lea o loo mafai ona iloa atu! Peitaʻi, ua faapea mai Lē na Foafoaina Mea: “Seʻi tetepa ae i luga, ma outou vaai, po o ai ea ua na faia nei mea? Na te taʻitaʻiina mai a latou ʻau ua faitauina; na te valaau ia te i latou uma i o latou igoa; ona o le tele o lona malosi ma lona mana tele; e leai so latou e le iloa.”—Isaia 40:26.

13 Talu ai o loo silafia e le Atua nei foafoaga uma faalelagi, e mautinoa la o le a lē o se faafitauli mo ia le fesootaʻi mai, i se aofaʻiga sili atu ona toʻaitiiti o le fanau a tagata. E oo lava i le taimi nei, e faitau miliona ana auauna o loo tatalo atu ia te ia i aso taʻitasi. O na tatalo e oo atu i le Atua i le taimi lava e faia ai. O lona uiga la e lē o se faafitauli mo ia le fesootaʻi mai i tagata lelei atoatoa uma. Na semanū na te lē manaʻomia se Malo faalelagi ina ia ona iloa ai i latou. Maʻeu se faatulagaga ofoofogia—i le avea o Ieova o le Pule, le iai o se fesootaʻiga tuusaʻo atu ia te ia, ma iai le faamoemoe o le lē taitai ona oti, ae ola e faavavau i luga o se lalolagi parataiso!

“E Le o i le Tagata”

14. Aiseā o le a faavavau ai pea ona manaʻomia e tagata le pule a Ieova?

14 Peitaʻi ane, o tagata—e oo lava i tagata lelei atoatoa—o le a faavavau ona latou manaʻomia le pule a Ieova. Aiseā? Auā sa leʻi foafoaina e Ieova i latou ma se tomai e mafai ai ona taulau manuia pe a tutoʻatasi ese mai lana pule. O le tulafono lena mo le fanau a tagata, e pei ona taʻutino mai e le perofeta o Ieremia e faapea: “Ieova e, ua ou iloa e le o i le tagata lona ala, e le o i le tagata e savali ona faatonuina le mea e ui ai o ia. Ieova e, ia e aoai mai ia te au.” (Ieremia 10:23, 24) O le a avea o se mea valea mo tagata le mafaufau faapea e mafai ona latou pulea ma le manuia se sosaiete e aunoa ma le puleaina o i latou e Ieova. O le a feteenaʻi lena ma le auala na faia ai i latou. O le fia tutoʻatasi mai le pule a Ieova, e mautinoa lava, o le a iʻu ai i le manatu faapito, le feitagaʻi, le lotoa, o faiga sauā, o taua, ma le oti. ‘O le a pule le tasi tagata i le tasi, e leaga ai o ia lava.’—Failauga 8:9.

15. O ā āuga na oo mai ona o le filifiliga leaga sa faia e o tatou uluaʻi mātua?

15 E faanoanoa lava, talu ai sa filifili o tatou uluaʻi mātua e la te lē manaʻomia le Atua e avea ma o la Pule, ma sa la faia ai se faaiʻuga e ola tutoʻatasi ese mai ia te ia. O le iʻuga, sa leʻi toe faatumauina e le Atua i laʻua i le lelei atoatoa. Sa faapei loa i laʻua o se mea e alu i le eletise ae ua momotu ese mai le puna o lona paoa. Mulimuli ane, sa faasolosolo mālie lava ona fai ifo lo la malosi seʻia oo ina muta—i le oti. Na oo ina pei i laʻua o se fua sa fai ma faataʻitaʻiga ua faalētonu, ma e na o le pau lena o le tulaga na mafai ona la tuufaasolo mai i a la fanau. (Roma 5:12) “O le Papa [Ieova], e sao lava lana galuega; auā e tonu ona ala uma lava. . . . Ua leaga i latou, e le o lana fanau, a o lo latou ila.” (Teuteronome 32:4, 5) O le mea moni, na taaʻina Atamu ma Eva e le meafaiola agaga fouvale lea na avea ma Satani, peitaʻi sa ia i laʻua ni mafaufau lelei atoatoa ma sa ono mafai lava ona la teena ona manatu sesē na faatulaʻi atu.—Kenese 3:1-19; Iakopo 4:7.

16. E faapefea ona molimau le talafaasolopito i le iʻuga o le fia tutoʻatasi ese mai le Atua?

16 E anoanoaʻi mea e molimau ai le talafaasolopito i le iʻuga o le fia tutoʻatasi ese mai le Atua. Mo le faitau afe o tausaga, ua faataʻitaʻia ai e tagata ituaiga uma o pulega faaletagata, o ituaiga uma o faatulagaga tau tamaoaiga ma tulaga tau i le vafealoaʻi. Peitaʻi, o le amioleaga o loo faaauau ona “alualu pea lava lo latou leaga.” (2 Timoteo 3:13) Ua faamaonia mai e le senituri lona 20 lena mea. Na faatumulia i feʻainaʻiga mataʻutia ma le sili atu ona tele o faiga sauā, o taua, le matelāina, le mativa, ma puapuaga sa leʻi iai muamua i se isi lava taimi i le talafaasolopito. Ma po o ā lava tulaga agaʻigaʻi i luma faafomaʻi ua faia, e sau lava le taimi e oo ai le oti i tagata uma lava. (Failauga 9:5, 10) I se taumafaiga e faatonutonu o latou lava ala, ua tuu atu ai e tagata i latou lava e maileia e Satani ma ana temoni, i se tulaga lea ua oo ai ina taʻua e le Tusi Paia Satani o “le atua o le lalolagi nei.”—2 Korinito 4:4.

Le Meaalofa o le Filifiliga Saʻoloto

17. Sa tatau faapefea ona faaaogā le meaalofa a le Atua o le filifiliga saʻoloto?

17 Aiseā o le a faataga ai e Ieova tagata ina ia iai so latou tulaga tutoʻatasi? Talu ai sa ia foafoaina i latou faatasi ma le meaalofa ofoofogia o le filifiliga saʻoloto, le tomai e saʻoloto ai e faia filifiliga. Na faapea mai le aposetolo o Paulo: “O le mea o i ai le Agaga o le Alii, o i ai le saʻolotoga.” (2 Korinito 3:17) E leai se tasi e fia pei o se masini ua muaʻi faapolokalameina (robot), e ese le tagata na te filifilia i sekone taʻitasi o le aso le mea o le a ia tautala atu ai ma faia. Peitaʻi sa finagalo Ieova ina ia faaaogāina i se tulaga e maufaatuatuaina e tagata lena meaalofa o le filifiliga saʻoloto, ina ia iloa ai le atamai o le faia o lona finagalo ma gauaʻi atu pea ia te ia. (Kalatia 5:13) Sa leʻi fuafuaina la ina ia matuā tafili saunoa i le saʻolotoga, auā e ono iʻu lena mea i se matuā lē maopoopo. Sa tatau ona iai ni āiāiga o lena saʻolotoga i totonu o tuaoi o tulafono alofa a le Atua.

18. O le ā ua faataʻitaʻia mai e le Atua e ala i lona faataga o le tagata e faatino lana filifiliga saʻoloto?

18 I lona faataga o le aiga faaletagata e faia ana lava filifiliga, ua faataʻitaʻia mai ai e le Atua i se tulaga e faamautūina e faapea, tatou te manaʻomia lana pulega. O lana auala e pule ai, o lana pule silisili ese, ua na o lea le auala saʻo. E iʻu ai i le fiafiaga, le faamalieina, ma le manuia. E māfua lenei tulaga ona sa fuafuaina e Ieova o tatou mafaufau ma tino ina ia faagaoioia i se tulaga sili ona lelei pe afai o ōgatusa ma ana tulafono. “O aʻu o Ieova, o lou Atua, o loo aʻoaʻo ia te oe i mea e aoga, o loo taʻitaʻiina oe i le ala e te ui ai.” (Isaia 48:17) O filifiliga saʻoloto e faia i totonu o tuaoi o tulafono ua faamaopoopoina a le Atua o le a lē o se avega mamafa ae o le a iʻu ai i le matalasi o taumafa eseese, o fale, o ata, ma musika. Pe ana fai e faatino le filifiliga saʻoloto i se auala talafeagai, na semanū e iʻu ai i se olaga matagofie, ma e lē gata mai le faafiafiaina ai e faavavau i le lalolagi parataiso.

19. O le ā le auala ua faaaogā e le Atua ina ia toe faia ai se leleiga a tagata ma ia?

19 Peitaʻi ona o le sesē o a latou filifiliga, ua faaesea ai e tagata i latou lava mai ia Ieova, ua oo ina lē lelei atoatoa, ua faasolo ina matuā leaga, ma oo atu i le oti. Sa manaʻomia ai la ona togiolaina i latou mai lena tulaga faanoanoa ma toe aumaia i se faiā talafeagai ma le Atua e avea mona atalii ma afafine. O le auala sa filifilia e le Atua e faataunuu ai lenei mea, o le Malo, ma o Lē Faia le Togiola o Iesu Keriso lea. (Ioane 3:16) E ala mai i lenei faatulagaga, ua mafai ai e i latou ua salamō moni—e pei o le atalii faamaumauʻoa i le talafaatusa a Iesu—ona faia se leleiga ma le Atua ma toe taliaina e ia e avea māna fanau.—Luka 15:11-24; Roma 8:21; 2 Korinito 6:18.

20. O le a faapefea ona faataunuuina e le Malo le fuafuaga a le Atua?

20 E mautinoa lava, o le a faataunuuina le finagalo o le Atua i le lalolagi. (Isaia 14:24, 27; 55:11) E ala mai lona Malo i le pulega a Keriso, o le a faaeaeaina ai atoatoa (taʻutonuina pe faamaonia) e le Atua lana aiā e avea ai ma o tatou Pule Silisili Ese. O le a aumaia e le Malo le iʻuga i pulega a tagata ma pulega a temoni o loo puleaina lenei lalolagi, ma o le a na o lea le pulega o le a pule mai le lagi mo tausaga e afe. (Roma 16:20; Faaaliga 20:1-6) Ae i lena taimi, o le a faapefea ona faataʻitaʻia mai le silisili ese o le auala e pule ai Ieova? Ma pe a mavae le afe tausaga, o le ā le matafaioi o le a faia e le Malo? O le a talanoaina i le mataupu o loo sosoo mai nei fesili.

Manatu mo le Autaluga

• O le ā le matua o le Tusi Paia?

• O ai e faia aʻe ai le pulega fou i le lalolagi?

• Aiseā e lē taitai ai taulau manuia pulega a tagata e tutoʻatasi ese mai le Atua?

• E tatau faapefea ona faatino le filifiliga saʻoloto?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Faamatalaga i le itulau 10]

Na faamamafa i le aʻoaʻoga a Iesu le pulega a le Atua e ala mai le Malo

[Faamatalaga i le itulau 12]

I atunuu uma ua faaaogā ai e Molimau a Ieova le Malo e avea ma a latou aʻoaʻoga autū

[Faamatalaga i le itulau 14]

E molimau le talafaasolopito i iʻuga leaga o le tutoʻatasi ese mai le Atua

[Faamatalaga i Ata i le itulau 14]

Fitafita a le Taua Muamua a le Lalolagi: U.S. National Archives photo; nofoaga o faasalaga: Oświęcim Museum; tamaitiiti: UN PHOTO 186156/J. Isaac