Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tushalayi bashindame anu bu tudi bamone Eu utu kayi umueneka!

Tushalayi bashindame anu bu tudi bamone Eu utu kayi umueneka!

Tushalayi bashindame anu bu tudi bamone Eu utu kayi umueneka!

“[Mose] wakashala mushindame bu uvua mumone Eu utu kayi umueneka.”​—EBELU 11:27, NW.

1. Mmêyi kayi a pa buawu adi atangila Nzambi akamba Yezu mu Muyuki wende wa pa Mukuna?

 YEHOWA n’Nzambi utu kayi umueneka. Pakamulomba Mose bua amone butumbi Buende, Yehowa wakamuandamuna ne: “Wewe kuena mua kumona mpala wanyi; bualu bua muntu kena mua kumona mpala wanyi ne kuikala ne muoyo.” (Ekesode 33:20) Mupostolo Yone wakafunda pende ne: “Muntu nansha umue kena muanji kumona [Nzambi].” (Yone 1:18, MML) Pavua Yezu Kristo muntu pa buloba apa, kavua mua kumona Nzambi to. Wakamba mu Muyuki wende wa pa Mukuna ne: “Badi ne mitshima mitoke badi ne disanka, bua bobo nebamone Nzambi.” (Matayo 5:8) Ntshinyi tshivua Yezu musue kuamba?

2. Bua tshinyi katuena mua kumona Nzambi ne mêsu etu a bumuntu?

2 Mukanda wa Nzambi udi wakula bua Yehowa bua se: udi Nyuma utu kayi umueneka. (Yone 4:24; Kolosai 1:15; 1 Timote 1:17) Nanku Yezu kavua musue kuamba ne: tuetu bantu tudi mua kumona Yehowa ne mêsu etu a bumuntu to. Bulelela, bena Kristo bela manyi nebamone Yehowa Nzambi mu diulu pabikabu ku lufu bikale bakadi bifukibua bia mu nyuma. Kadi bantu badi ne “mitshima mitoke” ne badi ne ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi pa buloba badi pabu mua ‘kumona’ Nzambi. Mmunyi mudibi bienzeka?

3. Mmushindu kayi udi bantu mua kujingulula imue ngikadilu ya Nzambi?

3 Patudi anu tutangila ne lubatshi bintu bidi Yehowa mufuke, tudi tufika ku dilonga malu kampanda adi amutangila. Bukole buende budi mua kutukemesha ne tudi mua kufika ku ditaba ne: yeye ke Nzambi Mufuki. (Ebelu 11:3; Buakabuluibua 4:11) Bua muanda eu mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Malu [a Nzambi] adi kaayi mua kumueneka katshia buloba buafukibua, bukole buende bua tshiendelele mene ne Bunzambi buende, adi amueneka bimpe, bualu bua adi ajinguluka ku bintu biakafukibua.’ (Lomo 1:20) Nenku mêyi aa a Yezu adi amba bua kumona Nzambi adi umvuija kabidi kujingulula imue ngikadilu ya Yehowa. Dimumona edi didi difumina ku dimanya dijalame, ne didi dienzeka mu nyuma ku diambuluisha dia “mesu a mu mitshima.” (Efeso 1:18) Mêyi ne bienzedi bia Yezu bidi bileja kabidi malu a bungi adi atangila Nzambi. Ke bualu kayi Yezu wakamba ne: “Udi mummone meme, mmumone Tatu.” (Yone 14:9, MMM) Yezu wakaleja bimpe menemene bumuntu bua Yehowa. Nenku, dimanya dia malu a nsombelu wa Yezu ne dia malongesha ende didi mua kutuambuluisha bua kumona anyi kujingulula imue ngikadilu ya Nzambi.

Kunanga malu a mu nyuma kudi ne mushinga wa bungi

4. Mmunyi mudi bantu ba bungi lelu baleja ne: ki mbanange malu a mu nyuma?

4 Lelu, bantu ba bungi menemene kabena ne ditabuja ne dinanga dilelela dia malu a mu nyuma to. Paulo wakamba ne: ‘Bonso kabena ne ditabuja.’ (2 Tesalonike 3:2) Bantu ba bungi mbadine ne kasuki mu malu abu nkayabu ne kabena bitabuja Nzambi to. Tshikadilu tshiabu tshia dienza mpekatu ne dibenga kunanga malu a mu nyuma bidi bibapangisha bua kumumona ne mêsu a mu lungenyi, bualu mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Muntu udi wenza bibi, kena muanji kumona Nzambi.’ (3 Yone 11) Bu mudi bantu aba kabayi bamona Nzambi ne mêsu abu a bumuntu, badi benza malu bienze anu bu se: Nzambi kêna umona bidibu benza to. (Yehezekele 9:9) Badi bapepeja malu a mu nyuma, ke bua tshinyi kabena mua kupeta “dimanya dia malu a Nzambi” to. (Nsumuinu 2:5) Paulo wakambilamu pakafundaye ne: ‘Muntu wa pa buloba kêna witabuja malu a nyuma wa Nzambi, bualu bua malu aa adi mapote kudiye; yeye kêna mua kudimanyinawu, bualu bua malu aa adi ajinguludibua kudi nyuma.’​—1 Kolinto 2:14.

5. Mbualu kayi butu bantu badi banange malu a mu nyuma bamanye?

5 Kadi bituikala banange malu a mu nyuma, dîba dionso netuikale bamanye ne: nansha mudi Yehowa kayi Nzambi udi utalulangana anu bilema, mmumanye dîba ditudi tulonda meji ne majinga mabi. Bushuwa, ‘njila ya muntu idi ku mêsu kua Yehowa, yeye udi widikija njila yende yonso bimpe.’ (Nsumuinu 5:21) Mpekatu yeye mututulukile, tudi ne bua kudilengeja ne kulomba Yehowa bua atubuikidile bualu tudi bamunange ne katuena basue kumubungamija to.​—Musambu 78:41; 130:3.

Ntshinyi tshidi tshituvuija bashindame?

6. Kuikala bashindame kudi kumvuija tshinyi?

6 Nansha mutudi katuyi mua kumona Yehowa ne mêsu, tuikalayi bavuluke misangu yonso ne: udi utumona. Dimanya dia se: Nzambi udiku ne dituishibua dia se: udi pabuipi ne bonso badi bamubikila nebituambuluishe bua tuetu kushala bashindame ne bamulamate bikole katuyi tutenkakana to. (Musambu 145:18) Tudi mua kuikala bu Mose, uvua Paulo mufunde bualu buende ne: “Bua ditabuja wakumbuka mu Ejipitu, kadi kayi utshina tshiji tshia mukalenge, bualu wakashala mushindame bu uvua mumone Eu utu kayi umueneka.”​—Ebelu 11:27, NW.

7, 8. Ntshinyi tshiakapesha Mose dikima dia kuya kumpala kua Pâlo?

7 Pavua Mose ukumbaja mudimu uvua Nzambi mumupeshe wa kupatula bena Isalele mu bupika mu Ejipitu, uvua misangu mivule uya kumpala kua Palô muena tshikisu mu lupangu luende luvua lûle tente ne balombodi ba malu a nzambi ne a basalayi. Pamu’apa ku bimanu bia nzubu wa mfumu eu kuvua kulamika mpingu. Kadi nansha mudi Yehowa kayi umueneka, uvua muntu mulelela ku mêsu kua Mose, mushilangane ne mpingu yonso ya nzambi kayiyi ne muoyo ya mu Ejipitu. Ke bualu kayi Mose kakamona Palô umuenza buôwa to.

8 Ntshinyi tshiakapesha Mose dikima dia kuya kumpala kua Pâlo njila ne njila? Mukanda wa Nzambi udi utuambila ne: “[Mose] uvua muntu wa bupuekele, mupite ne bantu bonso ba pa buloba ku bupuekele.” (Nomba 12:3, MMM) Bulelela, dinanga diende dikole dia malu a mu nyuma ne dituishibua diende dia se: Nzambi uvua nende biakamupesha bukole buvuaye nabu dijinga bua kumanyisha “Eu utu kayi umueneka” kumpala kua mukalenge wa tshikisu wa bena Ejipitu. Ng’amue malu kayi adibu benza lelu kudi bantu badi ‘bamona’ Nzambi utu kayi umueneka bua kuleja mudibu bamuitabuja?

9. Ng’umue mushindu kayi utudi mua kushala bashindame?

9 Umue mushindu wa kuleja ditabuja ne kushala bashindame bu tudi bamone Eu utu kayi umueneka ngua kuyisha ne dikima nansha bantu buobu batukengesha. Yezu wakadimuija bayidi bende ne: “Bantu bonso nebikale n’enu lukuna bua dina dianyi.” (Luka 21:17) Wakabambila kabidi ne: ‘Mupika kêna mutambe mfumu wende. Biankengeshabu, nebanukengeshe kabidi.’ (Yone 15:20) Mêyi a Yezu akakumbana bualu matuku makese kunyima kua lufu luende, bakakengesha bayidi bende pavuabu babakanyina, babakuata ne babakuma. (Bienzedi 4:1-3, 18-21; 5:17, 18, 40) Nansha muvuabu bakengesha bapostolo ba Yezu ne bayidi bakuabu bikole, bakatungunuka ne kuyisha lumu luimpe ne dikima.​—Bienzedi 4:29-31.

10. Mmunyi mudi dishindika dietu dia se: Yehowa udi utukuba dituambuluisha mu mudimu wetu wa buambi?

10 Anu bu Mose, bayidi ba Yezu ba kumpala kabavua batshina baluishi babu bavule bavuabu bamona ne mêsu nansha. Bayidi ba Yezu bavua bitabuja Nzambi, ke bua tshinyi bakatantamena makenga makole akapetabu. Bushuwa, bakashala bashindame bu bavua bamone Eu utu kayi umueneka. Lelu, dikala bamanye misangu yonso ne: Yehowa udi utukuba didi ditukolesha, ditupesha dikima ne muoyo mukole mu mudimu wetu wa diyisha Bukalenge. Dîyi dia Nzambi didi diamba ne: ‘Patshina muntu bakuabu, bualu ebu budi buteyi kudiye, kadi udi weyemena Yehowa neapanduke.’ (Nsumuinu 29:25) Nanku katuena tupingana tshianyima ne buôwa padibu batukengesha nansha; peshi katuena tumvua bundu bua mudimu wetu wa buambi to. Ditabuja dietu didi ditusaka bua kuyisha bena mutumba netu, bena mudimu netu, balongi netu ne bantu bakuabu kabidi ne dikima dionso.​—Lomo 1:14-16.

Eu utu kayi umueneka udi ulombola bantu bende

11. Bilondeshile Petelo ne Yuda, mmushindu kayi uvua bamue bantu bavua mu tshisumbu tshia bena Kristo baleje ne: kabavua ne dinanga dia malu a mu nyuma to?

11 Ditabuja didi dituambuluisha bua kuangata Yehowa bu muntu udi ulombola bulongolodi buende bua pa buloba. Nunku tudi tuepuka bua kuikala kudiwula bantu badi ne majitu mu tshisumbu. Mupostolo Petelo ne Yuda muanabu ne Yezu bakadimuija bena Kristo bua bamue bantu bavua kabayi ne dinanga dia malu a mu nyuma nansha dikese bua se: bavua bapenda balume bavua balombola munkatshi mua bena Kristo. (2 Petelo 2:9-12; Yuda 8) Batudianganyi ba bilema aba bavuaku mua kuakula nunku kumpala kua Yehowa bu yeye muikale umueneka kudibu ne mubidi wa bumuntu anyi? Nansha kakese! Kadi bu mutu Nzambi kayi umueneka, bena malu a mubidi abu kabavua bamanye ne: bavua ne bua kubadila Nzambi malu.

12. Mmunyi mutudi ne bua kuangata bantu badi balombola mu tshisumbu?

12 Tshisumbu tshia bena Kristo ntshienza ne bantu bapange bupuangane. Aba badi bikale bakulu batu benza bilema bitu imue misangu mua kutubungamija. Nansha nanku, balume aba ke badi Yehowa muteke bu balami ba tshisumbu tshia mikoko yende. (1 Petelo 5:1, 2) Balume ne bakaji badi banange malu a mu nyuma badi bitaba ne: eu ke umue mushindu udi Yehowa ulombola bantu bende. Bu mutudi bena Kristo, tudi tunemeka aba badi Yehowa mujadike bua kulombola tshisamba tshiende, tuepuka lungenyi lua didiabakena ne dibadiwula. Patudi tutumikila aba badi balombola munkatshi muetu, tudi tuleja ne: tudi tumona Eu utu kayi umueneka.​—Ebelu 13:17.

Tumonayi Nzambi bu Muyishi wetu Munene

13, 14. Buebe wewe, kumona Yehowa bu Muyishi wetu Munene kudi kumvuija tshinyi?

13 Kudi muanda mukuabu udi ulomba bujinguludi bua mu nyuma. Yeshaya wakamanyisha ne: “Mesu ebe neamone Muyishi webe [Munene].” (Yeshaya 30:20) Bidi bikengela kuikala ne ditabuja bua kuitaba ne: Yehowa ke udi utulongesha ku diambuluisha dia bulongolodi buende bua pa buloba. (Matayo 24:45-47) Kumona Nzambi bu Muyishi wetu Munene kudi kumvuija ki ng’anu kuikala ne tshibidilu tshimpe tshia kulonga Bible ne kubuela mu bisangilu bia tshisumbu to. Kudi kabidi kumvuija kuenza mudimu ne bintu bionso bia mu nyuma bidi Nzambi utupesha. Tshilejilu, tudi ne bua kuteya ntema ya pa buayi ku mibelu idi Yehowa utupeshila kudi Yezu bua katupambuki mu nyuma to.​—Ebelu 2:1.

14 Imue misangu bitu bikengela kudienzeja bikole bua kupeta bintu bimpe bia bungi mu biakudia bia mu nyuma. Tshilejilu, tudi mua kuikala ne tshilele tshia kubala imue miyuki ya mu Bible itudi tumona mikole pamutu-pamutu. Patudi tubala Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous!, imue misangu tutu tutupika bimue biena-bualu anu bualu pamu’apa tshidibu bakulamu katshiena tshitusankisha menemene to. Peshi tudi mua kulekela lungenyi luetu lutambakana patudi mu bisangilu bia tshisumbu. Kadi tuetu bikale tuelangana meji bimpebimpe bua malu adibu bakulamu netushala batabale. Dianyisha dikole ditudi nadi bua malu a mu nyuma adibu batulongesha didi dileja mutudi tuitaba ne: Yehowa m’Muyishi wetu Munene.

Tudi ne bua kubadila malu etu kudi Nzambi

15. Mmunyi mudi bamue benze malu anu bu se: Yehowa kêna ubamona?

15 Kuitabuja Eu utu kayi umueneka kudi ne mushinga wa bungi nangananga mu ‘tshikondo [etshi] tshia ku nshikidilu.’ (Danyele 12:4) Mashimi ne tshiendenda tshia masandi mbiambule mbuaya. Bushuwa, mbimpe kuvuluka ne: Yehowa udi umona bienzedi bietu nansha padi bantu kabayi mua kutumona. Kadi bamue kabatshitu bavuluke muanda eu to. Padi bantu bakuabu kabayi babamone, badi baditua mu malu adi Bible mubenge. Tshilejilu, bamue ki mbakandamene diteta dia kubandila dinaya kampanda dibi ne bindindimbi bia bantu kabayi bilamba ku Internet, ku televizion anyi ku biamu bikuabu to. Bu mutu bintu ebi bienzeka mu musokoko, bamue mbenze malu bimueneka anu bu se: Yehowa kêna umona ngikadilu wabu to.

16. Ntshinyi tshidi ne bua kutuambuluisha bua kutumikila mikenji ya mushinga ya Yehowa?

16 Mbimpe kuvuluka mêyi a mupostolo Paulo a se: ‘Buonso buetu, muntu ne muntu, neabadile malu ende kudi Nzambi.’ (Lomo 14:12) Tudi ne bua kuikala bamanye ne: dîba dionso ditudi tuenza mpekatu, Yehowa ke utudi tuenzela mpekatu au. Dimanya muanda eu didi ne bua kutuambuluisha bua kutumikila mikenji yende ya mushinga ne kuepuka ngikadilu mubi. Bible udi utuvuluija ne: “Kakuena tshifukibua tshidi katshiyi tshimueneka kumpala [kuende]; kadi bionso bidi patoke, bitanduke ku mesu a Utudi ne bua kulubuila bionso.” (Ebelu 4:13, MMM) Bulelela, tudi ne bua kubadila malu etu kudi Nzambi, kadi dinanga dikole ditudi nadi kudi Yehowa ke tshintu tshia kumpala tshidi tshitusaka bua kuenza disua diende ne bua kuanyisha ne kulamata mikenji yende miakane. Nenku tuikalayi ne meji patudi tusungula bintu bitudi basue kujikija nabi mukodi, ne ngikadilu muimpe kumpala kua bantu badi kabayi balume anyi bakaji netu.

17. Yehowa utu ulondakaja malu etu ne meji a mushindu kayi?

17 Yehowa utu musue kushala mututangile bua kumona bitudi tuenza, kadi ebi kabiena bisua kumvuija ne: mmuindile bua tuetu kuenza bilema bua yeye kutunyoka to. Kadi udi ututangila ne dinanga anu bu tatu udi musue kupesha bana bende ba butumike difutu. Bidi bikolesha ku muoyo bua kumanya ne: ditabuja dietu didi disankisha Tatu wetu wa mu diulu ne yeye udi “mufutshi wa badi bamukeba.” (Ebelu 11:6) Tuikalayi ne ditabuja dikole kudi Yehowa ne ‘tumuenzele mudimu ne muoyo umue.’​—1 Kulondolola 28:9, MMM.

18. Bu mudi Yehowa ututangila ne umona lulamatu luetu, ndishindika kayi didi Mukanda wa Nzambi utupesha?

18 Nsumuinu 15:3 (MMM) udi wamba ne: “[Yehowa] udi umona miaba yonso, mesu ende adi atangila bantu bempe ne babi.” Bushuwa, Nzambi udi anu mutangile bantu babi ne udi ubenzela malu bilondeshile ngikadilu wabu. Kadi, bituikala munkatshi mua “bantu bempe,” tuikale bajadike ne: Yehowa udi umona malu adi aleja lulamatu luetu. Ditabuja dietu didi dikola patudi tumanya ne: ‘mudimu utudi tuenza mu Mukalenge kawena patupu’ ne eu utu kayi umueneka ‘kakupua muoyo mudimu wetu ne dinanga ditudi baleje bua dîna diende.’​—1 Kolinto 15:58; Ebelu 6:10.

Tulombayi Yehowa bua atukonkonone

19. Ng’amue masanka kayi adi afumina ku dikala ne ditabuja dikole kudi Yehowa?

19 Bu mutudi basadidi ba Yehowa ba lulamatu, tudi ne mushinga wa bungi ku mêsu kuende. (Matayo 10:29-31) Nansha mudiye kayi umueneka, udi mua kulua muntu mulelela ku mêsu kuetu, ne tudi mua kuanyisha malanda a mushinga mukole atudi badie nende. Kuangata Tatu wetu wa mu diulu mushindu’eu kudi kutupetesha masanka a bungi. Ditabuja dietu dikole didi dituambuluisha bua kuikala ne mutshima mutoke ne kuondo ka muoyo kimpe kumpala kua Yehowa. Ditabuja didi kadiyi ne lubombo didi kabidi ditukuba bua katuikadi ne nsombelu wa mpala ibidi to. (1 Timote 1:5, 18, 19) Patudi tushala ne ditabuja dietu dikole kudi Nzambi tudi tupesha bakuabu tshilejilu tshilenga ne bidi mua kubakankamija. (1 Timote 4:12) Ditabuja dia nunku didi kabidi disaka muntu ku dikala ne ngikadilu muimpe udi usankisha mutshima wa Nzambi.​—Nsumuinu 27:11.

20, 21. (a) Bua tshinyi mbimpe bua kukeba bua Yehowa ashale mututangile? (b) Mmunyi mutudi mua kutumikila mêyi a mu Musambu 139:23, 24?

20 Bituikala tshia bushuwa ne meji, netuikale ne disanka bua mudi Yehowa mushale mututangile. Katuena anu basue bua atumone patupu to, kadi tudi tujinga kabidi bua akonkonone meji etu ne bienzedi bietu bimpebimpe. Patudi tusambila, tulombayi Yehowa bua akonkonone munda muetu ne amone bituikala ne meji adi atusaka ku malu mabi. Udi mua kutuambuluisha bimpe bua kutantamena ntatu itudi nayi ne bua kushintulula bualu kayi buonso budi bukengedibua. Mufundi wa Misambu uvua muimbilamu ne: ‘Nzambi, utangile munda muanyi, umanye mutshima wanyi. Untete, umanye meji anyi. Umone ne malu mabi adi munda muanyi, undombole mu njila wa tshiendelele.’​—Musambu 139:23, 24.

21 Davidi wakasengelela Yehowa bua akebe munda muende bua kumona ni muvua “malu mabi.” Anu bu mufundi wa Misambu eu, katuenaku tujinga bua Nzambi akebe mu mitshima yetu bua kumona ni mudi meji mabi anyi? Ditabuja ditusake bua kulomba Yehowa bua atukonkonone. Kadi ntshinyi tshitudi mua kuenza bituikala balubakaja kudi kanyinganyinga katudi naku bua tshilema kampanda peshi bituikala ne bualu budi butusama ku muoyo? Tutungunukayi ne kusambila Yehowa Nzambi wetu wa dinanga ne muoyo mujima, ne tukokelayi bulombodi bua nyuma wende muimpe ne mibelu ya mu Dîyi diende ne budipuekeshi buonso. Tuikalayi bajadike ne: neatuambuluishe bua tuetu kutungunuka mu njila wikala mua kutufikisha ku muoyo wa tshiendelele.​—Musambu 40:11-13.

22. Ndipangadika kayi ditudi ne bua kuikala nadi pa bidi bitangila Eu utu kayi umueneka?

22 Bushuwa, Yehowa neatupeshe muoyo wa tshiendelele bituenza malu adiye utulomba. Tudi ne bua kuitaba ne: udi ne bukole ne bukokeshi, anu muakitaba mupostolo Paulo pakafundaye ne: “Mukalenge wa tshiendelela, udi kayi ufua, udi kayi umueneka ku mesu, [Nzambi] umuepele, butumbi ne kanemu bikale kudiye tshiendelele! Amen.” (1 Timote 1:17, MML) Tuikale anu tutshina Yehowa ne muoyo mujima misangu yonso. Nansha bia munyi katutenkakaji dipangadika dietu dia kushala bashindame bu tudi bamone Eu utu kayi umueneka to.

Newandamune munyi?

• Mmunyi mudi bantu muakumona Nzambi?

• Bikala Yehowa muntu mulelela ku mêsu kuetu, ntshinyi tshituikala mua kuenza padibu batukengesha?

• Kumona Yehowa bu Muyishi wetu Munene kudi kumvuija tshinyi?

• Bua tshinyi tudi ne bua kujinga bua Yehowa atukonkonone?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 18]

Mose, bu muvuaye kayi utshina Palô, wakenza malu muenze anu bu uvua mua kumona Yehowa, Nzambi utu kayi umueneka

[Tshimfuanyi mu dibeji 21]

Katuenji malu bienze anu bu se: Yehowa kêna mua kumona bitudi tuenza

[Tshimfuanyi mu dibeji 23]

Tudi tukeba dimanya dia Nzambi ne muoyo mujima bualu tudi tumuangata bu Muyishi wetu Munene