Ia Faamalosi Pea e Peiseai o Loo Iloa Atu Lē e Lē o Vaaia!
Ia Faamalosi Pea e Peiseai o Loo Iloa Atu Lē e Lē o Vaaia!
“Na faamalosi [pea Mose] pei o sē iloa atu i le le o vaaia.”—EPERU 11:27.
1. O le ā le faamatalaga mataʻina e faatatau i le Atua na faia e Iesu i lana Lauga i luga o le Mauga?
O IEOVA o le Atua e lē vaaia. Ina ua talosaga atu Mose e fia vaai i Lona mamalu, na tali mai Ieova: “E te le mafaia ona vaai mai i oʻu mata; auā e le mafai ona vaai mai lava se tagata ia te au, ma ola pea ia.” (Esoto 33:20) Na tusi mai foʻi le aposetolo o Ioane: “E lei vaaia lava le Atua e se tasi.” (Ioane 1:18) E oo lava i a Iesu Keriso a o avea o se tagata i le lalolagi, sa leʻi mafaia foʻi ona ia vaai i le Atua. Peitaʻi ane, i lana Lauga i luga o le Mauga, na fetalai ai Iesu: “Amuia ē loto mamā; auā latou te iloa atu le Atua.” (Mataio 5:8) O le ā le uiga o le fetalaiga a Iesu?
2. Aiseā ua lē mafai ai ona tatou iloa atu le Atua i o tatou mata faaletino?
2 Ua faamatalaina e le Tusi Paia Ieova, o se agaga e lē vaaia. (Ioane 4:24; Kolose 1:15; 1 Timoteo 1:17) O lona uiga la, e leʻi faapea mai Iesu e mafai e i tatou o tagata ona iloa moni atu Ieova i o tatou mata faaletino. E moni, o le a vaai Kerisiano faauuina i a Ieova le Atua i le lagi pe a toe faatutūina aʻe i latou o ni foafoaga agaga. Peitaʻi, o tagata o ē “loto mamā” ma iai le faamoemoe e ola e faavavau i le lalolagi ua mafai foʻi ona latou “iloa” atu le Atua. E mafai faapefea lenei mea?
3. E mafai faapefea e tagata ona latou malamalama i nisi o uiga o le Atua?
3 E tatou te aʻoaʻoina se mea e uiga i a Ieova pe a mātauina ma le faaeteete mea na ia foafoaina. E tatou te ono maofa ai i lona mana ma uunaʻia ai i tatou e amanaʻia o ia o le Atua ma o Lē na Foafoaina Mea. (Eperu 11:3; Faaaliga 4:11) I lenei itu, na tusi ai le aposetolo o Paulo e faapea: “O uiga [o le Atua] e lē o vaaia ua vaaia manino lava talu mai ona foafoaina le lalolagi, auā ua vaaia i le mafaufau e ala i mea na faia, e oo lava i lona mana e faavavau ma lona tulaga o le Atua.” (Roma 1:20, NW ) O fetalaiga la a Iesu e faatatau i le iloa, po o le vaai atu, i le Atua e aofia ai le mafai ona malamalama i nisi o uiga o Ieova. O lena vaai atu e faavae aʻe i le poto saʻo ma ua malamalama faaleagaga e ala i ‘mata o le loto.’ (Efeso 1:18) O fetalaiga ma gaoioiga a Iesu ua faaalia mai ai foʻi le tele o mea e uiga i le Atua. O lea, na fetalai Iesu: “O le ua vaai mai ia te au, ua vaai o ia i le Tamā.” (Ioane 14:9) Sa lelei atoatoa ona faaatagia mai e Iesu uiga totino o Ieova. O lea, o le malamalama i le soifuaga o Iesu ma ana aʻoaʻoga e mafai ona fesoasoani i a i tatou ina ia vaai, pe malamalama ai, i nisi o uiga o le Atua.
E Tāua Tele le Malosi Faaleagaga
4. Ua faapefea ona faaalia mai e le toʻatele i aso nei le leai o so latou malosi faaleagaga?
4 I aso nei, ua seāseā lava iai le faatuatua ma le malosi moni faaleagaga. Ua faapea mai Paulo: “E le o i tagata uma le faatuatua.” (2 Tesalonia 3:2) E toʻatele ua matuā pupū atu lava i le saʻilia o o latou manaʻoga totino ae ua leai se faatuatua i le Atua. O a latou amioga agasala ma le leai o so latou naunau i mea faaleagaga ua lē mafai ai ona latou iloa atu o ia i mata o le malamalama, auā na tusi mai le aposetolo o Ioane: “O lē amio leaga, e lei iloa atu lava e ia le Atua.” (3 Ioane 11) Talu ai ua lē mafai e na tagata ona latou iloa atu le Atua i o latou mata faaletino, ua latou gaoioi ai foʻi e peiseai e na te lē o silafia maia mea o loo latou faia. (Esekielu 9:9) E latou te manatu faatauvaa i mea faaleagaga, ma ua lē mafai ai ona latou maua ‘le poto e uiga i le Atua.’ (Faataoto 2:5) Ua talafeagai la, le tusi mai o Paulo: “E le talia e le tagata faaletino o mea a le Agaga o le Atua; auā o mea valea ia ia te ia, na te le mafai foi ona iloa, auā e faamasinoina faaleagaga.”—1 Korinito 2:14.
5. O le ā le mea moni o loo iloa e tagata e faaleagaga o latou mafaufau?
5 Ae peitaʻi, pe afai o i tatou o ni tagata e mafaufau faaleagaga, o le a tatou nofouta ai pea i le iloa, e ui o Ieova e lē o se Atua e saʻiliʻili masei, ae e na te silafia lelei lava le taimi tatou te faatinoina ai ni mafaufauga ma ni tuʻinanauga leaga. O le mea moni, “o loo i luma o fofoga o Ieova o ala o le tagata; na te fuatia foi ona ala uma.” (Faataoto 5:21) Pe afai e manumalo le agasala i a i tatou, ua uunaʻia i tatou ia salamō ma saʻili mo le faamagaloga a Ieova, auā tatou te alolofa i a te ia ma lē mananaʻo e faatigā i a te ia.—Salamo 78:41; 130:3.
O le ā e Mafai ai Ona Tatou Faamalolosi?
6. O le ā le uiga o le faamalolosi?
6 E ui ina lē vaaia Ieova i o tatou mata, ae seʻi o tatou manatua pea o loo ia silafiaina mai i tatou. O le iloa o loo soifua o ia ma le talitonu maumaututū i lona faalatalata mai i a i latou uma o loo valaau i a te ia, o le a fesoasoani lena ina ia mafai ai ona tatou faamalolosi—ia mausalī ma ia lē maluelue i lo tatou faamaoni i a te ia. (Salamo 145:18) E mafai ona pei i tatou o Mose, o lē na tusi ai Paulo e faapea: “O le faatuatua na tuuina ai e ia o Aikupito, ua le fefe i le ita o le tupu; auā na faamalosi o ia pei o sē iloa atu i le le o vaaia.”—Eperu 11:27.
7, 8. O le ā na māfua ai ona lototele Mose a o tulaʻi i luma o Farao?
7 I le faatinoina o lona tofiga mai le Atua e taʻitaʻi ese le fanauga a Isaraelu mai le pologa i Aikupito, sa masani ai ona tulaʻi Mose i luma o Farao le tupu sauā, i totonu o le lotoā o le maota o le tupu o loo tumutumu ai tagata maualuluga i tofiga faalotu ma le vaegaau. Atonu sa faatutū solo ni tupua i puipui o le maota o le tupu. Peitaʻi e ui ina lē vaaia Ieova, ae sa moni o ia i le mafaufau o Mose, ua ese mai ai i tupua uma o loo fai ma sui o atua e leai ni ola o Aikupito. E lētioa lava a lē fefe Mose i a Farao!
8 O le ā na maua ai e Mose le lototele e tulaʻi soo atu ai i luma o Farao? Ua taʻu mai e le Tusi Paia i a i tatou e faapea “na matuā agamalu lava le tagata nei o Mose, e sili lava i tagata uma o i le lalolagi.” (Numera 12:3) E manino lava, o lona malosi faaleagaga ma lona talitonuga maumauaʻi sa faatasi le Atua ma ia, na maua ai e Mose le malosi sa ia manaʻomia e fai ai ma sui o ‘le e le o vaaia’ i luma o le tupu sauā o Aikupito. O ā nisi o auala ua faaalia ai e i latou o loo “iloa” atu le Atua e lē o vaaia, lo latou faatuatua i a te ia i aso nei?
9. O le ā se auala e mafai ona tatou faaauau ai pea ona faamalolosi?
9 O se tasi o auala e faaalia ai le faatuatua ma faaauau ai pea ona faamalolosi e pei o loo iloa atu Lē e lē o vaaia, e ala lea i le talaʻi ma le lototele e ui lava i sauāga. Na lapataʻia e Iesu ona soo: “E inosia foi outou e tagata uma ona o loʻu igoa.” (Luka 21:17) Na ia taʻu atu foʻi i a i latou: “E le sili le auauna i lona alii. Afai ua latou faasaua mai ia te au, e faasaua foi ia te outou.” (Ioane 15:20) Sa moni fetalaiga a Iesu, auā e leʻi leva lava talu ona mavae lona maliu, ae mafatia loa ona soo i sauāga e ala i faamataʻuga, le puʻeina, ma le sasaina. (Galuega 4:1-3, 18-21; 5:17, 18, 40) E ui sa saputu mai sauāga, ae na faaauau pea e aposetolo o Iesu ma isi ona soo, ona latou talaʻi atu ma le lototele le tala lelei.—Galuega 4:29-31.
10. E faapefea i lo tatou mautinoa i le puipuiga malu a Ieova ona fesoasoani i a i tatou i le faiva?
10 I le pei o Mose, sa lē avea le iloa atu e uluaʻi soo o Iesu o le toʻatele o o latou fili ma itu na fefefe ai. Sa faatuatua soo o Iesu i le Atua, ma o le iʻuga, na mafai ona latou onosaia sauāga ogaoga na oo i a i latou. Ioe, sa latou faamalolosi pea e pei o loo iloa atu Lē e lē o vaaia. I aso nei, o le manatuaina pea o le puipuiga malu a Ieova, e faamalosia ai i tatou, ma faalototeleina ai i tatou ma ia lē fefefe i la tatou galuega talaʻi o le Malo. Ua faapea mai le Afioga a le Atua, “o le fefe i tagata e tupu ai le mailei; a o lē faatuatua ia Ieova e faamamaluina o ia.” (Faataoto 29:25) O le iʻuga, e tatou te lē faavaivai ai ona o le fefefe i sauāga; e tatou te lē mamā foʻi i la tatou faiva. E uunaʻia i tatou e lo tatou faatuatua ina ia molimau atu ma le lototele i o tatou tuaoi, i a tatou aumea i galuega, i aʻoga, ma isi lava tagata.—Roma 1:14-16.
E Taʻitaʻia e Lē e Lē o Vaaia Ona Tagata
11. E tusa ai o manatu o Peteru ma Iuta, na faapefea i nisi o ē sa auaufaatasi ma le faapotopotoga Kerisiano ona faaalia mai le leai o so latou malosi faaleagaga?
11 E fesoasoani le faatuatua i a i tatou ina ia vaai atu i a Ieova o lē o loo taʻitaʻia lana faalapotopotoga i le lalolagi. Ona tatou ʻalofia ai lea o le iai o se uiga faitio i a i latou o loo taulimaina tiute tauave i le faapotopotoga. Sa taufai lapataʻi uma mai le aposetolo o Peteru faapea ma Iuta, le ʻafa uso o Iesu, e faatatau i nisi o ē sa matuā lē malolosi faaleagaga ma latou upuvale ai i tane o ē na taʻimua i Kerisiano. (2 Peteru 2:9-12; Iuta 8) Faamata e tautatala faapena na tagata suʻesuʻe masei pe ana faapea sa mafai ona latou faatasi ai ma Ieova? E matuā leai lava! Ae talu ai e lē vaaia le Atua, na lē taulau ai i na tane o ē sa faaletino o latou mafaufau, ona amanaʻia lo latou manaʻomia ona tali atu i a te ia.
12. O le ā le uiga e tatau ona tatou faaalia i a i latou o loo taʻimua i le faapotopotoga?
12 O le mea moni, ua faia aʻe le faapotopotoga Kerisiano i tagata lē lelei atoatoa. O i latou o loo auauna o ni toeaina e latou te faia ni mea sesē na e ono aafia totino ai i tatou i nisi o taimi. Ae ui i lea, o loo faaaogā e Ieova na tane e avea o ni leoleo mo lana lafu mamoe. (1 Peteru 5:1, 2) Ua iloa lelei e tane ma fafine e faaleagaga o latou mafaufau, o se tasi lenei o auala o loo taʻitaʻia ai e Ieova ona tagata. O lea la, i le avea o i tatou o ni Kerisiano, ua tatou ʻalofia ai se uiga muimui ma le faitio, ae faaalia le faaaloalo mo faatulagaga faatiokarate a le Atua. O le usiusitai i a i latou o loo taʻimua i a i tatou, e tatou te faaalia ai o loo tatou iloa atu Lē e lē o vaaia.—Eperu 13:17.
Vaai Atu i le Atua o lo Tatou Aʻoaʻo Sili
13, 14. O le ā le uiga i a te oe o le iloaina o Ieova o ia o le Aʻoaʻo Sili?
13 E iai foʻi se isi vala e manaʻomia ai le malamalama faaleagaga. Na vavalo Isaia e faapea: ‘E vaai atu o outou mata i lo outou Aʻoaʻo [“Sili,” NW].’ (Isaia 30:20) E manaʻomia le faatuatua ina ia amanaʻia ai o Ieova lea o loo aʻoaʻoina i tatou e ala mai i lana faalapotopotoga i le lalolagi. (Mataio 24:45-47) O le vaai atu i le Atua o ia o lo tatou Aʻoaʻo Sili, e manaʻomia ai ona faia e sili atu na i lo le tau ina tausisia o ni masaniga lelei i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia ma le auai e lē aunoa i sauniga faa-Kerisiano. O lona uiga ia matuā faaaogā lelei sauniuniga faaleagaga a le Atua. Mo se faataʻitaʻiga, e manaʻomia ona tatou matuā uaʻi atu i taʻiala ia ua saunia e Ieova e ala mai i a Iesu ina ia tatou lē tafetafea ese atu ai faaleagaga.—Eperu 2:1.
14 O nisi taimi, e matuā manaʻomia ni taumafaiga faapitoa ina ia maua ai aogā atoatoa mai meaʻai faaleagaga. Mo se faaaʻoaʻoga, atonu e tatou te masani ona faatopelau le faitauina o nisi o tala o le Tusi Paia ia e tatou te manatu e faigatā ona malamalama i ai. Pe a faitauina mekasini o Le Olomatamata ma le Ala Mai!, atonu e iʻu lava ina tatou misia nisi o mataupu ona e tatou te lē o matuā fiafia tele i lena mataupu o loo talanoaina ai. Pe tatou te faataga foʻi o tatou mafaufau e tafatafao solo a o faia sauniga faa-Kerisiano. Peitaʻi ane, e mafai ona tatou mataala pea pe afai e tatou te fefulifulisaʻi ma le faaeteete i manatu o loo talanoaina. O lo tatou talisapaia loloto o aʻoaʻoga faaleagaga o loo tatou maua, e faaalia ai lo tatou amanaʻiaina o Ieova o lo tatou Aʻoaʻo Sili.
E Tatau Ona Tatou Avatu se Tali
15. Ua faapefea ona gaoioi nisi e peiseai e lē o silafiaina mai e Ieova i latou?
15 E tāua tele le faatuatua atu i Lē e lē o vaaia, aemaise lava ona ua taatele le amioleaga i nei “ona po o le iuga.” (Tanielu 12:4) Ua taatele le lē faamaoni ma feusuaʻiga lē mamā. O le mea moni, e atamai ona manatua faapea, o loo mātauina mai e Ieova a tatou gaoioiga e tusa lava pe lē mafai e isi tagata ona iloa mai i tatou. Ua galo i nisi lenei mea moni. Pe a lē iloa atu i latou e isi, ona latou faia lea o ni amioga e lē faale-Tusi Paia. Mo se faataʻitaʻiga, ua lē o teena e nisi le tofotofoga ina ia matamata i faafiafiaga leaga faapea ata ma faamatalaga i amioga matagā faaleituaiga o loo faaalia i le Initineti, i televise, ma isi auala faaonapōnei. Talu ai e mafai ona faia faalilolilo na mea, ua gaoioi ai nisi e peiseai ua lē o silafia mai e Ieova a latou amioga.
16. O le ā e tatau ona fesoasoani i a i tatou e usitaia ai tapulaa maualuluga a Ieova?
16 E lelei pe a manatua upu a le aposetolo o Paulo e faapea: “E taitasi i tatou ma tala i lana amio i le Atua.” (Roma 14:12) E manaʻomia ona tatou iloa, o taimi uma lava tatou te agasala ai, ua tatou agasala ai foʻi i a Ieova. O le iloaina o lenei mea e tatau ona fesoasoani ai i a i tatou e usitaia ana tapulaa maualuluga ma ʻalofia ai amioga lē mamā. Ua faamanatu mai e le Tusi Paia i a i tatou: “E le lilo foi se tasi mea na faia i ona luma, a ua taatia fua ma ua aliali mai o mea uma lava i lana silafaga, tatou te taʻu atu ia te ia a tatou amio.” (Eperu 4:13) O le mea moni, e ao ona tatou tali atu i le Atua, peitaʻi e mautinoa lava, o lo tatou alofa loloto mo Ieova e tatau ona avea lena ma māfuaaga autū e tatou te faia ai lona finagalo ma usitaia ana tapulaa amiotonu. O lea, seʻi o tatou faaalia le faautauta i na mataupu e pei o le filifilia o a tatou faafiafiaga ma a tatou amioga agaʻi atu i le tagata o le isi itupa.
17. O le ā le ituaiga o naunau o loo silasila mai ai Ieova i a i tatou?
17 O loo naunau tele mai lava Ieova i a i tatou, ae e lē uiga ai la faapea, o loo ia faatalitali ia tatou faia ni mea sesē ina ia ona faasalaina ai i tatou. Na i lo lea, e silasila mai ma le alofa o ia i a i tatou, e faapei o se tamā o loo manaʻo e avatu se taui i lana fanau usiusitai. Maʻeu se faamāfanafanaloto o le iloaina, o loo faafiafiaina lo tatou Tamā faalelagi ona o lo tatou faatuatua ma “o ia foi na te tauia mai o e matuā saili ia te ia”! (Eperu 11:6) Tau ina ia tatou faaalia le faatuatua atoatoa i a Ieova ma “auauna ia te ia ma le loto atoa.”—1 Nofoaiga a Tupu 28:9.
18. Talu ai o loo silasila mai Ieova i a i tatou ma mātauina mai lo tatou faamaoni, o le ā la le faamautinoaga ua tatou maua mai le Tusi Paia?
18 Ua faapea mai le Faataoto 15:3: “O loo i mea uma lava fofoga o Ieova; o loo matuā silasila i e amio leaga ma e amio lelei.” Ioe, e silasila mai pea le Atua i tagata leaga ma taui mai i ai e tusa o a latou amio. Ae peitaʻi, pe afai o aofia ai i tatou i “e amio lelei,” e mafai ona tatou mautinoa o loo mātauina e Ieova a tatou gaoioiga faamaoni. Maʻeu se faamalosia ai o lo tatou faatuatua i le iloaina ‘e le o se mea faaleaoga lo tatou tautiga i le Alii’ ma o lē e lē o vaaia o le a ia lē ‘faagalogaloina la tatou galuega ma le alofa ua tatou faaali mai i lona suafa’!—1 Korinito 15:58; Eperu 6:10.
Ia Valaaulia Ieova e Suʻesuʻe Mai i a i Tatou
19. O ā nisi o aogā e maua mai le iai o se faatuatua malosi i a Ieova?
19 Ona o i tatou o auauna faamaoni a Ieova, ua tāua ai i tatou i a te ia. (Mataio 10:29-31) E ui ina e lē o vaaia o ia, ae mafai ona moni o ia i a i tatou, ma e mafai ona tatou faapelepele i la tatou faiā tautele ma ia. O le iai o se uiga faapena mo lo tatou Tamā faalelagi, e aumaia ai i a i tatou le tele o aogā. O lo tatou faatuatua malosi e fesoasoani i a i tatou ina ia maua ai se lotomamā ma se lotofuatiaifo lelei i le silafaga a Ieova. O le faatuatua e aunoa ma le faagutugutulua, e taofia ai foʻi i tatou mai le ola i se olaga uigalua. (1 Timoteo 1:5, 18, 19) O lo tatou faatuatua lē maluelue i le Atua ua faia ai se faaaʻoaʻoga lelei ma e oo ai foʻi ni āuga lelei i a i latou o loo matamata mai. (1 Timoteo 4:12) E lē gata i lea, o lena faatuatua e uunaʻia ai amioga faale-Atua, ma faafiafiaina ai le finagalo o Ieova.—Faataoto 27:11.
20, 21. (a) Aiseā e manaʻomia ai ona silasila mai fofoga o Ieova i a i tatou? (e) E mafai faapefea ona tatou faatatauina le Salamo 139:23, 24 i a i tatou lava?
20 Pe afai tatou te atamamai moni, ona tatou fiafia lea i le iai o Ieova e na te leoleoina mai i tatou. E lē gata ina tatou mananaʻo ia silasila mai o ia i a i tatou, ae tatou te faanaunau foʻi ia ona suʻesuʻeina auʻiliʻili maia o tatou mafaufauga ma gaoioiga. I a tatou tatalo, e lelei pe a tatou talosaga atu ai i a Ieova e suʻesuʻe mai i a i tatou ma silasila mai pe o iai ni o tatou faanaunauga lē talafeagai. E mafai moni lava ona ia fesoasoani mai ina ia tatou manumalo i o tatou faafitauli ma faia so o se fetuunaʻiga e manaʻomia. Ua talafeagai ai la le pese a le faisalamo o Tavita: “Le Atua e, ia e suesue mai ia te au, ma ia e silafia loʻu loto; tofotofo mai ia ia te au, ma ia e silafia oʻu manatunatu; ma ia e silafia po o ia te au se ala e tiga ai; ma e taʻitaʻiina mai aʻu i le ala o le faavavau.”—Salamo 139:23, 24.
21 Na ʻaiʻoi atu Tavita ina ia suʻesuʻe mai Ieova i a te ia, ma silasila mai pe iai se “ala e tiga ai” o i a te ia. Pe tatou te pei ea o le faisalamo, e tatou te ole atu i le Atua e suʻesuʻe mai i o tatou loto ma silasila mai po o iai ni faanaunauga lē saʻo i o tatou loto? Seʻi o tatou ole atu la ma le faatuatua i a Ieova ina ia suʻesuʻe mai i a i tatou. Ae faapefea pe a tatou atuatuvale i se popolega ona o se mea sesē, pe iai foʻi se mea o tigā ai o tatou loto? Ia faaauau pea la ona tatou tatalo atu ma le naunautaʻi i lo tatou Atua alofa, o Ieova, ma gauaʻi atu ma le lotomaulalo i le taʻitaʻiga a lona agaga paia ma fautuaga a lana Afioga. E mafai ona tatou mautinoa o le a fesoasoani mai o ia i a i tatou ina ia ui i le ala o le a taʻitaʻia ai i le ola e faavavau.—Salamo 40:11-13.
22. O le ā e tatau ona avea ma a tatou filifiliga maumaututū e tusa ai o Lē e lē o vaaia?
22 Ioe, o le a faamanuia Ieova i a i tatou i le ola e faavavau pe afai tatou te faatinoina mea o loo ia faafinagaloina. O le mea moni, e ao ona tatou amanaʻia lona mana ma lana pule, e pei lava ona sa faia e le aposetolo o Paulo ina ua ia tusi: “Ia i ai i le Tupu o le vavau, o le o soifua pea lava, o le le o vaaia, o le Atua e toatasi, ia ia te ia le mamalu atoa ma le viiga e faavavau faavavau lava. Amene.” (1 Timoteo 1:17) Tau ina ia tatou faaalia pea lena faaaloalo loloto mo Ieova. Ma e tusa lava po o ā mea e tutupu, seʻi aua lava neʻi maluelue ai la tatou filifiliga maumaututū ina ia faamalolosi pea e peiseai o loo iloa atu Lē e lē o vaaia.
O le a Faapefea Ona E Tali?
• E mafai faapefea e tagata ona iloa atu le Atua?
• Pe afai e moni Ieova i a i tatou, o le a faapefea la ona tatou gaoioi pe a sauāina i tatou?
• O le ā le uiga o le vaai atu i a Ieova o lo tatou Aʻoaʻo Sili?
• Aiseā e tatau ai ona tatou faanaunau ia suʻesuʻe mai Ieova i a i tatou?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 18]
Sa leʻi fefe Mose i a Farao, ma gaoioi ai e peiseai o loo ia iloa atu Ieova, le Atua e lē o vaaia
[Ata i le itulau 21]
Seʻi aua lava neʻi o tatou gaoioi e peiseai e lē o silafiaina mai e Ieova mea o loo tatou faia
[Ata i le itulau 23]
E tatou te naunautaʻi e saʻili le poto e uiga i le Atua, talu ai o loo tatou vaai i a te ia o lo tatou Aʻoaʻo Sili