A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Jehova Hriat Chian Phû Pathian Chu

Jehova Hriat Chian Phû Pathian Chu

Jehova Hriat Chian Phû Pathian Chu

NUNA thil pawimawh tak engemaw hmaih i nei em? Pathian chungchâng i hriat vak loh chuan, chutiang chu i ni ngei ang. Engvâng nge? A chhan chu, mi nuai tam takte chuan Bible-a Pathian an hriat chianna aṭangin hlâwkna ropui tak an hmuh vâng a ni. Hêng hlâwknate hi tûn aṭanga dawn ṭan nghâl a ni a, nakin hun thlengin a daih dâwn a ni.

Bible Ziaktu, Pathian Jehova chuan amah hre chiang tûrin min duh a. Fakna hla phuahtu chuan: “Nangmah chauh hi JEHOVA hmingpu, leilung zawng zawng chunga Chungnungber i nih an hriat theih nân,” tiin a ziak a. Amah hriat chian chu kan ṭhatna tûr a ni tih a hre chiang hle a ni. “Kei hi LALPA in Pathian, in ṭhatna tûra nangmahni zirtîrtu . . . ka ni.” Engtin nge Chungnungber, Pathian Jehova hriat chianna chu kan hlâwkpui le?​—⁠Sâm 83:18; Isaia 48:17.

Hlâwkna kan dawn pakhat chu nî tina buaina kan tawhte chingfel tûra kaihhruaina te, nakin hun atâna beiseina chiang tak te, leh rilru thlamuanna te kan dawng hi a ni. Chu bâkah, Jehova hriat chianna chuan tûn lai khawvêl pum puia mite tawn zawhna pawimawh berte chungchângah hian rilru put hmang dang nei tûrin min tur a ni. Chûng zawhnate chu eng nge ni?

I Nun Hian Tum A Nei Em?

Mihringte hian themthiamna lamah nasa takin hma sâwn mah se, hêng zawhna bulpui ber: ‘Engvângin nge hetah ka awm? Khawi lam nge ka pan? Nunin a tum ber hi eng nge ni?’ tih angte hi an la inzâwt reng tho a ni. Miin chhânna lungawithlâk tak a hmuh loh chuan, a nunin tum a nei lo mai ang. Mi tam takin he tlâkchhamna hi an hria em? Kum 1990 chho bâwr vêl tâwp lama German rama ngaih dân lâkkhâwmna chuan, an biangbiakna chhâng lêttu zînga a chanve vêlin nun hian awmzia nei lo tih châng an nei fo emaw, an nei zeuh zeuh emaw ṭhîn tih a târ lang a ni. I chênnaah pawh chutiang dinhmun chu a awm mai thei a ni.

Nunin tum a neih loh chuan, miin mi mal tum insiam nân ṭanchhan tûr a nei lo a ni. Mi tam tak chuan he thil tlâkchham hi hna ṭha tak emaw, hausakna emaw ûmna hmanga hnawhkhah chu an tum a. Mahse, an hnawhkhat thei si lo. Nunin tum a neih lohna chuan mi ṭhenkhat chu nun châkna a hlohtîr hial khawpin a tilungngai a ni. Chutiang chu nula hmêlṭha tak thiltawn chu a ni, ani chu International Herald Tribune chanchinbu sawi dânin “mi hmingthang leh hausa tawntaw kâra” seilian a ni a. Hausa leh nuamsa takin khawsa mah se, ani chu a khua a harin, a nun hian tum neiin a hre tlat lo va. Muthilhna damdawi eiin, a mu hlum a, a ruang chu chhar a ni. Mal inti ngawih ngawih a, lungchhiatthlâk taka thi ta mi dang pawh hriat i nei mahna.

Mahse, mite’n science-in nun chungchâng engpawh min hrilh thei an tih i hre tawh ngai em? German kâr tin chhuak chanchinbu Die Woche chuan: “Science chu dik thei mah se, thlarau lam thil a tlachham a ni. Chanchhâwn thurin chu duhthu a sâm lo niin a lang a; tin, a hrilhfiah dân inthlâk danglam reng quantum physics pawhin thil engkim pe thei mah se, thlamuanna leh himna a pe thei chuang lo,” tiin a sawi. Science lama thil hmuh chhuahte chuan nunna leh a nih phung chi hrang hrang te, nunna atâna mamawh leilung awmdân inthlâk kualte leh thilthleng te nasa takin a hrilhfiah a. Mahse, science chuan kan awm chhan leh kan pan lam tûr chu min hrilh thei chuang lo. Science-a kan innghah bur chuan, nunin a tum chungchânga kan zawhna hi chhân a ni dâwn lo tihna a ni. Chuvângin, a rah chhuah chu Süddeutsche Zeitung chanchinbuin a sawi angin, “nasa taka kaihhruaina mamawhna” hi a ni.

Chutiang kaihhruaina pe tûrin Siamtu aia tling zâwk tunge awm thei tehrêng ang? Mihringte he leia dahtu chu amah a nih avângin, an awm chhan chu a hre ngei tûr a ni. Bible chuan Jehova’n mihringte chu leilung luah khat a, enkawl tûrin a siam tih min hrilh a. Mihringte chuan an thiltih zawng zawngah Pathian mizia dikna te, finna te, leh hmangaihna te an lantîr tûr a ni. Jehova’n mihringte min siam chhan kan hriatthiam phawt chuan, kan awm chhan pawh kan hria a ni mai.​—⁠Genesis 1:​26-28.

Eng Nge I Tih Theih?

A nih leh, tûn hmain: ‘Engvângin nge hetah ka awm? Khawi lam nge ka pan dâwn? Nun awmzia hi eng nge ni?’ tih chungchâng zawhnate chhânna lungawithlâk i lo hmu lo a nih chuan, engtin nge ni ang? Bible chuan Jehova hre chiang tûrin min fuih a. Dik takin, Isua chuan: “Hei hi chatuana nunna a ni, nang Pathian tak chauh leh i tirh Isua Krista hriat hi,” a ti a ni. Pathian miziate​—⁠a bîk takin hmangaihna​—⁠nei tûra fuih i ni a, Pathian Mesia Lalram lo thleng tûr awpna hnuaia chên chu i tum nihtîr tûra fuih i ni bawk. Chutianga i tih chuan, i nunin tum a nei ang a, nakin atâna beiseina ropui leh him chu i nei bawk ang. Tûn thlenga i rilru kam rengtu zawhna i neihte pawh chhân a ni bawk ang.​—⁠Johana 17:3; Thuhriltu 12:13.

Chûng chhânnate chuan engtin nge a nghawng ang che? Hansa hian a hre chiang khawp ang. * Kum engemaw zât kalta khân Hansa chuan Pathianah rinna a nei ve nial nual a; mahse, chu a rinna chuan a nunah nghawng engmah a nei lo. Hansa chuan ruih theih thil hman te, hmeichhe lepchiah kawm te, thil tênauva dânbawhchhiat te, leh motorbike-a lên vêl te chu nuam a ti hle a ni. Mahse, “Nun hi a ruak a, a lungawithlâk tak tak lo,” a ti. Kum 25 vêl a nih chuan, Hansa chuan ngun taka Bible chhiara Pathian hriat chian lehzual chu a tum ta a. Jehova a hriat chian a, nun awmzia tak tak pawh a hriatthiam ve leh, Hansa chuan a nun phung a thlâk a, Jehova Thuhretute zînga pakhat niin baptisma a chang ta a ni. Kum 10 chhûng hun bikima rawngbâwltu a ni tawh a ni. Ani chuan: “Jehova rawng bâwl chu nun kawng ṭha ber a ni a. Eng nên mah khaikhin theih a ni lo. Jehova hriatna chuan ka nunah thiltum min neihtîr a ni,” tiin chiang takin a sawi a ni.

Mahse, nunin a tum chungchâng chauh chu tûn laia mi tam takte khel a ni lo. Khawvêl dinhmun a chhiat zêl avângin, zawhna pawimawh tak dangin mi tam takte chu a tibuai cheu bawk.

Engvângin Nge A Lo Thlen?

Vânduaina a lo thlen hian, a tuartu rilruah zawhna pakhat: Engvângin nge a lo thlen? tih hi a awm tlat a ni. Vânduaina tawrh theihna chu, chu zawhna chhânna dik hmuh leh hmuh lovah a innghat thui hle a. A chhânna lungâwithlâk tak hmuh a nih loh chuan, hrehawmna chu a awm reng ang a, a tuartu chu thinurnain a khat tlat thei a ni. Entîr nân, Bruni thiltawn hi lo en ta ila.

Tûna nu valai tak ni tawh, Bruni chuan: “Kum engemaw zât kalta khân, ka fanu nausên a thi a. Pathian ka rin avângin, tualchhûng pastor hnênah thlamuanna ka zawng a. Ani chuan Pathianin Susanni chu vânah a la a, tûnah chuan vântirhkoh a ni tawh tih min lo hrilh a. A thih avângin ka tân khawvêl a tâwp mai bâkah, Pathian pawh chu ka fasên a lâk bo avângin ka haw ta hle mai a ni,” tiin a sawi. Bruni rilru natna leh na tawrhna chuan kum engemaw zât chhûng a daih a ni. “Chutah, Jehova Thuhretute chuan Pathian huat chhan tûr ka neih lohzia te, Jehova’n Susanni chu vâna a lâk lohzia te, vântirhkoh a nih lohzia te, mihring ṭha famkim lo a nih avânga nâ a nihzia te, leh Susanni chu Jehova’n a kaihthawhleh hun tûr nghâka thihnaa muhîl a nihziate Bible aṭangin min kawhhmuh a. Tin, Jehova chuan mihringte hi he lei paradis-a chatuana nung tûra a siam an ni a, chu chu nakin lawkah a lo thleng famkim dâwn tihte pawh ka hre ta bawk a ni. Chutia Jehova mize dik tak ka hriatchian tâkah chuan, amah chu ka hnaihsawt a, ka tawrhna pawh a reh ṭan ta a ni.”​—⁠Sâm 37:29; Tirhkohte 24:15; Rom 5:12.

Mi maktaduai tam takte chuan vânduaina chi hrang hrang: mi mal vânduaina te, indona te, ṭâm te, a nih loh leh leilung chhiatna te an tâwk a. Bruni chuan vânduaina lo awmte avânga Jehova mawhchhiat tûr a nih lohzia te, mihringte hrehawm tawrhtîr hi a thiltum a nih lohzia te, leh suahsualna zawng zawng a tihbo thuai tûrziate Bible aṭanga a hriat chuan, hahdamna a tawng a ni. Suahsualna pung zêlte hi he khawvêl “ni hnuhnûngahte” kan awm mêk a ni tih hnemnghettu chhinchhiahna a ni. Ṭha lam hawia thil inthlâk danglamna kan nghahhlelh êm êm chu a lo thleng ṭêp tawh a ni.​—⁠2 Timothea 3:​1-5; Matthaia 24:​7, 8.

Pathian Hre Chiangin

Hansa leh Bruni te chuan Pathian chungchâng ngaih dân chiang lo tak an lo nei ṭhîn a. A chungchâng hre lêm lovin an ring ve tawp mai a ni. Jehova hriat chian nâna hun an hman tâkah chuan, an thawh rimna lâwmman chu an dawng a. Kan hun atâna zawhna pawimawh ber berte chhânna lungawithlâk tak chu an hmu a ni. Chu chuan rilru thlamuanna leh nakin hun atâna beiseina nghet chu a pe a ni. Jehova chhiahhlawh maktaduai tam takte chuan chutiang bawk chu an tawng a ni.

Jehova hriat chianna chu a chungchâng leh a thil min phûtte ziahna Bible ngun taka zirnain a inṭan a. Kum zabi pakhatnaa mi ṭhenkhatte pawhin chutiang chuan an lo ti a ni. Thilthleng chanchin ziak mi leh damdawi lam thiam Luka chuan Greece rama Beroia khuaa Juda kohhran mite chu “rilru lâwm takin [Paula leh Sila hnên aṭangin] thu chu an pawm a, an thusawi chu a dik leh dik loh hriat nân ni tin Pathian Lehkhaah an zawng ṭhîn,” tih a sawi a ni.​—⁠Tirhkohte 17:​10, 11.

Kum zabi pakhatnaa Kristiante pawh kohhranah an inkhâwmho ṭhîn bawk a. (Tirhkohte 2:​41, 42, 46; 1 Korinth 1:​1, 2; Galatia 1:​1, 2; 2 Thessalonika 1:1) Tûn laiah pawh chutiang bawk a ni. Jehova Thuhretu kohhran mite chu inkhâwm tûrin an kalkhâwm ṭhîn a; chu inkhâwmte chu Jehova hnaih lehzual tûr leh hlim taka a rawng bâwl tûra mi mal tinte ṭanpuitu atâna ruahman a ni. Tualchhûng Thuhretute nêna inkawmhona chuan hlâwkna dang pawh a nei leh a. Mihringte hian an biak Pathian anna an neih tawlh tawlh avângin, Jehova Thuhretute chuan​—⁠tlin vek lo mah se​—⁠Jehova mize târ lante chu an târ lang ve a ni. Chuvângin, Thuhretute nêna inkawmna chuan Jehova hre chiang lehzual tûrin min ṭanpui a ni.​—⁠Hebrai 10:​24, 25.

Mi pakhat hriat chian nân thawh rim ngai lutuk angin a lang em? Thawh rim chu a ngai rêng a ni. Mahse, i thil neih duh tam tak nei tûr pawhin thawh rim chu a ngai tho a ni lâwm ni? Infiammi mi lâr takin a inzir nâna a thawh rim dân hi han ngaihtuah teh. Entîr nân, France ram Olympic-a vûra tawlh infiamnaa gold medal dawngtu Jean-Claude Killy chuan khawvêl pum huap infiam mi hlawhtling tak ni tûra tih ngaite chu heti hian a sawi: “A hun a lo thlen hma kum 10 aṭanga lo inzir ṭan a ngai a, kum tam tak chhûng ruahman a, nî tina ngaituah a ngai . . . Rilru leh taksa lama kum khatah ni 365 chhûng thawh a ngai a ni,” tiin. Chûng hun leh thawh rimna zozaite hi minute 10 vêl lek awh inkhelhnaa chak ber nih nân a ṭûl a nih chu! Jehova hriat chianna aṭang chuan chu aia ropui zâwk leh daih rei zâwk chu a neih theih a ni.

Inlaichînna Ṭhazual Deuh Deuh Chu

Tuin nge nuna thil pawimawh tak hmaih chu duh ang? Tuman an duh hauh lo vang. Chuvângin, i nun chuan tum dik tak a tlachham nia hriatna emaw, vânduaina lo thlen chhan hrilhfiahna i duh emaw a nih chuan, Bible Pathian, Jehova hriat chian chu tum nghet tlat ang che. A chungchâng zirna chuan i nun chu a ṭha zâwngin chatuan atân a tidanglam thei a ni.

Jehova chungchâng kan zir zo ngai ang em? Kum sâwmbi tam tak chhûng a rawng lo bâwl tawhte pawhin a chungchâng an zirte leh a chungchâng thil thar an zir belhte chu mak an la ti reng tho a ni. Chutiang thilte zirna chuan min tihlim a, amah min hnaih zualtîr bawk. Chuvângin, “Pathian finna leh hriatna ngahzia chu a va thûk êm! A rorêlnate chu hriat theih rual leh, a kawngte chu chhui theih rual a va ni lo êm! Lalpa rilru chu tuin nge hria? Tunge a remruatsaktuah pawh ṭang tawh?” titu tirhkoh Paula ngaihtuahna hi i pawm ve ang u.​—⁠Rom 11:​33, 34. (w03 2/15)

[Footnote]

^ par. 12 A hming tak hman a ni lo.

[Phêk 5-naa thu lâk chhuah]

Mite hian, hêng zawhna bulpui ber: ‘Engvângin nge hetah ka awm? Khawi lam nge ka pan? Nunin a tum ber hi eng nge ni?’ tihte hi an la inzâwt reng

[Phêk 6-naa thu lâk chhuah]

“Jehova mize dik tak ka hriatchian tâkah chuan, amah chu ka hnaihsawt”

[Phêk 7-naa thu lâk chhuah]

“Jehova rawng bâwl chu nun kawng ṭha ber a ni a. Eng nên mah khaikhin theih a ni lo. Jehova hriatna chuan ka nunah thiltum min neihtîr a ni”