Cuü̃́ name nüü̃ icuaꞌü̃ ya Tupana ya Yeuwa

NGEGUMA tchi íraruwaama Tupanaü̃ cucuaꞌgu rü cuü̃ tama name i curü maü̃. Tüꞌcüü̃? Erü muũtchima i duü̃ü̃gücaꞌ mea Tupanaü̃ nacuaꞌgü rü nüna nanaãgü i meü̃gü i nhuꞌma rü nhuꞌmatchi i wipeꞌewa.

Tupana ya Yeuwa rü nanawaꞌe na nüü̃ tacuaꞌgüü̃. Yimá Salmoarü ümatürüü̃ nüü̃ niu i nhaü̃: “Nüü̃ tacuaꞌe ya duẽẽgü na cuéga rü Yeuwa yiĩü̃, rü Cuicatama Guãétüwa Cungemaü̃ i Naanearütawa”. Nüma nüü̃ nacuáü̃ rü tacaꞌ ãũrima name nüü̃ icuaꞌ. “Tchama tchiĩ ya Yeuwa ya curü Tupana, Tchama rü cuü̃ tchanguꞌẽẽ i ngẽma cüü̃ nameü̃.” Taꞌacücaꞌ nameü̃ nüü̃ icuaꞌü̃ ya Tupana ya Yeuwa ya Guãétüwa Ngemacü?— Salmo 83:18; Isaías 48:17, TNM.

Tacaꞌ nameü̃ erü nüü̃ tanayaugü i ucuꞌẽgü na imeẽẽ i tórü gutchaü̃gü, rü aicumaü̃ unetagü i wipeꞌewacaꞌ, rü tameãẽmare. Rü nhuꞌma tchi erü meama Yeuwaü̃ tacuaꞌgü rü tama namaã nawüiguü̃ i muü̃ma i duü̃ü̃gü na nacaꞌ nadaugüü̃ i norü ngãü̃ i ngẽma cagü:

Taꞌacücaꞌ cumaü̃?

Nhuꞌma woo niütchicüütchigü i ciência, muü̃ma i duü̃ü̃gü nagu narĩinüe i ngẽma cagü: Tüꞌcüü̃ tchamaü̃? Taꞌacü tchamaã nangupetüü̃ i wipeꞌewa? Taꞌacücaꞌ tchamaü̃? Ngeguma tama nanayaugu norü ngãü̃ rü nacaꞌ notücaꞌmamare i norü maü̃. Wüi ngúe i Alemanhaanewa marü naweꞌü̃ na muü̃ma i duü̃ü̃gü nagu narüĩnüẽ na norü maü̃ notücaꞌmamare niĩ. Eꞌna ngemaãcü niĩ i cutchiü̃anewa?

Ngemacaꞌ niĩ muũtchima i duü̃ü̃gü rü puracücaꞌ namaẽü̃, rü nacaꞌ nadaugü muü̃ma ngẽmaü̃gü ngemaü̃, rü poraãcü nangúẽẽ na diẽruãü̃tchiü̃ü̃caꞌ. Notürü notücaꞌmamare niĩ. Togü i duü̃ü̃gü tama namaẽtchaü̃. Ngematama namaã nangupetüü̃ i wüie ngecü ya nameetchitchametü. Ngẽma International Herald Tribune ya jornal naümatüü̃ na “ngĩma napatacü̃ãꞌgü rü muãrü diẽruãtchiü̃ rü ngemaü̃gü”. Woo ngĩma rü diẽru ãütchiü̃ rü iyarümaãtchiü̃ rü nagu irüĩnü na taucaꞌma name i norü maü̃. Ngĩma rü iyaaü i ngẽma napeẽẽü̃caꞌ i üü̃ü̃ rü iyugu. Bemana nüü̃ cucuáü̃ natchiga togü i duü̃ü̃gü na nügü nayamaꞌgü.

Eꞌna marü nüü̃ cuĩnü na ciência guü̃ma nüü̃ nacuaꞌ i maü̃tchiga? Alemanhaanewa i ngẽma popera ya Die Woche naümatüü̃ na woo ciência niutchiga i nhure i ore i aicuma iyiĩü̃, rü taucürüwa guü̃wama tüü̃ narüngü̃ẽẽ. Cuaꞌãtchiruü̃: Ngẽma ngúetae i evoluçãotchiga rü física quânticatchiga tama tüü̃ nataãẽẽ, rü bai tüna naã i meü̃gü i unetagü i wipeꞌewa. Rü ciência marü tüü̃ narüngü̃ẽẽ na mea nüü̃ tacuaꞌgüü̃ na nhuãcü niĩ i maü̃cü rü naturezatchiga. Notürü ngẽma ciência rü tama tüü̃ nacuaꞌẽẽ na tüꞌcüü̃ inamaẽü̃ rü taꞌacü tá tamaã nangupetüü̃ i wipeꞌewa. Rü ciência tagutáma tüü̃ inangãü̃ i norü cagü i taütchi natchiga taꞌacücaꞌ tamaẽü̃. Wüi i jornal ya Süddeutsche Zeitung naümatüü̃ na “ngẽma duü̃ü̃gü poraãcü nanawaꞌe i ucuꞌẽgü.”

Tórü Ücüicatama meama tüü̃ naucuꞌẽẽẽ rü natauma i to i Nümarüü̃. Nümatama na nhama i Naanegu nanaǘ i duü̃ü̃gü, ngemaãcü Tupana nüü̃ nacuáü̃ na tüꞌcüü̃ núma tangemagü. Tupanaarü Ore nüü̃ niutchiga na Yeuwa nüü̃ nanaü i duü̃ü̃gü na nhama i Naanewa naãtchiü̃güü̃caꞌ rü nüna nanadaugüü̃caꞌ. Rü ngẽma duü̃ü̃gü guü̃wama Tupanacümaü̃ idaũ tchi ya cuaꞌ, rü weꞌguü̃, rü ngetchaü̃ü̃. Ngeguma mea nüü̃ tacuaꞌgügu na tüꞌcüü̃ Tupana tüü̃ nanaü, rü nüü̃ nacuátchiga na tüꞌcüü̃ núma i Naanewa tangemagü.—Gênesis 1:26-28.

Taꞌacü tá cuü?

Ngeguma tchi cuma rü taũta cunayau i ngẽmagü cagüarü ngãü̃: Tüꞌcüü̃ tchamaü̃? Taꞌacü tchamaã nangupetüü̃ i wipeꞌewa? Taꞌacücaꞌ tchamaü̃? Name niĩ meama Yeuwaü̃ cuaꞌü̃. Ngetchutchu nharagürü nhaü̃: “Rü ngẽma duü̃ü̃gü tá nüü̃ nangema i maü̃ i taguma guꞌü̃ ega cuü̃ nacuaꞌgügu na cuicatama Tupana na quiĩü̃, rü tchoü̃ nacuaꞌgügu na tchama rü Cristu ga núma tchoü̃ cumucü na tchiĩü̃.” Rü name niĩ tá meü̃ i nacüma cuü̃ ngemaü̃, nhamarüü̃ i ngetchaü̃waꞌeü̃. Rü nhuꞌmatchi iwaꞌeü̃ na Tupanaarü Reinu cumaã icuáü̃. Ngemaãcü curü maü̃maã cutaãẽ rü meã icunanguü̃ẽẽü̃ tá i meü̃gü na Tupana cuna nanaã tá. Ngẽma curü cagü rü mea cuü̃ inangãü̃ tá.—Juã́ũ 17:3; Eclesiastés 12:13.

Taꞌacücaꞌ name i ngẽma cagüarü ngãü̃? Hans rü mea nüü̃ nacuá i ngẽma. * Nori nüma írarüwaama Tupanaü̃ nayaõ. Notürü norü õ tama nüü̃ narüngü̃ẽẽ. Hanscaꞌ nameü̃ i drogas, rü motugü, rü ngeü̃gü na tchiri namaeü̃. Rü nhuꞌmatchi nhuguãcü tchieü̃ü̃ naüü̃. “Notürü tama namaã tchataãẽ i tchorü maü̃,” nhanagürü ga Hans. Ngeguma nüü̃ nangemagu ga 25 taunecügü, Nüma ga Hans Yeuwaü̃ nacuaꞌega nacaꞌ mea Tupanaarü Orewa naugütaeü̃. Yicama na mea Yeuwaü̃ icuáü̃ rü mea nüü̃ nacuáü̃ taꞌacücaꞌ i namaü̃. Hans nanaütchicüü ga norü maü̃, rü nüü̃ nao i tchieü̃cüma na ínabaiü̃ẽẽü̃caꞌ rü wüi Yeuwaarü Orearü Uruü̃ niĩẽẽ. Nüma rü marü wüi pioneiru niĩ 10 taunecügücaꞌ. Hans nhanagürü: “Yeuwacaꞌ namaü̃ niĩ i guü̃arü yeera meü̃ i nacüma. Yeuwaü̃ icuaꞌü̃ nanaütchicüü i tchorü maü̃, rü nüü̃ nacuáü̃ taꞌacücaꞌ i tchorü maü̃.”

Aicumaü̃tchi, ngẽma duü̃ü̃gü rü tama nüü̃ icuaꞌega na tüꞌcüü̃ namaẽrica. Erü nhama i Naanewa nitchietchigu, ngẽma duü̃ü̃gü nüü̃ nacuaꞌtchaü̃ i norü ngãü̃ i to ca.

Tüꞌcüü̃ nüü̃ nangüpetüü̃ i ngẽma?

Ngeguma taütchiü̃ i gutchaü̃ nüü̃ ngupetügu, ngẽma duü̃ü̃ ínaca: Tüꞌcüü̃ i ngẽma ngupetüü̃? Ngeguma ngẽma duü̃ü̃ nüü̃ nacuaꞌgu i norü ngãü̃ i ngẽma ca rü nüü̃ narüngü̃ẽẽ tá i ngeguma taütchiü̃ i gutchaü̃ nüü̃ nangupetügu. Nüü̃ cudau i wüi cuaꞌãtchiruü̃ ya Brunaarü.

“Nhure ga taunecü naü̃pa iyugu ga tchauãcü,” ngĩgürügü ya Bruna. “Tchama rü Tupanaü̃ tchayaõ, ngemacaꞌ nacaꞌ tchadau i ngémacü̃ãꞌ i tupalcaarü ãẽꞌgacü. Nüma tchamaã nidea na tchauãcü dauü̃gu iũ i nhama wüi ãĩyuruü̃. Ngemacaꞌ rü natchi tchaaie ga Tupana erü nüma nayaga ga tchauacü.” Bruna rü ngúü̃ ingeü̃ i muũtchi taunecücaꞌ. “Düwa, wüi Yeuwaarü Orearü Uruü̃ rü tchoü̃ nacuaꞌẽẽ i Tupanaarü Oremaã na tchauãcü ga Susanne rü tama dauü̃wa ingema, rü bai wüi ãĩyu iĩü̃. Ngĩma rü pecadugagu niĩ idaꞌawe rü iyugu. Susanne nhuꞌma ipeü̃ rü inanguü̃ẽẽ ya Yeuwa wenaarü ta ngĩü̃ nameẽẽ. Rü nhuꞌmatchi nüü̃ tchacuaꞌ na Yeuwa duü̃ü̃güü̃ nanaǘ na Meẽtchiü̃ i Naanewa namaẽü̃caꞌ tá i taguma i gúü̃. Ngeguma aicuma Yeuwaü̃ tchacuaꞌ rü yeeraãcü namaã tchaãmücüü̃, rü tchoü̃ nananaãẽẽ i ngẽma ngúü̃.—Salmo 37:29; Puracügü 24:15; Romacü̃ãꞌ 5:12.

Muũtchiü̃ma i duü̃ü̃gü ngúü̃ ningegü nagagu i norütama gutchaü̃gü, rü guera, rü taiya i ngúü̃, rü anüpaa. Bruna i Tupanaarü Orewa nüü̃ nacuaꞌẽẽ na tama Tupanagagu niĩ i ngẽma tchieü̃ i ngĩmaã ngupetüü̃, rü paama Tupana inayarüoẽẽ tá i ngẽma tchieü̃. Erü nhama i Naanewa nitchietchigu rü tüü̃ naweꞌ na inagútchaü̃ i ngẽma nguneü̃gü. Paama tagutáma tioeẽgü.—2 Timúteo 3:1-5; Mateu 24:7, 8.

Nüü̃ icuaꞌü̃ ya Tupana

Hans rü Bruna rü tama mea Tupanaü̃ nacuaꞌgü. Nagu nayaõgü, notürü íraruwa Tupanaü̃ nacuaꞌgüü̃. Ngeguma inaügügü na Yeuwaü̃ nacuaꞌgügu nhama wüi duü̃ü̃ruü̃ rü mea nüü̃ ínanguutchi. Nüü̃ nayangau i norü ngãü̃gü i taütchi. Ngẽmaãcü nümagü rü nameãẽmareü̃ rü meã ínananguü̃ẽẽ i ngẽma meü̃gü i wipeꞌewa. Muũtchiü̃ma i Yeuwaarü duü̃ü̃gütanüü̃ nhamarüü̃ rü ta niĩgü.

Nacaꞌ Yeuwaü̃ icuaꞌü̃ name niĩ mea Tupanaarü Orewa nanangu. Nawa tamaã nidea taꞌacü tacaꞌ nanawaꞌe ya Yeuwa. Ngematama nanaügü ga nucümaü̃ ga duü̃ü̃gü. Yema nucümaü̃ orearü ümatürüü̃ ga dutúru niĩ ga Luca nüü̃ niu natchiga yaõgüü̃tücumü ga Beréawa nhanagürü: “Rü norü ngútchaü̃maã meãma nanayaugü ga yema ore. Rü guü̃ ga nguneü̃gu rü Tupanaarü Ore ga ümatüwa nangúe na meã nüü̃ nacuaꞌgüü̃caꞌ ngoi aicuma yiĩü̃ ga yema ore ga Pauru rü Tchira namaã nüü̃ iuü̃.”—Puracügü 17:10, 11.

Nüíraü̃ ga yaõgüü̃ rü ínangutaqueꞌegüü̃ i natücumügüwa. (Puracügü 2:41, 42, 46; 1 Corĩ́tiucü̃ãꞌ 1:1, 2; Gárataanecü̃ãꞌ 1:1, 2; 2 Techarónicacü̃ãꞌ 1:1) Nhuꞌma rü ta niĩ. Yeuwaarü yaõgüü̃tücumügüwa ngutaqueꞌegü nüü̃ narüngü̃ẽẽ na yeeraãcü Yeuwana nangaicamaü̃, rü taãẽãcü nacaꞌ imaü̃. Nanaĩtaqueꞌeẽẽ i Yeuwaarü duü̃ü̃gü rü ta tüü̃ narüngü̃ẽẽ na nüü̃ idaũ i norü Tupanacüma. Yeuwaarü Orearü Uruü̃gü rü nügü naporaeẽẽ na Tupanaü̃ idaũ. Ngemacaꞌ niĩ tchi nüü̃ tanaĩtaqueꞌeẽẽgu rü tüü̃ narüngü̃ẽẽ tá na yeeraãcü Yeuwaü̃ icuaꞌü̃.—Ebréugü 10:24, 25.

Nanawaꞌe nügü naporaẽẽ na ngemaãcü Tupanaü̃ icuaꞌü̃, cüna? Aicuma niĩ. Notürü name niĩ yigü taporaeẽẽ na inangaugü taꞌacü tanawaꞌegüü̃ i tórü maü̃wa. Wüi cuaꞌãtchiruü̃: Jean-Claude Killyya i Françacü̃ãꞌ rü nüíra nangugu ya Olimpíada i esqui nüü̃ niutchiga nhaü̃: “Name niĩ nügü meẽẽü̃ 10 ya taunecücaꞌ, rü nacaꞌ guü̃ i nguneü̃gu ipuracüü̃, rü ngẽmagu irüĩnüü̃ i guü̃ i nguneü̃gu . . .” Ngemaãcü nügü naporaẽẽ nacaꞌ i wüi inüca i nawa inhaãtchiü̃ bemana 10 minutucaꞌ! Aicumaü̃tchi yeeranameü̃ niĩ rü Yeuwaü̃ icuaꞌü̃. Rü muü̃ma i ngẽmaü̃güarü yeera rü tórü ãmare.

Yeeraãcü Nüna nangaicamaü̃

Ngeguma tchi cuma rü nagu curüĩnüü̃ i notücaꞌmamare i curü maü̃. Rüeꞌna nüü̃ cucuaꞌega na tüꞌcüü̃ tioeẽgüü̃, rü name niĩ Yeuwaü̃ cucuaꞌü̃ i norü Orewa. Ngeguma nawa nüü̃ cucuaꞌẽẽgu ngẽma nanaütchicüü̃ tá i curü maü̃!

Yeuwaarü cuaꞌ taguma inayacuá. Yíema marü muü̃tchi taunecügu Yeuwawa nüü̃ tacuaꞌgüü̃ nhuꞌma nüü̃ nacuaꞌẽẽü̃ i Yeuwatchiga. Ngẽma cuaꞌ rü tüü̃ nataãẽẽẽ rü yeeraãcü Yeuwana tangaicamagü. Wüi aicumaü̃ i ore ga Pauru naümatüü̃ nhaü̃: “Rü nameẽtchi ya tórü Tupana, rü poraãcüü̃tchima tüü̃ narüngü̃ẽẽ. Rü nüma rü nüü̃ nacuaꞌütchi erü guü̃ü̃ma nacuaꞌ. Rü yiema rü taucürüwama nüü̃ tacuaꞌ i tüꞌcüü̃ yiĩü̃ i tüü̃ yadeetchiü̃, rü taucürüwama nüü̃ tacuaꞌ i guü̃ma i ngẽma naüü̃ i nüma. Erü teé i tatanüwa nüü̃ tacuaꞌ i guü̃ma i ngẽma tórü Cori nagu rüĩnüü̃? Rü teé nüü̃ tacuaꞌ na tórü Coriü̃ taucuꞌẽü̃?”—Romacü̃ãꞌ 11:33, 34.

[Nhatügu wüü]

[Yadeetchiü̃]

Ngẽma duü̃ü̃gü rü ta nügü ínaca: ‘Tüꞌcüü̃ tchamaü̃? Taꞌacü tchamaã nangupetüü̃ i wipeꞌewa? Taꞌacücaꞌ tchamaü̃?’

[Yadeetchiü̃]

“Ngeguma aicuma Yeuwaü̃ tchacuaꞌ rü yeeraãcü namaã tchaãmücüü̃.”

[Yadeetchiü̃]

“Yeuwacaꞌ namaü̃ niĩ i guü̃arü yeera meü̃ i nacüma. Yeuwaü̃ icuaꞌü̃ rü nanaütchicüü i tchorü maü̃ rü marü nüü̃ nacuáü̃ taꞌacücaꞌ i tchorü maü̃.”