Idugang sa Inyo Ihibalo ang Pagpugong sa Kaugalingon

“Idugang . . . sa inyo ihibalo ang pagpugong sa kaugalingon.”​—⁠2 PEDRO 1:5-8.

1. Ang madamo nga mga problema sang tawo resulta sang pagkawalay ikasarang sa ano?

SA ISA ka daku nga kampanya batok sa abuso sa droga, ang mga pamatan-on sa Estados Unidos ginlaygayan: “Magpangindi.” Daw ano kaayo kuntani ang kahimtangan kon pangindian sang tanan indi lamang ang abuso sa droga kundi ang sobra man nga pag-inom, ang di-maalamon ukon imoral nga pagkabuhi, ang di-bunayag nga mga buhat sa negosyo, kag ang “mga kailigbon sang unod”! (Roma 13:14) Apang, sin-o ang makasiling nga pirme mahapos magpangindi?

2. (a) Anong mga halimbawa sa Biblia ang nagapakita nga indi na bag-o ang kabudlayan sa pagpangindi? (b) Ano ang ginapalig-on sini nga mga halimbawa nga himuon naton?

² Sanglit ang tanan nga di-himpit nga mga tawo nabudlayan sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon, interesado kita nga mahibaluan kon paano madaug ang bisan anong malain nga bisyo. Ang Biblia nagasugid sa aton tuhoy sa mga tawo sang una nga nagpanikasog sa pag-alagad sa Dios apang sa pulupanag-on nabudlayan sa pagpangindi. Dumduma ninyo si David kag ang iya sala nga pagpakighilahi upod kay Bat-seba. Nagresulta ini sa pagkapatay sang ila anak nga bunga sang ila pagpanghilahi kag sa pagkapatay sang bana ni Bat-seba, nga lunsay wala sing kasal-anan. (2 Samuel 11:1-27; 12:15-18) Ukon dumduma ninyo si apostol Pablo, nga nagtu-ad sing tampad: “Kay ang maayo nga luyag ko wala ko ginahimo, apang ang malain nga indi ko luyag amo ang ginahimo ko.” (Roma 7:19) Nagbatyag man bala kamo kon kaisa sing amo nga kapaslawan? Si Pablo nagsiling pa: “Nagakalipay gid ako sa kasuguan sang Dios suno sa akon pagkatawo sa sulod, apang nakita ko sa akon mga bahin ang isa pa ka kasuguan nga nagapakig-away batok sa kasuguan sang akon hunahuna kag nagadala sa akon nga bihag sa kasuguan sang sala nga yari sa akon mga bahin. Kailo ako nga tawo! Sin-o bala ang magaluwas sa akon gikan sa lawas nga nagaagom sini nga kamatayon?” (Roma 7:22-24) Ang mga halimbawa sa Biblia dapat magpabakod sang aton determinasyon nga indi gid mag-untat sa aton pagpanikasog nga matigayon ang dugang pa nga pagpugong sa kaugalingon.

Pagpugong sa Kaugalingon, Isa ka Leksion nga Dapat Tun-an

3. Ipaathag kon ngaa indi naton mapaabot nga mangin mahapos ang pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon.

³ Ang pagpugong sa kaugalingon, nga nagalakip sang ikasarang sa pagpangindi, ginasambit sa 2 Pedro 1:5-7 upod sa pagtuo, kaligdong, ihibalo, pagbatas, diosnon nga debosyon, utudnon nga pagpalangga, kag gugma. Ining tanan nga maayo nga mga kinaiya indi duna. Dapat ini palambuon. Kinahanglan ang determinasyon kag panikasog agod mapakita ini sa talalupangdon nga paagi. Gani, mapaabot bala naton nga mangin mas mahapos ang pagpalambo sing pagpugong sa kaugalingon?

4. Ngaa nagabatyag ang madamo nga indi nila problema ang pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon, apang patimaan ini sang ano?

⁴ Matuod, madamo nga mga tawo ang mahimo maghunahuna nga wala sila sing problema sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon. Ginahimo nila ang ila gusto sa kabuhi, kag nakahibalo man sila ukon indi nga ang ila ginahimo malain, ginapasundan nila ang dikta sang ila di-himpit nga unod kag wala nila ginasapak ang epekto sini​—⁠sa ila kaugalingon kag sa iban. (Judas 10) Ang walay ikasarang kag kahanda sa pagpangindi makita karon sing kapin pa sa bisan anong tion sang nagligad. Patimaan ini nga nagakabuhi na kita sa “katapusan nga mga adlaw” nga gintagna ni Pablo: “Magaabot ang makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan. Kay ang mga tawo mangin mga mahigugmaon sang kaugalingon, mga mahigugmaon sang kuarta, mga bugalon, mga palabilabihon, mga mapasipalahon, . . . mga wala sing pagpugong sa kaugalingon.”​—⁠2 Timoteo 3:1-3.

5. Ngaa interesado ang mga Saksi ni Jehova tuhoy sa pagpugong sa kaugalingon, kag ano nga laygay ang dapat gihapon sundon?

 ⁵ Nakahibalo ang mga Saksi ni Jehova kon daw ano gid kabudlay magpakita sing pagpugong sa kaugalingon. Kaangay ni Pablo, nakahibalo sila kon daw ano kabudlay makigbato sa ulot sang handum nga pahamut-an ang Dios paagi sa pagkabuhi suno sa iya mga talaksan kag sang dalanon nga ginapahimo sa ila sang ila undanon nga unod. Bangod sini madugay na sila nga interesado kon paano ini madaug. Sang 1916, ginbinagbinag sang isa ka gua sang magasin nga ginabasa mo karon ang “nagakaigo nga himuon naton agod makontrol naton ang aton kaugalingon, ang aton panghunahuna, ang aton hambal kag ang aton paggawi.” Ginpanugda sini nga dapat naton pirme dumdumon ang Filipos 4:8. Ang laygay sang Dios sa sini nga teksto dapat gihapon sundon, bisan pa ginhatag ini sang mga 2,000 ka tuig na nga nakaligad kag ayhan mas mabudlay karon sundon sangsa sadto nga tion ukon sang 1916. Walay sapayan sini, ang mga Cristiano nagapanikasog nga pangindian ang kalibutanon nga mga kailigbon, kay nakahibalo sila nga kon pangindian nila ini, ginapahamut-an nila ang ila Manunuga.

6. Ngaa wala kita sing rason nga madulaan sing paglaum samtang ginapalambo ang pagpugong sa kaugalingon?

⁶ Ang pagpugong sa kaugalingon ginasambit sa Galacia 5:​22, 23 subong bahin sang “bunga sang [balaan nga] espiritu.” Kon ginapakita naton ini nga kinaiya upod sa “gugma, kalipay, paghidait, pagkamapinasensiahon, pagkamainayuhon, pagkaayo, pagtuo, [kag] kalulo,” magabenepisyo kita sing daku. Malikawan naton, subong sang ginpaathag ni Pedro, nga mangin “di-aktibo ukon di-mabungahon” sa aton pag-alagad sa Dios. (2 Pedro 1:8) Apang indi kita dapat madulaan sing paglaum kag indi naton dapat kondenahon ang aton kaugalingon kon indi naton dayon ukon bug-os nga mapakita ini nga mga kinaiya subong sang luyag naton. Ayhan nakita mo nga sa eskwelahan ang isa ka estudyante mas madasig makatuon sangsa iban. Ukon sa trabaho ang isa ka tawo mas madasig makatuon sing bag-o nga hilikuton sangsa iban. Sing kaanggid, ang iban mas madasig makatuon kag makapakita sang Cristianong mga kinaiya sangsa iban. Ang importante amo nga padayon naton nga ginapalambo ang diosnon nga mga kinaiya sa bug-os naton nga masarangan. Mapalambo naton ini paagi sa paghimulos sing bug-os sa bulig nga ginaaman ni Jehova paagi sa iya Pulong kag kongregasyon. Ang determinado nga mga panikasog agod padayon nga mag-uswag mas importante sangsa kadasigon sa pagtigayon sang aton tulumuron.

7. Ano ang nagapakita nga ang pagpugong sa kaugalingon importante?

⁷ Walay sapayan nga ang pagpugong sa kaugalingon ulihi sa listahan sang mga kinaiya nga ginapatubas sang espiritu, indi ini kubos ka importante sangsa iban. Importante gid ini. Dapat naton dumdumon nga ang tanan nga “mga buhat sang unod” mahimo malikawan kon may himpit kita nga pagpugong sa kaugalingon. Apang, ang di-himpit nga mga tawo naduyog sa paghimo sing pila ka sahi sang “mga buhat sang unod . . . , pakighilawas, kahigkuan, malaw-ay nga paggawi, idolatriya, pagbuhat sing espiritismo, mga pag-ilinaway, pagpinuyas, kaimon, mga pagsilabo sang kaakig, mga pagbaisay, mga pagbinahinbahin, mga sekta.” (Galacia 5:​19, 20) Busa, padayon naton nga batuan kag determinado nga dulaon sa tagipusuon kag hunahuna ang malain nga mga huyog.

Mas Nabudlayan ang Iban sa Pagpakita sing Pagpugong sa Kaugalingon

8. Ano ang mga rason kon ngaa nabudlayan ang iban sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon?

⁸ Ang iban nga mga Cristiano mas nabudlayan sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon sangsa iban. Ngaa? Ang paghanas sang mga ginikanan ukon ang nagligad nga mga eksperiensia mahimo amo ang pila ka rason. Kon ang pagpalambo kag pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon daw indi problema para sa aton, dapat kita magkalipay. Apang dapat kita mangin mainawaon kag mahinangpanon kon nagapakig-angot sa mga nabudlayan sa pagpakita sini, bisan pa nga ang ila kakulang sing pagpugong sa kaugalingon nagahatag sing pila ka problema sa aton. Bangod sang aton pagkadihimpit, sin-o sa aton ang may rason sa pagpakita sing nagapakamatarong-sa-kaugalingon nga panimuot?​—⁠Roma 3:23; Efeso 4:2.

9. Ano ang mga kaluyahon sang iban, kag san-o madaug sing bug-os ini nga mga kaluyahon?

⁹ Sa pag-ilustrar: Mahimo nahibaluan naton nga ang pila ka masigka-Cristiano nga nag-untat na sa paggamit sing tabako ukon “nagapapagsik” nga mga droga nagahandum gihapon sini kon kaisa. Ukon ang iban nabudlayan sa pagkontrol sang ila ginakaon ukon ginainom nga alkohol. Ang iban  naman nabudlayan sa pagpugong sang ila dila, amo nga masami sila nagakasandad sa pulong. Ang paglandas sa sining mga kaluyahon nagakinahanglan sing maukod nga panikasog agod mapalambo ang pagpugong sa kaugalingon. Ngaa? Ang Santiago 3:2 realistiko nga nagabaton: “Kita tanan nagakasandad sa madamong beses. Kon ang bisan sin-o wala nagakasandad sa pulong, ang isa nga ini himpit nga tawo, nga sarang man makapugong sang iya bug-os nga lawas.” Ang iban pa nagabatyag nga ginabuyo gid sila nga manahor. Ukon mahimo nabudlayan sila sa paghimugong sang ila kaakig. Kinahanglan ang tion agod madaug ini ukon ang kaanggid nga mga kaluyahon. Walay sapayan nga makahimo kita sing talalupangdon nga pag-uswag karon, ang malain nga mga kailigbon madula lamang sing permanente kon mangin himpit na kita. Samtang indi pa kita himpit, ang pagpanikasog nga ipakita ang pagpugong sa kaugalingon magabulig sa aton nga indi mahulog liwat sa makasasala nga dalanon sang kabuhi. Samtang padayon nga nagahimud-os nga madaug ini, buligan naton ang isa kag isa nga indi mag-untat.​—⁠Binuhatan 14:​21, 22.

10. (a) Ngaa mabudlay gid para sa iban nga magpakita sing pagpugong sa kaugalingon may kaangtanan sa sekso? (b) Anong daku nga pagbag-o ang ginhimo sang isa ka utod? (Tan-awa ang kahon sa pahina 16.)

¹⁰ Ang isa pa ka patag diin nabudlayan ang iban sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon amo ang may kaangtanan sa sekso. Ginhimo kita ni Jehova nga Dios nga may seksuwal nga balatyagon. Apang, nabudlayan gid ang iban nga huptan ang sekso sa nagakaigo nga lugar sini, nga nahisanto sa mga talaksan sang Dios. Mahimo nabudlayan pa gid sila bangod sang ila mabaskog gid nga kailigbon sa sekso. Nagakabuhi kita sa isa ka kalibutan nga nagasalimuang sa sekso kag ginadabukan sini ang kailigbon sa madamo nga paagi. Problema gid ini para sa mga Cristiano nga luyag magpabilin nga di-minyo​—⁠sa di-magkubos sa pila ka tion​—⁠agod maalagad ang Dios nga hilway sa mga kabalaka sang pag-asawahay. (1 Corinto 7:​32, 33, 37, 38) Apang nahisanto sa laygay sang Kasulatan nga “maayo pa nga magminyo sangsa masunog sa kailigbon,” mahimo mamat-od sila nga magminyo, kag dungganon gid ini. Sa amo man nga tion, determinado sila sa pagminyo “lamang sa Ginuo,” suno sa ginalaygay sang Kasulatan. (1 Corinto 7:​9, 39) Nalipay gid si Jehova sa ila pagkabalaka nga sakdagon ang iya matarong nga mga prinsipio. Ang ila mga masigka-Cristiano nalipay makig-upod sa matuod nga mga sumilimba nga may amo sini kataas nga mga talaksan sa moral kag integridad.

11. Paano naton mabuligan ang isa ka utod nga interesado sa pagminyo apang wala pa sing higayon nga makaminyo?

¹¹ Ano naman kon wala sing makita nga  nagakaigo nga palangasaw-on? Hunahunaa lamang ang kapaslawan nga mabatyagan sang isa ka tawo nga luyag gid magminyo apang wala pa sing higayon nga makaminyo! Mahimo nakita niya ang iya mga abyan nga nagminyo kag nangin malipayon, samtang sa iya bahin, nagapangita gihapon sia sing nagakaigo nga palangasaw-on. Para sa iban sa amo sini nga kahimtangan, ang di-matinlo nga batasan sang masturbasyon mahimo nga isa pa gihapon ka problema. Ano man ang kahimtangan, indi luyag sang isa ka Cristiano nga mapaluya niya sing di-hungod ang buot sang iban nga nagapanikasog sa pagpabilin nga putli. Di-hungod nga mapaluya naton ang ila buot kon walay pasunaid nga magkomento kita subong sang, “San-o ka na mangasawa?” Mahimo ginahambal ini nga wala sing malain nga tinutuyo, apang daw ano kaayo kon ipakita naton ang pagpugong sa kaugalingon paagi sa pagbantay sa aton dila! (Salmo 39:1) Dapat naton hatagan sing mainit gid nga komendasyon ang mga nagapabilin nga putli samtang di-minyo. Sa baylo nga maghambal sing butang nga makapaluya sing buot, mahimo kita manikasog nga mangin makapalig-on. Halimbawa, makapanikasog kita nga paupdon ang mga di-minyo kon ang isa ka diutay nga grupo sang mga hamtong magatipon sa isa ka sinalusalo ukon makapalig-on nga Cristianong paghiliupod.

Pagpugong sa Kaugalingon sa Pag-asawahay

12. Ngaa kinahanglan ang pagpugong sa kaugalingon bisan sa mga minyo?

¹² Ang pagminyo wala nagakahulugan nga indi na kinahanglan ang pagpugong sa kaugalingon may kaangtanan sa sekso. Halimbawa, ang seksuwal nga mga kinahanglanon sang mag-asawa mahimo magkatuhay gid. Ukon bangod sang pisikal nga kahimtangan sang isa ka tiayon, ang normal nga mga paghirupay mahimo kon kaisa nga mabudlay ukon imposible pa gani. Ayhan bangod sang nagligad nga mga inagihan, mahimo mabudlayan ang isa ka tiayon sa pagsunod sa laygay: “Ihatag sang bana sa iya asawa ang nagakaigo sa iya; apang himuon man ini sang asawa sa iya bana.” Sa sini nga kahimtangan, ang iya tiayon kinahanglan magpakita sing dugang pa nga pagpugong sa kaugalingon. Apang dapat nila nga duha dumdumon ang mahigugmaon nga laygay ni Pablo sa minyo nga mga Cristiano: “Indi ini idingot sa kada isa, luwas kon sa ginkasugtan sang kada isa sa sulod sang  gintalana nga panag-on, agod makahugod kamo sing tion sa pangamuyo kag magtingob kamo liwat, agod nga indi kamo padayon nga pagsulayon ni Satanas bangod sang indi ninyo pagpugong sa kaugalingon.”​—⁠1 Corinto 7:​3, 5.

13. Ano ang mahimo naton tungod sa mga nagahimud-os nga ipakita ang pagpugong sa kaugalingon?

¹³ Magapasalamat gid ang mga mag-asawa kon matun-an nila nga magpakita sing nagakaigo nga pagpugong sa kaugalingon sa sining pinakamahirop nga kaangtanan. Sa amo man nga tion, dapat nila hangpon ang mga masigkasumilimba nga nagahimud-os pa gihapon nga ipakita ini sa sini nga bahin. Indi gid kita dapat malipat sa pagpangamuyo nga hatagan ni Jehova ang aton espirituwal nga mga kauturan sing paghangop, kaisog, kag determinasyon agod padayon sila nga maghimud-os nga ipakita ang pagpugong sa kaugalingon kag maghimo sing mga tikang agod malandas ang di-nagakaigo nga mga kailigbon.​—⁠Filipos 4:​6, 7.

Padayon nga Buligan ang Isa kag Isa

14. Ngaa kinahanglan naton pakitaan sing kaawa kag paghangop ang mga masigka-Cristiano?

¹⁴ Kon kaisa, mahimo indi naton mahangpan kon ngaa ang mga masigka-Cristiano nagahimud-os sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon sa isa ka patag nga mahapos lang para sa aton. Apang ang mga tawo indi palareho sing kinaugali. Ang iban emosyonal; ang iban naman indi. Ang iban nahapusan sa pagpugong sa ila kaugalingon, kay indi ini daku nga problema sa ila. Ang iban naman nabudlayan. Apang, dumdumon naton nga ang tawo nga nagahimud-os indi malaut. Kinahanglan sang aton mga masigka-Cristiano ang aton paghangop kag kaawa. Malipayon kita kon padayon naton nga ginapakitaan sing kaluoy ang mga nagahimud-os pa nga dugangan ang ila pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon. Makita naton ini sa ginsiling ni Jesus sa Mateo 5:7.

15. Ngaa ang ginasiling sang Salmo 130:3 makalulugpay may kaangtanan sa pagpugong sa kaugalingon?

¹⁵ Indi gid naton luyag hukman ang isa ka Cristiano nga mahimo napaslawan sa pagpakita sing Cristianong personalidad sa pila ka okasyon. Makapalig-on gid mahibaluan nga ginatan-aw ni Jehova, indi lamang ang isa ka bes nga napaslawan kita sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon, kundi ang madamo nga beses nga ginpakita naton ini bisan pa nga wala ini tanan matalupangdan sang mga masigka-Cristiano. Makalulugpay gid nga dumdumon pirme ang ginasiling sang Salmo 130:3: “Kon ang mga sayop amo ang imo ginabantayan, O Jah, O Jehova, sin-o bala ang makatindog?”

16, 17. (a) Paano naton maaplikar ang Galacia 6:​2, 5 may kaangtanan sa pagpugong sa kaugalingon? (b) Ano ang masunod nga binagbinagon naton tuhoy sa pagpugong sa kaugalingon?

¹⁶ Agod mangin kalahamut-an kay Jehova, ang tagsatagsa sa aton dapat magpalambo sing pagpugong sa kaugalingon, kag makasalig kita nga buligan kita sang aton Cristianong mga kauturan. Walay sapayan nga dapat pas-anon sang tagsatagsa sa aton ang iya kaugalingon nga responsabilidad, ginalaygayan kita nga buligan naton ang isa kag isa sa paglandas sa mga kaluyahon. (Galacia 6:​2, 5) Apresyahon naton ang ginikanan, tiayon, ukon abyan nga nagapugong sa aton sa pagkadto sa mga lugar nga indi naton dapat kadtuan, sa pagtan-aw sa mga butang nga indi naton dapat tan-awon, ukon sa paghimo sang mga butang nga indi naton dapat himuon. Ginabuligan kita sang aton ginikanan, tiayon, ukon abyan nga ipakita ang pagpugong sa kaugalingon, ang ikasarang sa pagpangindi kag ang manindugan sa sini!

¹⁷ Madamo nga mga Cristiano ang mahimo ugyon sa nabinagbinag naton tubtob sini nga punto tuhoy sa pagpugong sa kaugalingon, apang mahimo nagabatyag sila nga may palauswagon pa sila. Luyag nila ipakita sing labi pa ang pagpugong sa kaugalingon, tubtob sa punto nga sa banta nila makatarunganon nga ginapaabot sa di-himpit nga mga tawo. Amo bala sini ang imo ginabatyag? Ano, nian, ang himuon mo agod mapalambo ini nga aspekto sang bunga sang espiritu sang Dios? Kag paano ini makabulig sa imo nga malab-ot ang imo mga tulumuron subong isa ka Cristiano? Tan-awon naton ini sa masunod nga artikulo.

Madumduman Mo Bala?

Ngaa ang Pagpugong sa Kaugalingon . . .

• importante nga palambuon sang mga Cristiano?

• mabudlay gid para sa iban?

• kinahanglanon sa pag-asawahay?

• isa ka kinaiya nga sarang kita makabuligay sa isa kag isa sa pagpalambo?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Kahon/Retrato sa pahina 16]

Natun-an Niya nga Magpangindi

Ang isa ka Saksi ni Jehova sa Alemanya nagatrabaho subong isa ka teknisyan (technical communications clerk). Lakip sa iya trabaho amo ang pagmonitor sa mga 30 ka programa sa telebisyon kag radyo. Kon nagasagrak ukon may nagasal-ot nga gahod, dapat niya hatagan sing atension ang programa agod mahibaluan kon ano gid ang problema. Sia nagsiling: “Ang pagsagrak ukon pagsal-ot sang gahod halos pirme nagakatabo sa indi gid husto nga tion, sa tion gid nga ginapakita ang esena tuhoy sa kasingki ukon sekso. Ang imoral nga mga esena daw indi madula sa akon pensar sa sulod sang pila ka adlaw kag kon kaisa sa sulod sang pila ka semana, subong nga daw natanom ini sa akon utok.” Ginabaton niya nga may malain ini nga epekto sa iya espirituwalidad: “Mainiton ang akon ulo, gani ang masingki nga mga esena nagapabudlay sa akon sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon. Ang mga esena sa paghirupay nangin kabangdanan sang pag-away namon nga mag-asawa. Dapat ko batuan adlaw-adlaw ining malain nga mga impluwensia. Agod indi madaug sini nga mga impluwensia, namat-od ako nga mangita sing lain nga trabaho, bisan pa manubo ang sueldo. Kasan-o lang nakakita ako sing lain nga trabaho. Natuman ang akon ginahandum.”

[Mga retrato sa pahina 15]

Ang ihibalo nga natigayon gikan sa pagtuon sa Biblia nagabulig sa aton sa pagpakita sing pagpugong sa kaugalingon