Kapiti Atu ki to Kotou Kite te Akatere-Uaorai
Kapiti Atu ki to Kotou Kite te Akatere-Uaorai
“E kapiti atu . . . ki to kotou kite te akatere-uaorai.”—2 PETERO 1:5-8, NW.
1. Te au manamanata e manganui o te tangata e tupu anga no te rauka kore anga i teaa?
I TE tuatau no tetai oro anga maata no runga i te apinga akakona, kua akoia te au mapu i Marike e: “E tuatua ua e kare.” Mei teaa ra te meitaki me rauka i te katoatoa i te tuatua ua e kare e kare anake ua ki te apinga akakona ra mari katoa ra ki te inu maataanga, ki te au tu kare e meitaki ana me kare ki te oraanga tau kore, ki te au ravenga pitiniti pikikaa, e ki “to te kopapa nei anoano”! (Roma 13:14) Inara, koai ma te ka rauka ra i te akatika e te tuatua anga e kare e mea ngoie uaia?
2. (a) Eaa te au akaraanga Pipiria te akaari maira i te tu ngata i te tuatua anga e kare e kare i te mea ou ra? (e) Eaa ta teia au akaraanga e akamaroiroi maira kia rave tatou?
2 No te mea te ngata ra i te au tangata ara katoatoa i te taangaanga i te akatere-uaorai, ka tau tatou kia kite i te apii anga e akapeea e autu ei i tetai ua atu tamaki anga ta tatou ka aro atu. Kua akakite mai te Pipiria kia tatou no runga i te au tangata i te tuatau i topa tei aruaru ana i te tavini i te Atua inara e ravenga ngata i tetai taime i te tuatua ua anga e kare. E akamaara ia Davida e tana ara no te rave anga i te akaturi kia Bate-seba. Kua taki atu te reira ki te matenga o ta raua tamaiti tei nui mai i roto i te akaturi e no te tane a Bate-seba, e nga tangata kare ia raua te apa. (2 Samuela 11:1-27; 12:15-18) Me kare e akamanako ana i te apotetoro ko Paulo, tei aaki ua mai e: “Ko te meitaki oki taku e anoano ra, kare ïa au e rave; kareka te kino anoano koreia e au ra, ko taku ïa e rave nei.” (Roma 7:19) Te manako taitaia ra ainei koe i tetai au taime? Kua tuatua mai a Paulo e: “Te rekareka nei oki au i te ture a te Atua i te akonoanga i te tangata i roto ra; Te kite nei ra au i tetai ture i roto i toku kopapa nei, i te māro mai anga i te ture i roto i toku ngakau, e te akariro anga iaku ei tuikaa na te ture kino i roto i toku nei kopapa. Aue oki au ko te tangata mate maata e! naai au e akaora i teianei kopapa mate?” (Roma 7:22-24) E mea tau te au akaraanga Pipiria kia akaketaketa i to tatou manako papu e auraka rava e akaruke i ta tatou putoto anga e rauka mai ei te akatere-uaorai.
Akatere-Uaorai, Tetai Apiianga Kia Apiiia
3. E akataka mai e eaa i kore ei ei mea ngoie ia tatou i te akakite i te akatere-uaorai.
3 Te akatere-uaorai, te kapiti maira i te tu e rauka ai i te tuatua e kare, kua taikuia mai ia 2 Petero 1:5-7 (NW) e tei te pae i te akarongo, te tu tika-meitaki, te kite, te akakoromaki, te tu akono i te Atua, te inangaro taeake, e te aroa. Kare tetai o teia au tu rekaia ra ei mea anauia mai. E mea tau kia tatanuia te reira. Kia akakite i te reira i roto i te mataara puapinga te umuumuia ra te manako papu e te tauta anga. No reira ka tau ainei kia tapapa atu tatou i te akatere-uaorai ei mea ngoie ua?
4. Eaa ra te manganui i manako ei e kare o ratou manamanata no te akatere-uaorai, inara e akakiteanga ainei teia i teaa?
4 E tika, e mirioni ua atu te au tangata penei te manako ra e kare o ratou manamanata ma te akatere-uaorai. Te rave ra ratou i ta ratou e inangaro ra i roto i te oraanga, i te kite anga me kare i te kite kore anga i te akatere ia ratou uaorai te tika ra ki te au akataka anga o to ratou kopapa apa e te oronga meangiti anga i te manakoanga ki te au tupuanga—kia ratou uaorai me kare ki tetai ke. (Iuda 10) Te ngere anga i te kite e te puareinga ua anga i te tuatua e kare te kite maataia ra i teia tuatau i to mua ana. E akakiteanga te reira e te noo nei tatou i roto i “te au ra openga” ko ta Paulo ia i tuatua ana i te totou mai anga aia e: “Ka tae mai te au tuatau kikino tei ngata roa no te akono atu. E riro te au tangata ei inangaro ia ratou uaorai, ei noinoi i te moni, ei manako iaia uaorai, ei akateitei, ei tapepe pikikaa, . . . ma te kore e akatere-uaorai.”—2 Timoteo 3:1-3, NW.
5. Eaa ra te Au Kite o Iehova ka akamanako ei i te tumu manako no te akatere-uaorai, e eaa te ako anga te vai ua nei rai?
5 Kua kite meitaki te Au Kite o Iehova i te akaaoanga tei akatupuia mai e te anoano no te akatere-uaorai. Mei ia Paulo rai, kua kite ratou i te putoto anga i rotopu i tetai anoano kia akamareka i te Atua na te akono tau anga i tana au turanga e te mataara ta to ratou kopapa apa ka maro atu ia ratou kia rave. No teia tumu nei kua roa to ratou inangaro anga e akapeea i te autu anga i teia tamaki anga. I te 1916, kua tuatua tetai itiu mua o te makatini taau e tatau ra i teianei no te “mataara tau ta tatou ka rave i te akatere anga ia tatou uaorai, to tatou au manako, ta tatou au tuatua e to tatou tu.” Kua akakite mai te reira na te tamou manako anga ia Philipi 4:8. Te ako anga tu-Atua i roto i taua irava te vai ua nei rai, noatu e kua oronga mua ia mai i etai 2,000 mataiti i topa akenei e penei ake e mea ngata ia i te aru i teianei i to te reira tuatau me kare i te 1916 ra. Noatu rai, te aruaru pakari ra te au Kerititiano i te tuatua e kare ki to teianei ao manako, i te kite anga e na te rave anga i te reira, te tuatua ra ratou e ae ki Tei Anga mai ia ratou.
6. Eaa tatou i kore ei e taitaia ia tatou e tatanu ra i te akatere-uaorai?
6 Kua taikuia mai te akatere-uaorai ia Galatia 5:22, 23 ei tuanga no te “ua o te vaerua [tapu].” (NW) Me akakite tatou i teia tu i te pae i te “aroa, te rekareka, te au, te akakoromakianga roa, te takinga meitaki, te meitaki, te akarongo, [e] te maru,” ka puapinga maataia tatou. Na te raveanga i teia e paruru ei ia tatou, mei ta Petero rai i akamarama mai, kia kore e riro mai “mei te akatau anga me kore te uua kore anga” i roto i ta tatou angaanga ki te Atua. (2 Petero 1:8, NW) Inara aua tatou e taitaia me kare e akaapa ia tatou uaorai me kare oki e rauka ia tatou i te akaari viviki ma te ki katoa i teia au tu nei i ta tatou e inangaro ra. Penei kua kite ana koe i te apii e te viviki ra tetai tangata apii i te kite i tetai ake. Me kare ra i runga i te angaanga te kite viviki ra tetai tangata i tetai angaanga ou i tetai au oa angaanga ra. Ma te aiteite, ko etai te kite viviki ra i te akaari i te au tu Kerititiano i tetai ua atu papaki. Te mea puapinga maata roa atu koia oki kia tatanu ua atu i te au tu akono i te Atua te ka rauka maata mai ia tatou. Ka rauka teia ia tatou i te rave na te akono ki katoa anga i te tauturu ta Iehova i oronga mai na roto i tana Tuatua e te putuputuanga. Te rauka viviki mai anga ta tatou akakoroanga e meangiti ua te puapinga i to te au tauta anga manako papu kia tamou marie ua atu te tereanga ki mua.
7. Eaa te akatutuia maira e e mea puapinga te akatere-uaorai?
7 Noatu e kua akapapa opengaia mai i roto i te au tu tei akatupuia e te vaerua, kare te puapinga o te akatere-uaorai e meangiti mai i tetai atu. E tuke roa ia. Ka tau kia manako tamou tatou e pouroa “te au angaanga a te kopapa” ka rauka i te kopae keia me ka rauka ia tatou i te akatere-uaorai ma te apa kore. Inara, ka rauka ua i te au tangata apa ra i te tuku au ki etai tu o “te au angaanga o te kopapa . . . , te moeaana, te akaturi, te tuatua viivii ra, e te kanga, Te akamori idolo, te purepure, te makitakita, te tamaki, te akarere, te riri, te karo, te pae ke, te tuatua tarevake.” (Galatia 5:19, 20) No reira ka tau kia tamaki putuputu atu tatou, na te manako papu anga kia akaatea mai i te au manako kino mei roto i te ngakau e te manako.
E Putotoanga Takake ta Etai Ke
8. Eaa ra te au tumu te akariro ra i te taangaanga anga i te akatere-uaorai ei manamanata tikai no etai ke ra?
8 E tuatau ngata tikai no etai au Kerititiano i te taangaanga i te akatere-uaorai i tetai ua atu papaki. No teaa ra? Penei na te tereni anga a te metua me kare te au tupuanga i topa akenei i oronga mai i te turanga. I te akaraanga e me kare te tatanu anga e te akaarianga i te akatere-uaorai ei tamanamanata anga no tatou, e tumu rekareka ia. Inara e mea tau kia aroa e kia kite tatou i te akono atu i te aronga e ngata tikai i te taangaanga anga i te reira, noatu rai e te akatupu ra to ratou ngere anga i te akatere-uaorai i etai au tamanamanata anga kia tatou. I te akamaara anga i to tatou uaorai tu apa, koai ma tei rotopu ia tatou e tumu ke atu tetai i te akaari anga i tetai tu no te tuatua tika uaorai ra?—Roma 3:23; Ephesia 4:2.
9. Eaa te au tu paruparu o etai ra, e aea teia au tu paruparu nei e autu takiriia ai?
9 Ei akatutu anga: Penei kua kite tatou i etai au oa Kerititiano tei akaruke i te kai avaava me kare te taangaanga anga i te au apinga akakona no te “akakeu manako ra no tetai tuatau” e penei e te vai ra rai te inangaro maata i tetai taime no te reira. Me kare kua kite etai e e akaaoanga ia kia kotingaia ta ratou manga e kai ra me kare te au kava akakona. Ko tetai kare e matakite ana i te akaaere anga i to ratou arero, no reira ka apa putuputu ratou i te tuatua. Kia akono i taua au tu ngere anga te umuumuia ra te tauta anga karape i te tatanu anga i te akatere-uaorai. No teaa ra? Kua akakite tikai mai a Iakobo 3:2 e: “Te apa anake nei tatou i te au mea katoa e manganui. E kia kore tetai tangata e apa i te tuatua ra, e tangata meitaki rava aia, e tika iaia kia tapeka i te kopapa katoa ra.” Noatu rai te manako ketaketa ra tetai i te anoano no te pere moni. Me kare penei e mea ngata ia ratou i te akatere i to ratou riri. Penei ka roa te tuatau i te apiiia anga kia autu meitaki atu i teia me kare i taua au tu paruparu ra. Noatu e ka rauka ia tatou i te rave i tetai tere anga puapinga ki mua i teianei, ka takore tamou anake uaia te au anoano tarevake me itaeia e tatou te tu apa kore. I teia tuatau nei, na te aruaru anga i te akono i te akatere-uaorai e tauturu ia tatou kia kopae ke kia kore e topa atu ki roto i te turanga ara o te oraanga. Te tamou ua atu anga i te putoto anga, e tauturu ua atu tatou i tetai e tetai e auraka e tuku ua.—Angaanga 14:21, 22.
10. (a) Eaa ra ei akaaoanga tikai no etai ra te taangaanga anga i te akatere-uaorai i roto i te au tumu anga ainga ra? (e) Eaa te taui anga maata ta tetai taeake i rave? (Akara i te pia i te kapi 16.)
10 Ko tetai ngai te ngata ua ra i te taangaanga anga i te akatere-uaorai no etai ra koia oki i roto i te tumu no te turanga ainga. No te reira, te turanga ainga o te tangata ra e tuangaia e akapeea te Atua ra ko Iehova i te maani anga ia tatou. Inara, ko etai e tuatau ngata tikai i te tamou anga i te turanga ainga ki tona ngai tau, kia rotai ra ki te au turanga a te Atua. Penei ka kino roa atu to ratou manamanata no te mea e tuke ake te pakari o to ratou anoano no te ainga. Te noo nei tatou i roto i tetai ao te anoano maata ra i te ainga te akatupu maata ra i te akainangaro anga i roto i te au tu e manganui. Ka akatupu maata teia i tetai manamanata no te au Kerititiano tei inangaro ra kia vai takaua ua—no tetai tuatau—kia rauka oki i te tavini i te Atua ma te kore te au tamanamanata anga akaipoipo. (1 Korinetia 7:32, 33, 37, 38) Inara kia rotai ki te akoanga Tuatua Tapu ra “e mea meitaki te akaipoipo i te ka ua,” penei ka iki ratou i te akaipoipo, e mea tau tikai ia. I taua taime rai, te manako papu ra ratou i te akaipoipo “kia tau ra i te Atu,” mei ta te au Tuatua Tapu e ako maira. (1 Korinetia 7:9, 39) Ka rauka ia tatou kia papu e te rekareka maira a Iehova i to ratou inangaro i te tamou anga i tana au kaveinga tuatua tika. Te rekareka ra to ratou au oa Kerititiano kia taokotai atu ma te aronga akamori mou o taua au turanga teitei ma te tau e te tiratiratu.
11. Akapeea tatou i te riro mai anga ei tauturu ki tetai taeake me kare ki tetai tuaine tei inangaro i te akaipoipo inara kare te reira i rauka?
11 Akapeea ra me kare e kitea tetai tokorua tau? E akamanako ana i te taitaia o tetai tangata tei inangaro i te akaipoipo inara kare te reira i rauka ana! Penei te kite atura aia i tona au oa e akaipoipo ra e te rauka anga tetai tu mataora maata, koia ra te kimi ua nei rai i tetai tokorua tau. Ko etai i roto i taua turanga, penei ka riro mai te peu viivii no te mirimiri iaia uaorai ei manamanata. I tetai ua atu turanga, kare tetai Kerititiano e inangaro tikai i te akataitaia i tetai te putoto ua ra kia vai ma ua. Penei ka akatupu tatou i te akataitaia kare i akakoroia ana me rave tatou i taua au tuatua manako kore e, “Eaa koe kare i akaipoipo ake?” Penei kare te reira i tuatuaia ma te akakoroanga, inara mei teaa ra te meitaki no tatou kia akakite i te akatere-uaorai i roto i te manako kia akaaere meitaki i to tatou arero! (Salamo 39:1) Te aronga i rotopu ia tatou tei vai ma ua ra i roto i te turanga takaua te tau ra ta tatou akameitakianga pumaana roa atu. Ma te kore e tuatua akaparuparu atu, kia aruaru tatou i te akamaroiroi anga. Ei akatauanga, ka rauka ia tatou i te rave i tetai tauta anga kia kapitiia mai te aronga takaua i roto i te akaputuanga a tetai pupu no te aronga pakari no tetai kai manga me kare te pirianga meitaki Kerititiano ra.
Akatere-Uaorai i Roto i te Akaipoipo
12. Eaa ra i umuumuia ai tetai mataara o te akatere-uaorai e te aronga tei akaipoipo ra?
12 Te akaipoipo anga kare te reira e akaatea i te anoano no te akatere-uaorai no runga i te au tumu no te ainga. Ei akaraanga, te au anoano no te ainga o te tane e te vaine penei e tuke maata tikai ia. Me kare i tetai taime te akariro ra te turanga pae kopapa o tetai tokorua ra ei mea ngata no te au pirianga ainga me kore kare e rauka ana. Penei ua ake no te au tupuanga o mua ana, penei te kite ra tetai o te tokorua i te reira ei akaaoanga kia akarongo ki te akauenga e: “E o atu te tane i te mea takinga-meitaki ki te vaine e tikaʼi: e pera katoa te vaine ki te tane.” I roto i taua turanga, penei ka anoanoia tetai o te tokorua kia taangaanga maata atu i te akatere-uaorai. Inara ka rauka ia raua roa rai i te akamanako i ta Paulo ako anga aroa ki te au Kerititiano tei akaipoipo ra e: “Eiaa korua e akataka ia korua uaorai, mari ra ei ngai poto ake, kia tika ia korua; kia rauka ta korua akakoreanga kai e te pure: ka kapipiti akaou ei korua, kia kore a Satani e tapikipiki mai ia korua no tei kore e tika ia korua kia akakoromaki.”—1 Korinetia 7:3, 5.
13. Eaa ta tatou ka rave no te aronga te putoto ra i te taangaanga anga i te akatere-uaorai?
13 Mei teaa ra te akameitakianga ka rauka mai i te nga tokorua akaipoipo ra me rauka ia raua i te kite i te taangaanga anga i te akatere-uaorai tei tau i roto teia pirianga maata roa atu. I taua taime rai, e mea meitaki kia akakite ratou i te kite marama anga ki te au oa akamori te putoto ua ra rai i te akakite i te reira i roto i taua ngai. Eiaa e ngaropoina ia tatou i te pure e kia oronga mai a Iehova ki to tatou au taeake i te pae vaerua te kite, te mataku kore, e te manako papu kia rave ua atu i ta ratou tamaki anga kia akakite i te akatere-uaorai e kia rave i te au takainga kia autu i te au anoano tau kore ra.—Philipi 4:6, 7.
E Tauturu Ua Atu i Tetai e Tetai
14. Eaa ka tau ei kia kite e kia tangi aroa atu tatou i te au oa Kerititiano ra?
14 I tetai au taime, penei te ngata ra ia tatou i te kite marama anga i te au oa Kerititiano e putoto ra i te akaari i te akatere-uaorai i roto i tetai ngai kare e oronga mai ana i te tamanamanata anga kia tatou. Inara e tukeke te tu o te au tangata. Ko etai te arataki ngoie uaia ra e te au manako ngakau; ko tetai ake kare. Ko etai kua kite ngoie ua i te akatere ia ratou uaorai, kare te akatere-uaorai i riro mai ana ei manamanata tikai. Ki tetai papaki e maata ua atu te manamanata. Inara, e akamaara e, ko te tangata te putoto ra kare i te tangata kino. Te inangaro maira te au oa Kerititiano i to tatou kite marama e te tangi aroa. Te kapiti maira to tatou uaorai mataora ia tatou e tamou ua atura i te akaari i te aroa ki te aronga te putoto ua ra rai i te akamaata i te akaari anga i to ratou akatere-uaorai. Ka rauka ia tatou i te kite i te reira i ta Iesu au tuatua tei tataia ia Mataio 5:7.
15. Eaa ra te au tuatua ia Salamo130:3 ei pumaana anga i roto i te tumu anga no te akatere-uaorai?
15 Auraka rava tatou e inangaro i te akava atu i tetai oa Kerititiano penei e kare i rauka ana i te akakite i etai taime ra i te tu Kerititiano. Mei teaa ra te akamaroiroi anga i te kite e i te pae mai i te kiteanga e e tai atianga kare tatou i autu ana, te kite maira a Iehova i te autu anga tatou i te au atianga e manganui, noatu e kare pouroa teia i kitea e te au oa Kerititiano ra. E pumaana tikai te reira i te tamou manako anga i te au tuatua ia Salamo 130:3: “Naringa koe, e Iehova, e akairo ana i te au ara nei, e te Atu, koai te ka mou?”
16, 17. (a) Akapeea tatou i te akono anga ia Galatia 6:2, 5 no runga i te akatere-uaorai? (e) Eaa ta tatou ka akamanako atu te aru maira no runga i te akatere-uaorai?
16 Kia marekaia mai e Iehova ra, ka tau tatou taki tai i te tatanu i te akatere-uaorai, inara te akapapuia maira kia tatou te tauturu anga a to tatou au taeake Kerititiano. Ia tatou taki tai e mou ra i tana uaorai mea no te apainga ra, noatu rai e te raurauia maira tatou kia tauturu i tetai e tetai kia autu i te au akaparuparu anga. (Galatia 6:2, 5) Ka rauka ia tatou kia akaperepere i te metua, te tokorua, me kare te oa tei arai ia tatou i te aere anga ki te au ngai kare e tau ia tatou i te aere atu, te kiteanga i te au mea kare e tau ia tatou i te akara atu, me kare i te rave anga i te au mea kare e tau ia tatou i te rave. Te tauturu maira aia ia tatou kia akaari i te akatere-uaorai, te rauka anga kia tuatua i te tuatua e kare e koia ia!
17 Penei e manganui te au Kerititiano te akatika ra i ta tatou i akamanako ua akenei e tae mai ei ki teia taime nei no runga i te akatere-uaorai, inara penei te manako ra ratou e e maata ua atu te ngai no ratou uaorai no te akatikatika anga. Te inangaro ra ratou i te akaari ki katoa anga i te akatere-uaorai, ki te tu ta ratou e irinaki ra ka rauka i te tapapa tauia no te au tangata apa ra. Te manako ainei ra koe i te reira tu? Eaa, i reira, taau ka rauka i te rave i roto i te tu no te tatanu anga i teia tu nei no te ua o te vaerua o te Atua? E akapeea toou rave anga i te reira i te tauturu anga ia koe kia itae i taau au akakoroanga kua roa te tuatau ei Kerititiano ra? Ka akara tatou i te atikara te ka aru mai.
Maara Ainei ia Koe?
Eaa ra te Akatere-Uaorai . . .
• ei mea puapinga no te au Kerititiano kia tatanu?
• ei akaaoanga tikai no etai ke?
• ei mea tau i roto i te akaipoipo?
• e tu tei rauka ia tatou i te tauturu i tetai e tetai kia tatanu?
[Au Uianga Apii]
[Pia/Tutu i te kapi 16]
Kua Apiiia Aia kia Tuatua e Kare
E tai o te Au Kite o Iehova te noo ra i Tiamani te angaanga ra ei karaka maani apinga no te au mea komunikeitianga. Kua kapitiia mai i roto i tana angaanga te akarakaraanga i etai au porokaramu tukeke e 30 no te tivi e te ratio. Me tupu mai te au tamanamanata anga, ka akarakara atu aia i te porokaramu e rauka ai i te akataka i te manamanata. Kua tuatua mai aia: “I te akaraanga ka tupu ua mai te au tamanamanata anga i te taime kare e tau ana, me akaariia mai te au tutu no te ta anga me kare no te ainga. I te akaraanga i te au tutu kino ka vai ua rai i roto i toku manako i te au ra me kare i te au epetoma, mei te mea rai e kua akairoia te reira ki roto i toku roro.” Kua akatika mai aia e e tupuanga tau kore teia ki runga i tona tu i te pae vaerua: “E viviki ua ana rai au i te riririri, no reira kua riro te au tutu no te ta anga ei mea ngata noku ra kia taangaanga i te akatere-uaorai. Kua akatupu te au tutu ainga i te manamanata i rotopu iaku e taku vaine. E putoto ua ana rai au i te au ra ravarai. Kia kore e ruti i te putoto anga, kua iki au i te kimi i tetai angaanga ou, noatu e ka meangiti mai te moni. Kare i roa ana i muri mai kua rauka mai tetai angaanga naku. Kua akatupuia toku anoano.”
[Au Tutu i te kapi 15]
Te kite tei rauka mai mei te apii anga i te Pipiria te tauturu ra ia tatou kia taangaanga i te akatere-uaorai