Seer Nen Iyol Kôron Tsaha Sha Kwaghfan Wen
Seer Nen Iyol Kôron Tsaha Sha Kwaghfan Wen
“Sha kwaghfan la, seer nen u kôron iyol tsaha.”—2 PETERU 1:5-8.
1. Kanyi nahan i̱ taver uumace u eren ve ve lu tagher a mbamzeyol kpishi?
ZUM u i due u yôôn angwe gbungur gbungur ken tar u United States sha u yangen ior icimbiv mbi man dang dang yô, i wa agumaior a ken tar la kwagh ér or nana na ve icigh yô, ve venda ér: “Ei.” Aluer hanmaor nyagh icimbiv mbi man dang dang tseegh ga kpa shi nan nyagh msôrom ma man karen ikyaa inya man aeren a hôngorough man anyighe u eren ken kpenga man ‘asaren a yolough’ nahan tar ua doo kpen kpen! (Mbaromanu 13:14) Nahan kpa ka an nana kaa ér hanma shighe yô ka i taver nan u vendan ér ei ga?
2. (a) Ka akav a nyi i tese ken Bibilo a a tese ér ka nyian i hii taver ior u kôron iyol tsaha ga? (b) Doo u akav ne aa taver se ishima u eren nyi?
2 Ka i taver se uumace mba se yen ne u kôron iyol tsaha, nahan doo u se hen se fa er se hemba nyityô kwaghbo u se tagher a mi cii yô. Bibilo ôr se kwagh u ior mbagen mba sha ayange a tsuaa la mba ve nôngo ér vea civir Aôndo kpa ashighe agen i taver ve u kôron iyol tsaha yô. Umbur Davidi man idya i er a Batesheba la. Isholibo ne na yô, wan u ve mar sha idya ve la kua nom u Batesheba cii saa ku a ishô iyol. (2 Samuel 11:1-27; 12:15-18) Heela tseegh ga, hen ase sha kwagh u apostoli Paulu, a pase ken igbar wener: “Gadia ka kwagh u doon u a saren mo la, m eren ga, kpa ka kwagh u bo u a sarem ga la je m gem m eren ye.” (Mbaromanu 7:19) We kpa ashighe agen ishima ka i ta u akperan nahana? Paulu shi kaa wener: “Or u ken a mo u ker atô la ngu rumun atindi a Aôndo saan saan je. Kpa m ngu nengen a tindi ugen ken alegh a am kpaa, ngu nôngon num a tindi u ken mhen wam, ngu kôron mo yemen a mo uikangen sha ikev i tindi u isholibo u a lu ken alegh a am la. Kpe ahii, mo or u gban kera nee! Ka an nana shi yimam sha ikev i iyol i kuugh nee?” (Mbaromanu 7:22-24) Akav a i tese ken Bibilo ne a̱ taver mkange u se kange ishima gbang gbang ser mayange je se yina ishima ga, kpa se taver a taver ishima sha er se seer lun a iyol kôron tsaha la.
Gba u Se Hen u Kôron Iyol Tsaha
3. Pase er i hii ve se fatyô u henen ser ka zange u kôron iyol tsaha ga yô.
3 I ter iyol kôron tsaha, ieren i ka i na or venda kwagh inyigh i môm la ken 2 Peteru 1:5-7, kua aeren agen er jighjigh u nan man aeren a dedoo man kwaghfan man ishimataver man mcivir u civir Aôndo, man u doon a anmgbianev man u lun a dooshima nahan. Or môm tsô, i maa nan a aeren a dedoo ne ga. Kpa gba kpee u se hen a hen á kure kure. Gba u se kange ishima shi se nôngo kpoghuloo ve se lu a aeren ne doo doo ye. Nahan iyol kôron tsaha yô, se hen ser a lu se zange shinii?
4. Er nan ve ior kpishi ka ve nenge ér kwagh gba ve a iyol kôron tsaha keng ga, kpa kwagh ne tese ikyav ér nyi?
4 Sha kpôô yô, alaghga ior umiliôn imôngo vea nenge ér kwagh gba ve a iyol kôron tsaha keng ga. Nahan ka ve er nyityô uma u ve soo la cii, ashighe agen yô ve eren sha mlan, ashighe agen di ve fa doo doo je kpa ve eren akaa a iyol ve i i yen la i mgbegha ve ér ve er yô, kwagh tsô gbe ve ér akaabo a uma u ve lu eren la aa bende a ve shin ior mbagenev ga. (Yuda 10) Hemba taver ior hegen cii u kangen ishima vendan kwagh inyigh i môm. Kwagh ne tese ér se mba ken “ayange a masejime” a Paulu tsengaôron kwagh u á zum u á kaa ér: “Ashighe a ican aa va la. Gadia ior vea hingir mbawan ayol a ve iko tseegh man mba inyaregh ki doo ve ishima man mbahagher sha akaa man mbagengese iyol man mbaôron kwagh dang dang . . . man mbakôron ayol a ve tsaha ga” la.—2 Timoteu 3:1-3.
5. Er nan ve i gbe Mbashiada mba Yehova ishima u timen sha kwagh u kôron iyol tsaha, man ka kwaghwan u nyi a lu a inja nyiana?
5 Mbashiada mba Yehova fa er i taver u kôron iyol tsaha yô. Er Paulu kpa yange fa kwagh u ityav mbi mbí za hemen ken iyol na nahan, ve kpa ve fa er ityav mbi lu zan hemen ken ve, hen atô u isharen i ve lu a mi i eren ishima i Aôndo sha u kuran atindi a na man asaren a iyol ve i i yen la ka i mgbegha ve ér ve er la. Sha nahan yô, ve ndera keren gbenda u vea hemba ityav mbin ica gba hegen. Iyoukura igen i yange i gber ken inyom i 1916 la tese “gbenda ú vough ú se dondo ve se kôr iyol yase tsaha kua mbamhen asev man nombor wase man aeren a ase yô.” I̱ tese ér doo u se lu a kwaghwan u i we ken Mbafilipi 4:8 la ken ishima. I wa kwaghwan ne anyom kar kuma er 2000 nahan hegen, alaghga a taver ior u dondon kwaghwan ne hegen a hemba shighe u i nger un hen Mbafilipi la shin ken inyom i 1916 la, nahan kpa kwaghwan u a dugh hen Aôndo ne ngu a inja kpishi. Nahan cii kpa, Mbakristu ka ve nôngo tsung ve venda asaren a taregh shalegh shalegh, ka ve fa ér u ve vendan a la yô, ve mba tan ikyaa ken Orgban ve.
6. Er se lu henen u kôron iyol tsaha yô, er nan ve i doo u se yina ishima ga?
6 Í ter iyol kôron tsaha ken “ityamegh ki [icighan] Jijingi” ken Mbagalatia 5:22, 23. Aluer se hen u kôron iyol tsaha shi se mba a “dooshima man msaanyol man bem man ishima i wan man sar sar man mlu u dedoo man jighjigh man ishima i legh legh” yô, aeren ne aa wase se kpen kpen. Aluer se mba a aeren ne yô, er Peteru a pase nahan aa wase se se “kera lu gbilin shin mbaumen atam” ken tom u Aôndo ga ze. (2 Peteru 1:8) Kpa aluer se kanshio u henen aeren ne man eren a kpoghuloo er se soo ser se er la ga je kpa, doo u se yina ishima shin se na iyol yase ibo ga. Aluer se ver ishima yô, se nenge ser, mbayev makeranta mbagenev ka ve hemba fan kwagh fele a mbagenev. Sha ajir a tom kpaa orgen ka nan hemba fan tom fele a ior mbagen mba ve eren tom imôngo a nan yô. Kape Mbakristu mbagen kpaa ka ve hemba henen shi kôron aeren a Mbakristu fele a mbagenev je la. Kwagh u vesen u i gbe u se er yô, ka u se nôngo kpoghuloo se za hemen u maan aeren a Aôndo er se fetyô la cii. Se fatyô u eren kwagh ne sha u eren sha kwaghwan u Yehova a we se ken Mkaanem nam man ken tiônnongo la. Hemba kan a inja u se nôngo kpoghuloo se kange ishima se seer zan a za ikyura, se torough a torough u eren sha akaa a se we shima u eren la ga.
7. Kanyi i tese ér iyol kôron tsaha ngi hange hange?
7 Gba u se fa ser aluer se mba a iyol kôron tsaha je mshi ngu ga yô ia wase se se palegh “aeren a iyolough” cica cii. Nahan kpa er se lu uumace mba se yen yô, ka se nyôr iyol ken “aeren a iyolough” agen inja er “idya man hôngor man ijimba i eren, man u civir akombo man ahir a eren man ihom i kôron man iyongo i keren man iwuhe man ishima i nyoon man u wan iyol you iko tseegh, man u hendan akaa, man mbampav” nahan. (Mbagalatia 5:19, 20) Nahan gba kpee u se za hemen u nôngon kwagh hanma shighe sha er se dugh asaren a bo ken asema ase man mbamhen asev yô.
Ka i Taver Mbagenev Kpishi u Kôron Iyol Tsaha
8. Ka akaa a nyi nahan a ne ve i taver mbagenev u kôron iyol tsaha?
8 Ka i taver Mbakristu mbagenev tsung u kôron iyol tsaha i hemba mbagenev. Er nan ve kwagh a lu nahana? Kwagh ngu nahan sha ci u gbenda u mbamaren mbagenev ka ve tsaha mbayev vev la, kua akaa a or vande tagher a mi ken uma u nan la kpaa. Aluer ka se ican u kôron iyol tsaha ga yô, doo. Kpa aluer se mba eren kwagh a ior mba ka i taver ve u kôron iyol tsaha man ve er akaa a vihin se ishima je kpaa, hemba kan a inja u se er kwagh a ve sha mhôôn shi se eren a ve sha kwaghfan kpaa. Se cii se mba ken myen, nahan ka an nana ta a ve vanger ér nan hemba perapera shawono?—Mbaromanu 3:23; Mbaefese 4:2.
9. Ka mbamyen mba nyi ior mbagenev ve lu a mini, man ka hanma shighe nahan a kar a mbamyen mban kera gbindigh gbindighi?
9 Ikyav i tesen yô: Mbakristu mbagenev mbá mba ve de taav shin “ikya i mán man mcimbiv mbi bov mbi mán,” kpa ashighe agen isharen i eren akaa ne ka i kende ken ve i taver. Shin mbagenev yô, ka i taver ve u panden kwaghyan shin ikyôhô i man kpishi. Shi mbagen ka i taver ve u kôron nombor ve tsaha, nahan ashighe kpishi ve ôr akaa geseghee. Nahan gba u se nôngo kpoghuloo se lu a iyol kôron tsaha ve se hemba mbamyen mban ye. Sha ci u nyi? Yakobu 3:2 pase sha mimi nahan ér: “Se cii se mba nenge gbev sha akaa kpishi. Aluer or nana nôngo gbev sha kwaghôron ga yô, nan ngu or u vough je, iyol cii kpaa nana fatyô u kôron i tsaha.” Mbagenev di yô, isharen i haan do ka i kende ken ve i taver. Shin ka i taver ve u kighir ishimavihin ve. A lu se zange u wan ishima a mbamyen mban shin mbamyen mba ve lu er mban nahan ga. Hegen ne yô se fatyô u nôngon den akaa ne doo doo je, kpa ka ken hemen a va kar a asaren a bo ne kera gbindigh gbindigh sha shighe u se cii se hingir uumace mba vough la ye. Nahan kpa aluer se mba kôron iyol tsaha hegen ne yô, ia wase se se palegh u eren uma u isholibo u se de la. Er se cii se lu nôngon a nôngo u kôron iyol tsaha yô, se za nen hemen u suen mbagenev kpaa sha u ve de yen asema ga yô.—Aerenakaa 14:21, 22.
10. (a) Er nan ve u kôron iyol tsaha sha gbar u yavaor la i hembe lun kwagh u taver mbageneve? (b) Ka nyi kwagh nahan anmgbian ugen yange de u erene? (Nenge akwati u a lu sha peeji u sha 12 la.)
10 Vegher ugen u ka i taver mbagenev u kôron iyol tsaha yô, ka sha gbar u yavaor. Jighilii yô, myav u nomsoor man kwase yaven ayol a ve la ka Yehova Aôndo je a er kwagh ne ér i lu nahan ye. Kpa, ka i taver mbagenev kpishi u kuran tindi u Aôndo a we sha kwagh u yavaor la. Ka i taver ve tsung u wan ishima sha gbar ne sha ci u mba a isharen i yavaor la ken a ve taver. Se mba ken tar u ú er idya i nyer iyol, u ú kenden asaren a idyaa atôndo sha igbenda kposo kposo yô. Kwagh ne una fatyô u nan Mbakristu mba ve soo u eren kwase ga shin eren nom ga lun kwav sha anshighe kpuaa shilen Aôndo tom la zege gbev mbu nôngon. (1 Mbakorinte 7:32, 33, 37, 38) Kpa, sha kwaghwan u Ruamabera a we ér “guda u eren kwase [shin nom] a u yughur” la yô, vea fatyô u tsuan a ishima ve vôson kwase shin nom, man u eren kwagh nahan ne hemba kan sha icivir. Aluer ve soo u vôson kwase shin nom je kpa “i̱ lu ken Ter tseegh” er Bibilo i we tindi nahan. (1 Mbakorinte 7:9, 39) Se na jighjigh ser ka i saan Yehova iyol a ve mba ve kor atindi na a perapera ne. Ka i saan ior mba ve civir a ve imôngo la kpaa iyol er ve lu imôngo a ior mba civir Aôndo sha mimi mba ve eren sha atindi a wang shi ve til sha mimi ne.
11. Se wase ma anmgbian u nomso shin u kwase u i sar nan u vôson or kpa i taver nan u zuan a or u nana vôso la nena?
11 Kpa aluer or gema zua a or u sha ishima i nan u nana vôso ga di ye? Aluer sar ma anmgbian u vôson or man gema taver nan u zuan a or yô, nenge er ishima ia lu nan ker shawono! Alaghga nana nenge er akar a nan a er kasev shin a er noov shi a lu vea ve sar sar kpa nan yô, nan lu keren a ker or u nana vôso yô. Mbagenev mba i lu mzeyol ve ne yô, alaghga vea nyôr iyol ken ieren i hôngorough i ngirigh ilyeghegh vev ki hen ikyum la. A lu nan nan kpa, sar ma Orkristu môm tsô u eren kwagh sha lan u una na anmgbian u nan lu nôngon ér nana lu jighjigh la ishimavihin ga. Aluer se hen a ishima ga tsô se pine nomsoor shin kwase u nan lu kwav mpin dang, inja er, “Ka hanma shighe jim ú er kwase shin ú er nomoo?” yô, alaghga se na nan ishimavihin. Alaghga se pine nan mpin ne kpa a lu sha iyongo ga, kpa hemba doon u se wa zwa wase lijam! (Pasalmi 39:1) Anmgbianev mba ve lu kwav, ve til sha jighjigh la ve kuma u se wuese ve kpishi je. Doo u se ôr ve kwagh u una vihi ve ishima ga, kpa se ôr ve kwagh u una taver ve a taver ishima yô. U tesen ikyav yô, shighe u anmgbianev mba ve vie ve kumba u yan kwaghyan imôngo shin ve kumba ma iniongo i Mbakristu yô, se fatyô u lôhôn anmgbianev mba ve lu kwav la hen uiniôngo mban.
Mba Ve Er Ivese Ve Kôr Ayol a Ve Tsaha
12. Er nan ve mba ve er ivese je kpa i gbe u vea lu a iyol kôron tsaha?
12 Ivese ngi yangen or u kôron iyol tsaha sha gbaa u yavaor ga. U tesen ikyav yô, isharen i yavaor i nom man kwase ia fatyô u lun kwagh môm ga. Shin alaghga doo nom iyol ga shin ka kwase i doo un iyol ga ye, nahan kwagh ne una na yô a er ve ican u yaven ayol a ve shin a lu kwagh u vea yav ayol a ve ga kuaa je. Alaghga akaa a ma ikyar i or i ken ivese nan vande tagher a mi ken uma u nan la aa na yô a taver nan u eren sha kwaghwan u Bibilo i we ér: “Nom la nana̱ er kwase kwagh u i lu kpee u eren a nan la, kwase la di kpaa nana̱ er a nom u nan nahan vough” la. Aluer kwagh ngu ken ivese nahan yô, a gba u or u kwagh a bende a nan nahan ken ivese la nana hen u seer kôron iyol tsaha. Nahan kpa, nom man kwase cii vea fatyô u eren sha kwaghwan u Paulu a we Mbakristu mba ve er ivese la, á kaa ér: “De vende nen ayol a en ga, saa di alaghga né zua zwa ayol a en sha shighe u né ver yô, sha u ne̱ ver ishima sha msen u eren yô, kpa shi zua nen sha u Satan a̱ de meen ne sha mban u kôron iyol tsaha la ga.”—1 Mbakorinte 7:3, 5.
13. Kanyi se fatyô u eren sha er se wase anmgbianev mba ve lu nôngon u kôron iyol tsaha laa?
13 Aluer nom man kwase ve hen u kôron iyol tsaha ken mlu ve u sôngo sôngo ne yô, a lu kwagh u wasen ve kpishi. Shi doo u vea tese anmgbianev mba ve lu civir a ve imôngo, mba ve lu nôngon u kôron iyol tsaha sha gbaa u yavaor la ikyo i wan. Se umbur nen u eren msen hen Yehova ser a na anmgbianev asev mba ken jijingi kwaghfan man ishimawan man ishimataver sha er vea za hemen u taver ishima kôron iyol tsaha shi keren gbenda u vea hemba asaren a bo yô.—Mbafilipi 4:6, 7.
Se Gba Uwer u Wasen Ayol a Ase Ga
14. Er nan ve i gbe u se eren a Mbakristu mba se civir a ve imôngo la sha mhôôn man sha ikyo i wana?
14 Ashighe agen yô, se nenge anmgbianev Mbakristu mba ve civir a vese imôngo vea lu nôngon u kôron iyol tsaha sha kwagh u se nenge ser ngu se ityôkyaa ga la, nahan a taver se u wan ikyo sha kwagh ve. Kpa hanmaor eren kwagh sha mar u nan. Ior mbagenev mbá mba kwagh ka a za ve iyol fele yô; kpa mbagenev yô, kwagh fe zan ve iyol fele ga. Mbagenev yô, ka taver ve u kôron iyol tsaha ga, nahan ka ve zayol ga. Kpa mbagenev yô, ka i taver ve tsung. Kpa, umbur wer or u nan nôngon kwagh kpoghuloo nan ngu iferor ga. Doo u se wa anmgbianev mba ken Kristu mba se civir a ve imôngo la ikyo shi se eren kwagh a ve sha mhôôn. Aluer se mba eren a mba ve lu nôngon u tesen iyol kôron tsaha la sha mhôôn yô, kwagh ne una na se msaanyol. Yesu ôr kwagh sha kwagh ne ken Mateu 5:7.
15. Er nan ve mkaanem ma Pasalmi 130:3 la ma lu mkaanem ma taver se ishima sha gbaa u kôron iyol tsaha?
15 Ashighe agen yô anmgbian u nan civir avese imôngo nana kanshio u eren aeren a Orkristu, kpa mayange je, doo u se gba nán nan ibo fese ga. Ka kwagh u taver se ishima kpishi u fan ser ka shighe u se kanshio u kôron iyol tsaha sha ma kwagh la tseegh Yehova ngu a nenge ga, kpa acin agen imôngo a se ker iyol tsaha sha kwagh la kpa ka a nenge, shin aluer mba ve lu Mbakristu avese imôngo mbara vea nenge ga je kpaa. Kwagh u a hembe taver se ishima yô, ka mkaanem ma i nger ken Pasalmi 130:3 la. Ma kaa ér: “TERE, aluer Wea we aferakaa iko yô, ka an ma nan til sha, Tere?”
16, 17. (a) Se er sha kwaghwan u i we ken Mbagalatia 6:2, 5 sha kwagh u iyol kôron tsaha nena? (b) Kanyi se time sha mi ken kwaghngeren u a dondo ne sha kwagh u kôron iyol tsaha?
16 Gba kpee u hanma wase nana hen u kôron iyol tsaha sha er se er kwagh u doon Yehova ishima yô, shi se fatyô u lun a vangertiôr ser anmgbianev asev Mbakristu kpaa vea wase se. Gba u hanma or nana tôô ikyav mbi nan iyol i nan, nahan kpa, i wa se kwagh ér se wase anmgbianev u wan ishima a mbamyen vev. (Mbagalatia 6:2, 5) Aluer ormaren wase shin ma ikyar yase i ken ivese shin huror wase wa se kwagh ér se de ze sha ajiir a a doo u se za her ga la ga, shi se de nengen akaa a a doo u se nenge a ga la ga, shin se de eren akaa a a doo u se er a ga la ga yô, se ungwa kwaghwan u nan la. Nan ngu wasen se sha u se kôr iyol tsaha, inja na yô se lu a ishima i vendan kwagh u vough ga la nyi môm!
17 Alaghga Mbakristu mbagenev kpishi vea eren hanma kwagh u se ôr sha kwagh u iyol kôron tsaha zan zan se va kighir heen ne, nahan kpa alaghga vea nenge ér ajiir agen nga a i gbe u vea seer nyôôso yô. Vea soo u seer kôron iyol tsaha aren sha iaven i ve nenge ér uumace mba ve yen vea fatyô u aren yô. Kape we kpa i lu ú laa? Kanyi nahan i doo u ú er ve u lu a ieren i ityamegh ki jijingi u Aôndo nee? Man u eren kwagh nahan ne una wase ú ú er akaa a ú we ishima wer ú za hemen u eren gbem er ú lu Orkristu nahan nena? De se time sha kwagh ne ken kwaghngeren u a dondo ne.
Baver We Kpa?
Er Nan Ve u Kôron Iyol Tsaha . . .
• i lu kwagh u hange hange u Mbakristu vea eree?
• i lu kwagh u taver mbageneve?
• i lu kwagh u hange hange ken ivesee?
• i lu ieren i se wase ayol ase u lun a mini?
[Study Questions]
[Box/Picture on page 12]
Á Hen u Kôron Iyol Tsaha
Orshiada u Yehova ugen ngu ken tar u Jamani, tom na lu u veren ishima ér akaa a i lu ungwan sha redio shin i lu nengen sha televishen la due wanger wanger. Tom na ne na yô, nengen sha aaven kposo kposo a tesen akaa sha televishen man aaven a ôron akaa sha redio kuma er 30 nahan. Shighe u i lu tesen ma kwagh sha televishen man ma mzeyol a ve yô, i gba u una za sôr mzeyol la. Á kaa wener: “Mzeyol yange a nôngo u lun sha shighe u doon ga keng, i lu shighe u i lu tesen akaa a pilagh shin a jimbagh la. Akaa a hôngorough ne a saam ken ishima i kuma sati imôngo gayô ayange imôngo, i lum inja er i var a ken mhirinim av nahan.” Anmgbian ne kaa wener, kwagh ne wa mtil na u ken jijingi agbe. Á seer wener: “Kera yô, m lu ipilaor, nahan akaa a tesen a pilagh la na yô m kera fantyô u kôron iyol tsaha ga. Ufoto mba jimbagh mbara gema vam a ayôôso vea kwase wam. Hanma iyange yô, m shi nôngon mer me hemba asaren a bo ne. Sha er me hemba mzeyol ne yô, m nenge mer guda yô, me ker tom u he, a kimbin mo inyaregh kpuaa kpa me gbaa eren u tsô. M zua a tom hegen ica ngi a gba kpaa ga. Awashima wam la kure vough.”
[Pictures on page 11]
Mfe u se zough a mi sha u henen Bibilo la ka a wase se u kôron iyol tsaha