Kinahanglan Mo Bala Pirme ang Isa ka Sugo sang Biblia?

SANG bata ka pa, mahimo nga ginhatagan ka sang madamo nga pagsulundan sang imo mga ginikanan. Sang nagdaku ka na, nahangpan mo nga nag-ulikid gid sila sa imo kaayuhan. Subong isa ka adulto, ayhan padayon mo pa nga ginasunod ang pila ka prinsipio nga ginpatudok nila sa imo, bisan pa wala ka na sa ila poder.

Si Jehova, ang aton langitnon nga Amay, nagahatag sa aton sing pila ka direkta nga mga sugo paagi sa iya Pulong, ang Biblia. Halimbawa, ginadumilian niya ang idolatriya, pagpakighilawas, pagpanghilahi, kag pagpangawat. (Exodo 20:​1-​17; Binuhatan 15:​28, 29) Samtang ‘nagatubo kita sa tanan nga butang’ sa espirituwal, nahangpan naton nga si Jehova nagaulikid gid sa aton kaayuhan kag ang iya mga sugo indi di-makatarunganon nga nagalatid sa aton kahilwayan.​​—⁠Efeso 4:​15; Isaias 48:​17, 18; 54:13.

Apang, madamo sang sitwasyon nga wala sing direkta nga sugo. Gani, bangod wala sang isa ka direkta nga kasuguan halin sa Biblia, ang iban nagdumdom nga makapagusto na sila sang ila himuon. Nagarason sila nga kon ginkabig ini sang Dios nga kinahanglanon, dapat ginpabutyag niya ang iya kabubut-on sa porma sang isa ka direkta nga sugo.

Ang mga nagahunahuna sing subong sini masami nga nagahimo sing di-maalamon nga mga desisyon nga ginahinulsulan gid nila sa ulihi. Wala nila mahangpan nga indi lamang mga kasuguan ang nalakip sa Biblia kundi mga indikasyon man sang panghunahuna sang Dios. Samtang ginatun-an naton ang Biblia kag mahibaluan ang pagtamod ni Jehova sa mga butang, mapalambo naton ang isa ka nahanas sa Biblia nga konsiensia kag mabuligan kita sa paghimo sing mga desisyon nga nagapabanaag sang iya panghunahuna. Kon ginahimo naton ini, ginapahalipay naton ang iya tagipusuon kag maagom naton ang mga benepisyo nga nagagikan sa paghimo sing maalamon nga mga desisyon.​​—⁠Efeso 5:1.

Talalupangdon nga mga Halimbawa sa Biblia

Kon basahon naton ang mga kasaysayan sa Biblia sang mga alagad sang Dios sang una, masapwan naton ang mga sitwasyon diin mahalungon nila nga ginbinagbinag ang panghunahuna ni Jehova bisan wala sang isa ka direkta nga sugo sa ila. Talupangda ang halimbawa ni Jose. Sang nag-atubang sia sa imoral nga mga paghaylo sang asawa ni Potifar, wala sing nasulat nga inspirado sang Dios nga kasuguan batok sa pagpanghilahi. Apang, bisan wala sing direkta nga kasuguan, nahantop ni Jose nga ang pagpanghilahi isa ka sala indi lamang batok sa iya konsiensia kundi ‘batok man sa Dios.’ (Genesis 39:9) Maathag nga narealisar ni Jose nga ang pagpanghilahi paglapas sa panghunahuna kag kabubut-on sang Dios, subong sang ginpahayag sa Eden.​​—⁠Genesis 2:⁠24.

Talupangda ang isa pa ka halimbawa. Sa Binuhatan 16:​3, natun-an naton nga antes gin-upod ni Pablo si Timoteo sa iya Cristianong mga paglakbay, ginsirkunsidar anay sia ni Pablo. Apang, mabasa naton sa bersikulo 4 nga pagkatapos sini nagkadto si Pablo kag si Timoteo sa mga siudad sa pagdul-ong sing “mga dekrito nga ginpamat-uran sang mga apostoles kag sang mga tigulang nga didto sa Jerusalem.” Lakip sa sadtong mga dekrito amo ang desisyon nga ang mga Cristiano indi na obligado nga magpasirkunsidar! (Binuhatan 15:​5, 6, 28, 29) Ngaa ginkabig ni Pablo nga kinahanglanon pa sirkunsidahon si Timoteo? “Bangod sa mga Judiyo nga didto sa amo nga mga duog, kay sila tanan nakahibalo nga ang amay [ni Timoteo] Griego.” Indi luyag ni Pablo nga magtuga sing kasandaran. Nag-ulikid sia nga magpadayon ang mga Cristiano sa ‘pagrekomendar sang ila kaugalingon sa tagsa ka konsiensia sang tawo sa atubangan sang Dios.’​​—⁠2 Corinto 4:⁠2; 1 Corinto 9:​19-​23.

 Ini nga sahi sang panghunahuna yara kay Pablo kag kay Timoteo. Basaha ang mga teksto subong sang Roma 14:​15, 20, 21 kag 1 Corinto 8:​9-​13; 10:23-​33, kag tan-awa kon paano nag-ulikid gid si Pablo sa espirituwal nga kaayuhan sang iban, labi na sa mga mahimo masandad sa isa ka butang nga, sa pagkamatuod, indi man sayop. Kag si Pablo nagsulat tuhoy kay Timoteo: “Wala na sing iban pa nga may disposisyon kaangay sa iya nga magaulikid sing tunay sa mga butang nga may kaangtanan sa inyo. Kay sila tanan nagapangita sang ila kaugalingon nga kaayuhan, indi ang iya ni Cristo Jesus. Apang nakahibalo kamo sang pamatuod nga ginhatag niya tuhoy sa iya kaugalingon, nga subong nga anak upod sa amay nag-alagad sia upod ko sa kauswagan sang maayong balita.” (Filipos 2:​20-​22) Isa gid ka maayo nga halimbawa para sa aton karon ang ginpahamtang sining duha ka Cristiano nga mga lalaki! Sa baylo nga pilion ang personal nga bentaha ukon luyag kon wala sing espesipiko nga kasuguan gikan sa Dios, gin-ilog nila ang gugma ni Jehova kag sang iya Anak paagi sa pagbinagbinag kon paano mahimo maapektuhan sang ila personal nga mga desisyon ang espirituwalidad sang iban.

Talupangda si Jesucristo, ang aton panguna nga halimbawa. Sa iya Sermon sa Bukid, ginpaathag niya nga ang isa nga nakahangop sa matuod nga katuyuan ukon kahulugan sang mga kasuguan sang Dios magatuman sini labaw pa sa espesipiko nga ginasugo ukon ginadumilian. (Mateo 5:​21, 22, 27, 28) Wala ni isa man kanday Jesus, Pablo, Timoteo ukon Jose ang nangatarungan nga bangod wala sing isa ka espesipiko nga kasuguan gikan sa Dios, ang isa ka tawo makahimo na sang iya gusto. Agod masunod ang panghunahuna sang Dios, gin-aplikar sining mga tawo ang ginhinambitan ni Jesus nga duha ka pinakaimportante nga sugo​​—⁠higugmaon ang Dios kag higugmaon ang isigkatawo.​​—⁠Mateo 22:36-​40.

Kamusta Naman ang mga Cristiano Karon?

Maathag nga indi naton dapat pagkabigon ang Biblia nga kaangay sang isa ka legal nga dokumento​​—⁠nagalaum nga detalyado nga nakasulat ang tagsa ka obligasyon. Ginapahalipay gid naton ang tagipusuon ni Jehova kon himuon naton ang butang nga nagapabanaag sang iya panghunahuna, bisan pa wala sing espesipiko nga kasuguan nga magadikta sa aton himuon. Buot silingon, sa baylo nga direkta pirme nga suguon sang Dios, ‘hangpon naton kon ano ang kabubut-on ni Jehova.’ (Efeso 5:​17; Roma 12:2) Ngaa nagapahalipay ini kay Jehova? Bangod nagapakita ini nga mas ginakabalak-an naton nga pahamut-an sia sangsa himuon ang aton personal nga mga luyag kag mga kinamatarong. Nagapakita man ini nga nagapasalamat gid kita sa iya gugma amo nga luyag naton ilugon ini, kag ini nga gugma amo ang nagapahulag sa aton. (Hulubaton 23:15; 27:11) Dugang pa, ang mga buhat nga napasad sa kon ano ang ginapahangop sang Kasulatan nagaamot sa espirituwal kag sa masami sa pisikal nga kapagros.

Binagbinagon naton kon paano ini nga prinsipio maaplikar sa personal nga mga kahimtangan.

Pagpili sang Kalingawan

Binagbinaga ang kaso sang isa ka pamatan-on nga lalaki nga luyag magbakal sang isa ka album sa musika. Nagustuhan gid niya ang iya napamatian sa album, apang nabalaka sia bangod ang likod nga hapin sini nagapakita nga tuhoy sa sekso kag malaw-ay ang mga liriko sini. Kag nahibaluan man niya nga ang kalabanan nga mga ambahanon sining mga musikero nagapabutyag sang kaakig kag pagkaagresibo. Subong nagahigugma kay Jehova, interesado ining pamatan-on sa Iya panghunahuna kag balatyagon sa sini nga butang. Paano niya mahangpan kon ano ang kabubut-on sang Dios tuhoy sa sini?

Sa iya sulat sa mga taga-Galacia, ginlista ni apostol Pablo ang mga buhat sang unod kag ang mga  bunga sang espiritu sang Dios. Mahimo gid nga nahibaluan mo kon ano ang nalakip sa mga bunga sang espiritu: gugma, kalipay, paghidait, pagkamapinasensiahon, pagkamainayuhon, pagkaayo, pagtuo, kalulo, pagpugong sa kaugalingon. Apang ano nga mga buluhaton ang nalakip sa mga buhat sang unod? Si Pablo nagsulat: “Karon dayag ang mga buhat sang unod, kag ini sila amo ang pagkamakihilawason, pagkadimatinlo, malaw-ay nga paggawi, idolatriya, pagbuhat sing espiritismo, mga pag-ilinaway, pagpinuyas, kaimon, mga pagsilabo sang kaakig, mga pagbaisay, mga pagbahinbahin, mga sekta, mga pagkahisa, mga paghuboghubog, magansal nga kinalipay, kag mga butang nga kaangay sini. Tuhoy sining mga butang ginapaandaman ko kamo nga daan, kon paano nga napaandaman ko na kamo, nga ang mga nagabuhat sining mga butang indi makapanubli sing ginharian sang Dios.”​​—⁠Galacia 5:​19-​23.

Talupangda ang pinakaulihi nga ekspresyon sa sina nga listahan​​—⁠“mga butang nga kaangay sini.” Si Pablo wala naghatag sang kompleto nga listahan sang tanan nga butang nga ginakabig nga buhat sang unod. Wala ini nagapahangop nga makapangatarungan na ang isa ka tawo nga, ‘Ginapahanugutan ako sang Kasulatan nga himuon ang bisan ano nga wala sa listahan ni Pablo sang mga buhat sang unod.’ Sa baylo, kinahanglan sang mga bumalasa nga gamiton ang ila ikasarang sa paghangop agod mahibaluan nila ang mga butang nga wala sa listahan apang mga “kaangay sini.” Ang mga di-mahinulsulon nga nagahimo sang mga butang nga wala nahinambitan apang “kaangay sini” indi makapanubli sang mga pagpakamaayo sang Ginharian sang Dios.

Gani, kinahanglan hangpon, ukon hantupon naton, kon ano ang indi kalahamut-an sa atubangan ni Jehova. Mabudlay bala ini? Pananglitan ginpanugyan sang imo doktor nga magkaon ka sing madamo nga mga prutas kag mga utan apang likawan ang pie, ice cream, kag mga pagkaon kaangay sini. Mabudlay bala hibaluon kon sa diin nalista ang keyk? Karon basaha liwat ang mga bunga sang espiritu sang Dios kag ang mga buhat sang unod. Sa diin mo ilista ang ginhinambitan kaina nga musika? Pat-od wala ini nagapabanaag sang mga kinaiya nga gugma, pagkaayo, pagpugong sa kaugalingon, ukon sa iban pa nga mga kinaiya nga lakip sa mga bunga sang espiritu sang Dios. Indi na kinahanglan sang isa ka tawo ang isa ka direkta nga kasuguan agod mahangpan nga ini nga sahi sang musika wala nagasanto sa panghunahuna sang Dios. Naaplikar man ang amo nga mga prinsipio sa mga balasahon, sine, programa sa telebisyon, hampang sa kompyuter, Web site, kag iban pa.

Maayo nga Hitsura

May mga prinsipio man sa Biblia may kaangtanan sa pagpamayo kag pagpamustura. Ginagiyahan sini ang tagsa ka Cristiano agod mahuptan ang nagakaigo kag maayo nga hitsura. Ginakabig man ini sang nagahigugma kay Jehova nga isa ka oportunidad, indi sa paghimo sang bisan ano nga gusto niya, kundi sa paghimo sang kon ano ang makapahalipay sa iya langitnon nga Amay. Subong nahibaluan na naton, ang indi paghatag ni Jehova sang espesipiko nga mga regulasyon sa isa ka butang wala nagakahulugan nga wala sia sing labot sa himuon sang iya katawhan. Wala nagapalareho ang mga estilo sa tagsa ka lugar, kag bisan sa isa ka lugar, masunson ini nga nagabag-obag-o. Apang, nagahatag ang Dios sang sadsaran nga mga prinsipio agod giyahan ang iya katawhan sa ano man nga tion kag sa diin man nga lugar.

Halimbawa, ang 1 Timoteo 2:​9, 10 nagasiling: “Subong man luyag ko nga ang mga babayi magpamuni sing panapton nga nagakaigo, nga may kaugdang kag kaligdong, indi nga may sinalapid nga buhok kag bulawan ukon mga perlas ukon malahalon nga mga panapton, kundi sa paagi nga nagakabagay sa mga babayi nga matinahaon sa Dios, kon sayuron, paagi sa maayong mga buhat.” Gani, dapat binagbinagon sing mahalungon sang Cristianong mga babayi​​—⁠kag mga lalaki⁠​—⁠kon ano nga sahi sang hitsura ang ginalauman sang mga tawo sa mga “matinahaon sa Dios.” Nagakaigo gid nga binagbinagon sang isa ka Cristiano kon ano ang epekto sang iya hitsura sa pagtamod sang iban sa mensahe sang Biblia nga dala niya. (2 Corinto 6:3) Ang isa ka dalayawon nga Cristiano wala nagahatag sing sobra nga importansia sa iya personal nga mga luyag ukon ginapatihan nga mga kinamatarong kundi, sa baylo, ginakabalak-an niya nga indi sia dapat mangin tunaan sang pagkatublag ukon pagkasandad sang iban.​​—⁠Mateo 18:⁠6; Filipos 1:⁠10.

Kon makita sang isa ka Cristiano nga ang isa ka estilo sang pamustura nagatublag ukon nagapasandad  sa iban, mahimo niya ilugon si apostol Pablo paagi sa pagkabalaka sa espirituwal nga kaayuhan sang iban labaw sa iya personal nga mga luyag. Si Pablo nagsiling: “Mangin mga manug-ilog kamo sa akon, subong nga ako man kay Cristo.” (1 Corinto 11:1) Kag tuhoy kay Jesus, si Pablo nagsulat: “Bisan si Cristo wala magpahamuot sa iya kaugalingon.” Maathag ang instruksion ni Pablo sa tanan nga mga Cristiano: “Apang, kita nga mabakod dapat magpas-an sang mga kaluyahon sang mga indi mabakod, kag indi magpahamuot sa aton kaugalingon. Pahamut-an sang kada isa sa aton ang iya isigkatawo sa kon ano ang maayo sa pagpalig-on sa iya.”​​—⁠Roma 15:​1-3.

Pagbaid sang Aton Ikasarang sa Paghangop

Paano naton mapalambo ang aton ikasarang sa paghangop agod mahibaluan kon paano mapahamut-an si Jehova bisan kon wala sia naghatag sing espesipiko nga sugo tuhoy sa isa ka butang? Kon ginabasa naton ang iya Pulong adlaw-adlaw, regular nga ginatun-an ini, kag ginapamalandungan ang aton nabasahan, magauswag ang aton ikasarang sa paghangop. Ining pag-uswag indi matabo sa gilayon. Kaangay sa pagdaku sang isa ka bata, ang espirituwal nga pagtubo amat-amat kag indi gilayon mamutikan. Gani kinahanglan ang pasensia, kag indi kita dapat maluyahan sing buot kon wala kita sing makita nga pag-uswag gilayon. Sa pihak nga bahin, ang pagligad lang sang madamo nga tion indi makapatalom sang aton ikasarang sa paghangop. Ining mga tion dapat puno sing regular nga pagbinagbinag sa Pulong sang Dios subong ginhinambitan kaina, kag dapat iaplikar gid naton sa aton pagkabuhi ining Pulong sa aton bug-os nga masarangan.​​—⁠Hebreo 5:⁠14.

Mahimo isiling nga samtang ginatilawan sang mga kasuguan sang Dios ang aton pagkamasinulundon, ang iya mga prinsipio nagatilaw sang aton pagkahamtong sa espirituwal kag sang aton handum nga pahamut-an sia. Samtang nagatubo kita sa espirituwal, hatagan naton sing importansia ang pag-ilog kay Jehova kag sa iya Anak. Mangin handa kita nga ipasad ang aton mga desisyon sa panghunahuna sang Dios sa mga butang subong ginpakita sang Kasulatan. Samtang ginapahalipay naton ang aton langitnon nga Amay sa tanan nga butang nga ginahimo naton, masapwan naton nga nagadugang man ang aton kalipay.

[Mga retrato sa pahina 23]

Wala nagapalareho ang mga estilo sang bayo sa tagsa ka lugar, apang ang mga prinsipio sang Biblia dapat maggiya sa aton mga ginapili