Is imer een piiplix kepoot nootwëntich?

WIIS tuu een khint waarst, is es meechlich tas tayn eltere tich fiil reekele kesetst hon woos tuu aan heere must. Awer wiis tuu elter kewoer pist, host tuu ferxtan tas se tas kemacht hon wayl se sich kekhimert hon um tich. Yets woos tuu kroos pist, is es meechlich tas tuu noch aan wënst tas woo se tich in kelërnt hon, wëns tuu aach net mee unich tëne iire autoriteet pist.

Yeehoowa, unser himlixe Fater, kept uns fiil austriikliche kesetse torich sayn Wort, ti Piipel. Tsum payxpiil: Tee ferpoot ti itolatrii, ti huureray, sëks aus ti hayrat, un xteele. (Eeksotus 20:1-17; Aphostele sayn Kexicht 15:28, 29) Soo wii unser spiritualiteet ‘in ales wakst’, ferxteen mer tas Yeehoowa wil tas es sol uns kuut keen un tas sayn kesetse net soo xtreng sin. (Ëfeser 4:15; Isaiias 48:17, 18; 54:13)

Awer, als mool, hon mer net een austriiklich kesets fer aan wëne. Tes weeche, tuun etliche tenke tas, wëns khee klaar piiplix kesets kept, khene se mache was se wole. Tii saan tas wën Kot ketacht hët tas tas weyer wërklich nootwëntich, hët eyer een klaar kesets kemacht tefoer.

Tii woo soo tenke tuun oft mools xlechte ëntxlise mache. Un nochter, peroye se sich tes weeche. Tii mërke net tas in te Piipel net ploos ti kesetse xteen, awer aach wii Kot tenkt. Wën mer ti Piipel xtutiire, un ferxteen wii Yeehoowa tiise sache aan siit, iipe mer unser kewise torich ti Piipel, un wëre mer keholef ëntxlise mache woo xpiichle was Yeehoowa tenkt. Wën mer tas mache, fraye mer sayn hërts, un kriin mer kuut nuts fon unser kluuche ëntxlise. (Ëfeser 5:1)

Kuute piiplixe payxpiile

Wën mer leese in ti Piipel iwich Kot sayn tiiner fon friier, mërke mer tas se sich kans oft kehal hon aan ti aat wii Kot tenkt, wën aach khee austriiklich kesets waar. Kuk Yoosef sayn payxpiil: wii tee ti proope mit kemacht hot, weeche Potifaar sayn unmoraal fraa, too waar noch khee kesets fon Kot aus kexrip keeche atultëryo. Awer, wën aach khee klaar kesets waar, hot Yoosef ferxtan tas atultëryo teet keeche sayn kewise keen un weyer aach “keeche Kot”. (Xeenesis 39:9) Tas is klaar tas Yoosef ferxtan hot tas atultëryo weyer keeche Kot sayn wile un ti aat wii Tee tenkt, soo wii Eyer kesaat hot im Eetem. (Xeenesis 2:24)

Kuk noch een payxpiil. In Aphostele sayn Kexicht 16:3, lërne mer tas eep Phaul Timoteus mit kenom hot in sayn kristliche reese, hot eyer tee pexnit. Awer mer leese in wërs 4 tas nochter Phaul un Timoteus kereest sin torich ti xtëte un hon ap kep ti kesetse woo ti aphostele un ti elteste woo in Yeruusalem waare ëntxlist hon. In tiise kesetse, waar ti ëntxlist tas ti kriste praychte net mee aan heere tas kesets fon te pexnaytung. (Aphostele sayn Kexicht 15:5, 6, 28, 29) Warom hot Phaul tan kemënt tas es weyer neetich Timoteus pexnayte? Weeche ti yuute woo tat kewoont hon, wayl al wuste se tas Timoteus sayne papa kreekix weyer. Phaul wolt net uneetich yemant pelaytiche. Tee wolt tas ti kriste solte payxpiile “fer tas kanse mënxliche kewise foer Kot” sin. (2 Korinter 4:2; 1 Korinter 9:19-23)

Tas waar ti aat wii Phaul un Timoteus ketenkt hon. Lees tekste soo wii Romaaner 14:15, 20, 21, un 1 Korinter 8:9-13; 10:23-33, un mërk wii Phaul sich ketanke kemacht hot mit te anere sayn spiritualiteet, hauptseechlich tii woo xtolpere khente weeche etwas woo in woerheet net ferkheert weyer. Un iwich Timoteus, hot Phaul kexrip: “Wayl ich hon nimant woo pextimt is wii eyer, woo iir wërklich uf phase tuut. Wayl ti anere al keen noo tsu sayn aychne interese, net ti interese fon Yeesus Kristus. Awer iir khënt ti pewaysung fon sayn kuut aarwayt: eyer hot mit mich wii sklaaw kexaft — soo wii een khint mit sayn papa — fer ti kuute notisye pekhant mache.” (Filiper 2:20-22) Wii een xeen payxpiil hon tiise mëner fer uns kelos. Xtats raus suuche was iir kefale teet, wën se net unich een taytlich kesets fon Kot waare, tii hon Yeehoowa un sayne Soon sayn liip noo kemacht, wayl tii wolte net hon tas iire ëntxlise khente anere sayn spiritualiteet petrefe.

Lees iwich Yeesus, unser haupste payxpiil. In sayn përich reet, hot tee taytlich ketsaycht tas tee woo ferxteet was hinich Kot sayn kepoote is, macht mee wii ploos aan heere was ferpoot is orer was kemacht sol wëre. (Matheus 5:21, 22, 27, 28) Yeesus, Phaul, Timoteus un Yoosef hon net kemacht was etliche tenke — tas wën een kesets net kexrip is, khan te mënx mache was se wil. Tiise mëner hon ketenkt soo wii Kot, un hon keleept tëm noo was Yeesus kesaat hot weyere ti tswaay kreeste kepoote: Kot liipe un te neekste liipe. (Matheus 22:36-40)

Un hayt se taach, ti kriste?

Natiirlich, sole mer ti Piipel net aan siin wii een puuch fon kesetse, woo kenau tsaycht yeete flicht woo mer hon. Meyer fraye Yeehoowa sayn hërts wën mer raus suuche xpiichle ti aat wii tee tenkt, opwool es khee kenau kesets kept iwich wii mer uns aan xtele sole. Xtats imer waarte tas Kot uns kenau saat was tee wil tas mer mache sole, khene mer ‘ferxteen was Yeehoowa sayn wile is’. (Ëfeser 5:17; Romaaner 12:2) Warom frayt iim tas? Soo tsayche mer tas es fer uns wichtiche is iim kefale wii unser aychne winxe un wile noo keen. Tas tsaycht aach tas mer soo kroos weyert tsu sayn liip kepe tas mer wole iim noo mache, un tas tiise liip sol ti kraft sin woo uns uf muut. (Xpriiche 23:15; 27:11) Un noch, aan wëne was in te Piipel xteet heleft unser kaystlich un khërperlich kesuntheet hale.

Yets wole mer siin wii tiise oryentiirunge khene aan keweent wëre in unser aychne sache.

Suuch tayn ferkniichunge kuut raus

Xtel tich tas mool foer: een yunge wil een CD khaafe. Etliche fon tiise musike hon iim kefalt. Awer, tee macht sich ketanke wayl te leest am kapa fom CD tas ti tekste fon te liiter sin imoraalix. Tee mërk aach tas ti meyerste musike fon tiise artist sin repëlix un muute wyolënts uf. Wayl eyer Yeehoowa liipt, macht tiise yunge sich ketanke iwich was Yeehoowa tenkt un xpiirt iwich tiise sache. Wii khan te raus kriin was Yeehoowa sayne wile is iwich tiise sache?

Te aphostel Phaul, in sayn priif tsu te kalater, pexraypt ti aarwayte fom flayx, un ti frucht fom Kot sayn kayst. Is meechlich tas tuu xon weest was tsu tiise frucht keheert: liip, frooheet, friit, ketult, fraayntlichkheet, kuutheet, klaape, tsaamheet un selepst kontrol. Awer was keheert tsu ti aarwayte fom flayx? Phaul xraypt: “Ti aarwayte fom flayx sin taytlich kesiin. Tii sin: seksuaal imoraaliteet, unraynheet, ausferxeemt aanxtelung, itolatrii, spiritismus, fayntxafte, xtrayte, ayfersuucht, wuutich kepe, uneenichkheete, ferteelheete, sekte, nayt, sauferay, fëste oone kontrol un soo sorte tinge. Ich saan aych foer raus, soo wii ich aych xon kesaat hon: weer soo was macht, tuut Kot sayn Raych net ërpe.” (Kalater 5:19-23)

Mërk ti letste wërter in tiise list: “soo sorte tinge.” Phaul hat net een lang list kemacht iwich ales was khent kenënt wëre aarwayte fom flayx. Awer es is net tes weeche tas een mënx saan khan: “Ti Piipel erlaup mich mache ales was ich wil woo net in Phaul sayn list xteet iwich ti aarwayte fom flayx.” Xtats tas, mise mer unser aychne ferxtant penutse fer mërke ti tinge woo net in te list xteen, awer woo too tsu keheere. Tii woo foran mache tinge woo net aus triiklich kenënt sin, awer woo toch tsu tuun hon mit “soo sorte tinge”, wëre net ti seechen fon Kot sayn Raych ërpe.

Soo, mise mer ferxteen was Yeehoowa net kefalt. Is tas xweyer? Tenk mool wën te tokter teet saan tuu solst oopst un kemiise ëse, awer khee thorte, sorwet orer soo sorte tinge. Weyer tas xweyer raus kriin in was fer list ti khuucher teel macht? Kuk yets wiiter ti frucht fom kayst un ti aarwayte fom flayx. Tsu was fer list keheert ti musike woo mer foer traan triwer kexproch hon? Kans sicher, hot tas niks tsu tuun mit liip, kuutheet, selepst kontrol orer anere kwaliteete woo tsu te frucht fom Kot sayn kayst keheere. Tas is net neetich een kenau kesets woo tsaycht tas tiise sorte musik sich net xteet mit te aat wii Kot tenkt. Ti selwiche oryentiirunge khene aan kewënt wëre fer was ma leest, ti fiilme, was ma im telewisyoon kukt, wiiteo kames, sites in ti internet, un soo foran.

Ferninftich aus siin

Ti Piipel pringt aach oryentiirung iwich wii sich aan tsiie un ferninftich aus siin. Tas heleft yeete krist tas se xeen un kexiklich aus siit. Awer, noch mool, weer Yeehoowa liipt siit hiir een oportuniteet fer mache net ploos was iim selepst kefalt, awer mache was sayne himlixe Fater froo macht. Soo wii mer xon kesiin hon, tas is net wayl Yeehoowa net austriikliche kesetse iwich tiise sache kept, tas tee sich net khimert mit was sayn folek macht. Ti aat wii ti layt sich aan tsiie khan anerste sin fon een plats tsum anere, orer soo kaar uf een selwich plats un ënert sich tsayt tsu tsayt. Awer ti oryentiirunge woo Kot kept torich ti Piipel, tiine fer sayn folek in ale tsayte un pletse.

Tsum payxpiil, 1 Timoteus 2:9, 10 saat: “Kraat soo, sole ti fraae kexayt tsaych aan tsiie un sich xeen mache mit teemuut un kuute ferxtant, net mit kefleechte hoer, kolt, phërle orer tsaych woo tsu tayer is, awer mit kuute aarwayte, soo wii es richtich is fer ti fraae woo saan tas se Kot aan peete.” Soo, mëner un fraae woo kriste sin mise tenke was ti layt woo tat woone tenke un waarte fon tëne woo saan tas se Kot aan peete. Hauptseechlich is es wichtich tas te krist sich froot was ti anere khente tenke iwich tas piiplixe pexeet woo eyer preeticht weeche te aat wii tee sich aan tsiit un aus siit. (2 Korinter 6:3) Een woere krist tenkt net soo fiil aan sayn aychne wunx un rechte. Xtats tas, macht tee sich ketanke fer net anere ap lënke orer xtolpere mache. (Matheus 18:6; Filiper 1:10)

Wën een krist mërkt tas ti aat wii tee sich aan tsiit un aus siit petreft orer tuut anere net kefale, tan khan eyer te aphostel Phaul noo mache un eyerst tenke aan ti anere sayn spiritualiteet, xtats aan sayn aychne wunx. Phaul saat: “Macht mich noo, soo wii ich Kristus noo mache.” (1 Korinter 11:1) Un Phaul hot kexrip iwich Yeesus: “Wayl noch net mool Kristus hot ploos aan sich selepst ketenkt.” Phaul sayn oryentiirung fer ale kriste is kans klaar: “Awer meyer, woo xtark sin, mise ti xwacheete fon tëne woo net xtark sin aus hale; mer sole net ploos aan uns selepst tenke. Wole mer al ti anere kefale un tas kuutes tëne mache, fer tëne uf muute.” (Romaaner 15:1-3)

Iip tayne ferxtant

Wii khene mer unser ferxtant iipe fer wise was Yeehoowa kefalt, soo kaar wën khee austriiklich oryentiirung kept iwich een sache? Mer mise yeete taach ti Piipel leese, un reekelmeesich xtutiire un tenke aan was mer leese. Soo kriin mer unser ferxtant kuut in keiipt. Tas pasiirt net eene taach tsum anere. Soo wii tas pasiirt mit een khint woo am wakse is, is tas aach mit unser spiritualiteet — tas wakst lamsam un tas wërt net klaych kemërkt. Tes weeche, mise mer ketultich sin, un net traurich sin wën mer net mërke tas mer xnel foran khome. Awer, uf een aner sayt, weyer tas falx uns hin setse un waarte tas unser ferxtant aus sich selepst sich ferpesere teet. Meyer mise reekelmeesich Kot sayn Wort leese, soo wiis xon kesaat is woer. Un soo kuut wii meechlich, aan wëne was mer keleest hon. (Hepreeyer 5:14)

Ma khan saan tas, soo wii Kot sayn kesetse xtele in proop ep ma iim aan heere orer net, xtele ti oryentiirunge in proop wii xtark unser spiritualiteet is un unser wunx fer iim kefale. Wën mer kaystlich wakse, wërt tas haupste sin Yeehoowa un sayne Soon noo mache. Soo wole mer tas unser ëntxlise sich hale aan ti aat wii Yeehoowa ti sache aan siit, wiis in te Piipel tsaycht. Wën mer in ales unser himlixe Fater fraye, mërke mer tas unser frayt aach kreeser wërt.

[Pilt]

Ti aat wii ti layt sich aan tsiie khan anerst sin fon een plats tsum anere, awer ti piiplixe oryentiirung sole lënke was mer raus suuche