Kọ Ẹsikpobi O Gwọlọ nọ Ọghẹnẹ O re Jie Uzi Taure Ma te Ru Oware nọ O rẹ Were iẹe?

OKE nọ whọ gbẹ maha, ẹsejọhọ ọsẹgboni ra a jẹ vuẹ owhẹ eware buobu nọ who re ru gbe enọ who re ru hu. Nọ whọ be kpako ze na, whọ tẹ ruẹ nọ kpakọ a gwọlọ nọ eware i woma kẹ owhẹ, oyejabọ nọ a je ro fi izi buobu họ kẹ owhẹ na. Enẹna nọ who te ohwo no na, ẹsejọhọ who gbe bi ru eware jọ nọ a wuhrẹ owhẹ dede nọ whọ gbẹ rrọ otọ rai hi.

Jihova, Ọsẹ obọ odhiwu mai o jie izi buobu kẹ omai, nọ a kere fihọ Ebaibol na. Wọhọ oriruo, Jihova ọ ta nọ ma kẹnoma kẹ ẹdhọgọ, ọfariẹ-ogbe, ẹnwae-obro, gbe uji-utho. (Ọnyano 20:1-17; Iruẹru Ikọ 15:28, 29) Nọ ma bi “wo ẹnyaharo evaọ eware kpobi” na, ma vẹ te ruẹ nọ Jihova o you omai, ọ tẹ jẹ gwọlọ nọ eware i woma kẹ omai. Oyejabọ nọ o bi ro jie izi nana kẹ omai na. Orọnikọ ọ be rọ ifi gba omai hi.​—Ahwo Ẹfisọs 4:15; Aizaya 48:17, 18; 54:13.

Rekọ, orọnọ oware kpobi nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma ru o jie uzi riẹ kẹ omai gbiae he. Fikiere, ahwo jọ a re roro nọ a gbẹ jọ Ebaibol ruẹ uzi kpahe oware jọ họ, a sai ru epanọ u je rai. A rẹ ta nọ, o hae jọnọ Ọghẹnẹ o rri rie fihọ oware ulogbo, ọ hai ti jie uzi kpahe iẹe.

Ahwo nọ a wo iroro itiena a re ru eware buobu nọ a rẹ vioja rai uwhremu na. Oware jọ nọ a riẹ hẹ họ, orọnikọ omoware kpobi Ọghẹnẹ o jie uzi riẹ fihọ Ebaibol ho. U te no izi no, ma rẹ jẹ jọ Ebaibol na ruẹ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o re rri eware. Nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol na, ma te ruẹ oghẹrẹ eware nọ e rẹ were Ọghẹnẹ gbe enọ e rẹ dhae eva. Onana u ve fiobọhọ kẹ omai ru oreva riẹ. Ma te ru ere, eva e rẹ were iẹe. Uzuazọ mai u ve je kokohọ ziezi fikinọ ma be rọ abọ t’imu t’oma ha.​—Ahwo Ẹfisọs 5:1.

Emamọ Iriruo jọ Evaọ Ebaibol Na

Ma te se iku idibo Jihova evaọ Ebaibol na, ma rẹ ruẹ nọ a jẹ hai roro kpahe oware nọ o rẹ were Jihova, jẹ kẹnoma kẹ eware nọ e rẹ dhae eva, makọ enọ o jie uzi ovo kpahe he. Ohwo otiọye jọ họ Josẹf. Aye Pọtifa ọ jẹ gwọlọ nọ Josẹf o lele iei wezẹ. Oke yena yọ Ọghẹnẹ ọ re nwani jie uzi ovo nọ a kere fihotọ họ inọ ẹnwae-obro ọ thọ. O make jọ ere na, Josẹf ọ riẹ nọ ohwo nọ o lele aye omọfa wezẹ, o ru oware nọ udu riẹ u re ro brukpei, ọ tẹ jẹ “raha uzi Ọghẹnẹ.” (Emuhọ 39:9) U muẹro nọ ẹme nọ Ọghẹnẹ ọ ta evaọ ọgbọ Idẹn oye u ru nọ Josẹf ọ rọ riẹ nọ Ọghẹnẹ o mukpahe ẹnwae-obro.​—Emuhọ 2:24.

Joma ta kpahe omọfa. Obe Iruẹru Ikọ 16:3 o ta nọ Pọl ọ yawo Timoti taure ọ tẹ te rehọ iẹe lele oma kpohọ eria nọ ọ jẹ jọ ta usi uwoma. Kẹsena owọ avọ 4 o tẹ ta nọ, nọ Pọl ọ yawo Timoti no, avọ iẹe a te je no okpẹwho ruọ okpẹwho “be vuẹ inievo na izi nọ ikọ na gbe ekpako na evaọ obọ Jerusalẹm a rọwo fihọ na.” Ojọ evaọ usu izi nọ a rọwo fihọ na o ta nọ, o gbahọ nọ ohwo nọ o kurẹriẹ ziọ ukoko Ileleikristi ọ rẹ yawo ho keme a gbẹ rrọ otọ Uzi Mosis na ha. (Iruẹru Ikọ 15:5, 6, 28, 29) Kọ fikieme Pọl ọ rọ yawo Timoti? “Fiki ahwo Ju nọ a jọ eria nọ a be te nya na, keme aikpobi a riẹ nọ ọsẹ [Timoti] yọ ohwo Griki.” Pọl ọ gwọlọ ru oware ovo nọ o rẹ kẹ ahwo uye hayo lẹliẹ ai zoruẹ hẹ. Ọ gwọlọ nọ Oleleikristi kpobi o re “fi emamọ oriruo hotọ kẹ ahwo kpobi evaọ aro Ọghẹnẹ.”​—2 Ahwo Kọrint 4:2; 1 Ahwo Kọrint 9:19-23.

Pọl avọ Timoti yọ Ileleikristi nọ i je fi emamọ oriruo hotọ ẹsikpobi. Ivie, se obe Ahwo Rom 14:15, 20, 21 gbe 1 Ahwo Kọrint 8:9-13; 10:23-33. Whọ te ruẹ nọ o jọ Pọl ukọ na oja gaga re o ru oware nọ o rẹ lẹliẹ amọfa kru egagọ Ọghẹnẹ ga. Ọ gwọlọ ru oware nọ o rẹ lẹliẹ ohwo ọvo zoruẹ vievie he, o tẹ make rọnọ oware na o nwane thọ họ. Pọl o te je kere kpahe Timoti nọ: “Me wo omọfa nọ o wo ọkpọ uruemu riẹ hẹ nọ ọ te rọ eva riẹ kpobi rẹrote eware nọ e rrọ ọdawẹ kẹ owhai. Keme ahwo nọ a kiọkọ kpobi a be gwọlọ ewoma obọrai, orọnikọ ọrọ Jesu Kristi hi. Rekọ wha riẹ imuẹro nọ ọ kẹ kpahe omariẹ, inọ wọhọ ọmọ nọ ọ rrọ kugbe ọsẹ riẹ, o lele omẹ ruẹ uye re usi uwoma na o nyaharo.” (Ahwo Filipai 2:20-22) Oriruo nọ Pọl avọ Timoti a fihotọ kẹ omai o woma kẹhẹ! Ọghẹnẹ ọ gbẹ maki jie uzi kpahe oware jọ dẹẹ hẹ, a je ru onọ u kiehọ ae oma vievie he. Ukpoye, taure a te ti ru oware kpobi, a re roro ziezi sọ o te lẹliẹ ahwo si uke kpemu evaọ egagọ Ọghẹnẹ. Oyena u dhesẹ nọ a you amọfa gaga, wọhọ epanọ Jihova avọ Ọmọ riẹ a you omai na.

Kọ ẹvẹ kpahe Jesu, ọnọ u fo nọ ma rẹ mae rọ aro kele na? Oke nọ ọ jẹ kẹ ovuẹ evaọ obọ ugbehru, o ru rie vẹ kẹ omai nọ ohwo nọ ọ riẹ Ọghẹnẹ ziezi ọ rẹ riẹ oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ gbe onọ o rẹ dhae eva, o tẹ make rọnọ Ọghẹnẹ o jie uzi jọ dẹẹ hẹ. (Matiu 5:21, 22, 27, 28) Jesu, Pọl, Timoti, gbe Josẹf a fi emamọ oriruo hotọ kẹ omai. A rẹ daoma ru oware nọ u re kiehọ Ọghẹnẹ ẹro o tẹ make rọnọ Ọghẹnẹ o jie uzi kpahe oware na ha. Oware kpobi nọ ezae nana a je ru u dhesẹ nọ a you Ọghẹnẹ gbe erivẹ rai. Uyoyou nọ ma re wo kẹ Ọghẹnẹ gbe erivẹ mai họ ijaje ivẹ nọ Jesu ọ ta nọ e mae rro.​—Matiu 22:36-40.

Kọ Mai Ileleikristi Nẹnẹ?

Joma kareghẹhọ nọ Ebaibol na ọ rrọ obe nọ a kere eware kpobi nọ u fo nọ ma re ru gbe enọ ma re ru hu fihọ họ. Ọghẹnẹ ọ gbẹ maki jie uzi kpahe oware jọ họ, ọ gwọlọ nọ ma daoma ru oware nọ o rẹ were iẹe. Ma te ru ere, eva e rẹ were iẹe gaga. Ma gbẹ make ruẹ uzi ọvo nọ Ọghẹnẹ o jie kpahe oware jọ họ, ma sae “daoma wo otoriẹ oware nọ oreva Jihova o rrọ.” (Ahwo Ẹfisọs 5:17; Ahwo Rom 12:2) Fikieme eva e rẹ rọ were Jihova nọ ma tẹ be daoma riẹ oware nọ o rẹ were iẹe? Keme u re dhesẹ nọ ma ginẹ gwọlọ ru oreva riẹ orọnikọ onọ u kiehọ omai oma ha. U re je dhesẹ nọ, ma you rie no eva mai kpobi ze wọhọ epanọ o you omai na, yọ ma gwọlọ ru oware ovo nọ o rẹ dae he. (Itẹ 23:15; 27:11) U te no ere no, ma tẹ be rọ areghẹ nọ ma wo no Ebaibol na ze ro yeri uzuazọ, o rẹ thọ omai no ebẹbẹ buobu, jẹ lẹliẹ omai kẹle Ọghẹnẹ ziezi.

Joma ta kpahe eware jọ nọ ma sai jo ru oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ, o tẹ make rọnọ o jie uzi jọ dẹẹ hẹ.

Ile, Ifimu, gbe Eware Omaweromẹ Efa

Ma rehọ iẹe nọ uzoge jọ ọ gwọlọ dẹ ile jọ nọ i kieze, nọ e be were ahwo gaga. Rekọ nọ ọ nyae dẹ ile na, ọ tẹ ruẹ nọ ifoto nọ e rrọ uke ile na i bi dhesẹ uruemu ọfariẹ-ogbe, yọ a kere eme etọtọ jọ fihọ iẹe. U te no ere no, ọ riẹ nọ ile buobu nọ ohwo na ọ so, ọ jarai la ahwo eka hayo ta eme nọ i fo ho. Fikinọ uzoge nọ ọ gwọlọ dẹ ile na o you Jihova, o bi rorote ziezi re ọ riẹ oghẹrẹ nọ Jihova o rri ile itieye na. Ẹvẹ ọ sae rọ riẹ oreva Ọghẹnẹ?

Pọl ukọ na ọ jọ ileta nọ o kere se Ileleikristi obọ Galesha kele iruemu iyoma jọ nọ o se iruo uwo. Ọ tẹ jẹ fodẹ ubi ẹzi na. Ẹsejọhọ whọ kareghẹhọ iruemu nọ o kele nọ e rrọ ubi ẹzi na, eye họ uyoyou, oghọghọ, udhedhẹ, odiri, uwowou, ewoma, ẹrọwọ, ẹwolẹ, oma-onyẹ. Kọ iruemu vẹ họ iruo uwo? Pọl o kere nọ: “Whaọ a rẹ ruẹ iruo uwo vevẹ, eye họ ọfariẹ-ogbe, egbegbe, uruemu nọ u fo ho nọ a re ru ababọ omovuọ, ẹdhọgọ, iruẹru-imizi, egrẹ-ọjẹ, ohọre, ihri-eriọ, ofu-ọkpoo, ẹwhọ, ohẹriẹ, ẹtohọ itu sa-sa, isiuru kẹ eware amọfa, idieda-thomawa, ehaa nọ a rẹ jọ ru eware odode, gbe eware itienana. Mẹ be vẹvẹ owhai unu kpahe eware enana, wọhọ epanọ mẹ vẹvẹ owhai unu no vẹre, inọ enọ i bi ru eware itieye na a te reuku Uvie Ọghẹnẹ hẹ.”​—Ahwo Galesha 5:19-23.

Muẹrohọ nọ, nọ Pọl o kele eware jọ no ọ tẹ ta nọ, “gbe eware itienana.” Onana u dhesẹ nọ, orọnikọ Pọl ọ r’obọ k’otọ kele eware kpobi nọ e rrọ iruo uwo ho. Fikiere, u fo ho re ohwo jọ ọ ta nọ, ‘enọ Pọl o kele he na, mẹ sai ru ai.’ Ukpoye, ohwo o te se ẹme nana, ọ rẹ daoma riẹ “eware itienana” efa nọ i fo ho, nọ ọ rẹ kẹnoma kẹ. Ohwo kpobi nọ o bi ru “eware itienana” o gbe kurẹriẹ hẹ, ọ te ruọ Uvie Ọghẹnẹ hẹ.

Ẹme na họ, ma rẹ daoma riẹ oware nọ o rẹ dha Jihova eva. Kọ o rrọ bẹbẹ re ma riẹ? Dae rehọ iẹe nọ edọkita ọ ta kẹ owhẹ nọ whọ hae re ibi-ire gbe ẹbe ziezi, re whọ kẹnoma kẹ askrimu, imitpae, gbe eware itienana. Kọ o te jọ bẹbẹ kẹ owhẹ re whọ riẹ sọ whọ rẹ re ikeki? Vievie. Joma wariẹ rri iruemu nọ e rrọ ubi ẹzi Ọghẹnẹ gbe enọ e rrọ iruo uwo na. Abọ vẹ ile nọ ma ta ẹme te evaọ obọ ehru na e whomahọ? Oware ovo o rrọ ile na nọ u dhesẹ uyoyou, ewoma, oma-onyẹ, hayo emamọ iruemu efa nọ e rrọ ubi ẹzi na ha. U du gwọlọ nọ ohwo ọ rẹ ruẹ uzi jọ dẹẹ tao ho re ọ tẹ te riẹ nọ ile itieye na e rẹ were Ọghẹnẹ hẹ. Epọvo na ma sae rọ riẹ sọ oghẹrẹ ebe jọ, ifimu, ighe etẹlẹvisiọno, igemu ekọmputa, eria itanẹte, gbe eware efa e rẹ were Ọghẹnẹ hayo e rẹ were iẹe he.

Osẹ nọ O rẹ Were Ọghẹnẹ

Ma rẹ jọ Ebaibol na ruẹ ehrẹ buobu kpahe osẹ. Ehrẹ nana i re fiobọhọ kẹ Oleleikristi kpobi riẹ oghẹrẹ nọ u fo nọ ọ rẹ sẹ osẹ. Ohwo nọ o you Jihova ọ rẹ sẹ osẹ nọ u dhesẹ nọ ọ gwọlọ ru oware nọ o rẹ were Ọsẹ obọ odhiwu riẹ, orọnikọ thakpinọ osẹ na o were riẹ hẹ. Wọhọ epanọ ma wuhrẹ no na, Jihova o bi rri oware nọ idibo riẹ a bi ru, o tẹ make rọnọ o jie uzi ovo kpahe oware na ha. Iwu nọ a re kuhọ evaọ eria jọ i wo ohẹriẹ no enọ a re kuhọ evaọ eria efa. Makọ evaọ ẹwho ọvona dede, osẹ u re kieze kiekpo. O make rrọ ere na, ehrẹ nọ Ọghẹnẹ o kere fihọ Ebaibol na e rẹ sai fiobọhọ kẹ idibo riẹ evaọ akpọ na soso riẹ oghẹrẹ osẹ nọ u fo nọ a rẹ sẹ evaọ oke kpobi.

Wọhọ oriruo, 1 Timoti 2:9, 10 o ta nọ: “Ere ọvona re, jọ eyae na a gọ ẹgọ nọ o kiehọ, nọ ọ rrọ owowa je dhesẹ nọ a wo iroro nọ e gba, orọnikọ orọ igbeto-ime gbe igoru hayo izuu hayo iwu nọ e ghare gaga ha, rekọ evaọ oghẹrẹ nọ u fo eyae nọ e ta nọ a be gọ Ọghẹnẹ, koyehọ ẹkwoma iruo iwoma.” Fikiere u fo nọ eyae nọ e rrọ Ileleikristi, te ezae na, a rẹ romatotọ roro sọ osẹ rai o te lẹliẹ ahwo nọ a rrọ ẹwho rai riẹ nọ “a be gọ Ọghẹnẹ.” U wuzou gaga re Oleleikristi ọ nọ omariẹ nọ, ‘Ẹvẹ ahwo a ti rri usi uwoma nọ mẹ be ta, nọ a tẹ ruẹ osẹ mẹ?’ (2 Ahwo Kọrint 6:3) Oleleikristi nọ ọ gwọlọ fi emamọ oriruo hotọ o re roro kpahe oghẹrẹ nọ ahwo a ti rri osẹ nọ ọ sẹ, orọnikọ onọ o rẹ were iẹe ọvo o re roro kpahe he. Joma sẹ osẹ nọ o rẹ kẹ ahwo uye hayo lẹliẹ ae zoruẹ hẹ.​—Matiu 18:6; Ahwo Filipai 1:10.

Otẹrọnọ Oleleikristi ọ ruẹ nọ ẹgọ jọ nọ ọ gọ o kẹ amọfa uye hayo o lẹliẹ e rai zoruẹ, ọ sae rọ aro kele Pọl ukọ na. Orọnikọ oware nọ o rẹ were iẹe ọvo oye o je roro kpahe he, rekọ oware nọ o rẹ lẹliẹ amọfa gọ Ọghẹnẹ. Ọ ta nọ: “Wha rọ aro kele omẹ, wọhọ epanọ mẹ be rọ aro kele Kristi na.” (1 Ahwo Kọrint 11:1) Ọ tẹ jẹ ta nọ: “Makọ Kristi o ru omobọ riẹ eva were he.” Ẹme nọ Pọl ọ be ta kẹ Ileleikristi kpobi na họ: “U fo re mai nọ e ga a hai fiobọhọ kẹ enọ e ga ha evaọ ẹrọwọ je thihakọ kẹ ai, orọnikọ ma re ru eva were omobọ mai hi. Jọ mai omomọvo o ru eva were ọrivẹ riẹ, onọ o rẹ kẹe erere, re o bọe ga.”​—Ahwo Rom 15:1-3.

Epanọ Ma Sae rọ Riẹ Oware nọ O rẹ Were Jihova Ẹsikpobi

Ẹvẹ ma sae rọ riẹ oware nọ o rẹ were Jihova, nọ ọ gbẹ maki jie uzi kpahe oware nọ ma gwọlọ ru hu? Ma re se Ẹme Ọghẹnẹ kẹdẹ kẹdẹ, romatotọ wuhrẹ iẹe no oke te oke, je roro didi kpahe oware nọ ma bi se. Emẹrera na, ma vẹ te jọ ahwo nọ a rẹ nwane ruẹ oware, a vẹ riẹ sọ o rẹ were Ọghẹnẹ hayo o rẹ were iẹe he. Ma te nwane jọ oghẹrẹ ahwo otiọye asohẹrioke he. O nwane wọhọ ọmọ nọ a yẹ obọ, nọ oke o be nya na yọ ọ be rro. Epọvo na o rọ kẹ ohwo nọ ọ gwọlọ riẹ oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ. Nọ oke o be nya na yọ eware i bi vẹ kẹe. Fikiere, o tẹ make wọhọ nọ ma be nyaharo evaọ onana ha, jọ o bẹ omai no ho, joma thihakọ. Rekọ ma tẹ rọ abọ muoma ọvo nọ ma gbe ru oware ovo ho, ma te riẹ oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ hẹ. O gwọlọ nọ ma re wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ kẹse kẹse wọhọ epanọ ma ta no na, ma vẹ jẹ hae daoma ru eware nọ ma wuhrẹ.​—Ahwo Hibru 5:14.

Ma sae ta nọ ohwo nọ o bi koko izi Ọghẹnẹ o bi yoẹme kẹ Ọghẹnẹ. Rekọ ohwo nọ o bi ru oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ dede nọ o jie uzi kpahe oware na ha, ohwo otiọye ọ kẹle Ọghẹnẹ ziezi, ọ tẹ jẹ ginẹ gwọlọ ru oreva riẹ. Ma tẹ riẹ Ọghẹnẹ ziezi, nọ oke o be nyaharo na, epanọ ma rẹ rọ rehọ aro kele Jihova gbe Ọmọ riẹ oye o te mae jọ omai oja, orọnikọ izi nọ a kere fihotọ ọvo ho. Oware kpobi nọ ma bi ru, ma te daoma riẹ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o rri rie. Eme buobu e rrọ Ebaibol na nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ omai riẹ oreva Ọghẹnẹ. Ma tẹ be hai ru Ọsẹ obọ odhiwu mai eva were evaọ oware kpobi nọ ma bi ru, u ti ru eva were omai re.

 [Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]

Iwu nọ a re kuhọ evaọ eria jọ i wo ohẹriẹ no enọ a re kuhọ evaọ eria efa, rekọ ehrẹ Ebaibol e rẹ sai fiobọhọ kẹ omai riẹ osẹ nọ u fo nọ ma rẹ sẹ