E Anoano Ua Ana Ainei Koe i te Akauenga Pipiria?

I TOOU mapu anga, papu e kua oronga toou nga metua i te au ture e manganui kia koe. Ia koe e pakari maira, kua ariki tikai koe e te manako maira raua ia koe. Ei tangata pakari, penei te akono ra rai koe i tetai o te au kaveinga tei orongaia kia koe, noatu e kare koe i raro i ta raua akatereanga.

Te oronga maira to tatou Metua i te rangi, ko Iehova, i te au akauenga tika ua na roto i tana Tuatua, te Pipiria. Ei akatauanga, kua arai aia i te akamori itoro, te poneia, te akaturi, e te keia. (Exodo 20:1-17; Angaanga 15:28, 29) Ia tatou e “tupu i te au mea katoa nei” i te pae vaerua, ka ariki tatou e te manako maira a Iehova ia tatou e kare tana au akauenga e arairai puapinga kore ua ana.​—Ephesia 4:15; Isaia 48:17, 18; 54:13.

Inara, e maata te au turanga kare e akauenga tika ua i tukuia. No reira, te manako ra tetai papaki i te mea e kare e ture Pipiria tika ua i tukuia mai, ka tikaia ratou kia rave i ta ratou ua i anoano. Kua maro ratou e naringa te Atua i manako e ka anoanoia te reira, kua akakite mai aia i tona anoano na roto i te tu o tetai akauenga tika ua.

Putuputu te aronga e manako ra na teia mataara nei i te tuku i te au ikianga kamakura e a muri ake ratou i reira e tataraara ai. Kua poka ia ratou i te kite e kare ko te au ture anake to roto i te Pipiria mari ra ko te au akakiteanga katoa no to te Atua akaaerenga manako. Ia tatou e apii ra i te Pipiria e te kite i to Iehova au manako no runga i te au mea, ka akatupu tatou i te akava ngakau tereniia e te Pipiria e ka tauturuia tatou i reira i te rave i te au ikianga e akaari maira i tona au mataara. Me kite ana tatou, ka akarekareka tatou i tona ngakau e ka kokoti tatou i te puapinga te ka tupu mai mei te au tukuanga tika pakari.​—Ephesia 5:1.

Au Akatauanga Pipiria Takake

Me akara tatou i te au tataanga Pipiria no te au tavini o te Atua i te au tuatau taito, ka kite tatou i te au turanga tei oki ratou i te akamanako i to Iehova au manako noatu e kare ratou i akaue tikaia mai. Akamanako ana i te akatauanga o Iosepha. I te taime e aro atura aia i te akameameaanga tau kore a te vaine a Potiphara, kare e ture akauruia e te Atua i tataia no te akaturi. Inara, noatu kare e ture tika ua i tukuia mai, kua kite a Iosepha e e ara te akaturi kare ki tona anake uaorai akava ngakau mari katoa ra ki “te Atua.” (Genese 39:9) Te taka ua ra, e kua kite a Iosepha e te patoi ra te akaturi i to te Atua manako e te anoano, mei tei akakiteia i Edene ra.​—Genese 2:24.

Akamanako i tetai akatauanga ke mai. Ia Angaanga 16:3, ka kite tatou e i mua ake ka apai ei ia Timoteo ki tona au tere Kerititiano, kua peritome a Paulo iaia. Inara, i te irava 4 ka kite tatou e i muri ake kua aere atu a Paulo raua ko Timoteo na roto i te au oire e kua tuku atura “i tei akatauia e te au apotetoro e te aronga orometua i Ierusalema, ei akono anga na ratou.” I rotopu i teia au ture nei koia oki ko te tukuanga tika e kare e anoanoia te au Kerititiano kare i raro akaou ake i te ture kia peritomeia! (Angaanga 15:5, 6, 28, 29) No teaa ra a Paulo i manako ei e ka anoanoia a Timoteo kia peritomeia? “No te ngati Iuda i noo i reirao: kua kite katoa oki ratou i tona metua tane, e Eleni ïa.” Kare a Paulo i inangaro i te akatupu puapinga kore ua i te manamanata me kore i te akaturori atu. Te manako maata ra aia e te ‘akameitaki ra [te au Kerititiano ia ratou uaorai] i te akava-ngakau o te tangata ravarai, i mua i te aroaro o te Atua.’​—2 Korinetia 4:2; 1 Korinetia 9:19-23.

 Ko teia akaaerenga manako e tu rai no Paulo raua ko Timoteo. E tatau i te au tataanga mei a Roma 14:15, 20, 21 e 1 Korinetia 8:9-13; 10:23-33, e ka akara mei teaa te oonu o to Paulo manakoanga i te tu o etai ke i te pae vaerua, te aronga tikai te ka inga ua i tetai apinga, i te tikaanga tikai ra, kare ua i tarevake. E kua tata a Paulo no runga ia Timoteo e: “Kare oki oku e tangata mei iaia nei te tu i te ngakau, i te akono tikai i ta kotou na; Te kimi nei oki te tangata ravarai i ta ratou uaorai, kare i ta Iesu Mesia. Kua kite ra kotou iaia, e mei ta te tamaiti akono anga i te metua ra, ko tana ïa akono anga iaku i te angaanga i te evangelia nei.” (Philipi 2:20-22) E akaraanga meitaki tikai ta teia nga tangata Kerititiano i akanoo no tatou i teia tuatau nei! Kare i iki i te meitaki no raua uaorai me kore i ta raua ua i anoano i te mea e kare i raro i te akauenga tu-Atua tikai, kua aru ra raua i te aroa o Iehova e tana Tamaiti na te akamanako anga e eaa te ka tupu ki etai ke i te pae vaerua no ta raua tukuanga tika.

E akamanako ana ia Iesu Karaiti, to tatou akaraanga tumu. I roto i tana Tuatua i te Maunga, kua akamarama taka ua aia e ko tetai tei marama tikai i te vaerua o ta te Atua au ture ka akono ua aia ia ratou noatu e kare te rave anga ia ratou i akaue tikaia mai me kore i araiia. (Mataio 5:21, 22, 27, 28) Kare katoa a Iesu, a Paulo, a Timoteo, e kare rai a Iosepha i ariki ana i te manako e me kare e ture tu-Atua tikai, ka rauka ua i tetai tangata i te rave i tana ua i anoano. I te aru anga ki to te Atua aerenga manako, kua noo teia au tangata nei na te mataara tei akatakaia e Iesu e ko nga akauenga maata rava atu i te katoatoa​—kia anoano atu i te Atua e kia aroa atu i te tangata tupu.​—Mataio 22:36-40.

Akapeea te Au Kerititiano i Teia Tuatau?

Te taka ua ra e kare e tau kia manako tatou i te Pipiria mei ta tetai e manako ra i tetai tataanga no te ture​—i te tapapa anga e kia akataka taki tai ia mai te au apainga. Ka apai mai tatou i te rekareka maata ki to Iehova ngakau me iki tatou i te rave i te ka akaata mai i tona manako, noatu e kare e ture tikai i te akakite mai i ta tatou ka rave. Tera te aiteanga, i to te akakite ua mai rai e eaa ta te Atua ka inangaro ia tatou kia rave, ka rauka ia tatou kia ‘kite e eaa to [“Iehova,” NW] anoano.’ (Ephesia 5:17; Roma 12:2) No teaa teia ka riro ei i te akarekareka ia Iehova? No te mea te akaari maira te reira e kare tatou e manako maata ua ana i to tatou uaorai au anoano e te au tikaanga tei te akarekareka anga ra iaia. Te akaari katoa maira te reira e te ariki rekareka nei tikai tatou i tona aroa e te inangaro nei tatou i te aru i te reira, i te akariro anga i taua aroa ra e ko te mana e akakeu ra ia tatou. (Maseli 23:15; 27:11) Tetai katoa, ko te au angaanga tei akanooia ki runga i ta te au Tuatua Tapu i akakite mai ka tauturu putuputu i te tu oraanga meitaki i te pae vaerua e te pae kopapa.

Ka akara tatou e akapeea teia kaveinga nei i tau ei ki te au mea uaorai nei.

Ikianga no te Tarekarekaanga

E akamanako ana i te akaraanga o tetai tamaiti mapu tei inangaro i te oko i tetai rekoti imene. E reka tikai tana i akarongo mei roto i te rekoti, inara kua manata aia no te mea te akakite ra i muri ake i te tapoki e ko te au tuatua te akataka tika ua maira i te tu ainga e te viivii. I reira, katoa, te kite ra aia e ko te tuanga maata o te rekotianga a te tangata imene e tu riri e te tu kaitamaki. Ei tangata anoano ia Iehova, ko ta teia tangata mapu e inangaro ra ko Tona au manako e te manako ngakau no runga i te tumu. Akapeea e rauka ai iaia te kite e eaa to te Atua anoano i roto i teia tu nei?

 I roto i tana reta ki to Galatia, kua papa te apotetoro ko Paulo i ta te kopapa au angaanga e ta te ua o te vaerua o te Atua. Kua kite ua paa koe eaa te kapitiia maira ki roto i te ua o to te Atua vaerua: te aroa, te rekareka, te au, te akakoromaki, te takinga meitaki, te meitaki, te akarongo, te maru, te akatere-uaorai. Inara eaa te au tu raveanga e akataka maira i te au angaanga o te kopapa? Kua tata a Paulo: “E teianei, te au angaanga a te kopapa, kua kitea meitakiia ïa; koia oki te moeaana, te akaturi, te tuatua viivii ra, e te kanga, Te akamori idolo, te purepure, te makitakita, te tamaki, te akarere, te riri, te karo, te pae ke, te tuatua tarevake, Te vareae, te ta tangata, te konā kava, te kariei, e mei te reira te tu; te akakite atea atu nei au kia kotou i teianei, taku rai oki i akakite i muatangana ra, ko te aronga e rave i te reira au peu, kare ratou e noo i te basileia o te Atua.”​—Galatia 5:19-23.

E akara i te tuatua openga roa i roto i tera papaanga​—“mei te reira te tu.” Kare a Paulo i oronga i tetai papaanga katoa no te au apinga ravarai te ka manakoia e e angaanga no te kopapa. Kare mei te mea e ka rauka ua i tetai tangata kia manako e, ‘Ka akatika uaia au e te Tuatua Tapu kia piri ki tetai ua atu angaanga kare i roto i ta Paulo papaanga no te au angaanga a te kopapa.’ Mari ra, ka anoano te aronga tatau i te taangaanga i to ratou mana matau i te kite kia rauka ai i te akataka i te au apinga penei kare i roto i te papaanga inara “mei te reira.” ra. Te aronga e piri ra ma te kore e tataraara ki roto i te au angaanga kare i taikuia inara “mei te reira” ra kare e rauka te au akameitakianga o to te Atua Patireia.

No reira, ka anoano tatou i te kite, me kore i te akara matatio, eaa te mea mareka koreia i roto i nga mata o Iehova. E ngata ainei tera? Akapeea ra me akakite atu toou taote e kia kai maata koe i te au ua rakau e te kai raurau tera ra e kopae i te pai, te aiti kirimi, e te au apinga mei te reira te tu. Ka ngata ainei i te kite e no teea papaanga te keke? I teianei e akara akaou i te ua o te vaerua o te Atua e te au angaanga o te kopapa. No teea papaanga te rekoti imene i taikuia i runga akenei? Kare rava e akaata mai ana i te au tu o te aroa, te meitaki, te akatere-uaorai, me kore tetai au tu atu tei kapitiia mai ki te au ua o to te Atua vaerua. Kare tetai e anoano i tetai ture tika ua kia kite e kare teia tu imene e tau ana ki to te Atua akaaerenga manako. Ka tau taua au kaveinga rai ki te au apinga tatau, te au teata, te au porokaramu tivi, te au kangakanga komupiuta, te au Web site, e te vai atura.

Te Tu Akaraanga Tau Uaorai

Te oronga katoa maira te Pipiria i te au kaveinga te ka piri atu ki te au mea no te kakauanga e te akamaneaanga. Ka tauturu teia i te arataki i te Kerititiano tataki tai i roto i te akono anga i te akaraanga tau uaorai e te marekaia. I konei akaou, ko tei anoano ra ia Iehova te kite ra i roto i teia i tetai tuatau, kare kia rave i tana ua i anoano, kia rave ra i ta tona Metua i te rangi ka rekareka. Mei ta tatou i kite mai ana, noatu e kare a Iehova i oronga mai i tetai au ture akatakaia tikai no tetai mea kare ra te aiteanga e kare aia e manako mai ana i ta tona iti tangata e rave ra. E tuke te au tu o te kakau anga mei tetai ngai ki tetai, e i roto katoa i taua ngai rai, e taui ua ana ratou i te au taime. Inara, te oronga ua maira te Atua i te au kaveinga tumu te ka arataki i tona iti tangata i te au taime pouroa e i te au ngai pouroa.

Ei akatauanga, te karanga ra a 1 Timoteo 2:9, 10 e: “E te au vaine ra oki, kia akamanea ia ratou uaorai i te kakau e tau ra, ma te akatietie kore, e te akono meitaki; auraka ma te rauru iri, e te auro, e te poe, e te kakau oko maata ra; Ma te tuatua meitaki ra, ko tei tau i te au vaine i mou i te akono i te Atua ra.” No reira, e te au vaine Kerititiano​—e te au tane​—e tau kia akara meitaki e mei teaa te tu akaraanga ta te tangata i roto i to ratou ngai e tapapa maira i te aronga “i mou i te akono i te Atua ra.” E mea tau tikai kia akamanako te Kerititiano e eaa ta tona tu akaraanga ka akatupu ki to etai ke manako no runga i te karere Pipiria tana e apai ra. (2 Korinetia 6:3) Ko te Kerititiano tau kare e manako ua i tona uaorai au anoano me kore te au tikaanga mari ua, ra, ka akamanako e auraka kia riro ei tumu tamanamanataanga me kore ei akaturori anga i etai ke.​—Mataio 18:6; Philipi 1:10.

Me te kite ra te Kerititiano e e tau kore tetai tu uaorai o te akaraanga me kore e tu te ka akaturori i etai ke, kia aru aia i te apotetoro ko  Paulo na te tuku anga i te puapinga o etai ke i te pae vaerua na mua i tona uaorai au anoano. Kua tuatua a Paulo e: “E aru mai kotou iaku mei iaku katoa i aru i te Mesia nei.” (1 Korinetia 11:1) E no Iesu, kua tata a Paulo e: “Kare katoa oki te Mesia i akarekareka iaia uaorai.” Te taka ua ra ta Paulo akakiteanga ki te au Kerititiano pouroa e: “E teianei, ko tatou ko tei maroiroi nei, ka akakoromaki i te apikepike o te maroiroi kore e tikaʼi, eiaa e akatika i ta tatou uaorai. E akarekareka tatou katoa nei i tetai ke, kia meitaki aia, kia maroiroi.”​—Roma 15:1-3.

Akakoi Anga i to Tatou Mana Matau i te Kite

Akapeea tatou me akatupu i to tatou mana matau i te kite kia rauka ai te kite e akapeea te akarekareka ia Iehova noatu e kare aia i oronga tika mai i tetai aratakianga i roto i tetai tumu? Me tatau tatou i tana Tuatua i te au ra, apii putuputu i te reira, e te akamanakonako no runga i ta tatou i tatau, ka kite tatou i te tupuanga o to tatou mana matau i te kite. Kare taua tu tupuanga ra e tupu viviki ua mai. Mei te tupuanga kopapa rai o tetai tamaiti, e marie ua te tupuanga pae vaerua e kare e kitea vivikiia. No reira ka anoanoia te akakoromaki, e auraka tatou e taitaia me kare tatou e kite vave i te meitaki. I tetai tua, kare te pou maata ua anga o te taime uaorai e akakoi i to tatou mana matau i te kite. E akapou i taua taime ra i te akamanako putuputu anga i ta te Atua Tuatua mei tei kiteaia i runga akenei, e kia taangaanga tatou i taua Tuatua ra ma te katoaanga o to tatou maroiroi.​—Ebera 5:14.

Ka karangaia paa e i te ture a te Atua e timata nei i to tatou tu akarongo, ko tana au kaveinga ra te timata ra i te oonuanga o to tatou tu i te pae vaerua e i to tatou anoano i te akarekareka iaia. Ia tatou e tupu ra i te pae vaerua, ka tuku tatou i te akaketaketaanga maata ki runga i te aru anga ia Iehova e tana Tamaiti. Ka inangaro tatou i te akanoo i ta tatou au tukuanga tika ki runga i to te Atua manako no te au tumu mei tei akakiteia mai e te au Tuatua Tapu. Ia tatou e akarekareka ra i to tatou Metua i te rangi i roto pouroa i ta tatou ka rave, ka kite tatou e ko to tatou uaorai rekareka ka maata katoa.

[Au Tutu i te kapi 23]

E tuke te kakau anga mei tetai ngai ki tetai ngai, inara e mea tau e na te au kaveinga Pipiria e arataki i ta tatou au ikianga