Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Henaabuamɔ yɛ “Je lɛ Teŋ”

Henaabuamɔ yɛ “Je lɛ Teŋ”

Henaabuamɔ yɛ “Je lɛ Teŋ”

Ani onu wiemɔi ni ji “Te Pito o Te Henua” lɛ pɛŋ? Yɛ Rapa Nui, ni ji wiemɔ titri ni awieɔ yɛ Easter Ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ mli lɛ, eshishi ji “Je lɛ Teŋ.” Mɛni ha henaabuamɔ ko ni afee yɛ biɛ lɛ bafee nɔ ni yɔɔ srɔto kwraa lɛ?

ETSE ehe banee, jɛmɛ yɛ miishɛɛ kɛ naakpɛɛ, jɛmɛ yɛ srɔto. Enɛɛmɛi ji wiemɔi komɛi ni akɛtsɔɔ bɔ ni Easter Ŋshɔkpɔ loo Rapa Nui, taakɛ mɛi ni yɔɔ jɛmɛ lɛ tsɛɔ jɛmɛ lɛ yɔɔ lɛ mli. Eji he ko ni etse ehe banee lɛɛlɛŋ, ejaakɛ eyɛ Pasifik Ŋshɔ lɛ Wuoyigbɛ shɔŋŋ, ni ekɛ Santiago, ni ji Chile maŋtiase lɛ jɛkɛmɔ ji kilomitai 3,790. Ebatsɔ Chile nɔyelihe yɛ September 9, afi 1888.

Nɔ titri ni yɔɔ ŋshɔkpɔ ni hiɛ koji etɛ ni dalɛ ji kilomitai 166 kɛbɔle kɛkpe lɛ nɔ ji lasu gɔji etɛ ni efite. Yɛ anɔkwale mli lɛ, taakɛ Pasifik ŋshɔkpɔi babaoo ji lɛ, gɔji wuji ni yɔɔ nu mli ni amɛyiteŋ fioo pɛ eje kpo yɛ nui lɛ ahiɛ lɛ yɔɔ jɛmɛ. Abuɔ ŋshɔkpɔ tso muu lɛ fɛɛ akɛ adebɔɔ mli kaimɔ nɔ ko. Ebɛ naakpɛɛ mɔ akɛ amagai ni akɛ tɛi fee ni yɔɔ naakpɛɛ ni atsɛɔ amɛ moai ni yɔɔ jɛmɛ lɛ eha jɛmɛ ehe gbɛi. *

Yɛ shikpɔŋ shikamɔ ni yɔɔ fɛo kɛ yinɔsane mli hei ni yɔɔ Easter Ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ sɛɛ lɛ, niyenii srɔtoi ni ŋɔɔŋɔi yɛ jɛmɛ. Aduɔ aduawai tamɔ, blɔfoŋme, pɛya, akpakpa, kɛ akwadu henɔi srɔtoi nɛɛhu yɛ jɛmɛ. Ni anáa loo kɛ ŋshɔŋloo srɔtoi babaoo ni yɔɔ ŋoŋoi amli yɛ ŋshɔ ni yɔɔ jɛmɛ lɛ mli.

Kɔɔyɔŋ tsakemɔ ni yɔɔ Easter Ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ yɛ bɔ ni sa, ni nugbɔ ni fɔɔ nɛmɔ yɛ jɛmɛ kɛ kwaabuɛtɛ ni fɔɔ jee yɛ jɛmɛ lɛ haa kɔɔyɔɔ lɛ mli tseɔ kɛhaa gbɔi lɛ ni amɛnaa hei ni yɔɔ fɛo waa. Amrɔ nɛɛ, mɛi aaafee 3,800 ji mɛi ni yɔɔ jɛmɛ. Mɛi ni yɔɔ jɛmɛ amrɔ nɛɛ lɛ ji mɛi klɛŋklɛŋ ni bato maŋ lɛ shishi lɛ aseshibii kɛ Europabii, Chilebii, kɛ mɛi krokomɛi. Shisharalɔi ohai abɔ ni jɛ Europa kɛ Asia yaa ŋshɔkpɔ lɛ nɔ, ni no eha mɛi kɛ shisharamɔ nitsumɔ lɛ ebafee amɛ shika he gbɛjianɔtoo lɛ fã ko ni he hiaa.

Klɛŋklɛŋ Maŋtsɛyeli Dumɔwui ni Adũ

Wolo ni ji 1982 Yearbook of Jehovah’s Witnesses lɛ bɔ amaniɛ akɛ: “Kɛbashi be ko lɛ shiɛlɔ kome pɛ wɔyɔɔ yɛ Easter Ŋshɔkpɔ lɛ nɔ. Nyɛmi yoo ko ni ji maŋsɛɛ sanekpakpa shiɛlɔ ni yɔɔ [Chile] nitsumɔhe nine lɛ ye ebua lɛ yɛ mumɔŋ kɛtsɔ woloŋmaa nɔ. Eyɛ mli akɛ eshi kɛba Chile yɛ no sɛɛ moŋ, shi wɔyɛ mɛi ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ ni shɛɔ Buu-Mɔɔ lɛ ahe saji ni aŋmala ashwie shi. Nɔ ni ha wɔnaa kpɛ wɔhe ji akɛ, mɔ ko ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ lɛ tswa tɛlifoŋ kɛjɛ he ko shɔŋŋ yɛ April afi 1980 mli, ni ekɛɛ eesumɔ ni ele be mli ni abaaye Kaimɔ gbi jurɔ lɛ. No sɛɛ yɛ nakai afi lɛ nɔŋŋ mli lɛ, gbalashihilɛ mli hefatalɔi komɛi ni yɔɔ Valparaiso lɛ shi kɛtee jɛmɛ, ni amɛkɛ mɛi ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ lɛ feɔ Biblia mli nikasemɔi. Afee Kaimɔ lɛ klɛŋklɛŋ kwraa yɛ ŋshɔkpɔ nɛɛ nɔ yɛ April afi 1981, ni mɛi 13 ba. Kwɛ bɔ ni wɔyɔɔ miishɛɛ akɛ ‘sanekpakpa’ lɛ miishɛ he ni etse ehe banee nɛɛ!”

Sɛɛ mli yɛ January 30, afi 1991 lɛ, nitsumɔhe nine lɛ tsu gbalashihilɛ mli hefatalɔi enyɔ, ni ji Dario kɛ Winny Fernandez ni amɛji gbɛgbalɔi krɛdɛɛi lɛ kɛtee ŋshɔkpɔ lɛ nɔ. Nyɛminuu Fernandez kaiɔ akɛ: “Wɔkɛ kɔɔyɔŋ lɛlɛ fã gbɛ ŋmɛlɛtswai enumɔ kɛtee shikpɔŋ lɛ nɔ he ko ni etse ehe banee kwraa ni ji maŋ ni naakpɛɛ nibii babaoo yɔɔ mli lɛ nɔ.” Yɛ sɛɛfimɔ ni nyɛmi nuu ko ni yɔɔ jɛmɛ kɛ nyɛmi yoo ko ni kɛ ebii ba jɛmɛ etsɛko tsɔ lɛ kɛha lɛ hewɔ lɛ, ato kpeei kɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ he gbɛjianɔ amrɔ nɔŋŋ. Yɛ weku mli nɔnyɛɛi, jamɔ he hiɛdɔɔ, kɛ shihilɛi komɛi ni ale jogbaŋŋ yɛ Polynesiabii akusum mli lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, Yehowa jɔɔ amɛmɔdɛŋbɔi lɛ anɔ. Amrɔ nɛɛ Nyɛminuu kɛ Nyɛmiyoo Fernandez jeee gbɛgbalɔi krɛdɛɛi dɔŋŋ, shi amɛkã he amɛyɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ, ni amɛmiitsɔse amɛbinuu ni amɛfɔ yɛ jɛmɛ lɛ. Ŋmɛnɛ, ayɛ Maŋtsɛyeli shiɛlɔi 32 ni yɔɔ miishɛɛ yɛ jɛmɛ. Amɛteŋ mɛi komɛi ji Rapa Nui jakumaŋbii, kɛ agbɛnɛ hu mɛi ni efã kɛyahi ŋshɔkpɔ lɛ nɔ loo mɛi ni fã kɛtee jɛmɛ koni amɛyasɔmɔ yɛ he ni Maŋtsɛyeli jajelɔi ahe miihia waa yɛ lɛ.

Hesaamɔ Kɛha Kpokpaa nɔ Kpee Ko

Akɛni gbɛ ni kã ŋshɔkpɔ lɛ kɛ Amerika Wuoyigbɛ lɛ teŋ lɛ jɛkɛ waa hewɔ lɛ, akɛ gbi kome kpee krɛdɛɛ, kpokpaa nɔ kpee, kɛ kpokpaa wulu nɔ kpee he gbɛjianɔtoi ni amɔmɔ awo vidio kpãai srɔtoi anɔ lɛ majeɔ asafo ni yɔɔ jɛmɛ lɛ shii etɛ yɛ afi mli. Shi beni afi 2000 lɛ baa naagbee lɛ, Nitsumɔhe Nine Ajinafoi Akuu ni yɔɔ Chile lɛ susu he kɛji akɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛbaanyɛ amɛfee amɛkpee ni ji klɛŋklɛŋ nɔ kwraa. Yɛ naagbee lɛ, akpɛ yiŋ akɛ abaafee kpokpaa nɔ kpee yɛ jɛmɛ yɛ November afi 2001, ni afɔ̃ nyɛmimɛi hii kɛ yei fioo komɛi ni yɔɔ Chile hei srɔtoi lɛ anine koni amɛba nifeemɔ krɛdɛɛ nɛɛ shishi. Yɛ kɔɔyɔŋ lɛlɛ lɛ he gbɛjianɔtoo hewɔ lɛ, abaafee kpee lɛ Hɔgbaa kɛ Ju.

Kpeeyalɔi 33 ni afɔ̃ amɛ nine lɛ ná miishɛɛ akɛ amɛaafã gbɛ kɛya ŋshɔkpɔ lɛ nɔ koni amɛyaná klɛŋklɛŋ kpokpaa nɔ kpee ni abaafee yɛ nakai he ni etse ehe banee lɛ mli gbɛfaŋnɔ. Beni amɛkɛ kɔɔyɔŋ lɛlɛ efã gbɛ kakadaŋŋ kɛfo Pasifik Ŋshɔ lɛ sɛɛ lɛ, amɛtsui nyɔ amɛmli waa beni nyɛmimɛi ni yɔɔ jɛmɛ ni mɛɔ amɛ yɛ kɔɔyɔŋ lɛjiadaamɔhe lɛ here amɛ atuu lɛ. Akɛ kuɛnii (ni ji kuɛnii ni akɛ fɔfɔii fee) ni yɔɔ fɛo ni ji nikeenii ko ni afɔɔ kɛhamɔ yɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ wowoo kpeeyalɔi lɛ akuɛ ni akɛhere amɛ atuu. No sɛɛ lɛ akɛ amɛ tee amɛwɔɔhei lɛ, ni beni akɛ amɛ eyashara shi fioo yɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ hei ni yɔɔ fɛo sɛɛ lɛ, mɛi fɛɛ ni baaná gbɛfaŋnɔ yɛ kpee gbɛjianɔtoo lɛ mli lɛ yabua amɛhe naa yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ.

Mɔ ko ni Akpaaa Lɛ Gbɛ Hã Kpee lɛ He Saji Gbɛ Shwã

Beni kpeeyalɔi lɛ ekomɛi kɛ tsɔne miifã gbɛ kɛmiiya kpee lɛ, amɛnaa kpɛ amɛhe akɛ amɛnu ni maŋ lɛ mli osɔfo lɛ miiwie jɛmɛ ni amɛba lɛ he yɛ redio lɛ nɔ. Ekɛɛ shisharalɔi komɛi ejɛ Amerika Wuoyigbɛ kɛba ni amɛbaaba amɛshiai amli koni amɛkɛ amɛ abawie je lɛ naagbee ni baa lɛ he. Eyɛ mli akɛ ewo ejamɔ mli bii lɛ hewalɛ koni amɛkabo saralɔi lɛ atoi moŋ, shi edafitswaa lɛ ye bua kɛgbɛ Yehowa Odasefoi akuu ni da ni eba ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ he saji kɛshwã. Enɛ ha mɛi ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ agbɛkpamɔi tee hiɛ. Yɛ gbii ni nyiɛ sɛɛ lɛ amli lɛ, kpeeyalɔi lɛ kɛ ŋaa jaje sanekpakpa lɛ he shɛɛ sane ni woɔ mɔ hewalɛ lɛ amɛtsɔɔ amɛ.

Kpee lɛ Je Shishi

Yɛ Hɔgbaa leebi mli lɛ, nyɛmimɛi ni yɔɔ maŋ lɛ mli lɛ yadamɔ Maŋtsɛyeli Asa lɛ shinaa lɛ naa amɛmiimɛ koni amɛhere kpeeyalɔi lɛ atuu beni amɛbaa kpee lɛ klɛŋklɛŋ gbi lɛ. “Iorana Koe! Iorana Koe!” “Wɔmiihere Nyɛ Atuu!” Nyɛmimɛi yei komɛi kɛ maŋ lɛ mli hesaamɔ saa amɛhe ni amɛkɛ fɔfɔii fɛfɛji wula amɛyitsɔi yɛ Polynesiabii ahesaamɔ diɛŋtsɛ mli.

Beni agbe lalai ni ŋɔɔ ni atswa kɛtsɔ hiɛ lɛ atswaa naa lɛ, mɛi oha lɛ kɛ gbee kome lá lala ni ji “Be Steadfast, Unmovable!” (Nyɛfia Shi, Nyɛkagbugbaa!) lɛ bɔ ni anuko dã yɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ. Beni sɛinɔtalɔ lɛ kɛ miishɛɛ here nyɛmimɛi lɛ atuu yɛ amɛmaŋ wiemɔ ni ji Rapa Nui lɛ mli lɛ, amɛhiŋmɛiiaŋ kpala nu. Beni aba hejɔɔmɔ yɛ shwane mli lɛ, Odasefoi heei etɛ kɛ nu mli baptisimɔ fee amɛ henɔjɔɔmɔ kɛha Nyɔŋmɔ lɛ he okadi. Beni agbe klɛŋklɛŋ gbi lɛ mli gbɛjianɔtoo lɛ naa lɛ, mɔ fɛɛ mɔ nu he akɛ ebɛŋkɛ Yehowa kɛ nyɛmifeemɔ kuu lɛ fɛɛ waa.—1 Petro 5:9.

Leebi Odaseyeli

Yɛ shihilɛ krɛdɛɛ ko ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ hewɔ lɛ, aje kpokpaa nɔ kpee lɛ mli gbɛjianɔtoo kɛha gbi ni ji enyɔ lɛ shishi yɛ shwane niyeli sɛɛ. No hewɔ lɛ kpeeyalɔi lɛ kɛ shihilɛ lɛ tsu nii ni amɛkɛ amɛhe wo shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli yɛ leebi mli. Mɛɛ niiashikpamɔi amɛná?

Yoo onukpa ko ni yɔɔ bihii kɛ biyei kpaanyɔ lɛ kɛɛ Odasefoi lɛ akɛ enyɛŋ ekɛ amɛ awie ejaakɛ Katoliknyo ji lɛ. Beni amɛkɛɛ lɛ akɛ amɛmiisumɔ ni amɛkɛ lɛ agba naagbai ni mɔ fɛɛ mɔ kɛkpeɔ, tamɔ tsofai fɔji kɛ nitsumɔ kɛ weku mli naagbai lɛ ahe sane lɛ, ekpɛlɛ akɛ ebaabo toi.

Maŋ lɛ mli yoo onukpa ko hereee gbalashihilɛ mli hefatalɔi komɛi ni ji Odasefoi lɛ hiɛmɛɛ. Ekɛɛ amɛ akɛ amɛya ni amɛkɛ mɛi ni yɔɔ Amerika Wuoyigbɛ ni amɛyi wa yɛ mɛi krokomɛi anɔ lɛ ayawie. Gbalashihilɛ mli hefatalɔi lɛ kɛɛ lɛ ákɛ akɛ “maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa” lɛ haa mɔ fɛɛ mɔ, ni yiŋtoo hewɔ ni amɛba ŋshɔkpɔ lɛ nɔ ji koni amɛya kpee ni baaye abua mɔ fɛɛ mɔ koni suɔmɔ ni eyɔɔ kɛha Nyɔŋmɔ lɛ ada lɛ. (Mateo 24:14) Amɛbi lɛ kɛ́ ebaasumɔ ni ehi shi ni esɛɛ atsɛ yɛ paradeiso shihilɛi ni tamɔ nɔ ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ, ni hela kɛ gbele bɛ mli lɛ mli. Beni amɛkɛ lɛ susu afii babaoo ni gɔŋ nɔ bui ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ kɛhi shi lɛ he lɛ, esusu bɔ ni wala sɛɛ kɛɛɛ kwraa lɛ he, ni ebi akɛ: “Mɛni hewɔ wɔhiɔ shi be kukuoo pɛ lɛ?” Beni ekane Lala 90:10 lɛ, enaa kpɛ ehe.

Yɛ nakai be lɛ mli nɔŋŋ lɛ, Odasefoi lɛ nu bolɔmɔ he trukaa yɛ tsu ni tsa amɛnɔ lɛ mli. Eyɛ mli akɛ amɛnuuu bolɔmɔ lɛ shishi moŋ, shi yoo lɛ kɛɛ amɛ akɛ ekutsoŋbii lɛ miibɔ amɛ ahora ni amɛmiitsɔɔ yɛ faŋŋ mli akɛ amɛsumɔɔɔ ni Odasefoi abasara amɛ. Shi kɛlɛ, yoo nɛɛ ji nua, loo biyoo nukpa yɛ weku lɛ mli. Ni akɛni etsɛ egbo hewɔ lɛ, eji egbɛnaa nii akɛ efee yiŋkpɛi ni he baaba sɛɛnamɔ kɛha eweku lɛ. Efã nyɛmimɛi lɛ ahe yɛ emaŋ wiemɔ mli yɛ ewekumɛi lɛ ahiɛ, ni ekɛ mlihilɛ ŋɔ woji ni akɛha lɛ lɛ. Sɛɛ mli beni tsɔne ni eta mli lɛ yatsɔ Odasefoi lɛ amasɛi yɛ nakai otsi lɛ mli lɛ, ekɛɛ enyɛmi nuu lɛ koni ewa tsɔne lɛ. Yɛ bɔ ni enyɛmi nuu lɛ fee lɛ faŋŋ akɛ enáaa he miishɛɛ lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, yoo lɛ kɛ nyɛmimɛi lɛ ye shɛɛ ni ebi ni amɛye omanye yɛ amɛsɔɔmɔ nitsumɔ lɛ mli.

Eyɛ mli akɛ yɛ shishijee mli lɛ etamɔ nɔ ni mɛi ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ ateŋ mɛi komɛi kpoo shɛɛ sane ni Odasefoi ni jɛ Amerika Wuoyigbɛ lɛ shiɛɔ lɛ moŋ, shi kpeeyalɔi lɛ bayɔse faŋŋ akɛ yɛ adebɔɔ su naa lɛ, Rapa Nui bii lɛ amli jɔ ni amɛyɛ naanyobɔɔ su. Amɛteŋ mɛi pii kɛ miishɛɛ bo sanekpakpa lɛ toi. Yɛ anɔkwale mli lɛ, Odasefoi 20 ni abaptisi amɛ lɛ ateŋ mɛi 6 ji ŋshɔkpɔ lɛ nɔ bii. Amɛteŋ mɔ kome kase Biblia mli anɔkwale lɛ klɛŋklɛŋ beni ebo Biblia mli nikasemɔ ni akɛ eŋa feɔ yɛ tsu ni tsa enɔ lɛ mli lɛ toi lɛ. Amrɔ nɛɛ ekɛ eŋa fɛɛ ji Odasefoi ni abaptisi amɛ, ni eji asafoŋ sɔɔlɔ yɛ asafo lɛ mli.

Mumɔŋ Gbɛjianɔtoo lɛ Tsa Nɔ

Yɛ shwane niyeli sɛɛ lɛ, gbɛjianɔtoo kɛha gbi ni ji enyɔ lɛ je shishi. Shikome ekoŋŋ lɛ, mɛi babaoo ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ bafata maŋ lɛ mli nyɛmimɛi hii kɛ yei 32 lɛ kɛ kpeeyalɔi 33 lɛ ahe. Mɛi aaashɛ oha bo gbɛjianɔtoo ní maŋshiɛmɔ ni ji “Bɔ ni Suɔmɔ kɛ Hemɔkɛyeli Yeɔ Je lɛ Nɔ Kunim” lɛ fata he lɛ toi. Yɛ anɔkwale mli lɛ, mɛi ni ba lɛ miina suɔmɔ ni yɔɔ Yehowa webii ateŋ, ni yɔɔ mɛi po ni jɛ maji srɔtoi amli ateŋ lɛ he odaseyeli diɛŋtsɛ.—Yohane 13:35.

Yɛ kpokpaa nɔ kpee be lɛ mli lɛ, kpokpaa nɔkwɛlɔ lɛ kɛ kpokpaa wulu nɔkwɛlɔ lɛ kɛ gbɛgbalɔi sɔɔlɔi lɛ fee kpee krɛdɛɛ ko. Kpeeyalɔi ni ji daa gbɛgbalɔi loo gbɛgbalɔi krɛdɛɛi lɛ bafata gbɛgbalɔi etɛ ni yɔɔ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ ahe. Awo amɛ fɛɛ hewalɛ waa diɛŋtsɛ.

Yɛ jetsɛremɔ nɔ lɛ, nyɛmimɛi hii komɛi ni yɔɔ maŋ lɛ mli ni tsuɔ nii akɛ mɛi ni kɛ gbɔi yasharaa shi lɛ kɛ kpeeyalɔi lɛ yashara shi yɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ. Amɛtee he ko ni atsaa tɛi yɛ ní akɛ tɛi feɔ moai yɛ jɛmɛ, he ko ni lasu gɔji yɔɔ ni ashiɔ akaŋ yɛ jɛmɛ yɛ blema, kɛ yɛ anɔkwale mli lɛ, Anakena ŋshɔnaa ni shia ni hiɛ wuɔfɔ su ni yɔɔ fɛo yɔɔ jɛmɛ, ni ji he ni mɛi ni bato maŋ lɛ shishi lɛ yato shi yɛ lɛ. *

Naagbee hegbɛ ni amɛná akɛ amɛkɛ nyɛmimɛi ni yɔɔ maŋ lɛ mli lɛ aaabɔ lɛ ba yɛ Asafo Woloŋ Nikasemɔ lɛ shishi. Beni akpa nikasemɔ lɛ, Odasefoi ni yɔɔ maŋ lɛ mli lɛ ha amɛgbɔi lɛ maŋ lɛ mli niyenii ko ni gbɔi lɛ ahiɛ kãaa nɔ. Sɛɛ mli lɛ amɛwo amɛ maŋ atadei kɛjo amɛmaŋ joo ko ni yɔɔ fɛo waa. Kpeeyalɔi lɛ kɛ agbɛnɛ hu Rapa Nui nyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ ná nɔmimaa akɛ sɛɛnamɔ ni jɛ mli kɛba lɛ sa mɔdɛŋbɔɔ ni amɛkɛto kpee lɛ he gbɛjianɔ lɛ waa.

Mɛi fɛɛ ni fã gbɛ kɛtee kpee lɛ ná amɛnyɛmimɛi hii kɛ yei ni yɔɔ he ko ni etse ehe banee lɛ ni amɛkɛ amɛ ye otsi ko ni yɔɔ miishɛɛ lɛ he miishɛɛ waa. Ŋshɔkpɔ lɛ nɔ shimɔ batsɔ ta. Amɛbaaya nɔ amɛkai nanemɛi heei kɛ agbɛnɛ hu mumɔŋ hewalɛwoo ni amɛná lɛ be fɛɛ be. Yɛ kɔɔyɔŋ lɛjiadaamɔhe lɛ, nyɛmimɛi ni yɔɔ maŋ lɛ mli lɛ kɛ ŋshɔŋloi aŋoŋoi ni amɛkɛfee kuɛnii wowoo kpeeyalɔi lɛ akuɛ.

Beni kpeeyalɔi lɛ shiɔ lɛ, amɛwo shi akɛ: “Iorana! Iau he hoki mai e Rapa Nui ee,” eshishi ji: “Miyaba ee ei! Maku misɛɛ maba Rapa Nui ekoŋŋ.” Hɛɛ, amɛmiishwe ni amɛku amɛsɛɛ amɛyasara nanemɛi heei ni amɛná kɛ amɛmumɔŋ weku ni yɔɔ Easter Ŋshɔkpɔ ni nɔ yɔɔ srɔto, ni etse ehe banee, ni jɛmɛ yɔɔ miishɛɛ kɛ naakpɛɛ fɛɛ lɛ nɔ lɛ, ni amɛyɔɔ naanyobɔɔ su lɛ!

[Shishigbɛ niŋmai]

^ kk. 4 Kwɛmɔ Awake! ni je kpo yɛ June 22, afi 2000 lɛ ni Yehowa Odasefoi fee lɛ mli.

^ kk. 27 Amagai babaoo ni akɛ tɛi fee yɛ Rano Raraku lasu gɔŋ lɛ yiteŋ. Biɛ ji he ni ajeɔ akaŋshii ni yaa nɔ yɛ mɛi ni miisumɔ ni amɛye nɔ yɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ lɛ ateŋ lɛ shishi yɛ. Bɔ ni ashiɔ akaŋ lɛ ji, akpelekeɔ shi kɛjɛɔ tɛsaa gɔgɔmee lɛ nɔ kɛbaa shikpɔŋ, kɛkɛ lɛ asere kɛtee ŋshɔkpɔi bibii lɛ ateŋ ekome nɔ koni ayakɔ maŋ lɛ mli loofɔlɔ ko wɔlɔ, akuɔ sɛɛ asereɔ kɛbaa ŋshɔkpɔ lɛ diɛŋtsɛ nɔ, ni asáa akɛ wɔlɔ lɛ kwɔɔ tɛsaa gɔgɔmee lɛ ni ejwako.

[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 24]

Odaseyeli yɛ Easter Ŋshɔkpɔ lɛ Nɔ

Aaafee afii enyɔ dani afee kpee ni hiɛ kpaŋ nɔ nɛɛ lɛ, kpokpaa nɔkwɛlɔ ko kɛ eŋa tee ŋshɔkpɔ lɛ nɔ ni amɛná niiashikpamɔi babaoo ni yɔɔ miishɛɛ. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, susumɔ amɛnaa ni kpɛ amɛhe beni nyɛmi yoo ni kɛ amɛ tee amɛwɔɔhe lɛ kɛɛ amɛ akɛ amɛji mɛi ni kɛ lɛ kase Biblia lɛ yɛ Chile wuoyigbɛ aaafee afii 16 ni eho nɛɛ, beni eye kɛjɛ afii 13 kɛyaa lɛ he okwɛ. Sɛɛ mli lɛ, nakai dumɔwu lɛ wo yibii yɛ Rapa Nui.

Amɛná niiashikpamɔ ni yɔɔ miishɛɛ nɛɛ hu: Shwapo ko ni ahɔɔ nibii ni akɛkaiɔ saji yɛ mli lɛ nɔtsɛ ko ŋɔ New World Translation of the Holy Scriptures kɛ Biblia kasemɔ wolo ni ji Nilee Ni Kɛ Mɔ Yaa Naanɔ Wala Mli ní Yehowa Odasefoi ji mɛi ni fee enyɔ lɛ fɛɛ lɛ. Beni amɛku amɛsɛɛ koni amɛyasara lɛ lɛ, ekɛɛ amɛ akɛ enyɛɛɛ ekane nakai Biblia lɛ. Biblia ni amɛshi amɛha lɛ lɛ yɛ France wiemɔ mli, shi jeee Spain wiemɔ mli! Atsu naagba lɛ he nii oya, ni kɛtsɔ yelikɛbuamɔ ni ená kɛjɛ Odasefoi ni yɔɔ maŋ lɛ mli lɛ ŋɔɔ, kɛ yɛ anɔkwale mli lɛ Biblia ko ni yɔɔ lɛ diɛŋtsɛ ewiemɔ mli lɛ nɔ lɛ, eyɔse akɛ asomoaŋ nakai Biblia lɛ shishinumɔ waaa kwraa.

[Shikpɔŋ he mfoniri ni yɔɔ baafa 22]

(Kɛ́ ootao ona bɔ ni saji nɛɛ ji diɛŋtsɛ lɛ, no lɛ kwɛmɔ wolo lɛ mli)

EASTER ŊSHƆKPƆ

CHILE

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 23]

Mɛi ni abaptisi yɛ kpokpaa nɔ kpee lɛ shishi lɛ ateŋ mɛi enyɔ

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 25]

Rano Raraku lasu gɔŋ lɛ afãgbɛ; mfoniri bibioo ni fata he: Ŋa mli aduawa ko ni atsɛɔ lɛ guayaba, ni baa yɛ ŋshɔkpɔ lɛ nɔ