“Hlonga” Ro Tshembeka Ni Ro Tlhariha
“Hlonga” Ro Tshembeka Ni Ro Tlhariha
“Kahle-kahle i mani hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha, leri n’wini wa rona a ri vekeke ehenhla ka va yindlu yakwe?”—MATEWU 24:45.
1, 2. Ha yini swi ri swa nkoka leswaku hi phameriwa swakudya swa moya nkarhi ni nkarhi namuntlha?
HI Ravumbirhi nindzhenga, hi Nisani 11, 33 C.E., vadyondzisiwa va Yesu va n’wi vutise xivutiso lexi nga ni nhlamuselo ya nkoka eka hina namuntlha. Va te: “Xi ta va xihi xikombiso xa vukona bya wena ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo?” Yesu loko a va hlamula u va byele vuprofeta lebyi hlamarisaka. U vulavule hi nkarhi wa mpfilumpfilu wa tinyimpi, tindlala, ku tsekatseka ka misava ni mavabyi. Naswona sweswo a ku ta va ku ri “ku sungula ka switlhavi swa maxangu.” Leswikulu a swa ha ta landzela. Wolowo a wu ta va nchumu wo chavisa!—Matewu 24:3, 7, 8, 15-22; Luka 21:10, 11.
2 Swo tala swa leswi Yesu a swi profeteke swi hetisekile ku sukela hi 1914. “Switlhavi swa maxangu” swi hlasela vanhu hi matimba. Hambiswiritano, Vakreste va ntiyiso a va fanelanga va chava. Yesu u va tshembise leswaku u ta va phamela swakudya leswi akaka emoyeni. Tanihi leswi Yesu a nga le tilweni sweswi, xana a a ta hi nyika njhani swakudya swa moya laha misaveni?
3. I malunghiselelo wahi lawa Yesu a ma endleke leswaku hi ta kuma ‘swakudya hi nkarhi lowu faneleke’?
3 Yesu u nyike nhlamulo ya xivutiso xexo. Loko a ri karhi a vulavula hi vuprofeta byakwe lebyikulu, u vutisile: “Kahle-kahle i mani hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha, leri n’wini wa rona a ri vekeke ehenhla ka va yindlu yakwe, ku va nyika swakudya swa vona hi nkarhi lowu faneleke?” Kutani u te: “Ra tsaka hlonga rero loko n’wini wa rona a fika a nga ta ri kuma ri endla tano! Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, U ta ri veka ehenhla ka hinkwaswo leswi nga swa yena.” (Matewu 24:45-47) Ina, a ku ta va ni “hlonga” leri averiweke ku phamela swakudya swa moya, “hlonga” leri a ri ta va ri tshembekile ri tlhela ri va ro tlhariha. Xana hlonga rero a ku ri munhu wo karhi, vanhu vo karhi lava tlhandlamanaka, kumbe nchumu wo karhi? Tanihi leswi hlonga ro tshembeka ri phamelaka swakudya swa moya leswi lavekaka swinene, hi fanele hi kumisisa nhlamulo ya kona.
Xana I Munhu Un’we Kumbe I Ntlawa?
4. Hi swi tivisa ku yini leswaku “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” a ri nge vi munhu un’we?
4 “Hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” a ri nge vi munhu un’we. Ha yini? Hikuva hlonga leri ri sungule ku phamela swakudya swa moya hi lembe-xidzana ro sungula, naswona hi ku ya hi Yesu, hlonga a ri ta va ra ha endla tano loko N’wini wa rona a fika hi 1914. Sweswo a swi ta vula leswaku munhu yoloye un’we a a ta va a tirhe hi ku tshembeka ku ringana malembe ya 1 900. Hambi ku ri Metusela a nga hanyanga nkarhi wo lehisa sweswo!—Genesa 5:27.
5. Hlamusela leswaku ha yini xiga lexi nge “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” xi nga vuli Mukreste ha un’we.
5 Kutani, xana xiga lexi nge “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” xi nga ha va xi vula Mukreste un’wana ni un’wana? I ntiyiso leswaku Vakreste hinkwavo va fanele va tshembeka va tlhela va tlhariha; kambe, kahle-kahle Yesu a a anakanya hi swilo leswi engetelekeke loko a vulavula hi “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” Hi swi tivisa ku yini sweswo? Hikuva u vule leswaku “loko n’wini wa [hlonga] a fika” a a ta ri veka “ehenhla ka hinkwaswo leswi nga swa yena.” Xana Mukreste un’wana ni un’wana a a ta vekiwa njhani ehenhla ka nchumu wun’wana ni wun’wana—kumbe ehenhla ka “hinkwaswo” leswi nga swa Hosi? Sweswo a swi nga ta koteka!
6. Xana tiko ra Israyele a ri ta tirha tanihi “nandza” kumbe “hlonga” ra Xikwembu hi ndlela yihi?
6 Kutani, makumu lama twalaka lawa hi nga ma fikelelaka i ya leswaku Yesu a a vula ntlawa wa Vakreste loko a ku “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” Xana swa twala ku tirhisa rito leri nge hlonga eka vanhu vo tala? Ina. Malembe ya 700 emahlweni ka Kreste, Yehovha u vule leswaku tiko hinkwaro ra Israyele i “timbhoni ta mina” ni “nandza wa mina loyi ndzi n’wi hlawuleke.” (Esaya 43:10) Xirho xin’wana ni xin’wana xa tiko ra Israyele ku sukela hi 1513 B.C.E., loko ri nyikiwa Nawu wa Muxe, ku fikela hi Pentekosta ya 33 C.E. a xi ri xiphemu xa ntlawa wolowo wa nandza. Vaisrayele vo tala a va nga hlanganyeli hi ku kongoma eku fambiseni ka timhaka ta tiko kumbe eku kongomiseni ka nongonoko wa rona wa mphakelo wa swakudya swa moya. Yehovha u tirhise tihosi, vaavanyisi, vaprofeta, vaprista ni Valevhi leswaku va endla mintirho leyi. Nilokoswiritano, tiko ra Israyele a ri fanele ri yimela vuhosi bya Yehovha ni ku n’wi dzunisa exikarhi ka matiko. Muisrayele un’wana ni un’wana a a fanele a va mbhoni ya Yehovha.—Deteronoma 26:19; Esaya 43:21; Malakiya 2:7; Varhoma 3:1, 2.
“Nandza” A Fularheriwa
7. Ha yini tiko ra khale ra Israyele ri nga ha swi fanelekelanga ku va “nandza” wa Xikwembu?
7 Leswi Israyele a a ri “nandza” wa Xikwembu madzana ya malembe lama hundzeke, xana a a ri hlonga leri Yesu a vulavuleke ha rona? Doo, hikuva lexi vavisaka Israyele wa khale u tikombise a nga tshembeki naswona a nga tlharihanga. Pawulo u katsakanye xiyimo xa kona loko a tshaha marito ya Yehovha lama yaka etikweni rero, a ku: “Vito ra Xikwembu ra sandziwa hikwalaho ka n’wina exikarhi ka matiko.” (Varhoma 2:24) Hakunene, tiko ra Israyele ri kombise ku xandzuka lokukulu ematin’wini hi ku fularhela Yesu, kutani Yehovha a namba a ri fularhela.—Matewu 21:42, 43.
8. Xana “nandza” u hlawuriwe rini leswaku a siva Israyele, naswona a ku ri ehansi ka swiyimo swihi?
8 Ku nga tshembeki ka “nandza” loyi, ku nga Israyele, a swi nga vuli swona leswaku vagandzeri lava tshembekaka a va nge he pfuki va swi kumile swakudya swa moya. Hi Pentekosta ya 33 C.E., endzhaku ka masiku ya 50 Yesu a pfuxiwile, ku chuluriwe moya lowo kwetsima ehenhla ka vadyondzisiwa va kwalomu ka 120 lava a va ri ekamareni ra le henhla le Yerusalema. Hi nkarhi wolowo ku tswariwe tiko lerintshwa. Hilaha ku faneleke, ku tswariwa ka rona ku twarisiwile loko swirho swa rona swi sungula ku byela vaaki va le Yerusalema malunghana ni “swilo leswikulu ngopfu swa Xikwembu” hi xivindzi. (Mintirho 2:11) Hikwalaho, tiko rolero lerintshwa, ku nga tiko ra moya, ri ve “nandza” loyi a a ta twarisa ku vangama ka Yehovha eka matiko a tlhela a phamela swakudya hi nkarhi lowu faneleke. (1 Petro 2:9) A swi fanerile leswi endzhakunyana ri vitaniweke “Israyele wa Xikwembu.”—Vagalatiya 6:16.
9. (a) I vamani lava vumbaka “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha”? (b) I vamani “va yindlu”?
9 Xirho xin’wana ni xin’wana xa “Israyele wa Xikwembu” i Mukreste la tinyiketeleke la nga khuvuriwa a tlhela a totiwa hi moya lowo kwetsima naswona a ri ni ntshembo wo ya hanya etilweni. Hikwalaho, xiga lexi nge “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” xi kombetela eka ntlawa wa vanhu hinkwavo lava totiweke lava nga laha misaveni, lava veke kona ku sukela hi 33 C.E. ku ta fikela sweswi, tanihi leswi Muisrayele un’wana ni un’wana la hanyeke ku sukela hi 1513 B.C.E. ku ta fikela hi Pentekosta ya 33 C.E. a a ri xiphemu xa ntlawa wa nandza wa le mahlweni ka Vukreste. Kambe, xana i vamani “va yindlu,” lava phameriwaka swakudya swa moya hi hlonga rolero? Hi lembe-xidzana ro sungula C.E., Mukreste un’wana ni un’wana a a ri ni ntshembo wo ya etilweni. Hikwalaho, va yindlu na vona a va ri Vakreste lava totiweke, hayi loko va ri ntlawa kambe ha un’we-un’we. Vanhu hinkwavo, ku katsa ni lava a va ri ni vutihlamuleri evandlheni a va fanele va kuma swakudya swa moya eka hlonga rolero.—1 Vakorinto 12:12, 19-27; Vaheveru 5:11-13; 2 Petro 3:15, 16.
‘Rin’wana Ni Rin’wana Ri Nyikiwa Ntirho Wa Rona’
10, 11. Hi swi tivisa ku yini leswaku a hi swirho hinkwaswo swa ntlawa wa hlonga leswi a swi ta kuma swiavelo leswi fanaka?
10 Hambileswi “Israyele wa Xikwembu” a nga ntlawa wa hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha leri nga ni xiavelo lexi ri faneleke ri xi endla, xirho xin’wana ni xin’wana na xona xi ni vutihlamuleri bya xona ha xin’we-xin’we. Marito ya Yesu lama tsariweke eka Marka 13:34 ma yi veka erivaleni mhaka leyi. U te: “Swi fana ni munhu la endzelaka etikweni ra le kule, a siya yindlu yakwe naswona a nyika mahlonga yakwe vulawuri, rin’wana ni rin’wana ntirho wa rona, kutani a lerisa mulanguteri wa nyangwa leswaku a tshama a rindzile.” Kutani xirho xin’wana ni xin’wana xa ntlawa wa hlonga xi nyikiwe xiavelo—ku andzisa swilo swa Kreste swa laha misaveni. Xi endla ntirho lowu hi ku ya hi vuswikoti bya xona ni hi ku ya hi nkarhi lowu wu xi pfumelelaka.—Matewu 25:14, 15.
11 Ku tlula kwalaho, muapostola Petro u byele Vakreste lava totiweke va le nkarhini wa yena a ku: “Hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi leswaku mi tirhelana ha yona tanihi valanguteri lavanene va musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu kombisiwaka hi tindlela to hambana-hambana.” (1 Petro 4:10) Hikwalaho, vanhu volavo lava totiweke va ni vutihlamuleri byo tirhelana va tirhisa tinyiko leti Xikwembu xi va nyikeke tona. Ku tlula kwalaho, marito ya Petro ma kombisa leswaku a hi Vakreste hinkwavo lava a va ta va ni vuswikoti lebyi fanaka, vutihlamuleri lebyi fanaka kumbe malunghelo lama fanaka. Hambiswiritano, xirho xin’wana ni xin’wana xa ntlawa wa hlonga xi nga pfuneta hi ndlela yo karhi eku kuriseni ka tiko ra moya. Njhani?
12. Xana xirho xin’wana ni xin’wana xa ntlawa wa hlonga, hambi i xa xinuna kumbe i xa xisati, a xi ta pfuneta njhani eku kuleni ka ntlawa?
12 Xo sungula, xirho xin’wana ni xin’wana a xi fanele xi va mbhoni ya Yehovha, xi chumayela mahungu lamanene ya Mfumo. (Esaya 43:10-12; Matewu 24:14) Loko a nga si tlhandlukela etilweni, Yesu u lerise vadyondzisiwa va yena vo tshembeka hinkwavo, va xinuna ni va xisati leswaku va va vadyondzisi. U te: “Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima, mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona. Kutani, maswivo, ndzi na n’wina masiku hinkwawo ku fikela emakumu ka mafambiselo ya swilo.”—Matewu 28:19, 20.
13. I lunghelo rihi leri vatotiwa hinkwavo va nga na rona?
13 Loko ku kumiwa vadyondzisiwa lavantshwa, a va fanele va dyondzisiwa hi vukheta ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi Kreste a swi leriseke vadyondzisiwa vakwe. Hi ku famba ka nkarhi, vanhu lava yingiseleke va fanelekele ku dyondzisa van’wana. Swakudya swa moya swi phameriwe vanhu lava a va ta va swirho swa ntlawa wa hlonga ematikweni yo tala. Vakreste hinkwavo lava totiweke, va xinuna ni va xisati, va hlanganyerile eku hetisiseni ka xileriso xa ku endla vadyondzisiwa. (Mintirho 2:17, 18) Ntirho lowu a wu ta ya emahlweni ku sukela hi nkarhi lowu hlonga ri sunguleke ntirho wa rona ha wona ku fikela emakumu ya mafambiselo lawa ya swilo.
14. Xana malunghelo yo dyondzisa evandlheni a ma nyikiwe vamani, naswona vavasati lava tshembekaka lava totiweke a va titwa njhani hi mhaka yoleyo?
14 Vatotiwa lava ha ku khuvuriwaka va ve xiphemu xa hlonga, naswona va hambete va kuma swileriso leswi humaka eka swirho swa vandlha leswi a swi ri ni timfanelo ta Matsalwa to tirha tanihi vakulu, ku nga khathariseki leswaku va dyondzisiwe hi mani. (1 Timotiya 3:1-7; Tito 1:6-9) Hikwalaho vavanuna lava va hlawuriweke va ve ni lunghelo ro pfuneta eku kuriseni ka tiko hi ndlela yo hlawuleka. Vavasati vo tshembeka lava totiweke lava nga Vakreste a va hlundzukisiwanga hi mhaka ya leswaku lava a va averiwe ku dyondzisa evandlheni a ku ri vavanuna lava nga Vakreste ntsena. (1 Vakorinto 14:34, 35) Ku ri na sweswo, va tsakele mpfuno lowu tisiweke hi ku tikarhata ka vavanuna lava a va ri kona evandlheni naswona a va ma tlangela malunghelo lawa va nga na wona tanihi vavasati, lama katsaka ku twarisa mahungu lama tsakisaka eka van’wana. Ninamuntlha vamakwerhu va xisati lava totiweke lava hisekaka va kombisa langutelo leri fanaka ra ku titsongahata, ku nga khathariseki leswaku vakulu lava vekiweke i vatotiwa kumbe a hi vatotiwa.
15. A xi ri xihi xihlovo xin’wana lexikulu xa swakudya swa moya eka lembe-xidzana ro sungula, naswona i vamani lava a va rhangela entirhweni wo phamela swakudya swa kona?
15 Swakudya swa moya swa nkoka leswi a swi phameriwa hi lembe-xidzana ro sungula a ku ri mapapila lama tsariweke hi vaapostola ni hi vadyondzisiwa van’wana lava a va ri valanguteri. Mapapila lawa va ma tsaleke—ngopfu-ngopfu lama kumekaka exikarhi ka tibuku leti huhuteriweke ta 27 leti vumbaka Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki—a ma rhumeriwa emavandlheni naswona a swi kanakanisi leswaku vakulu a va tirhisa wona loko va dyondzisa emavandlheni ya ka vona. Hi ndlela leyi, vayimeri va hlonga a va nga byi honisi vutihlamuleri bya vona byo nyika Vakreste lava tshembekaka swakudya leswinene swa moya. Ntlawa wa hlonga wa lembe-xidzana ro sungula wu xi hetisise hi ku tshembeka xiavelo xa wona.
“Hlonga” Endzhaku Ka Malembe-xidzana Ya 19
16, 17. Ntlawa wa hlonga wu tikombise njhani wu ri lowu tshembekaka eku hetisiseni ka xiavelo xa wona emahlweni ka 1914?
16 Ku vuriwa yini hi namuntlha? Loko vukona bya Yesu byi sungula hi 1914, xana u kume ntlawa wa Vakreste lava totiweke lava a va phamela swakudya hi ku tshembeka hi nkarhi lowu faneleke? Ina u wu kumile. A swi olova ku vona ntlawa lowu hikwalaho ka mihandzu leyinene leyi a wu yi humesa. (Matewu 7:20) Ku sukela hi nkarhi wolowo matimu ma kombise leswaku ntlawa wolowo a wu ri wona hakunene.
17 Loko Yesu a fika, vanhu va kwalomu ka 5 000 va ntlawa wa hlonga a va khomekile va ri karhi va chumayela ntiyiso wa Bibele. Vatirhi va kona a va nga nyawuli, kambe hlonga ri tirhise tindlela to tala ta vutshila leswaku ri twarisa mahungu lamanene. (Matewu 9:38) Hi xikombiso, ku endliwe malunghiselelo ya leswaku ku kandziyisiwa marungula lama vulavulaka hi timhaka ta le Bibeleni eka maphepha-hungu ya kwalomu ka 2 000. Hi ndlela leyi, ntiyiso wa Rito ra Xikwembu wu fikelele vanhu va makume ya magidi hi nkarhi wun’we. Ku engetela kwalaho, ku lunghiseleriwe nongonoko wa tiawara ta nhungu wo kombisa tislaydi ta mivala-vala swin’we ni swifaniso leswi tshukatshukaka. Hikwalaho ka nkombiso lowu lowuntshwa, rungula ra Bibele leri sukelaka eku sunguleni ka Ntumbuluko ku ya fika emakumu ka Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe, ri hundziseriwe eka vanhu lava tlulaka kaye wa timiliyoni ematikweni-nkulu manharhu. Swin’wana leswi a swi tirhisiwa a ku ri minkandziyiso. Hi xikombiso, hi 1914 ku kandziyisiwe kwalomu ka tikopi ta 50-000 ta magazini lowu.
18. Yesu u ri veke rini hlonga leswaku ri langutela swilo swa yena hinkwaswo, naswona ha yini?
18 Ina, loko N’wini a fika u kume hlonga ra yena leri tshembekaka ri wundla va yindlu ya yena ri tlhela ri chumayela mahungu lamanene hi ku tshembeka. Hlonga leri se a ri ri ni vutihlamuleri lebyikulu. Yesu u te: “Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, U ta ri veka ehenhla ka hinkwaswo leswi nga swa yena.” (Matewu 24:47) Yesu u swi endlile sweswo hi 1919, endzhaku ka loko hlonga ri kumiwe ri faneleka loko ri kamberiwile. Kambe, ha yini “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” ri kume vutihlamuleri lebyikulu? Hikuva swilo swa N’wini se a swi tele. Yesu u nyikiwe vuhosi hi 1914.
19. Hlamusela ndlela leyi swilaveko swa moya swa “ntshungu lowukulu” swi khathaleriweke ha yona.
19 I yini swilo leswi N’wini la ha ku vekiwaka a aveleke hlonga ro tshembeka leswaku ri swi langutela? I swilo hinkwaswo swa moya leswi nga swa Yena laha misaveni. Hi xikombiso, endzhaku ka makume mambirhi ya malembe Kreste a vekiwile exiluvelweni hi 1914, ku lemukiwe vukona bya “ntshungu lowukulu” wa “tinyimpfu tin’wana.” (Nhlavutelo 7:9; Yohane 10:16) Vanhu lava a va nga ri swirho leswi totiweke swa “Israyele wa Xikwembu,” kambe a va ri vavanuna ni vavasati lava tshembekaka lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni, lava va rhandzaka Yehovha naswona va lavaka ku n’wi tirhela ku fana ni vatotiwa. Entiyisweni, va byele “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” va ku: “Hi ta famba na n’wina, hikuva hi swi twile leswaku Xikwembu xi na n’wina.” (Zakariya 8:23) Vakreste lava a va ha ku khuvuriwa a va dya swakudya swin’we swa moya ni vatotiwa, naswona mintlawa leyimbirhi yi avelane swakudya sweswo swa moya ku sukela hi nkarhi wolowo. Swirho swa “ntshungu lowukulu” swi ve ni nkateko hakunene!
20. Xana “ntshungu lowukulu” wu hetisise xiphemu xihi eku andziseni ka swilo swa Hosi?
20 Swirho swa “ntshungu lowukulu” swi hlanganyele hi ntsako ni ntlawa wa hlonga lowu totiweke swi chumayela mahungu lamanene. Loko va ri karhi va chumayela, swilo swa laha misaveni swa N’wini swi andzile, leswi endleke leswaku vutihlamuleri bya “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” byi kula. Leswi nhlayo ya lava va lavaka ntiyiso yi kuleke, ku laveke leswaku ku kurisiwa tindhawu to kandziyisela eka tona leswaku ku ta khathaleriwa xilaveko xa minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni. Ku simekiwe tihofisi ta marhavi ta Timbhoni ta Yehovha ematikweni yo tala. Ku rhumeriwe varhumiwa “ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mintirho 1:8) Vanhu lava dzunisaka Xikwembu va andzile va suka kwalomu ka ntlhanu wa magidi wa vatotiwa hi 1914 va ya tlula timiliyoni ta tsevu namuntlha, lava vo tala va vona va nga va “ntshungu lowukulu.” Ina, swilo swa Hosi swi andze ngopfu ku sukela loko yi vekiwe evuhosini hi 1914!
21. I swifaniso swihi swimbirhi leswi hi nga ta swi kambisisa exihlokweni lexi landzelaka?
21 Leswi hinkwaswo swi kombisa leswaku hlonga ri ‘tshembekile ri tlhela ri tlhariha.’ Endzhaku ka loko a vulavule hi “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha,” Yesu u vulavule hi swifaniso swimbirhi leswi kandziyiseke timfanelo teto: xifaniso xa vanhwanyana vo tlhariha ni va swiphukuphuku ni xifaniso xa titalenta. (Matewu 25:1-30) Ina, hi lava ku tiva! Xana swifaniso sweswo swi vula yini eka hina namuntlha? Xivutiso lexi hi ta xi hlamula exihlokweni lexi landzelaka.
U Anakanya Yini?
• I vamani lava vumbaka “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha”?
• I vamani “va yindlu”?
• Hlonga ro tshembeka ri vekiwe rini leswaku ri langutela swilo hinkwaswo swa Hosi, naswona ha yini ri vekiwe hi nkarhi wolowo?
• I vamani lava pfuneteke eku andziseni ka swilo swa Hosi emalembeni ya sweswinyana, naswona va pfunete njhani?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso leswi nga eka tluka 10]
Ntlawa wa hlonga wa lembe-xidzana ro sungula wu endle ntirho wa wona hi ku tshembeka