Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Eksodas

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Eksodas

Tok Blong Jeova i Wan Samting We i Laef

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Eksodas

BUK blong Eksodas i wan tru stori blong ol man Isrel we oli aot long ol man Ijip we oli stap mekem i “strong tumas long olgeta.” (Eksodas 1:13) Mo tu, hem i stori blong wan niufala nesen we i bon. Ol merikel we i mekem yumi sapraes, ol loa we oli hae olgeta, mo wok blong bildim haos tapolen, oli sam long ol samting we yumi intres bigwan long hem. Hemia nao ol samting we buk blong Eksodas i tokbaot.

Moses, we i wan Hibru profet, i raetem Eksodas. Buk ya i tokbaot ol samting we oli hapen long laef blong ol man Isrel blong bitim 145 yia​—i stat long yia 1657 B.K.T., taem we Josef i ded, go kasem taem we oli finis blong wokem haos tapolen long yia 1512 B.K.T. Be, buk blong Eksodas i no tokbaot histri nomo. Hem i wan haf blong tok blong God, mo toktok ya i go long olgeta man long wol. Taswe hem i “wan samting we i laef, mo i stap wok.” (Hibru 4:12) Buk blong Eksodas i gat bigfala mining long yumi tede.

“GOD I STAP HAREM KRAE BLONG OLGETA”

(Eksodas 1:​1–4:31)

Ol smol bubu blong Jekob we oli laef long Ijip oli kam plante, mekem se king i givim oda blong oli mas wok olsem slef blong olgeta. Mo Fero i givim wan narafala oda tu, hemia se oli mas kilim i ded ol pikinini boe blong ol man Isrel. Moses we i gat tri manis nomo i no ded long taem ya, from we gel blong Fero i karemaot hem. Nating se hem i gruap long haos blong king, be taem hem i gat 40 yia, Moses i tekem saed blong ol man Isrel taem hem i kilim i ded wan man Ijip. (Ol Wok 7:​23, 24) From samting ya, Moses i mas ronwe i go long Midian. Long ples ya Midian, Moses i mared mo i laef olsem wan man blong lukaot sipsip. Long merikel ya blong bus we faea i laet long hem, Jeova i givim oda long Moses blong i gobak long Ijip blong lidim ol man Isrel oli gofri. Eron, we i brata blong Moses, i kam man blong toktok blong hem.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

3:1​—?Pris ya Jetro i wanem kaen man? Long taem blong ol olfala we Baebol i tokbaot, ol hed blong ol famle oli wok olsem pris long famle blong olgeta wan. Jetro i hed blong laen ya Midian. Ol man Midian oli kamaot long laen blong Ebraham from ol pikinini we hem i karem wetem Ketura. From samting ya, maet oli save Jeova mo oli wosip long hem.​—Jenesis 25:​1, 2.

4:11​—?Olsem wanem Jeova i ‘mekem man i no save toktok, sora blong man i fas, mo mekem man i blaen’? I tru we wanwan taem Jeova i bin mekem we sam man oli blaen mo oli no save toktok, be hem i no stamba blong ol fasin handikap. (Jenesis 19:11; Luk 1:​20-22, 62-64) Ol samting ya oli kamaot from sin we yumi kasem long Adam. (Job 14:4; Rom 5:12) From we God i letem ol samting ya i stap, taswe hem i talem tok ya se, hem i “mekem” man i no save toktok, sora i fas mo i blaen.

4:16​—?Olsem wanem Moses i “wok olsem wan God” long Eron? God i putumap Moses, taswe Moses i “olsem wan God” long Eron, we bambae i toktok long nem blong Moses.

Ol Lesen Blong Yumi:

1:​7, 14. Jeova i givim paoa long ol man blong hem taem oli stap harem nogud long Ijip. Hem i stap givhan tu long ol Witnes tede we oli kasem ol strong traem.

1:​17-21. Jeova i tingbaot yumi blong “mekem i gud” long yumi.​—Nehemaea 13:31.

3:​7-10. Jeova i kwik blong harem krae blong ol man blong hem.

3:14. Ol plan blong Jeova oli kamtru oltaem. Taswe, yumi trastem Jeova fulwan se bambae hem i mekem ol hop blong yumi we i stanap long Baebol oli kamtru.

4:​10, 13. Nating se God i talem se bambae i sanem wan man blong givhan long Moses, be Moses i askem yet long God blong i sanem wan narafala man blong i toktok long Fero, from we hem i no trastem hem wan blong toktok. Be Jeova i yusum Moses mo i givim waes mo paoa we hem i nidim blong mekem wok ya. Bitim we yumi tingting long wanem we yumi no naf blong mekem, i gud blong dipen long Jeova mo stap tru long wok blong prij mo tij.​—Matiu 24:14; 28:​19, 20.

OL NAMBAWAN MERIKEL WE I MEKEM OLI FRI

(Eksodas 5:​1–15:21)

Moses mo Eron, tufala i kam long fored blong Fero, mo askem hem blong letem ol man Isrel oli gofri blong mekem lafet long Jeova long draeples. Fero i no laekem samting ya nating. Ale Jeova i yusum Moses blong mekem ten bigfala trabol long Ijip. Afta long namba ten trabol ya nomo, Fero i letem ol man Isrel oli gofri. Be i no longtaem biaen, Fero mo ol ami blong hem oli spid i kam biaenem ol man Isrel bakegen. Be Jeova i openem wan rod tru long Red Si, nao ol man blong hem oli sef. Ol man Ijip oli ded taem bigfala solwota ya i kavremap olgeta.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

6:3​—?Long wanem fasin Ebraham, Aesak, mo Jekob, oli no save nem blong God? Ol olfala ya oli yusum nem blong God mo oli save long ol promes blong Jeova. Be oli no save no kasem save long Jeova we i mekem ol promes ya oli kamtru.​—Jenesis 12:​1, 2; 15:​7, 13-16; 26:24; 28:​10-15.

7:1​—?Olsem wanem Moses i ‘olsem wan god long Fero’? God i givim paoa long Moses blong winim Fero. Taswe hem i no nid blong fraet long king ya.

7:22​—?Ol kleva blong ol man Ijip oli karem wota we i no gat blad long weples? Maet oli karem wota we ol man oli bin kasem long Nael Reva, bifo we hem i kam olsem blad. Mo tu, maet oli digim wel long ol sofsof ples klosap long Nael Reva blong oli karem klin wota.​—Eksodas 7:24.

8:​26, 27​—?From wanem Moses i talem se ol man Ijip “bambae oli harem nogud tumas” from sakrefaes we ol man Isrel bambae oli mekem? Ol man Ijip oli wosip long plante defdefren anamol. Tingting ya blong mekem sakrefaes long anamol, i olsem wan strong risen we Moses i yusum blong askem long Fero blong letem ol man Isrel oli gofri blong mekem sakrefaes long Jeova.

12:29​—?Hu olgeta ya we oli ol fasbon? Hemia ol fasbon pikinini ya nomo we oli boe. (Namba 3:​40-51) Fero hem wan i wan fasbon, be hem i no ded. Hem i gat famle blong hem wan. Mekem se i no hed long wanwan famle we i ded, be ol faswan boe long ol famle ya.

12:40​—?Ol man Isrel oli stap hamas yia long Ijip? Ol 430 yia we vas ya i tokbaot hemia taem we ol man Isrel oli stap “long kantri ya Ijip mo long kantri ya Kenan.” (Reference Bible, futnot, NW ) Long 1943 B.K.T. taem Ebraham i gat 75 yia, hem i gokros long Yufretes Reva blong go long Kenan. (Jenesis 12:4) Stat long taem ya gogo kasem taem we Jekob, we i gat 130 yia blong hem, i kasem Ijip, hemia i mekem 215 yia evriwan. (Jenesis 21:5; 25:26; 47:9) Samting ya i min se ol man Isrel oli laef long Ijip blong 215 nara yia bakegen.

15:8​—?Ol wota blong Red Si we i “kam strong” hemia i minim se i olsem strong aes? Hibru veb ya we yumi tanem se “kam strong” i min se wan samting i tik no i kam smol. Long Job 10:​10, oli yusum Hibru tok ya blong tokbaot melek we i kam tik. Taswe wota we i kam strong i no rili minim se i olsem strong aes. Sipos “is win” we Eksodas 14:21 i tokbaot, i bin “blu strong” mo i kolkol i naf blong mekem ol wota ya oli kam aes, i klia se i mas gat sam pruf blong soemaot se ples i kolkol long taem ya. Be from we i no gat wan samting we i stap holem ol wota ya i stap long tufala saed, taswe i luk olsem we oli kam strong, oli kam tik.

Ol Lesen Blong Yumi:

7:​14–12:30. Ol Ten Trabol ya oli no ol aksiden nomo. Moses i talemaot finis wetaem bambae oli hapen mo wanem we bambae i hapen. !I klia we ol ten trabol ya we i hapen i soem se Man ya we i Wokem yumi i bos long wota, san, ol bebet, ol anamol, mo ol man! Mo tu, ol ten trabol ya oli soemaot se God i naf blong sevem ol man blong hem, mo kilim i ded ol enemi blong hem.

11:2; 12:36. Oltaem Jeova i blesem ol man blong hem. Hem i meksua se ol man Isrel oli kasem pei from ol had wok we oli mekem long Ijip. Oli no go long kantri ya Ijip olsem ol presina blong wo, be olsem ol fri man.

14:30. Yumi trastem Jeova blong i sevem yumi long ‘bigfala trabol we bambae i kam long fiuja.’​—Matiu 24:​20-22; Revelesen 7:​9, 14.

JEOVA I WOKEM PLAN BLONG MEKEM WAN TIOKRATIK NESEN

(Eksodas 15:​22–40:38)

Long namba tri manis afta we oli aot long Ijip, ol man Isrel oli kamp klosap long Hil blong Sinae. Long ples ya oli mekem wan kontrak wetem Jeova blong kam wan tiokratik nesen, we i minim wan nesen we hem nomo i rul long hem, mo oli kasem Tenkomanmen mo ol narafala loa. Moses i stap 40 dei antap long hil ya blong kasem ol tijing long saed blong tru wosip mo olsem wanem blong wokem haos tapolen blong Jeova we oli save muvum i go long olgeta ples we bambae oli go long hem. Be taem ol man Isrel oli stap wet long Moses, oli wokem buluk long gol mo oli wosip long hem. Taem Moses i kam daon long hil, hem i luk wanem we oli mekem mo hem i kros tumas, ale hem i smasem tufala flat ston we God i givim. Afta we Moses i givim panis we i stret long ol man Isrel we oli nogud, hem i go antap long hil ya bakegen blong karem tu narafala flat ston bakegen. Taem Moses i kam bak, oli stat nao blong wokem haos tapolen. Long en blong faswan yia we ol man Isrel oli fri, naesfala haos tapolen ya mo olting we oli stap insaed long hem, oli finis, afta nao Jeova i fulumap haos ya wetem glori.

Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol:

20:5​—?Olsem wanem Jeova i talem se bambae “mi mi stap panisim olgeta, wetem ol pikinini blong olgeta, mo ol smol bubu blong olgeta, go kasem ol seken smol bubu blong olgeta, mo ol namba tri smol bubu blong olgeta”? Taem wan man i kam bigman, oli jajem hem folem fasin mo tingting we hem wan i gat. Be taem nesen blong ol man Isrel oli wosip long ol giaman god, i mekem we ol smol bubu blong olgeta oli safa bigwan from ol samting ya. Mo tu, sam long ol man Isrel we oli stap tru long God oli harem nogud, from we nesen ya i no folem ol loa blong God, mekem se i hadwok blong stap tru long God.

23:19; 34:26​—?Wanem mining blong oda ya blong no kukum wan yang sipsip no wan yang nani long melek blong mama blong hem? Blong kukum wan yang nani no narafala anamol long melek blong mama blong hem i wan hiten bilif, we oli ting se i blong pulum ren i kam. Mo tu, from we melek blong mama i blong fidim yangfala blong hem, taswe blong kukum yang sipsip long fasin ya i wan nogud samting. Taswe loa ya i givhan long ol man blong God blong oli gat fasin kaen.

23:​20-23​—?Hu ya enjel we oli tokbaot long ples ya, mo, olsem wanem ‘hem i kam long nem blong Jeova’? I klia se enjel ya hemia Jisas taem hem i laef long heven. Hem i stap lidim ol man Isrel taem oli stap go long Promes Lan. (1 Korin 10:​1-4) Jisas ‘i kam long nem blong Jeova,’ from we hem i stamba man we i holemtaet mo i leftemap nem blong Papa blong hem.

32:​1-8, 25-35​—?From wanem Eron i no kasem panis, taem hem i wokem buluk ya long gol? Eron i no agri fulwan long wosip ya long giaman god. Biaen, i luk olsem se hem i joen wetem ol Livaet blong sapotem God mo agens long ol man we oli agensem Moses. Afta we oli kilim i ded ol man we oli mekem rong, Moses i talem bakegen long ol man ya se oli sin bigwan, i minim se i gat sam narafala man tu we Jeova i fogivim olgeta olsem i mekem long Eron.

33:​11, 20​—?Olsem wanem God i tok long Moses “olsem we man i stap toktok long fren blong hem nomo”? Tok ya i minim olsem we tu man oli stap storian tugeta. Moses i storian long Jeova mo i kasem ol tijing we i kamaot long Jeova, tru long man we i wok long nem blong Jeova. Be Moses i no luk Jeova, from we ‘sipos wan man i luk fes blong God, man ya bambae i ded.’ Yes, Jeova i no tok stret long Moses. Galesia 3:19 i talem se, “taem loa i kam, i gat ol enjel oli kam givim long Moses, blong hem i karem i kam givim long olgeta man.”

Ol Lesen Blong Yumi:

15:25; 16:12. Jeova i stap givim olting we ol man blong hem oli nidim.

18:21. Ol man we oli jusum blong wok insaed long Kongregesen, oli mas ol man we i naf gud, oli mas fraetgud long God, oli mas man we ol narafala Kristin oli save trastem olgeta, mo oli no man blong tingbaot olgeta nomo.

20:​1–23:33. Jeova i givim ol Loa we oli hae olgeta. Taem ol man Isrel oli obei long ol loa ya, oli save wosipim hem long fasin we i stret mo wetem glad. Jeova i gat wan tiokratik ogenaesesen tede. Sipos yumi wok wetem ogenaesesen ya, yumi save glad mo harem sef.

Stret Mining Long Yumi Tede

?Buk blong Eksodas i soemaot wanem long saed blong Jeova? Buk ya i soemaot se Jeova i Man we i stap givim olgeta samting we yumi nidim, mo i Man blong Sevem yumi we i bitim ol narafala man, mo hem i Man we i mekem ol stamba tingting blong hem oli kamtru. Hem i God we i wokem ol plan blong Tiokratik rul.

Taem yu yu rere long Baebol riding blong Tiokratik Skul, bambae yu lanem plante dip save long buk ya Eksodas. Taem yu tingbaot haf ya “Ansa Blong Sam Kwestin Long Saed Blong Baebol,” bambae yu kasem dip save long sam vas long Baebol. Ol toktok aninit long haf ya “Lesen Blong Yumi” bambae i givhan long yumi olsem wanem yumi save kasem gud samting from Baebol riding evri wik.

[Tok blong pija long pej 24]

Jeova i givim oda long man ya we i gat tingtingdaon, hemia Moses, blong i lidim ol man Isrel oli gofri

[Tok blong pija long pej 25]

Ten Trabol we i hapen, i soem se Man we i wokem yumi i bos long wota, san, ol bebet, ol anamol mo ol man

[Tok blong pija long pej 26]

Tru long Moses, Jeova i wokem wan plan blong mekem ol man Isrel oli kam wan tiokratik nesen