Пьрсед Хԝәндәвана

Гәло Шәʹдед Йаһоԝа дькарьн фьраксийед хунейә бьчʹук бьдьнә хәбате?

Щаба ве пьрсе, жь нәшьркьрьна 15 Һʹәзиране, сала 2 000 һатийә һьлдане.

Щаба сәрәкә әԝ ә, ԝәки Шәʹдед Йаһоԝа ԛәбул накьн кӧ хуне бәри бәдәна ԝан дьн. Әм баԝәр ьн, ԝәки ԛануна Хԝәде дәрһәԛа хуне зәлал ә у гәрәке ль гора ньһерʹандьна мәрийа нәйе гӧһастьне. Ле жь бо ве йәке кӧ иро ида дькарьн хуне сәр чар компонента пʹарәвәкьн, пьрсед тʹәзә пешда тен. Гава Мәсиһи метода ԛәнщкьрьне дьжберә, әԝ гәрәке нә тʹәне дәрһәԛа кʹара хԝә бьфькьрә, ле бәри әʹԝльн ньһерʹандьна Хԝәде һьлдә һʹәсаб. Әԝ ӧса жи гәрәке бьфькьрә кӧ бьжартьна ԝи ча дькарә һʹӧкӧм бә сәр һәләԛәтийа ԝи тʹәви Хԝәдайе Һьмзор.

Пьрсед сәрәкә һеса нә. Информасийа кӧ сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз, тʹәрихийе у медисинайе йә али мә дькә щабед ԝан пьрса пебьһʹәсьн.

Йаһоԝа Хԝәде готә Нӧһ пʹехәмбәр, ԝәки хун мәхсус ә у гәрәке һьндава ԝеда ча бьн (Дәстпебун 9:3, 4). Ԝәʹдә шунда, Хԝәде ԛанунед ӧса да Исраелийа, кʹижанада пирозийа хуне дьһатә кʹьфше: «Һәгәр йәки жь мала Исраел, йан жи хәрибәки . . . хуна һʹәйԝанәки бьхԝә, әзе бәре хԝә бьдьмә әԝ кәсе хунхԝар». Һәрге Исраелики ԛануна Хԝәде бьтʹәрʹьбанда, әԝ бона мәрьвед дьн дьбу мәсәләкә хьраб. Ләма жи Хԝәде сәрда зедә кьр: «Ԝи жь нава щьмәʹта ԝи ӧнда кьм» (Ԛануна Кʹаһинтийе 17:10). Паше жи шанди у рʹуспи, чахе Оршәлимеда щьвийан, сафи кьрьн кӧ дури хуне бьн. Тʹәрʹьбандьна ве ԛануне гӧне ӧса гьран дьһатә һʹәсабе, ча пʹутпʹарьсти у бенамуси (Кʹаред Шандийа 15:28, 29).

Мәсиһийед ԝан чаха, ча фәʹм дькьрьн ԛануна кӧ дьгот, «дури» хуне бьн? Ԝана нә хуна тʹәзә вәдьхԝарьн, нә жи хуна мәйайи дьхԝарьн. Ԝана нә жи гоште ԝи һәйԝани дьхԝарьн, хуна кʹижани бәри әʹрде нәдабун. Ԝана нә жи хԝарьна ӧса дьхԝар, кʹижан жь хуне дьһатә чекьрьне. Һʹәму щурʹә хәбьтандьна хуне кӧ мә жоре гот, дьһатә һʹәсабе тʹәрʹьбандьна ԛануна Хԝәде (1 Самуйел 14:32, 33).

Чаԝа жь ньвисаред Тертуллиан (ԛьрʹна дӧда у сьсийа Д.М.) те кʹьфше, ԝәки гәләк мәрьва хәбьтандьна хуне хԝарьнеда, һʹәсаб нәдькьрьн тьштәки нәрʹаст. Чахе Мәсиһи дьһатьнә нәһәԛкьрьне кӧ йан чь хуне вәдьхԝьн, Тертуллиан сәва кӧ рʹастийе әʹйан кә дәрһәԛа ԝан бәрәка ньвиси, кʹижана кӧ ԝәʹде пәймангьредане бь вәхԝарьна гӧлмәкә хуне, пәйман дәстур дькьрьн. Әԝи ӧса жи гьли дькьр, дәрһәԛа ԝан мәрийа, йед кӧ «ԝәʹде листькед гладиаторе бь тьмайи хуна ԛачахед тʹәзәкӧшти вәдьхԝарьн . . . сәва кӧ жь епилепсийайе ԛәнщ бьн».

Бона Мәсиһийа ԛәйдед ӧса ԛәдәхәкьри бун (һәрге жи Рʹомайа һʹәсаб дькьрьн кӧ хун бона сьһʹәт-ԛәԝате баш ә). Тертуллиан ньвиси: «Мәсиһи һәла һе хуна һʹәйԝана жи нахԝьн». Рʹомайа пе хԝарьнед жь хуне чекьри, амьнйа Мәсиһийа дьщерʹьбандьн. Тертуллиан бәрдәԝам дькә: «Ча һун дькарьн ԝе йәке баԝәр бькьн, ԝәки [Мәсиһи] йед кӧ хуна һʹәйԝана инкʹар дькьн, һʹьзрәт ьн хуна мәрьва бьхԝьн?»

Рʹожа иройин, гава һʹәким дьбежьн кӧ гәрәке хуне бәри хԝә дьн ԝәки ԛәнщ бьн, һʹәчʹи зәʹф мәрьв һʹәсаб накьн ԝәки бь ԝе йәке амьнийа ԝанә һьндава Хԝәде те щерʹьбандьне. Һәмьки, Шәʹдед Йаһоԝа жийине ԛимәт дькьн, ле әԝана ӧса жи дьхԝазьн ԛануна Йаһоԝа Хԝәдейә дәрһәԛа хуне нәтʹәрʹьбиньн. Гәло ль гора методед ԛәнщкьрьнейә иройин, әв йәк чь те һʹәсабе?

Паши Шәрʹе Һʹәмдьнйайейә II хунбәрдан медисинайеда гәләк бәла бу. Ле Шәʹдед Йаһоԝа фәʹм кьрьн, ԝәки әв йәк мьԛабьли ԛануна Хԝәде йә. Һʹәта рʹожа иройин жи ньһерʹандьна ԝан нәһатийә гӧһастьне. Ԝәʹдә шунда медисина дьһа пешда чу у ньһа ида нә кӧ хуне бь тʹәмами, ле пʹаред ԝе бәри мәрьва дьдьн: 1) еритросит; 2) лейкосит; 3) тромбосит; 4) плазма (шьжу), демәк пʹара ави. Һʹәким дькарә ль гора сьһʹәт-ԛәԝата мәрьве нәхԝәш сафи кә кӧ кʹижан пʹара хуне лазьм ә бәри ԝи дьн: еритросит, лейкосит, тромбосит йан плазмайе. Әв йәк кӧ хун сәр пʹаред сәрәкә пʹарәвәдьбә, мәщале дьдә һʹәкима кӧ һьнә хун бона епʹещә нәхԝәша бьдьнә хәбате. Шәʹдед Йаһоԝа баԝәр ьн, ԝәки бәридайина хуне бь тʹәмами йан жи йәк жь чар пʹаред ԝейә сәрәкә, мьԛабьли ԛануна Хԝәде йә. Әм ӧса жи дькарьн бежьн, ԝәки әԝ ньһерʹандьна ԝанә кӧ сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз ә, сьһʹәт-ԛәԝата ԝан дьпарезә, мәсәлә жь нәхԝәшийед ӧса ча һепатит (нәхԝәшийа щәгәре) у нәхԝәшийа AIDS (СПИД).

Хун пʹарәвәдьбә нә кӧ тʹәне сәр пʹаред сәрәкә, ле ӧса жи сәр пʹаред дьһа бьчʹук, кӧ нав дькьн фьраксийа. Жь бо ԝе йәке һьнә пьрс пешда тен. Гәло әв фьраксийа ча тенә хәбьтандьне? Мәсиһи гәрәке чь һьлдьн һʹәсаб, гава сафи дькьн ԝан фьраксийа бьдьнә хәбате йан на?

Хун гәләк чәтьн һатийә чекьрьне. Мәсәлә плазмайеда, кӧ 90 сәләфе ве ав ә, гәләк һормон, хԝейа нәорганики, әнзим, демәк макромоләкӧлед протәини һәнә, у әләмәнтед хӧрдәмәни, мәсәлә минерал у шәкьр. Хенщи ԝе йәке плазмеда протеинед ӧса һәнә ча албумин, факторед тирбуна хуне, у дьжбәдән кӧ али бәдәна мә дькьн, ԝәки жь нәхԝәшийа ԛәнщ бьн. Жь плазме гәләк протеин дәрдьхьн, кʹижан кӧ зәʹф керһати нә. Мәсәлә фактора хунтирбунейә VIII, кӧ бона ԛәнщкьрьна һемофилийе дьдьнә хәбате, демәк бона нәхԝәшед кӧ хуна ԝан найе мәйандьне. Мәсәлә бона ԛәнщкьрьна һьнә нәхԝәшийа, һʹәким дькарьн кʹьфш кьн инийексийед гама-глобулине, йе кӧ жь плазма ԝан мәрийа һьлдьдьн, имунитета кʹижана кӧ һьндава ве нәхԝәшийе ԛәԝи йә. Плазмеда протеинед дьн жи һәнә, кʹижан кӧ медисинайеда дьдьнә хәбате. Мәсәлед жоре ньвисар, дьдьнә кʹьфше кӧ жь компонента хунейә сәрәкә, демәк жь плазме, дькарьн гәләк фьраксийед бьчʹук бьстиньн. *

Щурʹә-щурʹә фьраксийед хуне, демәк компонентед ԝейә бьчʹук, нә кӧ тʹәне жь плазмайе дьстиньн, ле ӧса жи жь пʹаред хунейә дьн (жь еритросита, лейкосита, тромбосита). Мәсәлә, жь лейкосита һьлдьдьн интәрфәрона у интәрләйкина, йед кӧ дьдьнә хәбате бона ԛәнщкьрьна вирусед инфексийайи у кʹансәре. Жь тромбосита дьстиньн факторед кӧ бьрина зу ԛәнщ дькьн. Һьм жи бона чекьрьна һьнә дәрманед тʹәзә, компонентед хунейә дьһа бьчʹук дьдьнә хәбате (серида ӧса дькьрьн). Ԛәнщкьрьна бь ԝан дәрмана, найе һʹәсабе кӧ пʹаред хунейә сәрәкә бәри мәрьв дьдьн, ле пʹаред ԝейә бьчʹук, демәк фьраксийа. Гәло Мәсиһи дькарә ԝан фьраксийа бона ԛәнщкьрьна хԝә бьдә хәбате? Щаба ве пьрсе әм нькарьн бьдьн. Кʹьтеба Пирозда дәрһәԛа ве пьрсе тʹӧ рʹебәрийа конкрет тʹӧнә, ләма жи Мәсиһи гәрәке хԝәха рʹьнд бьфькьрә у сафикьрьна ӧса бькә, кӧ исафа ԝи бәр Хԝәде тʹәмьз бә.

Һьнә мәрьв инкʹар дькьн бьдьнә хәбате һʹәму щурʹә дәрман, кӧ жь хуне һатьнә чекьрьне (һәла һе жь фьраксийа жи, йед кӧ сәр ԝәʹдәки имунитете ԛәԝи дькьн). Әԝана тʹәмийа Хԝәде, кӧ дури хуне бьн, ӧса фәʹм дькьн. Әԝана сафикьрьна хԝә һʹимли дькьн сәр ԛануна Хԝәде, кӧ дьготә Исраелийа, ԝәки хуна кӧ жь бәдәне дәрте, бьрʹежьн «сәр әʹрде» (Ԛануна Дӧщари 12:22-24). Гәло әв ԛанун ве дәрәщева гьредайи йә? Шьхӧл ԝе йәкеда нә кӧ мәсәлә, сәва чекьрьна гамо-глобулине, демәк факторед тирбуна хуне у дәрманед дьн, йед кӧ сәр һʹиме хуне нә, гәрәке хуне тʹоп кьн у сәр бьхәбьтьн. Жь бо ве йәке һьнә Мәсиһи дьфькьрьн кӧ ԛәбулкьрьна ԝан дәрмана мина ԝе йәке йә, ча хуне бь тʹәмами йан йәк жь чар пʹаред ԝейә сәрәкә, бәри хԝә дьн. Ләма жи әм гәрәке ԛәдьре сафикьрьна ԝан Мәсиһийа бьгьрьн.

Һьнә Мәсиһи жи щурʹәки майин дьфькьрьн. Әԝана жи бәридайина хунейә бь тʹәмами, йан жи еритросита, лейкосита, тромбосита у плазмайе, ԛәбул накьн. Ле әԝана дькарьн ԛайил бьн дәрманед ӧса бьдьнә хәбате, кӧ жь фьраксийед бьчʹук һатьнә чекьрьне. Ле һәла һе ве дәрәщеда жи ньһерʹандьна Мәсиһийа дькарә жь һәв щӧдә бә. Кәсәк дькарә ԛайил бә гама-глобулине хԝә хә, ле инкʹар кә ԝан дәрмана хԝә хә, кʹижан кӧ жь еритросита у лейкосита һатьнә чекьрьне. Ле гәло Мәсиһийед кӧ ԛайил дьбьн фьраксийед хуне бьдьнә хәбате, бь чь рʹебәри дьбьн?

Журнала «Бьрща Ԛәрәԝьлийеда», йа 1 Һʹәзиране, сала 1990, пʹара «Пьрсед Хԝәндәвана», дьһатә готьне, ԝәки протеинед (фьраксийа) жь плазме йа хуна кʹӧлфәта һʹәмлә дькʹәвә нав хуна зарʹа зьке ԝеда, щәм кʹижане кӧ система гәрʹа хунейә башԛә һәйә. Ӧса имуноглобулин жь де дәрбази зарʹа ԝе дьбә у имунитета зарʹе ԛәԝи дькә. Хенщи ԝе йәке, чахе хуна зарʹеда еритросит гәрʹа хԝәйә тʹәбийәти хьлаз дькьн, пʹаред ԝан кӧ оксижене дәрбаз дькьн, тенә гӧһастьне. Һьнә жь ԝан еритросита дьбьнә билирубин, кʹижан кӧ дәрбази бәдәна де дьбьн у тʹәви әʹдәба ԝе жь ԝе дәртен. Жь бо ԝе йәке кӧ фьраксийед хуне жь бәдәнәке бь тʹәбийәти дәрбази бәдәна дьн дьбьн, һьнә Мәсиһи ԛайил дьбьн бона ԛәнщкьрьне фьраксийед хуне бьдьнә хәбате, кʹижан кӧ жь плазмайе йан жи жь шанед хуне дәрдьхьн.

Ньһерʹандьн у сафикьрьна Мәсиһийа дәрһәԛа ве пьрсе, жь һәв щӧдә дьбьн, чьмки әв йәк исафа ԝанва гьредайи йә. Ле әв те һʹәсабе, кӧ әв пьрсәкә фәрз нинә? На. Әв пьрсәкә гәләк фәрз ә. Жь шеԝьркьрьна мә әм пеһʹәсийан, ԝәки Шәʹдед Йаһоԝа инкʹар дькьн хуне бь тʹәмами у пʹаред ԝейә сәрәкә бәри хԝә дьн. Кʹьтеба Пироз тʹәмийе дьдә Мәсиһийа, ԝәки «дури ԛӧрбанед пʹута, хуне, . . . у бенамусийе бьн» (Кʹаред Шандийа 15:29). Чахе пьрса дәрһәԛа бәридана фьраксийед пʹарәкә хунейә сәрәкә пешда те, һьнге һәр Мәсиһи, гәрәке кʹур бьфькьрә у бь дӧакьрьне хԝәха сафикьрьне бькә.

Гәләк мәрьв һʹәму щурʹә методед ԛәнщкьрьне ԛәбул дькьн, сәва кӧ дәрберʹа аликʹарийе бьстиньн. Әԝана ԛайил дьбьн һәла һе сәр методед ԛәнщкьрьнейә ӧса жи, кʹижан кӧ дькарьн зийане бьдьнә сьһʹәт-ԛәԝата ԝан. Һәма әве йәке әм дькарьн бежьн дәрһәԛа хәбьтандьна хуне. Мәсиһийед дьлсах һәр тьшти һьлдьдьнә һʹәсаб, нә кӧ тʹәне дәрһәԛа сьһʹәт-ԛәԝата хԝә дьфькьрьн. Шәʹдед Йаһоԝа щәфе дохдьра гәләк ԛимәт дькьн, кӧ бь методед һәри баш мәрьва ԛәнщ дькьн. Диса жи әԝана һьлдьдьн һʹәсаб нә кӧ тʹәне кʹара методәкә ԛәнщкьрьне, ле ӧса жи зийана кӧ әв метод дькарә бинә. Ле чахе пьрс дәрһәԛа хәбьтандьна дәрманед жь хуне чекьри, пешда те, һьнге бона ԝан гәләк фәрз ә, ԝәки сафикьрьна ԝан бәр чʹәʹве Хԝәде рʹаст бә у һәләԛәтийа ԝан тʹәви Жийиндаре ԝан хьраб нәбә (Зәбур 36:9).

Бәхтәԝар ә әԝ Мәсиһи, кӧ мина зәбурбеж дькарә ԝан гьлийа бежә: «Чьмки Хӧдан Хԝәде тәʹв у мәртʹал ә. Хӧдан кʹәрәм у рʹумәте дьдә. Әԝ тʹӧ ԛәнщийе жь сәр ԝан набьрʹә, кʹижан кӧ дьжин беләкʹә. . . . хԝәзи ль ԝи мәрьви, кӧ гӧмана ԝи ль сәр Тә йә»! (Зәбур 84:11, 12)

[Спартьн]

[Чаргошә]

ПЬРСЕД КӦ ДЬКАРЬН БЬДЬНӘ ДОХДЬРА

Һәрге һун гәрәке операсийайе бькьн йан жи бь методәкә ӧса бенә ԛәнщкьрьне, кʹижанеда пʹарәкә хуне те хәбьтандьне, жь дохдьра бьпьрсьн:

Гәло һʹәму дохдьр, йед кӧ ԝе мьн ԛәнщ кьн, заньн ԝәки әз ча Шәʹде Йаһоԝа дьхԝазьм кӧ чь жи һәбә хуне бәри мьн нәдьн (нә хуна бь тʹәмами, нә жи еритросит, тромбосит, лейкосит у плазма)?

Һәрге нава дәрманәкида пʹаред лейкосита, еритросита, тромбосита йан плазмайе һәнә, һьнге жь дохдьра бьпьрсьн:

Бона чекьрьна ви дәрмани, йәк жь чар компонентед хунейә сәрәкә һатьнә хәбьтандьне? Һәрге әре, мьне бьхԝәста пебьһʹәсийама кӧ әв конкрет чь компонент ә?

Әв дәрмане кӧ жь хуне чекьри йә, дохдьр ԝе чьԛаси мьнрʹа кʹьфш кә у чь щурʹәйи әԝ ԝе бькʹәвә бәдәна мьн?

Һәрге исафа мьн изьне бьдә мьн, кӧ ԛәнщкьрьна бь ве фьраксийайе ԛәбул кьм, һьнге әз чь зийане дькарьм бьстиньм?

Һәрге исафа мьн наһелә әве фьраксийайе бьдьмә хәбате, кʹижан методед ԛәнщкьрьнейә дьн әз дькарьм дәԝсе бьстиньм?

Әз дьхԝазьм дәрһәԛа ве пьрсе кʹур бьфькьрьм. Кʹәнге әз гәрәке щаба хԝә бьдьм кӧ әз ԛайил ьм йан на?