Go na content

Go na table of contents

Mi de koloku aladi sari sani miti mi

Mi de koloku aladi sari sani miti mi

Ondrofenitori

Mi de koloku aladi sari sani miti mi

SOLEKI FA AUDREY HYDE FRUTERI

Sowan 63 yari kaba mi de na ini a furuten diniwroko èn fu den 63 yari dati, mi wroko 59 yari langa na a edekantoro fu Yehovah Kotoigi. Te mi e prakseri a heri pisi ten dati, dan mi kan taki dati mi ben abi wan koloku libi. A no de fu taki, dati a hati mi fu si fa kanker pina a fosi masra fu mi teleki a dede, èn fa a di fu tu masra fu mi pina fu na ogri-ati siki Alzheimer. Ma meki mi fruteri yu san yepi mi fu tan koloku aladi den sortu rampu disi miti mi.

NA INI mi yongu yari mi ben e libi na wan presi pe wi ben prani gron èn kweki meti. A presi disi ben de krosibei fu a pikin foto Haxtun na den bigi weigron na noord-owstusei fu Colorado, krosibei fu Nebraska. Mi ben de a di fu feifi fu den siksi pikin fu Orille nanga Nina Mock. Russell, Wayne, Clara, nanga Ardis gebore na mindri den yari 1913 nanga 1920, èn mi gebore na ini 1921. Curtis ben gebore na ini 1925.

Na ini 1913, mi mama ben tron wan Bijbel Ondrosukuman, soleki fa sma ben sabi Yehovah Kotoigi na a ten dati. Te fu kaba den tra memre fu wi osofamiri tron Kotoigi tu.

Wan bun libi na den weigron

Mi papa ben de wan man di ben lobi du nyun sani. Wi ben abi faya na ini ala den oso di ben de na tapu a dyari fu wi, wan sani di wan tu sma nomo ben abi na ini a ten dati. Wi ben abi ala den sani sosrefi di yu kan feni na wan presi pe sma e prani gron èn e kweki meti. Wi ben abi eksi fu wi eigi oso-fowru, merki, botro nanga tra sani di wi ben e meki nanga merki fu wi eigi kaw. Wi ben e gebroiki asi fu plugu a gron fu wi èn wi ben e prani aardbei, patata, tarwe, nanga karu.

Mi papa ben feni taki ala den pikin fu en ben musu leri wroko tranga. Srefi bifo mi bigin go na skoro, mi leri fu wroko gron. Mi e memre den waran dei fu a yari ete, pe mi ben e wroko na ini a faya son, fu tyapu grasi na ini a dyari fu wi. Na den momenti dati mi ben e aksi misrefi: ’O ten mi o kaba a wroko disi?’ Sweti ben e lon na mi heri skin, èn wasiwasi ben e sutu mi. Son leisi mi ben e firi sari gi misrefi fu di tra yongusma no ben abi fu wroko so tranga leki wi. Ma toku a de so, taki te mi e prakseri mi yongu yari, dan mi de nanga tangi na ati taki wi kon sabi san na wroko.

Ibriwan fu wi ben abi wan spesrutu wroko fu du. Ardis ben man merki den kaw moro bun leki mi, èn fu dati ede mi ben musu krabu a pupe fu den asi puru na ini a pen. Toku wi ben e meki prisiri sosrefi, èn wi ben e prei nanga makandra. Mi nanga Ardis ben e prei wan sortu slagbal makandra nanga tra sma fu a birti fu wi.

Te neti ben e fadon tapu den bigi opo wei, dan a loktu ben moi srefisrefi. Den dusundusun stari ben e memre mi na wi Mekiman, Yehovah Gado. Srefi di mi ben de wan pikin ete, mi ben gwenti fu prakseri Psalm 147:4, pe skrifi: „A [Yehovah] e teri omeni stari de; a e kari den alamala na den nen.” Na furu fu den moi neti dati, a dagu fu wi, di wi ben e kari Judge, ben e kon didon na mi sei èn a ben e poti en ede na tapu mi bowtu. Te bakadina, mi ben lobi sidon na balkon na fesi sei fu na oso, fu luku fa a winti ben e wai abra a moi grun tarwe di ben e gro na ini den gron fu wi, èn na ini a leti fu a son a ben gersi leki den gron disi ben abi wan solfru kloru.

A tumusi bun eksempre fu mi mama

Mi mama ben de wan uma di ben lobi en osofamiri srefisrefi, èn a ben e sorgu bun gi wi. Ala ten mi papa ben de leki na ede fu na osofamiri, èn mi mama ben leri wi fu abi lespeki gi en. Na ini 1939 a ben tron wan Kotoigi fu Yehovah tu. Wi papa ben e meki wi wroko tranga, èn a no ben e pori wi, ma toku wi ben sabi taki a ben lobi wi. Furu tron te snew ben e fadon na ini a kowru pisi ten fu a yari, dan a ben e teki wan tu asi èn a ben e meki den asi hari wi na ini wan sortu wagi di ben kan grati pasa na tapu na ijs. Wi ben lobi fa a moi weti snew ben e brenki!

Ma toku a ben de mi mama di leri wi fu kon lobi Gado, èn di meki taki wi kon abi lespeki gi Bijbel. Wi leri taki a nen fu Gado na Yehovah, èn taki na En e gi wi libi (Psalm 36:9; 83:18). Wi leri sosrefi taki Yehovah gi wi tirilin, no fu pori wi prisiri, ma fu tyari wini kon gi wi (Yesaya 48:17). Mi mama ben e tan memre wi taki wi abi wan spesrutu wroko fu du. Wi leri taki Yesus ben taigi den bakaman fu en: „A bun nyunsu disi fu a kownukondre o preiki gi ala sma na heri grontapu, so taki ala kondre kan yere dati, èn dan a kaba o kon.”—Mateyus 24:14.

Te mi ben e komoto na skoro, di mi ben pikin, dan mi ben abi a gwenti fu go luku pe mi mama de te a no ben de na ini na oso. Wan leisi, di mi ben abi siksi noso seibi yari, dan mi go feni en na ini a maksin. Ne alen bigin kon bun tranga. Di wi ben de na a sodro fu a maksin pe wi ben e kibri drei grasi, dan mi aksi mi mama efu Gado ben e tyari ete wan Frudu kon. A gi mi a dyaranti taki Gado ben pramisi taki noiti moro a ben o pori grontapu nanga wan frudu. Mi e memre sosrefi omeni leisi mi lon go kibri na ini wan kamra di ben meki na ondro gron, fu di hebi draiwinti ben e pasa na ini a kontren fu wi son leisi.

Mi mama ben e teki prati kaba na a preikiwroko, srefi fosi mi gebore. Wan grupu fu preikiman ben e kon makandra na ini na oso fu wi, èn ala den preikiman disi ben abi a howpu fu libi nanga Krestes na ini hemel. Aladi a ben de wan tyalensi gi mi mama fu teki prati na a oso fu oso preikiwroko, toku a lobi di a ben abi gi Gado ben gi en a krakti fu wini a frede dati. A tan getrow teleki a dede tapu 24 november 1969, di a ben abi 84 yari. Bifo a dede, mi taigi en na ini en yesi: „Mama, yu e go na hemel, èn yu sa de makandra nanga den wan di yu sabi.” Mi ben breiti srefisrefi taki mi ben kan de nanga mi mama a dei di a dede, èn taki mi ben kan fruteri en taki mi abi a fasti overtoigi taki a howpu dati sa kon tru! Nanga wan safri sten a taigi mi: „Yu sorgu mi bun trutru.”

Wi bigin preiki

Na ini 1939, Russell tron wan pionier, soleki fa wi e kari Yehovah Kotoigi di de furuten preikiman. A du pionierwroko na ini Oklahoma nanga Nebraska teleki 1944, di den kari en fu go dini na a edekantoro fu Yehovah Kotoigi (Bethel, soleki fa wi e kari en), na ini Brooklyn, New York. Mi bigin pionier tapu 20 september 1941, èn mi dini na difrenti presi na ini Colorado, Kansas, nanga Nebraska. Den yari di mi dini leki pionier ben gi mi furu prisiri. Disi no ben de so nomo fu di mi ben man yepi trawan fu kon sabi Yehovah, ma sosrefi fu di mi leri fu frutrow moro na en tapu.

Di Russell bigin pionier, dan Wayne ben de na Universiteit na a noord-owstusei fu Amerkankondre, baka di a ben du grontapuwroko fu wan pisi ten. Bakaten a kisi a kari fu kon na Bethel. Wan heri pisi ten a dini na a Kownukondre Boerderij krosibei fu Ithaca, New York. Drape den ben e prani nyan gi a pikin grupu fu wrokoman di ben e tan drape, èn sosrefi gi den moro leki 200 wrokoman di ben de na Bethel na ini Brooklyn. Wayne gebroiki a koni nanga na ondrofeni fu en na ini a diniwroko fu Yehovah, teleki a dede na ini 1988.

Ardis, a sisa fu mi, ben trow nanga James Kern, èn den kisi feifi pikin. Ardis dede na ini 1997. A tra sisa fu mi, Clara, tan getrow na Yehovah teleki tide, èn te mi abi fakansi, dan mi e go luku en na ini Colorado pe a e tan. A moro yongu brada fu wi, Curtis, ben kon na Bethel na ini a pisi ten na mindri 1947 nanga 1955. A ben e rèi wan bigi wagi fu a Kownukondre Boerderij fu tyari difrenti lai nanga tra sani di den ben e prani drape. Noiti a trow, èn a dede na ini 1971.

Mi ben e angri fu go na Bethel

Den bigi brada fu mi ben de na Bethel wan pisi ten kaba, èn misrefi ben wani go dini drape tu. Mi sabi taki na a bun eksempre fu den, meki taki mi kisi a kari fu go drape tu. Mi ben lobi arki te mi mama ben e fruteri fu a historia fu na organisâsi fu Gado, èn misrefi ben e si tu fa den profeititori fu Bijbel, di ben abi fu du nanga den lasti dei, ben e kon tru. Den sani disi meki taki mi kon kisi na angri fu go dini na Bethel. Mi pramisi Yehovah na ini begi taki efu a ben sa meki mi dini na Bethel, mi no ben o gowe fu drape noiti, boiti efu mi ben sa musu teki tra Kresten frantwortu na mi tapu.

Mi doro na Bethel tapu 20 yuni 1945; den ben poti mi fu krin 13 kamra, èn ibri dei mi ben musu meki 26 bedi. Boiti dati, mi ben musu krin wan tu gadri, wan tu trapu, èn den fensre sosrefi. A wroko ben hebi. Ibri dei te mi ben de na wroko, mi ben e tan taigi misrefi: ’Iya, yu weri, ma yu de na Bethel, na oso fu Gado!’

Mi trow nanga Nathan Knorr

Sensi den yari baka 1920, sma di ben e wroko na Bethel èn di ben wani trow, ben musu gowe fu Bethel fu go du a Kownukondre diniwroko fu den na wan tra presi. Ma na ini den yari leti na baka 1950, wan tu sma di ben dini na Bethel wan heri pisi ten kaba, ben kisi na okasi fu tan na Bethel baka di den trow. Sobun, di Nathan H. Knorr, di ben e teki fesi na ini a Kownukondre wroko di ben e du na heri grontapu na a ten dati, ben sori taki a lobi mi, dan mi prakseri: ’We, disi na wan sma di o tan na Bethel seiker!’

Nathan ben abi furu difrenti frantwortu fu di a ben musu luku a wroko di Yehovah Kotoigi e du na heri grontapu. Sobun, a taki krin nanga mi, so taki mi ben kan frustan fu san ede mi ben musu prakseri bun, fosi mi agri fu trow nanga en. Na a ten dati a ben e go furu na den difrenti kantoro fu Yehovah Kotoigi na heri grontapu, èn furu tron a ben gowe omeni wiki baka makandra. Dati meki a fruteri mi taki son leisi wi no ben o de makandra fu wan langa ten.

Di mi ben yongu ete, dan mi ben abi a winsi fu trow na ini a pisi ten fu a yari di nen lente. Mi ben e si kaba fa mi nanga mi masra ben e go fu wan tu dei na wan fu den èilanti fu Hawai na ini a Stille Zuidzee, baka a trowdei fu wi. Ma sani waka heri tra fasi leki fa mi ben fruwakti, bika mi trow na ini a kowru pisi ten fu a yari, tapu 31 yanuari 1953, èn baka dati wi go na New Jersey pe wi tan wan satra bakadina nanga wan sonde nomo. A munde baka dati wi bigin wroko baka. Ma wán wiki na baka, wi kisi na okasi fu go na wan presi wi wawan, èn wi tan drape wan heri wiki.

Wan patna di e wroko tranga

Nathan ben abi 18 yari di a kon na Bethel na ini 1923. A ben kisi bun leri fu brada di ben abi furu ondrofeni. Disi ben de brada soleki Joseph F. Rutherford, di ben e teki fesi na ini a wroko fu Yehovah Kotoigi, nanga Brada Robert J. Martin, di ben e teki fesi na a presi pe den ben e meki buku. Di Brada Martin dede na ini september 1932, dan Nathan teki a wroko fu en abra. A yari baka dati, Brada Rutherford tyari Nathan go nanga en di a go luku den difrenti bijkantoro fu Yehovah Kotoigi na ini Europa. Di Brada Rutherford dede na ini yanuari 1942, dan Nathan kisi a frantwortu fu teki fesi na ini a wroko di Yehovah Kotoigi e du na heri grontapu.

Nathan ben lobi luku go na fesi, èn ala ten a ben e seti sani nanga a prakseri taki na organisâsi ben kan kon moro bigi. Son sma no ben feni a sani disi bun, fu di den ben e denki taki a kaba fu a seti fu sani ben de krosibei trutru. Wan leisi, di wan brada si ala den sani di Nathan ben seti fu meki buku, dan a brada ben taki srefi: „San na disi, Brada Knorr? Yu no e bribi taki a kaba de krosibei?” Ne Nathan piki: „Iya, mi e bribi dati, ma awansi a kaba no kon so esi leki fa wi e fruwakti, toku wi sa de srekasreka.”

Wan sani di Nathan ben wani seti trutru ben de wan skoro gi zendeling. Dati meki, tapu 1 februari 1943, den bigin nanga a zendelingskoro di ben e hori na a bigi boerderij pe mi brada Wayne ben e dini na a pisi ten dati. Aladi den studenti ben musu gebroiki bun furu ten fu ondrosuku Bijbel sowan feifi mun langa, toku Nathan sorgu taki den ben abi pikinso prisiriten. Te den sma fu den fosi klas ben e prei wan sortu slagbal, dan a ben gwenti fu go prei nanga den. Ma bakaten a no ben e prei moro fu di a ben frede fu kisi mankeri. A sani dati ben kan meki taki a no ben o man de na den distrikt kongres di ben o hori bakaten na ini a yari. Sobun, a bosroiti fu prei refri gi den. Den studenti ben lobi te a ben e prei fufuru, soso fu meki den studenti fu tra kondre wini.

Mi e teki waka nanga Nathan

Te fu kaba, mi bigin go na tra kondre makandra nanga Nathan. Mi ben lobi fruteri ondrofenitori na den friwani wrokoman fu den bijkantoro èn na den zendeling. Misrefi ben man si a lobi nanga a faya di den ben abi gi a diniwroko. Mi ben kon sabi fa den e wroko èn fa den e libi na ini a kondre pe den e wroko. Na ini ala den yari disi, mi tan kisi brifi fu sma di ben e fruteri mi fa den ben warderi den okasi dati di wi ben e kon luku den.

Te mi prakseri ala den presi pe wi go, dan mi e memre furu difrenti sani di mi ondrofeni. Leki eksempre, di wi ben go na Polen, dan tu sisa ben e syusyu nanga makandra, aladi mi ben e tanapu leti drape. Ne mi aksi den: „Fu san ede unu e syusyu?” Baka di den aksi mi pardon, den fruteri mi taki na so den ben gwenti du di a wroko fu Yehovah Kotoigi ben tapu na ini Polen. Na a ten dati, skowtu ben e kibri pikin mikrofon na ini den oso fu den Kotoigi, fu man yere san den ben e taki.

Sisa Adach ben de wan fu den someni sisa di dini na ini Polen na a ten di a wroko ben tapu. A ben abi kroru wiwiri, èn pikinso fu en wiwiri ben e anga kon na ini en fesi. Wán leisi a opo a wiwiri di ben anga kon na ini en fesi fu sori mi wan takru marki na en fesi-ede. A ben kisi a marki dati fu di wan man di no ben e agri nanga a bribi fu en ben naki en. Mi skreki trutru fu si nanga mi eigi ai san ben de a takru bakapisi fu a fasi fa sma ben handri nanga den brada nanga sisa fu wi.

Boiti Bethel, Hawai na a presi di mi lobi srefisrefi. Mi e memre a kongres fu 1957 di ben hori drape na ini a foto Hilo. A ben de wan prenspari okasi, èn a nomru fu sma di ben de drape ben bigi moro a nomru fu Kotoigi di ben de na tapu na èilanti. A komsarsi fu a foto ben gi Nathan a sroto fu foto srefi, san ben e prenki taki a ben e gi Nathan wan switikon na ini a foto. Furu sma ben kon gi wi odi, èn den ben e anga kransi fu bromki na wi neki.

Wan tra kongres di ben naki mi ati ben de a wan fu 1955, di ben hori na Nuremberg, na ini Doisrikondre. A kongres ben hori na a srefi stadion pe Hitler ben kon makandra nanga den srudati fu en. Furu sma sabi taki Hitler ben sweri taki a ben o kiri a pipel fu Yehovah na ini Doisrikondre, ma now a stadion disi ben lai nanga Yehovah Kotoigi! Mi no ben man hori misrefi fu no krei. A podium ben bigi srefisrefi èn na bakasei fu a podium yu ben abi 144 bigi ston postu. Mi ben de na tapu a podium èn mi ben kan si wan bigi grupu fu moro leki 107.000 arkiman. So furu sma ben de, taki pikinmoro mi no ben man si den sma di ben e sidon te na bakasei.

Wi ben kan si taki den Doisri brada nanga sisa ben hori den soifri retifasi trutru èn taki den ben kisi krakti fu Yehovah na a ten di a Nazi tiri ben e frufolgu den. Disi ben gi wi wan moro tranga overtoigi fu tan loyaal na Yehovah èn fu tan hori wi soifri retifasi. Nathan ben hori a lasti lezing, èn na a kaba fu a lezing dati, a wai anu gi den arkiman fu gi den odi. Wantewante den bigin wai tu nanga den saka-anyisa fu den fu bari en wan adyosi. Te yu ben e luku a sani dati, dan a ben gersi wan moi weigron di ben lai nanga bromki.

San mi no man frigiti tu, na a ten di wi go na Portugal na ini december 1974. Wi ben de na a fosi konmakandra di Kotoigi hori na ini a foto Lissabon, baka di lanti ben gi den primisi fu du a wroko fu den. Feifitenti yari langa a wroko ben tapu! Aladi 14.000 Kownukondre preikiman nomo ben de na ini a kondre na a ten dati, toku moro leki 46.000 sma ben de na den tu konmakandra di ben hori drape. Watra bigin lon na mi ai di den brada taki: „Wi no abi fu kibri moro. Wi kon fri.”

Sensi a ten di mi ben e teki waka nanga Nathan, teleki tide, mi lobi fu preiki na ibri okasi di mi kisi, a no abi trobi efu mi de na ini opolani, noso na wan nyanyan presi. Mi lobi fu du stratiwroko sosrefi. Ala ten mi abi buku na mi, so taki mi de srekasreka fu gi kotoigi. Wán leisi wi ben e sidon wakti wan opolani di ben o kon pikinso lati, ne wan uma aksi mi pe mi e wroko. Na so mi bigin taki nanga en, èn nanga wan tu tra sma di ben sidon lontu wi e arki. A Bethel diniwroko nanga a preikiwroko fu mi meki taki mi tan abi nofo fu du, èn taki mi de koloku trutru.

Nathan gi mi deki-ati di a ben e siki èn di a ben de fu dede

Na ini 1976, Nathan kisi kanker, èn mi nanga tra memre fu a Bethelfamiri yepi en na ini a situwâsi dati. Aladi a gosontu fu Nathan no ben de so bun, toku wi ben abi a gwenti fu kari sma kon na wi kamra. Dati ben de sma di ben e komoto na den difrenti bijkantoro na grontapu, fu kon teki leri na Brooklyn. Mi e memre ete taki Don nanga Earlene Steele, Lloyd nanga Melba Barry, Douglas nanga Mary Guest, Martin nanga Gertrud Poetzinger, Pryce Hughes, èn someni tra sma, ben kon na wi. Furu tron den ben e fruteri wi wan tu ondrofenitori fu a kondre fu den. A ben naki mi ati trutru fu yere fa den brada nanga sisa fu wi ben e tanapu kánkan, aladi a wroko fu den ben tapu.

Di Nathan kon frustan taki a ben o dede, dan a gi mi wan tu bun rai fu yepi mi fu go doro nanga mi libi te a no ben o de moro. A ben taki: „Wi ben abi wan koloku trowlibi. Furu sma no e ondrofeni dati noiti.” Wán sani di ben meki taki a trowlibi fu wi ben de wan koloku wan, na taki Nathan ben e hori den firi fu mi na prakseri. Leki eksempre, te wi ben e miti tra sma na den okasi pe wi ben e teki waka go na tra presi, dan a ben sa taigi mi: „Audrey, efu yu si taki mi no kari a nen fu wan sma gi yu te wi nanga a sma dati miti, dan na frigiti mi frigiti a nen fu a sma.” Mi ben breiti srefisrefi taki a ben taigi mi disi na fesi.

Nathan ben memre mi taki: „Te wi dede, dan wi abi a dyaranti taki den sani di wi ben howpu na tapu sa kon tru nomonomo èn noiti moro wi sa abi fu pina.” Baka dati a taigi mi: „Luku go na fesi, fu di yu o kisi yu bun pai na ini a ten di de na yu fesi. Aladi yu no sa man frigiti fa sani ben de fosi, toku yu no musu go sidon prakseri den sani dati nomo. Baka wan pisi ten yu sa si taki a e go moro bun. No atibron fu di sani waka na so wan fasi, èn no go firi sari gi yusrefi. Yu musu breiti taki yu ben ondrofeni den sani disi di gi yu prisiri, èn taki yu kisi den blesi disi. Baka wan pisi ten, yu sa si taki den sani di yu e memre fu fositen sa gi yu prisiri. Den sani dati na presenti di Gado gi wi.” Nathan ben taki moro fara: „Tan wroko tranga; pruberi fu gebroiki yu libi fu du sani gi tra sma. Disi sa yepi yu fu kisi prisiri na ini a libi.” Te fu kaba a libi fu Nathan na grontapu kon na wan kaba, tapu 8 yuni 1977.

Mi trow nanga Glenn Hyde

Nathan ben taigi mi taki mi ben kan tan poti prakseri nomo na a fasi fa mi libi ben de fosi, noso mi ben kan go seti wan nyun libi gi misrefi. Sobun, baka di den poti mi fu tan na den Waktitoren Boerderij fu Wallkill, New York, na ini 1978, dan mi trow nanga Glenn Hyde. A ben de wan moi man di no ben e taki furu, èn a ben abi switifasi. Bifo a ben tron wan Kotoigi, a ben wroko na se leki srudati, na a pisi ten di Amerkankondre ben e feti nanga Yapan.

Na a ten dati Glenn ben e wroko tapu wan PT (patrol torpedo) boto (wan srudati boto), èn den ben poti en fu wroko na ini a kamra pe a masyin ben de. Fu di a masyin ben e meki furu babari, meki Glenn no ben man yere so bun moro bakaten. Baka a feti a tron wan brandweerman. Yari langa a ben e kisi takru dren fu den sani di a ben ondrofeni na ini na orloku. Fu di na uma di ben de en sekretarsi, ben gi en kotoigi di a feni na okasi, meki Glenn kon leri sabi den tru tori fu Bijbel.

Bakaten, na ini 1968, Glenn kisi a kari fu kon na Bethel fu dini leki brandweerman na ini Brooklyn. Ma di a Waktitoren Boerderij kisi en eigi brandweer wagi, dan den seni en go drape na ini 1975. Baka wan pisi ten, Glenn kisi a siki Alzheimer. A dede baka di wi ben trow tin yari.

Fa mi ben o du now? We, den koni rai di Nathan ben gi mi di a ben sabi taki a ben o dede, ben de wan trowstu gi mi agen. Mi tan leisi den sani di a ben skrifi gi mi fu sori mi fa mi ben musu tyari misrefi te a no ben o de moro. Te now ete mi e gebroiki den rai disi fu trowstu tra sma di lasi den trowpatna na ini dede, èn den sma disi e kisi trowstu sosrefi fu den rai di Nathan ben gi mi. Iya, a bun fu tan luku go na fesi, soleki fa a ben gi mi deki-ati fu du.

Den brada nanga sisa fu wi warti srefisrefi

A prenspari sani di meki taki mi de koloku èn taki mi e prisiri nanga mi libi, na den bun mati di mi abi na ini a Bethelfamiri. Wan fu den mati disi na Esther Lopez. En na wan fu den sma di ben kaba a di fu dri klas fu a Waktitoren Bijbelskoro Gilead na ini 1944. A drai go baka na Brooklyn na ini februari 1950 fu dini leki wan sma di e poti den Bijbel publikâsi fu wi go abra na ini Spanyorotongo. Furu tron te Nathan ben e gowe, dan mi nanga Esther ben e du furu sani makandra. Esther srefi de tu na a Waktitoren Boerderij. Now a pasa 90 yari kaba, èn a gosontu fu en no de so bun moro. Den e sorgu gi en now na a afdeling pe den e luku sikisma.

Fu mi eigi famiri, soso Russell nanga Clara de na libi ete. Now Russell pasa 90 yari èn a e dini getrow na Brooklyn Bethel. A ben de wan fu den fosi sma di ben kisi primisi fu tan na Bethel baka di a trow. Na ini 1952, a trow nanga wan sisa di ben de na Bethel tu, namku Jean Larson. A brada fu Jean di nen Max, ben kon na Bethel na ini 1939 èn na ini 1942 a teki a wroko fu Nathan abra leki a sma di e teki fesi na a presi pe wi e meki buku. Max abi furu frantwortu ete na Bethel, èn a e yepi sosrefi fu sorgu gi Helen, a lobi wefi fu en di abi multiple sclerose (wan siki di e meki taki na edetonton nanga den senwe fu a skin no e wroko so bun moro).

Te mi sidon prakseri den 63 yari di mi de kaba na ini a furuten diniwroko fu Yehovah, dan mi kan taki trutru dati mi abi wan bun libi. Bethel kon tron mi oso, èn mi e tan dini dyaso nanga wan ati di furu nanga prisiri. Mi papa nanga mi mama musu kisi prèise fu di den yepi wi fu kon sabi san na wroko, èn fu di den yepi wi fu kisi na angri fu dini Yehovah. Ma san e meki trutru taki mi abi wan bun libi, na a moi bradafasi fu wi èn a howpu di wi abi fu libi makandra nanga den brada nanga sisa fu wi na wan paradijs grontapu, pe wi o dini wi Bigi Mekiman, a wan-enkri tru Gado, Yehovah, fu ala ten.

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Mi papa nanga mi mama na a trowdei fu den na ini yuni 1912

[Prenki na tapu bladzijde 24]

Fu yu kruktu-anusei go na yu reti-anusei: Russell, Wayne, Clara, Ardis, mi, nanga Curtis na ini 1927

[Prenki na tapu bladzijde 25]

Mi e tanapu na mindri Frances nanga Barbara McNaught, di mi ben e pionier na ini 1944

[Prenki na tapu bladzijde 25]

Na Bethel na ini 1951. Fu yu kruktu-anusei go na yu reti-anusei: Mi, Esther Lopez, nanga mi swagri, Jean

[Prenki na tapu bladzijde 26]

Mi, Nathan, nanga en papa nanga mama

[Prenki na tapu bladzijde 26]

Mi nanga Nathan na ini 1955

[Prenki na tapu bladzijde 27]

Mi nanga Nathan na ini Hawai

[Prenki na tapu bladzijde 29]

Mi nanga Glenn, a di fu tu masra fu mi