Azọ́njiawu He Jesu Wà lẹ—Etẹwẹ Yé Plọn We?

MÌ HÒ (video kavi hoyidokanji lọ)

Azọ́njiawu He Jesu Wà lẹ—Etẹwẹ Yé Plọn We?

E SỌGAN paṣa we nado sè dọ Biblu ma yí hogbe Glẹki dowhenu tọn lọ na “azọ́njiawu” zan to fidepope to kandai gbẹzan aigba ji tọn Jesu tọn mẹ gba. Hogbe Glẹki tọn (dyʹna·mis) he nọ yin lilẹdogbedevomẹ to whedelẹnu dọ “azọ́njiawu” lọ zẹẹmẹdo “huhlọn” to paa mẹ. (Luku 8:46) E sọgan sọ yin lilẹdogbedevomẹ dọ “azọ́n huhlọnnọ.” (Matiu 11:20; 25:15) Sọgbe hẹ weyọnẹntọ de, hogbe Glẹki tọn ehe “nọ zinnudo azọ́n huhlọnnọ he yin wiwà lọ, podọ na taun tọn, do huhlọn he yin yiyizan nado wà ẹ ji. Nujijọ lọ yin zẹẹmẹ basina taidi dohia huhlọn Jiwheyẹwhe tọn.”

Hogbe Glẹki tọn devo (teʹras) nọ saba yin lilẹdogbedevomẹ dọ “ohia” kavi “nujiawu.” (Johanu 4:48; Owalọ lẹ 2:19) Hogbe ehe nọ zinnudo nuyiwadomẹji he e tindo do nupọntọ lẹ ji. Azọ́n huhlọnnọ he Jesu wà lẹ nọ saba hẹn awuji gbẹtọgun lẹ po devi etọn lẹ po bo nọ hẹn avò vò yé.—Malku 2:12; 4:41; 6:51; Luku 9:43.

Hogbe Glẹki tọn atọ̀ntọ (se·meiʹon) he nọ dlẹnalọdo azọ́njiawu he Jesu wà lẹ nọ zẹẹmẹdo “ohia” de. E “nọ dọ̀n ayidonugo wá zẹẹmẹ sisosiso azọ́njiawu lọ tọn ji,” wẹ weyọnẹntọ Robert Deffinbaugh dọ. E yidogọ dọmọ: “Ohia yin azọ́njiawu de he nọ do nugbo de hia gando Oklunọ mítọn Jesu go.”

Oklọ Kavi Huhlọn sọn Jiwheyẹwhe Dè?

Biblu ma do azọ́njiawu he Jesu wà lẹ hia taidi oklọ kavi yẹdoklọmẹ lẹ nado hẹn awuvivi gbẹtọ lẹ poun gba. Ohia “gigo daho Jiwheyẹwhe tọn” wẹ yé yin, dile e jọ do to whẹho dẹpẹ he mẹ Jesu yàn aovi sọn lọ tọn mẹ. (Luku 9:37-43) Be azọ́n huhlọnnọ mọnkọtọn sọgan glo Jiwheyẹwhe Nupojipetọ lọ—he yin zẹẹmẹ basina taidi mẹhe ‘klo to huhlọn mẹ’ wẹ ya? (Isaia 40:26) Paali!

Kandai Owe Wẹndagbe tọn lẹ tọn dlẹnalọdo nudi azọ́njiawu 35 he Jesu wà. Ṣigba sọha azọ́njiawu etọn lẹpo tọn ma yin didọ gba. Di apajlẹ, Matiu 14:14 dọmọ: “[Jesu] mọ agundaho de, lẹblanu yetọn wà ẹ, e sọ hẹnazọ̀ngbọna azọ̀ntọ yetọn lẹ.” Sọha mẹhe e hẹnazọ̀ngbọna to nujijọ enẹ whenu lẹ tọn ma yin didọ na mí.

Azọ́n huhlọnnọ enẹlẹ yin dodonu de na alọsọakọ́n Jesu tọn dọ ewọ yin Ovi Jiwheyẹwhe tọn, yèdọ Mẹssia dopagbe lọ. Na nugbo tọn, Owe-wiwe dohia dọ huhlọn Jiwheyẹwhe tọn wẹ gọalọna Jesu nado wà azọ́njiawu lẹ. Apọsteli Pita dlẹnalọdo Jesu taidi “dawe jlodè [kavi he yin didohia] sọn Jiwheyẹwhe dè hlan mì gbọn azọ́n huhlọnnọ lẹ po nujiawu lẹ po po ohia lẹ po dali, he Jiwheyẹwhe wà gbọn e dali to ṣẹnsẹn mìtọn, yèdọ dile mìlọsu yọnẹn do.” (Owalọ lẹ 2:22) To nujijọ devo whenu, Pita dohia dọ “le Jiwheyẹwhe kọ̀n [gbigbọ wiwe] do Jesu Nazalẹti tọn ji: [e] to dindanpe nado wadagbe, podọ nado hẹnazọ̀ngbọna mẹhe yè to yasahẹ sọn Lẹgba si wá lẹ; na Jiwheyẹwhe tin po e po.”—Owalọ lẹ 10:37, 38.

Azọ́njiawu he Jesu wà lẹ tindo kanṣiṣa pẹkipẹki de hẹ owẹ̀n he e to lilá. Malku 1:21-27 dọ lehe gbẹtọgun lọ yinuwa to nuplọnmẹ Jesu tọn podọ azọ́njiawu etọn dopo whenu do. Malku 1:22 dọ dọ gbẹtọgun lẹ “yin awujinọ do nuplọnmẹ etọn go,” bọ wefọ 27 dohia dọ “avò sọ vò” gbẹtọ lẹ to whenuena e yàn aovi de tọ́n. Azọ́n huhlọnnọ Jesu tọn lẹ po owẹ̀n etọn po do kunnudenu hia dọ ewọ wẹ Mẹssia dopagbe lọ.

Jesu ma sọalọakọ́n poun dọ emi yin Mẹssia gba, huhlọn Jiwheyẹwhe tọn he yin didohia to azọ́njiawu etọn lẹ mẹ do kunnudenu Mẹssia-yinyin etọn tọn hia. To whenuena ayihaawe fọndote gando azọngban po azọ́ndenamẹ etọn po go, Jesu yí adọgbigbo do gblọn dọ: “Yẹn tindo kunnude he klohu Johanu [Baptizitọ] tọn, na azọ́n he Otọ́ ṣie ko na mi nado dotana lẹ, azọ́n lọsu lẹ he yẹn wà, to kunnudena mi dọ, Otọ́ wẹ do mi hlan.”—Johanu 5:36.

Ohia Gbesisọ-Yinyin Tọn Lẹ

Naegbọn mí sọgan kudeji dọ azọ́njiawu Jesu tọn lẹ yin nugbo, bosọ sọgbe? Gbadopọnna delẹ to ohia gbesisọ-yinyin tọn lẹ mẹ.

To azọ́n huhlọnnọ etọn lẹ wiwà mẹ, Jesu ma dọ̀n ayidonugo wá ede ji gbede. E nọ hẹn ẹn diun dọ azọ́njiawu etọn lẹpo nọ dekọtọn do gigo po pipà po mẹ na Jiwheyẹwhe. Di apajlẹ, whẹpo Jesu do hẹnazọ̀ngbọna dawe nukuntọ́nnọ de, e zinnudeji dọ azọ̀nhẹngbọ lọ na yin bibasi na “yè nido hẹn azọ́n Jiwheyẹwhe tọn sọawuhia to e go.”—Johanu 9:1-3; 11:1-4.

To vogbingbọnmẹ na yẹdoklọmẹtọ lẹ, bojlẹtọ lẹ po azọ̀nhẹngbọtọ sinsẹ̀n tọn lẹ po, Jesu ma nọ yí bojijlẹ, oklọ, nujijlẹ vonọtaun lẹ, bogbèsisa, kavi dohia aṣa tọn he nọ yinuwadomẹji lẹ zan gbede gba. E ma nọ yí otangblo lẹ kavi numẹsẹ̀n lẹ zan. Doayi aliho mẹdezewhè tọn he mẹ Jesu gbọazọ̀nna nukuntọ́nnọ awe te go. Kandai lọ dọ dọmọ: “Jesu yíyí lẹblanu do whàn, yí alọ do nukun yetọn go: to afọdoponẹji nukun yetọn mọnú, yé sọ hodo e.” (Matiu 20:29-34) Nuwiwa aṣa tọn, nujijlẹ tọn kavi dohia vonọtaun de ma yin bibasi gba. Jesu wà azọ́njiawu etọn lẹ to gbangba, e nọ saba yin to nukun mẹsusu tọn mẹ. E ma nọ yí nuyizan vonọtaun lẹ zan taidi aihundatọ oplò ji tọn lẹ tọn gba. To vogbingbọn mẹ, nuhe nọ yin yiylọdọ azọ́njiawu to egbehe lẹ nọ saba gbọagba kandai tọn.—Malku 5:24-29; Luku 7:11-15.

To whedelẹnu, Jesu nọ mọ yise mẹhe e to azọ́njiawu wà na lẹ tọn. Ṣigba eyin mẹde tlẹ gbọagba yise tọn, ehe ma nọ glọnalina Jesu nado wà azọ́njiawu de gba. To whenuena e tin to Kapẹlnaumi to Galili, gbẹtọ lẹ ‘hẹn susu mẹhe do Lẹgba lẹ wá e dè: e sọ yí ohó do yàn gbigbọ lẹ jẹgbonu, bosọ hẹnazọ̀ngbọna azọ̀ntọ lẹpo.’—Matiu 8:16.

Azọ́njiawu Jesu tọn lẹ yin bibasi nado hẹn pekọwana nuhudo agbasa mẹ tọn gbẹtọ lẹ tọn tangan delẹ, e ma yin nado hẹn pekọwana tlintlindo dindin mẹde tọn gba. (Malku 10:46-52; Luku 23:8) Podọ Jesu ma nọ wà azọ́njiawu lẹ na ale ede titi tọn to aliho depope mẹ.—Matiu 4:2-4; 10:8.

Be Mí Sọgan Dejido Kandai Owe Wẹndagbe Tọn lẹ Go?

Owe Wẹndagbe tọn ẹnẹ lọ lẹ ko dọ nugbo he gando azọ́njiawu Jesu tọn lẹ go na mí. Be whẹwhinwhẹ́n lẹ tin nado dejido kandai enẹlẹ go dile mí to dogbapọnna gbesisọ-yinyin azọ́njiawu he kandai dohia dọ Jesu basi lẹ ya? Mọwẹ, whẹwhinwhẹ́n lẹ tin.

Dile e ko yin didọ do, azọ́njiawu Jesu tọn lẹ yin bibasi to gbangba, to nukun mẹsusu tọn mẹ. Owe Wẹndagbe tọn tintan lẹ yin kinkàn to ojlẹ de mẹ whenuena susu mẹhe mọ nujijọ enẹlẹ tọn gbẹ́ pò to ogbẹ̀. Owe lọ The Miracles and the Resurrection (Azọ́njiawu lẹ po Fọnsọnku Po) dọ gando nugbodidọ mẹhe kàn Owe Wẹndagbe tọn lọ lẹ go dọmọ: “Nuhe ma sọgbe depope wẹ e na yin nado sawhẹdokọna mẹhe kàn Owe Wẹndagbe tọn lẹ dọ yé de sọn ojlo mẹ nado yí otàn nuhe yin yiylọdọ azọ́njiawu lẹ tọn do ṣinyọnnudo nujijọ nugbo whenuho tọn lẹ, to pọndohlan lọ mẹ nado ze yise sinsẹ̀n tọn daga. . . . Yé ko sọawuhia nado yin kandai basitọ nugbodọtọ lẹ.”

Ju he jẹagọdo sinsẹ̀n Klistiani tọn lẹ ma tindo ayihaawe gando azọ́n huhlọnnọ heyin kinkàndai to Owe Wẹndagbe tọn lẹ mẹ lẹ go pọ́n gbede. Onú dopo he go yé tindo ayihaawe do wẹ huhlọn he dali ehelẹ nọ yin wiwà gbọn. (Malku 3:22-26) Mọdopolọ, to nukọnmẹ, homọdọdomẹgotọ lẹ ma penugo nado gbẹ́ azọ́njiawu Jesu tọn lẹ dai po kọdetọn dagbe po gba. To vogbingbọn mẹ, to owhe kanweko tintan po awetọ W.M. po gblamẹ, azọ́njiawu he Jesu wà lẹ yin alọdlẹndo. E họnwun dọ, mí tindo whẹwhinwhẹ́n lẹpo nado pọ́n kandai Owe Wẹndagbe tọn he gando azọ́njiawu Jesu tọn go lẹ hlan taidi nuhe sọgbe.

Dawe He Wà Azọ́njiawu lọ Lẹ

To dogbigbapọnna azọ́njiawu Jesu tọn lẹ mẹ, kunnudenu debọdo-dego lẹ kẹdẹ gando gbesisọ-yinyin yetọn go poun ma ko pé gba. To zẹẹmẹ bibasi do azọ́n huhlọnnọ he Jesu wà lẹ ji mẹ, Owe Wẹndagbe tọn lẹ do e hia di dawe he tindo numọtolanmẹ sisosiso po mẹtọnhopọn mayọnjlẹ de po, bosọ tindo ojlo ahundoponọ to dagbemẹninọ gbẹtọvi hatọ lẹ tọn mẹ.

Lẹnnupọndo whẹho pòtọnọ lọ tọn ji, mẹhe wá Jesu dè po obiọ vẹkuvẹku de po dọmọ: “Eyin hiẹ jlo, hiẹ sọgan hẹn mi zun wiwe.” Dile Jesu yin “yíyí lẹblanu do whàn,” e dlẹnalọ bo do pòtọnọ lọ go bo dọmọ: “Yẹn jlo, hiẹ ni zun wiwe.” Dawe lọ sọ jẹgangan to afọdopolọji. (Malku 1:40-42) To mọwiwa mẹ, Jesu do lẹblanu he nọ whàn ẹn nado wà azọ́njiawu gbọn huhlọn Jiwheyẹwhe tọn dali hia.

Etẹwẹ jọ to whenuena Jesu dukosọhẹ omẹ he ja sọn otò Naini tọn mẹ bo jei ṣiọdi gbé lẹ? Ovi dopo akàn asuṣiọsi de tọn wẹ sunnu jọja he kú lọ yin. “Lẹblanu [yọnnu lọ tọn] wà ẹ,” bọ Jesu dọnsẹpọ ẹ bo dọmọ: “A sọ viavi blo.” To enẹgodo e fọ́n ovi etọn gọwá ogbẹ̀.—Luku 7:11-15.

Nuplọnmẹ tudohomẹnamẹ tọn he sọgan yin pinplọn sọn azọ́njiawu Jesu tọn lẹ mẹ wẹ yindọ ‘lẹblanu wẹ nọ whàn ẹn’ nado yinuwa bo gọalọna gbẹtọ lẹ. Ṣigba azọ́njiawu enẹlẹ ma yin whenuho de poun gba. “Jesu Klisti [yin] dopolọ to osọ, egbé, mọwẹ podọ kakadoidoi,” wẹ Heblu lẹ 13:8 dọ. E to gandu todin taidi Ahọlu olọn mẹ tọn de, bo ko wleawufo bosọ penugo nado yí huhlọn azọ́njiawu tọn he Jiwheyẹwhe na ẹn lọ zan to aliho he tlẹ gbloada hugan dehe e yí ì zan do to whenuena e tin to aigba ji taidi gbẹtọvi de mẹ. To madẹnmẹ, Jesu na wà azọ́njiawu lẹ nado gbọazọ̀nna gbẹtọvi tonusetọ lẹ. Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ na hùnhomẹ nado gọalọna we nado plọnnu gando nukundido dagbe sọgodo tọn ehe go.

[Yẹdide lẹ to weda 4, 5]

Ohia “gigo daho Jiwheyẹwhe tọn” wẹ azọ́njiawu Jesu tọn lẹ yin

[Yẹdide to weda 7]

Gbẹtọ he tindo numọtolanmẹ sisosiso de wẹ Jesu yin

ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN