يسانىڭ كەرەمەتتەرى نە تۋرالى ايتادى؟
يسانىڭ كەرەمەتتەرى نە تۋرالى ايتادى؟
بالكىم، كيەلى كىتاپتىڭ ٴتۇپنۇسقاسىنداعى يسانىڭ جەردەگى ٶمىرى تۋرالى مالىمەتتە بىردە-ٴبىر رەت «كەرەمەت» ٴسوزىنىڭ قولدانىلماعانىن بىلسەڭىز تاڭعالاتىن شىعارسىز. كەيدە «كەرەمەت» دەپ اۋدارىلىپ جۇرگەن گرەك ٴتىلىنىڭ ديناميس ٴسوزىنىڭ سوزبە-ٴسوز ماعىناسى «قۇدىرەت»، ياعني كۇش، دەگەندى بىلدىرەدى (لۇقا 8:46). سونداي-اق بۇل «قۇدىرەتتى ىستەر»، ياكي كەرەمەت ىستەر، «قابىلەت» دەپ تە اۋدارىلادى (ماتاي 14:2؛ 25:15). ٴبىر عالىمنىڭ مالىمدەمەسىنە سايكەس، بۇل گرەك ٴسوزى «ورىندالعان قۇدىرەتتى ىسكە، اسىرەسە ونى ىسكە اسىرعان كۇشكە ەرەكشە كوڭىل اۋدارادى. وقيعا قۇدايدىڭ ارەكەت ەتۋشى كۇشىنە نۇسقاپ تۇر».
«عاجاپ ٸس» نە «كەرەمەت» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەتىن گرەكتىڭ تەراس دەگەن باسقا ٴبىر ٴسوزى سىرتتان باقىلاعان ادامداردىڭ زور اسەر الاتىنىنا ەرەكشە كوڭىل اۋدارادى. جينالعان توپ پەن شاكىرتتەرى ادەتتە يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرىنە اڭتارىلىپ، قايران قالاتىن بولعان (مارقا 2:12؛ 4:41؛ 6:51؛ لۇقا 9:43).
يسانىڭ كەرەمەتتەرىنە قاتىسى بار سيميون دەگەن گرەكتىڭ ٴبىر ٴسوزى «بەلگى» دەگەن ماعىنانى دا بىلدىرەدى. بۇل ٴسوز: «ەڭ الدىمەن، كەرەمەتتى بىلدىرەدى، اتاپ ايتقاندا، ونىڭ استارىنداعى ماعىناسىنا باسا نازار اۋدارادى»،— دەيدى عالىم روبەرت دەففينباۋگ. سونداي-اق ول: «بەلگى — يەمىز يسا جايلى قاندايدا ٴبىر شىندىقتى اشاتىن كەرەمەت»،— دەپ قوستى.
كوز بايلاۋ ما، الدە قۇدايدىڭ بەرگەن كۇشى مە؟
كيەلى كىتاپ يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرىن ادامداردىڭ كوڭىلىن كوتەرۋ ٷشىن جاسالعان سيقىرلىق، يا بولماسا كوز بايلاۋ رەتىندە سۋرەتتەمەيدى. ونىڭ جاساعان كەرەمەتتەرى ‹قۇدايدىڭ ۇلى قۇدىرەتىن› كورسەتكەن، مۇنى يسا جىن سوققان بالانى ساۋىقتىرعان كەزدەگى وقيعاسىنان كورۋگە بولادى (لۇقا 9:37—43). وسىنداي كەرەمەتتەر «قۇدىرەتى سونشا زور» دەپ سۋرەتتەلەتىن قۇدىرەتى كۇشتى قۇدايدىڭ قولىنان كەلمەيدى دەۋگە بولا ما؟ (يشايا 40:26). ارينە، قولىنان كەلەدى!
ىنجىلدە يسانىڭ شامامەن 35 كەرەمەت جاساعانى جايلى ايتىلادى. ٴبىراق ونىڭ جاساعان كەرەمەتتەرىنىڭ تولىق سانى وندا كەلتىرىلمەگەن. مىسالى، ماتاي 14:14 تە: «يسا... جينالعان ۇلكەن توبىردى كوردى. ولارعا جانى اشىپ، ارالارىنداعى اۋرۋ ادامدى ساۋىقتىردى»،— دەلىنگەن. تاپ وسى وقيعادان ونىڭ قانشاما ادامداردى ساۋىقتىرعانىن بىلمەيمىز.
يسانىڭ وسىنداي كەرەمەتتەرى قۇدايدىڭ ۇلى، ۋادە ەتىلگەن ٴماسىح، دەپ ايتقان ٶز سوزدەرىن دالەلدەدى. جازبالار يسانىڭ قۇداي بەرگەن كۇشتىڭ ارقاسىندا كەرەمەتتەر جاساي العاندىعىن انىق كورسەتەدى. ەلشى پەتىر يسا تۋرالى: ‹قۇداي يساعا سەندەردىڭ الدارىڭدا قۇدىرەتپەن كەرەمەتتەر جاساتقان ەدى. ول سولار ارقىلى ٶزىنىڭ يسانى جىبەرگەندىگىنە كۋالىك بەردى؛ قۇداي بۇلاردى يسا ارقىلى ارالارىڭدا ىستەدى، سونى وزدەرىڭ بىلەسىڭدەر›،— دەپ ايتقان بولاتىن (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 2:22). باسقا ٴبىر جاعدايدا پەتىر مىنانى اتاپ ٶتتى: «قۇداي كيەلى رۋحى مەن قۇدىرەتىن... يساعا دارىتتى. ول يگى ىستەر جاساپ، شايتان بۋعانداردى ايىقتىرىپ، ەل ارالاپ ٴجۇردى، ويتكەنى قۇداي وعان جار بولدى» (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 10:37، 38).
يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرى ونىڭ ٴتالىمىنىڭ اجىراماس بولىگى بولعان. مارقا 1:21—27 دە يسانىڭ ٴتالىمى مەن جاساعان كەرەمەتتەرىنىڭ ٴبىرى جينالعان توپقا قالاي اسەر ەتكەندىگى كورسەتىلگەن. مارقا 1:22 دە جينالعان توپتىڭ ونىڭ ‹تالىمىنە تاڭدانىپ، قاتتى قايران قالعانى›، ال 27 تارماقتا ول جىندى شىعارعاندا، جۇرتتىڭ ‹تاڭعالىسقانى› ايتىلعان. يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرى دە، ٴتالىمى دە ۋادە ەتىلگەن ٴماسىح ەكەندىگىنىڭ دالەلى بولعان.
يسا ٶزىنىڭ ٴماسىح ەكەندىگىن ايتىپ قانا قويماعان. ونىڭ سوزدەرى مەن ىستەرى، سونداي-اق قۇدايدىڭ بەرگەن كۇشىنىڭ ارقاسىندا جاساعان كەرەمەتتەرى دە ٴماسىح ەكەندىگىن دالەلدەي تۇسكەن. يسانىڭ مىندەتى مەن بيلىگى جايلى سۇراق تۋعان كەزدە: «مەنىڭ جاقيا بەرگەن كۋالىكتەن دە ۇلكەنىرەك كۋالىگىم بار: اكەم ماعان ورىندا دەپ تاپسىرعان، مەنىڭ ىستەپ جۇرگەن يگى ىستەرىم مەنى سونىڭ جىبەرگەندىگىنە ايعاق» — دەپ باتىل جاۋاپ بەردى (جوحان 5:36).
يسانىڭ شىنىمەن كەرەمەتتەر جاساعاندىعىنىڭ دالەلدەرى
نەلىكتەن يسانىڭ كەرەمەتتەرىنىڭ شىنىمەن بولعاندىعىنا سەنۋىمىزگە بولادى؟ شىنىمەن بولعان بىرنەشە جايتتى قاراستىرايىق.
يسا قۇدىرەتتى ىستەرىن جاساعاندا، جۇرتتىڭ نازارىن ەشقاشان وزىنە اۋدارماعان. ول ٵربىر كەرەمەتىن قۇدايدى ماداقتاپ، داڭقىن شىعاراتىنداي ەتىپ جاساعان. مىسالى، سوقىر ادامدى ساۋىقتىرار كەزدە، يسا وسى كەرەمەتتى ‹قۇدايدىڭ قۇدىرەتتى ٸسى كورىنۋ› ٷشىن جاسايتىنىنا ەرەكشە كوڭىل ٴبولدى (جوحان 9:1—3؛ 11:1—4).
كوز بايلاۋشىلار، سيقىرشىلار مەن سەنىمدى ارقاۋ ەتىپ ەمدەيتىندەردەن ايىرماشىلىعى يسا ەشقاشان دا گيپنوزعا نە كوز بايلاۋ مەن دۋاعا جۇگىنبەگەن، ول ويىن-ساۋىق تا قۇرماعان، سەزىمگە اسەر ەتەتىن جورالار دا جاساماعان. ول قىزمەتىندە ىرىمعا بەرىلمەگەن نەمەسە قاسيەتتى سانالاتىن زاتتاردى قولدانباعان. ادامداردىڭ نازارىن وزىنە اۋدارماستان قاراپايىمدىلىقپەن ەكى زاعيپتى ساۋىقتىرعانىن ەسىمىزگە الايىقشى. «يسا جانى اشىپ،— دەپ ايتىلادى ىزگى حاباردا،— كوزدەرىنە قولىن تيگىزدى. سول شاقتا-اق كوزدەرى اشىلىپ، كورەتىن بولدى! سودان ولار يساعا ەرىپ ٴجۇردى» (ماتاي 20:29—34). بۇل جەردە ول ەشقانداي جورا دا، ٴراسىم دە قولدانباعان، ويىن-ساۋىق تا قۇرماعان. يسا كەرەمەت ىستەرىن اشىقتان-اشىق، كوپ جاعدايدا كوپتەگەن كۋا ادامداردىڭ كوز الدىندا جۇزەگە اسىرعان. ول ارنايى جارىق، ساحنا نە ساحنالاۋ مۇلىكتەرىن قولدانعان جوق. بۇعان قاراما-قارسى بۇگىنگى تاڭداعى كەرەمەت دەپ اتالىپ جۇرگەن ىستەردى، كوپ جاعدايدا جازباشا ايعاقتارمەن دالەلدەي المايسىڭ (مارقا 5:24—29؛ لۇقا 7:11—15).
كەيدە يسا ٶزى كەرەمەت جاساعان ادامدارىنىڭ سەنىمدەرى بار ەكەندىگىن مويىنداعان. ٴبىراق ادامنىڭ سەنىمىنىڭ جوق بولعاندىعى يسانىڭ كەرەمەت جاساۋىنا كەدەرگى بولماعان. يسا عاليلەيا ولكەسىندەگى قاپارناۋىم قالاسىندا بولعان كەزىندە، «جۇرت جىن سوققان تالايلاردى يساعا الىپ كەلدى. ول ايتقان بۇيرىعىمەن جىنداردى قۋىپ شىعىپ، بارلىق ناۋقاستاردى ساۋىقتىرىپ جىبەردى» (ماتاي 8:16).
يسانىڭ كەرەمەتتەرى قىزىققا اۋەس ادامداردىڭ قۇمارلىعىن ەمەس، ادامداردىڭ ناقتى تاندىك قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرعان (مارقا 10:46—52؛ لۇقا 23:8). سونىمەن قاتار يسا كەرەمەتتەرىن ەشقاشان دا جەكە باسىنىڭ پايداسى ٷشىن جاساماعان (ماتاي 4:2—4؛ 10:8).
ىنجىلدەگى مالىمدەمە جايلى نە دەۋگە بولادى؟
يسانىڭ كەرەمەتتەرىنىڭ شىنىمەن بولعاندىعى جايلى ايعاقتار ٴتورت ىزگى حاباردا جازىلىپ قالدىرىلعان. يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرىنىڭ شىنىمەن بولعاندىعى جايلى سۇراقتاردى قاراستىرعاندا، وسى ايعاقتارعا سۇيەنۋگە بولا ما؟ ارينە، بولادى.
جوعارىدا ايتىلىپ كەتكەندەي، يسا كەرەمەتتەرىن جۇرتتىڭ، ياعني كوپشىلىكتىڭ، كوز الدىندا جاساعان. العاشقى ىزگى حابارلار سول كۋا بولعانداردىڭ كوپشىلىگىنىڭ كوزى تىرىسىندە جازىلعان. ىزگى حاباردى جازعانداردىڭ ادالدىعىنا قاتىستى ٴبىر كىتاپتا بىلاي دەلىنگەن: «ىزگى حاباردىڭ جازۋشىلارىن ٴدىني ناسيحاتتى كوزدەپ، تاريحي شىندىقتى كەرەمەتتەر جايلى بوس اڭگىمەلەردىڭ استىندا قالدىرعان دەپ ايىپتاۋ بارىپ تۇرعان ادىلەتسىزدىك بولار ەدى... ولار بولعان جايتتى جەتكىزۋدە ادال بولۋعا تىرىسقان» (The Miracles and the Resurrection).
ماسىحشىلىككە قارسىلىق ٴبىلدىرۋشى ياھۋديلەر ىزگى حابارلاردا سيپاتتالعان قۇدىرەتتى ىستەرگە ەشقاشان كۇماندانباعان. ولار تەك كەرەمەتتەردىڭ كىمنىڭ كۇشىمەن جاسالعاندىعىنا كۇمان كەلتىرگەن (مارقا 3:22—26). ودان كەيىنىرەك ۋاقىتتاعى سىنشىلار دا يسانىڭ كەرەمەتتەرىن جوققا شىعارا الماعان. قايتا، يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرى جايلى مالىمەتتەردى ب. ز. ٴبىرىنشى جانە ەكىنشى عاسىرىنا جاتاتىن ماتىندەردەن تابا الامىز. راسىندا دا، ٴبىز قاراستىرىپ وتكەندەي، ٸنجىلدىڭ مالىمدەمەلەرىندەگى يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرى شىنىمەن بولعان دەپ ساناۋعا بارلىق نەگىز بار.
كەرەمەتتەر جاساۋشى ادام
يسانىڭ كەرەمەتتەرىنىڭ شىنىمەن بولعاندىعىن تەك قيسىندى ايعاقتارمەن عانا قاراستىرعانىمىز جەتكىلىكسىز بولار ەدى. يسانىڭ قۇدىرەتتى ىستەرى تۋرالى جازىلعان ىزگى حابارلاردا ول وزگەلەردىڭ سەزىمىن تەرەڭ تۇسىنەتىن، سونداي-اق اسا جاناشىر، اينالاسىنداعىلاردىڭ يگىلىگى ەداۋىر قىزىقتىراتىن ادام رەتىندە سۋرەتتەلەدى.
يسانىڭ قاسىنا كەلىپ: «ەگەر قالاساڭىز، مەنى قۇلان-تازا ساۋىقتىرا الاسىز» — دەپ جالبارىنا وتىنگەن الاپەسپەن اۋىراتىن اداممەن بولعان جايتتى قاراستىرىپ كورەيىكشى. «وعان جانى اشىعان يسا قولىن سوزىپ، دەنەسىنە قولىن تيگىزەدى دە: — قالايمىن، قۇلان-تازا ساۋىعىپ كەت! — دەدى». ول ادام سول ساتتە ايىعىپ شىعا كەلدى (مارقا 1:40—42). وسىلايشا يسا قۇدايدىڭ بەرگەن كۇشى ارقىلى كەرەمەت جاساۋعا تالپىندىراتىن جاناشىرلىق تانىتقان.
يسا ناين قالاسىنان شىققان جەرلەۋ شەرۋىنە كەزىككەندە نە بولعان ەدى؟ بۇل ولگەن جاس جىگىت جەسىر ايەلدىڭ جالعىز عانا بالاسى بولاتىن. «يسا ايەلدى كورگەندە وعان جانى اشىپ»، جاقىنداپ كەلدى دە: «جىلاماڭىز!» — دەدى. سودان سوڭ ايەلدىڭ بالاسىن ومىرگە قايتا ٴتىرىلتتى (لۇقا 7:11—15).
يسا كەرەمەتتەرىن جانى اشىعاندىقتان جانە ادامدارعا كومەك بەرۋ ٷشىن جاساعانىن بىلگەنىمىز بىزگە جۇبانىش بەرەدى. ٴبىراق بۇل كەرەمەتتەر جاي عانا تاريح ەمەس. ەۆرەيلەرگە 13:8 دە (سىلتەمەسىن قاراڭىز) بىلاي دەلىنگەن: «يسا ٴماسىح وتكەندە، قازىر جانە بولاشاقتا ماڭگىلىك وزگەرىسسىز قالا بەرەدى». كۇنى بۇگىن ول كوكتە بيلىك ەتىپ وتىرعان پاتشا رەتىندە جەردە ادام بولعان كەزىندە جاساعاندارىنان الدەقايدا كوپ كەرەمەتتەر جاساۋعا دايىن، ٵرى جاساي الادى دا. تاياۋدا يسا سول كۇشتى بارلىق مويىنسۇنعىش ادامزاتتى ايىقتىرۋ ٷشىن قولدانادى. ەحوبا كۋاگەرلەرى وسى جارقىن بولاشاق جايلى كوبىرەك بىلۋىڭىزگە قۋانا-قۋانا كومەكتەسەدى.
[5-بەتتەگى سۋرەتتەر]
يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرى ‹قۇدايدىڭ ۇلى قۇدىرەتىن› كورسەتكەن
[7-بەتتەگى سۋرەت]
يساعا تەرەڭ جاناشىرلىق سەزىمى ٴتان بولعان