Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Ebithiko-thiko bya Yesu Byanga Kweghesyaki?

Ebithiko-thiko bya Yesu Byanga Kweghesyaki?

Ebithiko-thiko bya Yesu Byanga Kweghesyaki?

OMWA buthuku bwa Yesu, abigha biwe n’abandi bandu mubasweka bakalhangira Yesu akakolha ebithiko-thiko. (Mariko 2:12; 4:41; 6:51; Luka 9:43) Aliwe, iwanganabulha ebithiko-thiko ebi kwenene nga mubyanabya.

Mbwino Ni Buthebya Kutse Ni Maaka Awakalhua oku Nyamuhanga?

E Biblia siyirikanaya okwa bithiko-thiko bya Yesu ng’obukodyo kutse obuthebya obukakolhawa erithatsemesya abandu. Byakanganaya “obuthoki bunene bwa Nyamuhanga,” ngoku kiri omwa ky’erileberyako ky’omulhwana oyo Yesu ahighako embinga. (Luka 9:37-43) Mbwino Omuthoki w’Ebyosi oyukanibweko ng’oyuwithe “akaghalha k’amaaka,” inianalemwa erikolha emibiiri y’amaaka ng’eyo? (Isaya 40:26) Eyihi nahake!

Emyatsi eyiri omwa bitabu by’Enjiri yikakanaya okwa bithiko-thiko nga 35 ebya Yesu. Aliwe omughanzo wosi w’ebithiko-thiko biwe syakanganibwe. Ng’eky’erileberyako, Matayo 14:14 hakabugha hathi: “[Yesu] mwalhangira endeko nene, mwakwirabo obulighe, neryo mwalhamya abakoni babu.” E Biblia siyirithubwira nga ni bangahi abalhamibawa okwa kiro ekyo.

Emibiiri y’amaaka ng’eyo muyakangania ndeke-ndeke ngoku Yesu ni Mughalha wa Nyamuhanga, Masiya oyuwalhaghanisibawa. Omo kwenene Amasako mwakangania ngoku Yesu mwakolha ebithiko-thiko omwa buthoki obwa Nyamuhanga amuha. Omukwenda Petero mwakania oku Yesu ‘ng’omundu oyo Nyamuhanga asima embere syenyu omwa bithiko-thiko, n’eby’eriswekera, n’ebiminyisyo ebyo Nyamuhanga akolha omwa byalha bya Yesu omwa kathi-kathi kenyu, ngoku munasi.’ (Emibiri 2:22) Okwa bundi buthuku, Petero mwabugha athi “Nyamuhanga amuthulira [Yesu] omulimu abuyirire n’obuthoki. Yesu mwalendera ehosi akakolha ebibuya, n’erilhamya abosi abanubibawa na Sitani, kusangwa Nyamuhanga abya haghuma nayu.”—Emibiri 10:37, 38.

Ebithiko-thiko bya Yesu byabya bihambene n’omwatsi ow’akathulha. Mariko 1:21-27 hakabisulha erikangirirya lya Yesu n’ekighuma ky’okwa ebithiko-thiko biwe nga mubyahamba bithi okwa ndeko. Mariko 1:22 hakabugha hathi abandu mubasweka busana ‘n’erikangirirya liwe,’ n’omulhondo 27 hakabugha hathi abandu “mubasweka” akahigha embinga. Emibiiri ya Yesu ey’amaaka n’omwatsi wiwe mubyaha obwema ngoku ya Masiya oyuwalhaghanisibawa.

Yesu mwathakwama kya bugha athi n’iyo Masiya; eby’abugha n’ebindi eby’akolha, amaaka agho Nyamuhanga amuha awakanganibawa omwa bithiko-thiko biwe mubyaha obwema ngoku ya Masiya. Habere habanika ebibulyo ebihambire okwa lhukwamirwa n’omubiiri wiwe, buthubaha, Yesu mwasubirya athi: “Ingye ngwithe erithulhagho linene kwilhaba erya Yoane [Mubatizya]; kusangwa emibiiri eyo Thatha abirimba eribughirira, emibiiri eyo ngakolha yikathulhagho busana naghe, yithi Thatha abirinyithuma.”—Yoane 5:36.

Ebikakanganaya Ngoku Ebithiko-thiko bya Yesu Mubyabya

Busana naki ithwakakasya ngoku ebithiko-thiko bya Yesu mubyabya kandi ku ni by’okwenene? Thalengekania okwa bikakanganaya ngoku mubyabya.

Yesu abere akakolha emibiiri yiwe y’amaaka, mwathayisonderya olhukengerwa. Iniakalhangira athi ekithiko-thiko ekyosi-kyosi eky’akolha kikaleka Nyamuhanga iniahebwa olhukengerwa. Ng’eky’erileberyako, athali alhamya omulhume endimethime, Yesu mwakangania ngoku erilhamibwa eryo lyangakolirwe nuku “emibiiri ya Nyamuhanga yiminyikale omw’isi wiwe.”—Yoane 9:1-3; 11:1-4.

Erithendibya ng’abandu abakathebaya, ab’emajiki, kutse abasabiriri, Yesu mwathakolesya eby’eribuzya-buzya obulengekania bw’abandu, erikolha obukodyo, ebindu by’eritsemesya abalhangiri, eby’emajiki, kutse ehikighi ehikahamba okw’iyowa ly’abandu. Mwathakolesya ebihaniriro by’obulhaghu kutse ebindu ebikalhangirawa nga bibuyirire. Thalhangira enzira eyithe mw’eriyikangania eyo Yesu akolesaya akalhamya abalhume babiri ndimethime. Omwatsi oyo akabugha athi: “Yesu mwakwirabo obulighe, neryo mwathulha okwa meso wabu; neryo-neryo mubabana erilhangira, mubamukwama.” (Matayo 20:29-34) Muhathabya erikolha akakighi, mukonga, kutse eriyikangania. Yesu mwakolha ebithiko-thiko biwe embere sy’abalhangiri bangyi. Mwathakolesya ebiddara ebiriko ekyakakalha, kutse ebindi bindu by’embaghane. Mbaghane n’ekyo, ebikahulhawamo bithiko-thiko ebya munabwire sibiwithe ngoku byanga kakasibwa.—Mariko 5:24-29; Luka 7:11-15.

Ihakanayira Yesu iniabugha athi abalyaghasirawa omwa bithiko-thiko biwe bawithe erikirirya. Aliwe omundu eribya isyawithe erikirirya isikirikakiraya Yesu okw’ikolha ekithiko-thiko. Omughulhu abya e Kapernaumu e Galilaya, ‘abandu mubalethera Yesu y’abandi abaliko esyombinga. Nikwa Yesu mwahigha ebirimu bibi ebyo omo kinywe kisa, mwalhamya abosi ababya balhwere.’—Matayo 8:16.

Ebithiko-thiko bya Yesu byakolhawa eriberererya ebiyithawa ebyonyine-nyine eby’abandu eby’ekinyamubiri, butsira eritsemesya abakathanza erithaminya. (Mariko 10:46-52; Luka 23:8) Kandi Yesu mwathakolha ebithiko-thiko nuku aghasirawe iyuwene.—Matayo 4:2-4; 10:8.

Kandi ibbwa emyatsi y’Enjiri?

Thwabiriminya ekwenene eyihambire okwa bithiko-thiko bya Yesu erilhabira omwa bitabu bbini by’Enjiri. Mbwino hane esyonzumwa esyangaleka ithwayikethera emyatsi eyi thukalebya ebithiko-thiko bya Yesu nga mubyanabya? Ee, sineho.

Ngoku thwabirilhangira, ebithiko-thiko bya Yesu mubyakolhwa embere sy’abalhangiri bangyi. Ebitabu by’Enjiri eby’erimbere-mbere byahandikawa abangyi b’okwa balhangiri abo ibakineho. Ekitabu Miracles and the Resurrection kikabya kikakania ngoku abahandiki b’Enjiri babya mw’okwenene, kikabugha kithi: “Ikikendibya isikitholere eribugha thuthi ebya bathuli b’enjiri bahandika ebihambire okwa bithiko-thiko si byabya by’ekwenene, kundi bahandikabyo bakanza enyikirirya yabu yibughane ehosi . . . Ibo babya banzire erihandika ekwenene.”

Abayuda abakahakanisaya Ekikristayo mubathaghania emibiiri y’amaaka eyiri omwa bitabu by’Enjiri. Mubathika-thikira amaaka awakolesibawa erikolhabyo. (Mariko 3:22-26) Nibya n’abasininguli mubathathoka erighania ebithiko-thiko bya Yesu. Mbaghane n’ekyo, omwa kighana ky’erimbere n’ekyakabiri E.K., habya ihane ebikakanaya okwa bithiko-thiko ebya Yesu akolha. Neryo kwesi, thuwithe nzumwa mbuya esyangaleka ithwaligha ngoku emyatsi y’Enjiri eyihambire okwa bithiko-thiko biwe yihikire.

Oyuwakolha Ebithiko-thiko

Erithoka eriyitheghererya ebithiko-thiko ebya thukasoma omwa bitabu by’Enjiri, thutholere ithwaminya oyuwabikolha. Ebitabu by’Enjiri bikathukangiriraya ngoku Yesu aby’awithe olhwanzo lhunene n’olhukeri kandi ngoku aby’atsomene abandu ba kutsibu.

Lengekanaya okwa muhagha oyuwahika oku Yesu n’erimulemba-lemba athi: “Wamabya wunanzire, wangathoka erinyilhamya.” Busana ‘n’erimukwira obulighe,’ Yesu mwakakya okuboko kwiwe n’erithulha okwa muhagha, n’eribugha athi: “Nyanzire, wulhamibawe!” Aho n’aho omulhume mwalhama. (Mariko 1:40-42) Kwesi Yesu mwakangania olhukeri olhwaleka iniakolesya amaaka agho Nyamuhanga amuha erikolha ebithiko-thiko.

Ni kyahi ekyabya Yesu akasangangana n’abakayatsika bakalhua omwa muyi we Naina? Omulhwana oyuwabya holire abya iyo mwana musa w’omukwakali. Busana n’erikwira omukali y’obulighe, Yesu mwamuhikako n’eribugha athi: “Siwulire.” Neryo mwasubya omwana wiwe.—Luka 7:11-15.

Erisomo erikahumulikanaya erya thukabana omwa bithiko-thiko bya Yesu liri lithi ‘mwakwira abandu b’obulighe’ neryo amabawathikya. Aliwe ebithiko-thiko ng’ebyo sibinyambwirwa buyira. “Yesu Kristo syalihinduka; muligholho na munabwire, egha na kera ikw’ane athya,” Abaebrania 13:8 hathya. Lino anemuthabalha ng’Omwami elhubulha, inianayitheghekire kandi angana thoka erikolesya amaaka agho Nyamuhanga abirimuha aw’erikolha ebithiko-thiko okwa lhulengo lhunene kwilhaba ngoku akolha iniane okwa kihugho. Omwa buthuku obuthe bwa haali, Yesu akendi bikolesya erilhamya abandu abowa. Abema ba Yehova bakendi tsema erikuwathikya erigha bingyi okwa buthuku bubuyanga obukasa.

[Ekisasani]

Ebithiko-thiko bya Yesu mubyakangania “obuthoki bunene bwa Nyamuhanga”

[Ekisasani]

Yesu abya mundu oyutsomene