Ir al contenido

Ir al índice

Milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús: ¿Ndáaña kivi sakuaʼayó xíʼin ña̱yóʼo?

Milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús: ¿Ndáaña kivi sakuaʼayó xíʼin ña̱yóʼo?

Milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús: ¿Ndáaña kivi sakuaʼayó xíʼin ña̱yóʼo?

SANA ndakanda̱-iniún tá ná kunda̱a̱-iniún relato ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús tá ni̱xi̱yora nu̱ú ñuʼú yóʼo, tu̱ʼun griego va̱ása xíniñúʼuña tu̱ʼun “milagro”. Tu̱ʼun griego dý·na·mis, ña̱ sandáya̱ʼana “milagro” kúni̱ kachiña “ndee̱” (Lucas 8:46) ta saátu kivi kooña ña̱ xíni̱na keʼéna iin ña̱ʼa, á ña̱ na̱ʼa̱na ña̱ kúúmiína ndee̱ (Mateo 11:20; 25:15). Nda̱a̱ táki̱ʼva káchi iin ta̱ erudito “tu̱ʼun yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ña̱ ndáyáʼviní keʼéna iin ña̱ʼa, káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ndee̱ ña̱ ke̱ʼénaña, ta ña̱ káʼa̱nka xa̱ʼa̱ kúú ndee̱ ña̱ ke̱ʼé Ndióxi̱ iin ña̱ʼa”.

Ta inka tu̱ʼun griego ña̱ kítáʼan xíʼin ña̱yóʼo kúú té·ras, ta tá ná sandáya̱ʼanaña kúni̱ kachiña “ña̱ kéʼéna iin ña̱ʼa ña̱ ndákanda̱-inina xíʼin” (Juan 4:​48; Hechos 2:​19). Ta ña̱yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa̱ na̱ yiví na̱ xi̱niña. Ta saá kúú ña̱ ndo̱ʼo na̱ yiví xíʼin discípulo ta̱ Jesús chi nda̱kanda̱-inina xíʼin ña̱ ke̱ʼéra (Marcos 2:​12; 4:​41; 6:​51; Lucas 9:​43).

Ta inka tu̱ʼun griego ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús kúú sē·méi·on, á “señal”. Ta̱ teólogo Robert Deffinbaugh ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ tu̱ʼun yóʼo: “ña̱ va̱ʼaní káʼa̱n ndáaña kúni̱ kachi milagro. Ña̱ señal yóʼo kúúña milagro ta náʼa̱ña ña̱ nda̱a̱ xa̱ʼa̱ tátayó Jesús”.

¿Ña̱ ndákanda̱-iniyó xíʼin, á ndee̱ Ndióxi̱va kúúña?

Milagro ña̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús va̱ása níkeʼéraña ña̱ ndakanda̱ kuití ini na̱ yiví xíʼinña, chi xi̱niñúʼura “ndee̱ Ndióxi̱” ña̱ ke̱ʼéra ña̱yóʼo, nda̱a̱ táki̱ʼva káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús ña̱ ta̱vára ta̱chí ndi̱va̱ʼa ini iin ta̱ loʼo (Lucas 9:​37-​43). ¿Á va̱ása kuchiñu Ndióxi̱ ta̱ kúúmií ndiʼi ndee̱ ña̱ kivi keʼéra ña̱yóʼo ta̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása ndíʼi ndee̱ra? (Isaías 40:26.) kuchiñuvara keʼéraña.

Nu̱ú Evangelio ki̱ʼva 35 milagro káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ña̱ keʼé ta̱ Jesús, soo míí ña̱ nda̱a̱ va̱ása xíni̱na nda̱saa xi̱kuu ña̱yóʼo. Tá kúú nu̱ú Mateo 14:​14, káʼa̱nña xa̱ʼa̱ ta̱ Jesús ña̱ “xi̱nira ña̱ ku̱a̱ʼání na̱ yiví ndátu kán, ku̱ndáʼviní-inira xi̱nirana ta sa̱ndáʼara na̱ ndeéndóʼo”, yóʼo va̱ása káʼa̱n káxiña nda̱saa kúú ndiʼi na̱ sa̱ndáʼara.

Ta xíʼin ndiʼi ña̱ ke̱ʼéra yóʼo ña̱ ndixava kúú ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nra, kúúra se̱ʼe Ndióxi̱, ta̱ Mesías ta̱ ni̱ka̱ʼa̱nna kixi. Tu̱ʼun Ndióxi̱ káʼa̱nña ña̱ ndee̱ Ndióxi̱ kúú ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼin ta̱ Jesús ña̱ va̱ʼa ke̱ʼéra milagro. Ta̱ apóstol Pedro ka̱chira: “Nda̱a̱ táki̱ʼva xa̱a̱ xíni̱ndó, ta̱ Jesús ta̱ ñuu Nazaret mií Ndióxi̱ kúú ta̱ chi̱ndaʼá-ñaʼá. Ta mií Ndióxi̱ kúú ta̱ xi̱niñúʼu ta̱yóʼo ña̱ ke̱ʼéra milagro, ta ke̱ʼéra ña̱ʼa ña̱ nda̱kanda̱-inindó xíʼin” (Hechos 2:​22). Ta tá ni̱ya̱ʼa tiempo ta̱ Pedro ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo “Ndióxi̱ nda̱kaxinrara xíʼin espíritu santo ta ta̱xira ndee̱ ndaʼa̱ra ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ke̱ʼéra ña̱ʼa va̱ʼa ta sa̱ndáʼara ndiʼi na̱ xi̱xoʼvi̱ xi̱ ixaa ta̱ Ndi̱va̱ʼa, saáchi Ndióxi̱ ni̱xi̱yora xíʼinra” (Hechos 10:​37, 38).

Milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús xi̱kitáʼanña xíʼin ña̱ xi̱sanáʼa̱ra. Marcos 1:​21-27 náʼa̱ña ndáaña ndo̱ʼo na̱ yiví xíʼin ña̱ xi̱sanáʼa̱ra ta saátu xíʼin iin milagro ña̱ ke̱ʼéra. Ta versículo 22 káʼa̱nña ndáaña ndo̱ʼona “ta nda̱kanda̱ní-ini ndiʼi na̱ yiví kán xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní sánáʼa̱ra”, ta versículo 27 káʼa̱nña ña̱ nda̱kanda̱ní-inina tá xi̱nina ña̱ ta̱vára iin ta̱chí ndi̱va̱ʼa. Ña̱ ke̱ʼéra xíʼin ña̱ xi̱sanáʼa̱ra, ni̱na̱ʼa̱ña ña̱ ndixa xi̱kuura ta̱ Mesías ta̱ nda̱kaxin Ndióxi̱.

Ta̱ Jesús va̱ása níka̱ʼa̱n kuitíra ña̱ kúúra ta̱ Mesías; chi saátu ni̱na̱ʼa̱raña xíʼin ña̱ xi̱sanáʼa̱ra xíʼin ña̱ xi̱keʼéra, chi ndee̱ Ndióxi̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinra ña̱ ke̱ʼéra milagro. Tá ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ va̱ása va̱ʼa xa̱ʼa̱ chiñu ña̱ xi̱keʼéra, ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼinna: “Íyo iin ña̱ ndáyáʼvika kúúmií yi̱ʼi̱ nu̱úka ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Juan, saáchi chiñu ña̱ chi̱ndaʼá yivái̱ yi̱ʼi̱ keʼíi̱, chiñu ña̱ kéʼíi̱ yóʼo náʼa̱ña ña̱ mií yivái̱ chi̱ndaʼá yi̱ʼi̱” (Juan 5:​36).

Ña̱ náʼa̱ ña̱ ndixa ke̱ʼéraña

¿Ndáaña náʼa̱ nu̱úyó ña̱ ndixa ku̱u milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús? Náʼa̱ ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ savaña.

Tá ke̱ʼé ta̱ Jesús milagro va̱ása níkuni̱ra ña̱ ná ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼa̱ra. Ki̱ʼinra kuenta ña̱ ná ndukáʼnu Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼéra. Tá kúma̱níka sandáʼara iin ta̱a ta̱ kúáa nu̱ú ni̱ka̱ʼa̱nra, ña̱ ndixava ndaʼa ta̱yóʼo “ña̱ va̱ʼa kuni káxi na̱ yiví ña̱ kivi keʼé Ndióxi̱” (Juan 9:​1-3; 11:​1-4).

Ta̱ Jesús va̱ása níkeʼéra nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé sava na̱ yiví na̱ ndákanixi̱ní ña̱ kivi kuniñúʼuna inka ña̱ʼa ña̱ sandáʼana na̱ yiví. Tá kúú na̱ xíniñúʼu na̱ ta̱chí ndi̱va̱ʼa, ta va̱ása níxi̱kandíxara táʼan ña̱ kándíxa sava yiví ña̱ va̱ʼa sandáʼana na̱ yiví. Koto ndáa ki̱ʼva vitání ni̱xi̱yo inira tá sa̱ndáʼara u̱vi̱ na̱ kúáa nu̱ú, ta̱ Jesús kundáʼvi-inira xi̱nirana tiinra nu̱úna ta ndi̱ku̱n ki̱xáʼana xítona ta nda̱kundi̱kunna satára (Mateo 20:​29-​34). Ni va̱ása níndakuatira, ni ña̱ keʼéra inka ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa na̱ʼa̱ra ña̱ keʼéra ña̱yóʼo. Ke̱ʼéra milagro yóʼo nu̱ú ni̱xi̱yo ku̱a̱ʼání na̱ yiví ta va̱ása níxiniñúʼura ku̱a̱ʼá ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa keʼéra ña̱yóʼo. Nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé na̱ yiví na̱ íyo tiempo vitin na̱ káʼa̱n kéʼé milagro (Marcos 5:​24-​29; Lucas 7:​11-​15).

Sava yichi̱, ta̱ Jesús nda̱kunira ña̱ chi̱ndeétáʼan milagro ña̱ kéʼéra xíʼin sava na̱ yiví. Soo ni va̱ása níxi̱kandíxana Ndióxi̱ xi̱keʼévara milagro. Tá ni̱xi̱yo ta̱ Jesús chí Capernaum ña̱ xi̱kindoo chí galilea, “na̱ yiví ki̱xaa̱na nu̱ú ta̱ Jesús xíʼin ku̱a̱ʼá na̱ kúúmií ta̱chí ndi̱va̱ʼa, ta iin kuití tu̱ʼun ni̱ka̱ʼa̱nra ta ta̱vára ta̱chí ndi̱va̱ʼa inina. Ta sa̱ndáʼara ndiʼi na̱ yiví na̱ ndeéndóʼo” (Mateo 8:​16).

Xi̱keʼéra milagro ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼin na̱ yiví ta su̱ví ña̱ ndakanda̱ kuití inina xíʼin ña̱ kéʼéra (Marcos 10:​46-​52; Lucas 23:​8). Ta va̱ása níkeʼéra milagro ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanña xíʼin miíra (Mateo 4:​2-4; 10:8).

¿Á kivi kandíxayó ña̱ va̱xi nu̱ú ña̱ Evangelio?

Ku̱mí saá Evangelio kúú ña̱ nátúʼun xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús. Ta ¿á kivi kandíxayó ña̱yóʼo? Kiviva kandíxayóña.

Nda̱a̱ táki̱ʼva xa̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nyó ku̱a̱ʼáníva na̱ yiví xi̱ni ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús milagro, ta ku̱a̱ʼáníva na̱yóʼo tákukavana tá ki̱xáʼa ni̱ka̱ʼyi̱ ña̱ Evangelio. Ña̱ libro The Miracles and the Resurrection (Los milagros y la resurrección) káʼa̱nña ña̱yóʼo xa̱ʼa̱ na̱ ka̱ʼyí Evangelio: “Ña̱ ka̱ʼa̱n ku̱a̱chiyó xa̱ʼa̱ na̱ ka̱ʼyí ña̱ Evangelio, ña̱ na̱samana ña̱ ku̱u ta ki̱xáʼana káʼa̱nna xa̱ʼa̱ ku̱a̱ʼání milagro ña̱ va̱ʼa sanáʼa̱na ña̱ kándíxa na̱ yiví, iin ña̱ vatáva kúú ña̱yóʼo, saáchi na̱ ka̱ʼyí ña̱ Evangelio chi̱ka̱a̱nína ndee̱ ña̱ ka̱ʼyína ndiʼi ña̱ ku̱u”.

Na̱ judío na̱ xi̱sa̱a̱-ini xi̱xini na̱ cristiano va̱ása níka̱ʼa̱n ku̱a̱china xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús ña̱ káʼa̱n ña̱ Evangelio xa̱ʼa̱. Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ku̱a̱china xa̱ʼa̱ kúú ndáa míí ki̱ʼinra ndee̱ ña̱ xi̱niñúʼura ña̱ va̱ʼa ke̱ʼéra ña̱yóʼo (Marcos 3:​22-​26). Ndiʼi na̱ xi̱kuu contra ta̱ Jesús va̱ása níkivi ka̱ʼa̱nna ña̱ su̱ví ña̱ ndixa ní kúú milagro ña̱ ke̱ʼéra. Saáchi tá ni̱ya̱ʼa u̱vi̱ siglo xi̱ka̱ʼa̱nkavana xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼéra. Xa̱ʼa̱ ña̱kán kiviva kandíxayó ña̱ káʼa̱n Evangelio xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús.

Ndáa ki̱ʼva ni̱xi̱yo ini ta̱ ke̱ʼé milagro yóʼo

Ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinyó kunda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús tá ná koto kuitíyó ña̱ náʼa̱ ña̱ ndixa ku̱uña. Saáchi ña̱ káʼa̱n Evangelio xa̱ʼa̱ milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús náʼa̱ña nu̱úyó ña̱ xi̱kuura iin ta̱a ta̱ xi̱kuʼvi̱-ini xi̱xini na̱ yiví, ta xi̱ndi̱ʼi̱-inira xa̱ʼa̱na ña̱ vií koona.

Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ta̱a ta̱ ndo̱ʼo kue̱ʼe̱ lepra, ta̱ ta̱a yóʼo ku̱yatinra nu̱úra ta ni̱ka̱ʼa̱n ndáʼvira xíʼinra: “Yi̱ʼi̱ kúnda̱a̱-inii̱ tá miíún kúni̱ kiviva sandáʼún yi̱ʼi̱”. Ta̱ Jesús ku̱ndáʼviní-inira xi̱nirara, ti̱inrara ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra: “Va̱ʼa, kúni̱vai̱. Ná ndaʼavaún”. Ta ndi̱ku̱n saá nda̱ʼavara (Marcos 1:​40-​42). Ta̱ Jesús xi̱kunda̱a̱-inira xíʼin ña̱ xi̱ndoʼo na̱ yiví, ña̱yóʼo kúú ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼinra ña̱ xi̱niñúʼura ndee̱ Ndióxi̱ ña̱ ke̱ʼéra milagro xíʼinna.

¿Ndáaña ku̱u tá nda̱kutáʼanra xíʼin na̱ yiví ñuu Naín? Tá ku̱a̱ʼa̱nna sandúxu̱nna iin na̱ yiví, ta ni̱xi̱ʼi̱ yóʼo xi̱kuu iin ta̱ loʼo, ta iinlá ta̱yóʼo xi̱kuu iin se̱ʼe iin ñaʼá ñá ni̱xi̱ʼi̱ yi̱i̱. Ta̱ Jesús ndeéní ku̱suchí inira ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá: “Kǒo kuakukaún”. Ta saá sa̱ndátakura se̱ʼeñá (Lucas 7:​11-​15).

Ña̱ sákuaʼayó xíʼin milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús kúú ña̱ ku̱ndáʼvi-inira xi̱nirana ta xi̱chindeétáʼanra xíʼinna ta ña̱yóʼo sándi̱koña iniyó. Soo milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús su̱ví ña̱ nátúʼun kuitína xa̱ʼa̱ kúúña. Saáchi “ta̱ Jesucristo va̱ása nása̱ma ki̱ʼva ña̱ íyora, nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱xi̱yora xi̱naʼá saá íyora vitin ta saá koora ndiʼi tiempo”, ña̱yóʼo kúú ña̱ káʼa̱n Hebreos 13:8 xa̱ʼa̱ra. Tiempo vitin xa̱a̱ kúúra Rey chí ndiví, ta xa̱a̱ íyo tu̱ʼvara ta xínira ndáa ki̱ʼva kuniñúʼura ndee̱ Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa keʼéra milagro ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanra xíʼin ndiʼi na̱ yiví nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼéra tá ni̱xi̱yora nu̱ú ñuʼú yóʼo. Xa̱a̱ si̱lóʼo kúma̱ní ta kuniñúʼura ndee̱ Ndióxi̱ ña̱ va̱ʼa sandáʼara ndiʼi na̱ yiví na̱ kándíxa miíra. Na̱ testigo Jehová kúsi̱íní-inina ña̱ chindeétáʼanna xíʼún ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniún ña̱ kuu chí nu̱únínu.

[Na̱ʼná]

Milagro ña̱ ke̱ʼé ta̱ Jesús ni̱na̱ʼa̱ña ña̱ kúúmiíní “Ndióxi̱ Ndee̱”

[Na̱ʼná]

Ta̱ Jesús xi̱kuʼvi̱-inira xi̱xinira inkana