Go na content

Go na table of contents

Den wondru fu Yesus—San yu kan leri fu den?

Den wondru fu Yesus—San yu kan leri fu den?

Den wondru fu Yesus—San yu kan leri fu den?

KANDE yu sa fruwondru fu kon sabi taki den Bijbel skrifiman di skrifi den tori fu Yesus en libi na grontapu, noiti no gebroiki a trutru Griki wortu di wani taki „wondru”. A Griki wortu (dyʹna·mis) di vertaal son tron nanga „wondru” wani taki trutru „krakti” (Lukas 8:46). A kan vertaal sosrefi nanga „a krakti fu man du wan sani” noso „krakti wroko” (Mateyus 11:20; 25:15). Soleki fa wan sabiman taki, dan a Griki wortu disi „e sori go na wan krakti wroko di ben du; ma moro furu a e sori go na a krakti di ben meki a sani dati pasa. A e sori taki a sani di pasa, du nanga a krakti fu Gado.”

Wan tra Griki wortu (teʹras) vertaal furu tron nanga „wondru” (Yohanes 4:48; Tori fu den Apostel 2:19). A wortu disi e sori sortu krakti a ben abi tapu den sma di ben si den sani disi. Furu tron, na ipi sma nanga den disipel ben fruwondru fu si den krakti wroko di Yesus du.—Markus 2:12; 4:41; 6:51; Lukas 9:43.

A di fu dri Griki wortu (se·meiʹon) di e taki fu den wondru di Yesus ben du, e sori taki disi „na wan marki taki Gado gi en krakti”. A „e sori go na wan moro prenspari reide fu san ede a wondru pasa”, na so a sabiman Robert Deffinbaugh taki. A e taki moro fara: „Wan marki na wan wondru di e tyari wan tru tori kon na krin di abi fu du nanga wi Masra Yesus.”

Na wan sani fu kori sma, noso na a krakti di Gado gi?

Bijbel no e taki dati Yesus ben du wondru fu kori sma, so taki den ben kan abi wan prisiriten. Den wondru ben sori „a kefalek bigi krakti fu Gado”, soleki fa dati de fu si ini a tori pe Yesus ben yagi wan ogri yeye puru di ben de tapu wan boi (Lukas 9:37-43). A de so taki na Almakti Gado, a Sma di „abi bigi krakti pasa marki”, no ben sa man du den sortu krakti wroko disi? (Yesaya 40:26) A no de fu taki dati a man du den sani disi!

Den Evangelietori e taki fu sowan 35 wondru di Yesus ben du. Ma den tori no e sori finifini omeni wondru a du. Fu eksempre, Mateyus 14:14 e taki: „A [Yesus] si wan heri ipi sma; a ben sari den èn a ben meki den sikisma fu den kon betre.” A pisi disi no e fruteri wi omeni sikisma Yesus ben dresi na a okasi dati.

Den krakti wroko disi ben de wan prenspari buweisi fu sori taki a tru san Yesus taki, namku dati en na a Manpikin fu Gado, a Mesias di Gado pramisi. Den Buku fu Bijbel ben sori krin taki na fu di Gado gi Yesus krakti, meki a ben man du wondru. Na apostel Petrus ben taki dati Yesus na „wan man di Gado sori unu na publiki nanga yepi fu krakti wroko nanga wondruwroko nanga marki, di Gado ben meki a du na un mindri, soleki fa unu srefi sabi” (Tori fu den Apostel 2:22). Na wan tra okasi Petrus ben sori taki „Gado salfu Yesus nanga santa yeye èn nanga krakti; Yesus ben e waka du bun na ini a heri kondre èn a ben e dresi ala sma di Didibri ben e kwinsi, bika Gado ben de nanga en”.—Tori fu den Apostel 10:37, 38.

Den wondru fu Yesus ben de tumusi prenspari sani di abi furu fu du nanga a leri di a ben gi. Markus 1:21-27 e sori san na ipi sma ben du di den yere den sani di Yesus ben e leri èn di den si wán fu den wondru di a du. Markus 1:22 e taki dati den ipi sma „ben fruwondru fu a fasi fa a ben gi leri”, èn na ini vers 27 a e sori taki den sma ben „fruwondru” di a ben yagi wan ogri yeye puru di ben de tapu wan sma. Den krakti wroko di Yesus du èn sosrefi a leri di a gi, sori taki en ben de a Mesias di Gado pramisi.

Yesus no ben taki wawan dati en ben de a Mesias. Ma den sani di a ben taki èn tra sani di a du, makandra nanga den wondru di a ben du nanga yepi fu a krakti fu Gado, ben de buweisi taki en na a Mesias trutru. Di sma ben aksi Yesus sortu makti a abi fu du den sani disi, dan a piki den sondro frede taki: „A kotoigi di mi abi, bigi moro di fu Yohanes [a Dopuman], bika na yoisti den wroko di mi musu du soleki fa mi Tata gi mi fu du, den wroko srefi di mi e du, e gi kotoigi fu mi taki a Tata ben seni mi.”—Yohanes 5:36.

Buweisi di e sori taki den wondru fu Yesus pasa trutru

Fu san ede wi kan de seiker taki den wondru di Yesus du, pasa trutru? Luku wan tu fu den buweisi di e sori taki den pasa trutru.

Yesus noiti ben meki sma poti prakseri na en di a ben e du den krakti wroko fu en. A ben meki Gado kisi a glori nanga a grani gi iniwan fu den wondru di a du. Fu eksempre, bifo Yesus dresi wan breni man, a sori krin taki a ben o dresi a man „so taki den wroko fu Gado ben sa de fu si na ini a kefal fu en”.—Yohanes 9:1-3; 11:1-4.

Son sma e kori trawan fu di den e meki den bribi na ini sani di no tru. Tra sma e du towfruwroko, èn sma de tu di e bribi taki den man dresi trawan fu di den e begi, noso fu di den kisi krakti fu wan yeye. Yesus no ben de leki den sma disi. Noiti a ben suku fu abi krakti tapu a frustan fu sma èn a no ben bedrigi sma tu. A no ben wani meki bigi nanga san a ben du, a no ben du bonu, èn a no ben wroko tapu a firi fu sma tu. A no ben gebroiki sani di sma e si leki santa sani, soleki popki. Luku fa Yesus ben e sori sakafasi di a ben dresi tu breniman. „Fu di Yesus ben sari den,” na so a tori e taki, „meki a fasi den ai; wantewante den ben kan si èn den waka na en baka” (Mateyus 20:29-34). Nowan seremonia ben hori èn a no ben meki bigi fu san a du. Yesus no ben du den wondruwroko fu en kibrikibri, ma furu tron wan lo sma ben de di si san a du. A no ben gebroiki spesrutu wrokosani soleki leti, noso a no ben tanapu na tapu wan podium te a ben e dresi sma. Kontrari fu dati, te sma e du wondru na ini a ten disi, dan yu no man leisi bakaten fa sani ben waka trutru.—Markus 5:24-29; Lukas 7:11-15.

Son tron Yesus ben taki fu a bribi fu den wan di kisi wini fu den wondru di a du. Ma te wan sma no ben abi nofo bribi, dan dati no ben meki taki Yesus no du wan wondru. Di Yesus ben de na ini Kaperna-um, na Galilea, dan „sma tyari furu sma di ben abi ogri yeye na den tapu, kon na Yesus; wán sani nomo a taki èn den yeye ben gowe libi den sma, èn a ben meki ala sma di no ben firi bun, kon betre”.—Mateyus 8:16.

Yesus ben du wondru so taki a ben kan yepi sma di ben siki trutru; a no ben du den wondru fu en gi sma di ben wani si wan span sani nomo (Markus 10:46-52; Lukas 23:8). Yesus noiti no ben du wondru fu kisi wini gi ensrefi.—Mateyus 4:2-4; 10:8.

Wi kan frutrow den Evangelietori?

Den fo Evangelietori meki wi kon sabi den tru tori fu den wondru di Yesus ben du. Ma wi abi reide fu frutrow den Evangelietori te wi e go ondrosuku efu den wondru di Yesus du, pasa trutru? Iya, wi abi reide fu frutrow taki den tori dati.

Soleki fa wi si kaba, dan Yesus no ben du den wondru fu en kibrikibri, ma furu sma ben si san a du. Den fosi Evangelietori ben skrifi na a ten di furu fu den sma di si den wondru fu en, ben de na libi ete. A buku The Miracles and the Resurrection e taki dati den Evangelie skrifiman ben skrifi tru tori. A buku e taki: „Wi no ben o krutu nanga leti efu wi ben o taki dati na fu espresi den Evangelie skrifiman no skrifi soifri san pasa na ini a ten dati, èn taki na presi fu dati den skrifi fu tori di gersi wondru, soso fu meki reklame gi a bribi fu den. . . . Den Evangelie skrifiman ben wani fu skrifi sani soifri leki fa den pasa.”

Den Dyu di ben gens a Kresten bribi noiti ben tweifri efu den krakti wroko di skrifi na ini den Evangelietori ben de tru. Den ben tweifri nomo nanga sortu krakti den wondru disi ben du (Markus 3:22-26). Bakaten, den gensman di ben krutu Yesus, no ben man taki seiker dati den wondru fu Yesus no ben pasa trutru. Ma na presi fu dati, wi kon si taki na ini a fosi yarihondro G.T. nanga a di fu tu yarihondro G.T. sma ben skrifi sani fu den wondruwroko di Yesus ben du. A de krin fu si taki wi abi nofo buweisi di e sori taki den Evangelietori di e taki fu den wondru di Yesus du, na sani di pasa trutru.

A sma di ben du den wondru

Te wi ben o ondrosuku den wondru fu Yesus, dan a no ben o de nofo fu ondrosuku nomo efu den pasa trutru. Den Evangelietori di e taki fu den krakti wroko fu Yesus, e sori taki Yesus na wan man di abi dipi firi gi trawan; a broko en ede nanga a tan bun fu tra sma èn nowan sma ben de di sori so furu sari-ati leki en.

Luku na okasi di wan gwasiman ben kon na Yesus èn a ben begi en tangitangi taki: „Efu yu wani nomo, yu kan meki mi kon krin.” Fu di Yesus „firi sari” meki a langa en anu, a fasi a gwasiman èn a ben taki: „Mi wani. Kon krin.” Wantronso a man ben dresi (Markus 1:40-42). Na a fasi disi, Yesus ben sori taki a ben firi gi a man, èn dati meki taki a gebroiki a krakti di a kisi fu Gado fu du wondru.

San ben pasa di Yesus ben miti wan grupu sma di ben e komoto fu a foto Nain fu go beri wan yonkuman? A yonkuman di dede, ben de a wan-enkri manpikin fu wan weduwe. Yesus ben „kisi sari” gi na uma. A waka go na a uma èn a taigi en: „No krei moro.” Dan a gi a manpikin fu na uma wan opobaka fu dede.—Lukas 7:11-15.

Wan sani di wi leri fu den wondru di Yesus du èn di e gi wi trowstu sosrefi, na taki a ben „kisi sari” nanga sma èn a ben du sani fu yepi den. Ma den wondru disi a no sani di pasa na ini a historia nomo. „Yesus Krestes de a srefi esde èn tide èn fu têgo”, na so Hebrewsma 13:8 e taki. Now a e tiri leki Kownu na hemel. A de klariklari èn a man gebroiki a krakti di Gado gi en fu du wondru; a o gebroiki a krakti disi fu du moro bigi wondru leki fa a ben du di a ben de na grontapu leki libisma. Heri esi, Yesus sa gebroiki a krakti dati fu dresi a libisma famiri di e gi yesi. Yehovah Kotoigi sa prisiri fu yepi yu fu kon sabi moro fu den tumusi moi sani di seti gi a ten di e kon.

[Prenki na tapu bladzijde 4, 5]

Den wondru di Yesus ben du e sori „a kefalek bigi krakti fu Gado”

[Prenki na tapu bladzijde 7]

Yesus ben de wan man di ben abi dipi firi gi trawan