Ko Vavega A Iesu Ne A Au Mea E Tauloto Mai I Ei?

KĀTI ka poi koe ke iloa atu me i tala i te Tusi Tapu e uiga ki te olaga o Iesu i te lalolagi, ne seki fakaaoga eiloa te pati i te ‵gana mua mō te “vavega.” A te pati Eleni (dyʹna·mis) i nisi taimi ne ‵fuli ki te “vavega” kae e fakauiga tonu ki te “‵mana.” (Luka 8:46) E mafai foki o ‵fuli ki te “mea e mafai o fai” io me ki “galuega ‵mana.” (Mataio 11:20; 25:15) E ‵tusa mo fakamatalaga a te tino poto e tokotasi, a te tugapati Eleni tenei e “faka‵mafa mai i ei a te ‵mafa o te galuega ne fai, kae maise te ‵mana telā ne fai ei te galuega tenā. E fakamatala mai a te mea ne tupu i tugapati kolā e fakaasi mai i ei a te malosi o te ‵mana o te Atua.”

A te suā tugapati Eleni (teʹras) e masani sāle o ‵fuli ki “fakailoga” io me ki “mea fakaofoofogia.” (Ioane 4:48; Galuega 2:19) E fakaasi mai i te tugapati tenei a ikuga kolā e lavea atu ne tino maimoa mai galuega konei. E masani sāle o ofo kae ‵poi a te vaitino mo soko i galuega ‵mana a Iesu.—Maleko 2:12; 4:41; 6:51; Luka 9:43.

A te tolu o tugapati Eleni (se·meiʹon) telā ne fakasino atu ki vavega a Iesu e fakauiga ki se “fakailoga.” E “fakasino tonu atu ki te uiga ‵loto o te vavega,” ko muna a te tino poto ko Robert Deffinbaugh. Ne toe fai mai a ia: “A te fakailoga se vavega telā e fakaasi mai i ei se munatonu e uiga ki te ‵tou Aliki ko Iesu.”

Se ‵Mana Fakaloiloi io me Mai te Atua?

E se fakamatala mai i te Tusi Tapu me i vavega a Iesu ne mea fakaloiloi fua kolā ne fakatoka ke fakafia‵fia ki ei a tino. Ne fakaasi atu ei a “te ‵mana o te Atua,” e pelā mo te taimi ne afuli ei ne Iesu se temoni mai i se tamaliki tagata. (Luka 9:37-43) E a, e se mafai ne te Atua Malosi Katoatoa o fai a vaegā galuega fakaofoofogia penā—te Tino telā e fai mai me e ‘lasi tena malosi kae fakaofoofogia tena ‵mana’? (Isaia 40:26) Ao, e mafai!

E fakasino atu a tala i tusi Evagelia ki nisi vavega e 35 a Iesu. Kae e se fakaasi mai a te aofaki o vavega katoa ne fai ne ia. E pelā mo te Mataio 14:14, e fai mai me ne “lavea ei ne Iesu se vaitino, kae ne alofa malosi a ia ki a latou, faka‵lei ei ne ia olotou tino ma‵saki.” E se fai mai i konei a te aofaki o tino ma‵saki ne faka‵lei ne ia i te taimi tenā.

E ‵lago atu a vaegā galuega ‵mana penā ki pati a Iesu me i a ia ko te Tama a te Atua, ko te Mesia telā ne folafola mai. Ne fakaasi mai i te Tusi Tapu me ko te ‵mana mai te Atua telā ne mafai ei ne Iesu o fai a vavega. Ne fakasino atu a te apositolo ko Petelu ki a Iesu e pelā me “ko te tagata telā ne fakaasi faka‵sau atu ne te Atua ki a koutou e auala i galuega ‵mana mo mea fakaofoofogia mo fakailoga kolā ne fai ne te Atua ki a koutou e auala i a ia, e pelā eiloa mo te mea e iloa ne koutou.” (Galuega 2:22) I te suā taimi, ne fai atu a Petelu me “ne fakaeke ei a ia [Iesu] ne te Atua ki te agaga tapu mo te ‵mana, kae ne fano a ia i loto i te fenua kātoa o fai a mea ‵lei kae faka‵lei a tino katoa kolā ne fakapuapuaga ne te Tiapolo, ona ko te Atua ne fakatasi atu ki a ia.”—Galuega 10:37, 38.

Ne ‵soko tasi eiloa a vavega a Iesu mo tena fekau. E fakaasi mai i te Maleko 1:21-27 a te kilokiloga a te vaitino ki akoakoga a Iesu kae penā foki ki tena vavega e tasi. E fai mai te Maleko 1:22 “ne ofo latou [te vaitino] i te auala ne fai ei ana akoakoga,” kae i te fuaiupu e 27 ne “ofo malosi” latou i te taimi ne afuli ei ne ia te temoni. Ne fakamaoni mai ne galuega ‵mana a Iesu mo tena fekau me i a ia ko te Mesia telā ne folafola mai.

Ne seki fai mai fua a Iesu me i a ia ko te Mesia; kae i tafa o ana pati mo ana nisi faifaiga, ne fakamaoni mai eiloa i te ‵mana mai te Atua telā ne lavea atu i ana vavega, a tena tulaga e pelā me ko te Mesia. I te taimi ne fakafesili aka ei tena tulaga mo tena galuega, ne tali atu a Iesu mo te loto toa: “E sili atu taku molimau i lō Ioane [te Papatiso], me i galuega kolā ne tuku mai ne toku Tamana ke fakataunu ne au, ko galuega kolā e fai nei ne au, e fai pelā me se molimau me ne uga mai au ne te Tamana.”—Ioane 5:36.

Fakamaoniga ‵Tonu

Kaia e mautinoa ei i a tatou me e ‵tonu a vavega a Iesu? Mafaufau ki nisi fakamaoniga ‵tonu konei.

I te faiga o ana galuega ‵mana, ne seki tavae lele ifo a Iesu ki a ia eiloa. Ne fakamautinoa ne ia me i ikuga o ana vavega e avatu i ei a tavaega mo te ‵malu ki te Atua. E pelā mo te taimi e tasi, a koi tuai o faka‵lei aka ne ia se tagata ‵kivi, ne faka‵mafa atu ne Iesu me ka fai eiloa te faka‵leiga tenei “ko te mea ke fakaasi atu a galuega a te Atua e auala i a ia.”—Ioane 9:1-3; 11:1-4.

E se pelā mo tino fai mea ‵mana fakaloi‵loi, tino faivailakau, lotu faka‵lei masaki, ne seki fakaaoga lele ne Iesu a te mafaufau ‵loto ‵se, amioga faitogafiti, faka‵pulaga ‵lasi, pati ‵lau, io me ko lagonaga masani. Ne seki fakaaoga ne ia a manatu ‵se io me ko mea kolā ne fai pelā me ne mea tapu. Mafaufau la ki te auala loto maulalo ne faka‵lei ei ne Iesu a tāgata ‵kivi e tokolua. E fai mai te tala: “Ona ko tena alofa, ne fakapatele atu a Iesu ki lā mata, kae ne ‵lei fakavave ei lā mata, kae tau‵tali atu lāua i a ia.” (Mataio 20:29-34) E seai ne faifaiga fakalotu, io me ne faifaiga fia lavea ne aofia i ei. Ne masani sāle o fai ne Iesu ana galuega fakaofoofogia i mua o tino e tokouke. Ne seki fakaaoga ne ia ne moli ke fakamaina atu, se tulaga, io me ko nisi mea fakaofoofogia. E ‵kese mai i ei, ne seki tusi ki lalo a vavega kolā e fai sāle i aso nei.—Maleko 5:24-29; Luka 7:11-15.

I nisi taimi ne lavea ne Iesu a te fakatuanaki o tino kolā ne maua ne latou a mea aoga mai te faiga o se vavega. Kae ko te sē lava o te fakatuanaki o se tino ne seki taofi aka ei a Iesu ke fai se vavega. I te taimi ne nofo atu ei a ia i Kapanaumi, i Kalilaia, “ne aumai ne tino ki a ia a tino e tokouke kolā e pukea ne temoni; kae ne afuli ne ia kea‵tea a temoni e auala i tena fakatonuga, kae faka‵lei ne ia a tino katoa kolā ne tigaina.”—Mataio 8:16.

Ne fai a vavega a Iesu ko te mea ke fakataunu aka ei a manakoga ‵tonu o tino, kae e se ko te fakataunuga fua o te fia logo o se tino. (Maleko 10:46-52; Luka 23:8) Kae ne seki fai eiloa ne Iesu a vavega ko te mea ke maua ne ia a mea aoga totino i so se auala.—Mataio 4:2-4; 10:8.

Kae e a Tala i Tusi Evagelia?

A manatu ‵tonu e uiga ki vavega a Iesu ne tuku mai e auala i tusi Evagelia e fa. E mata, e isi ne pogai ke fakalago‵lago tatou ki tala konei i te taimi e iloilo aka ei ne tatou te ‵tonu o vavega a Iesu? Ao, e isi.

E pelā mo te mea ne taku atu muamua, ne fai eiloa a vavega a Iesu i mua o tino e tokouke. Kae ko tusi Evagelia muamua eiloa, ne tusi ki lalo i se taimi telā koi ola ei a te tokoukega o tino kolā ne molimau ki ei. Ne fai mai te tusi ko The Miracles and the Resurrection e uiga ki te fakamaoni o tino tusitala o tusi Evagelia: “Kafai e ‵losi atu me i tino tusitala o tusi Evagelia, ne ‵funa aka ne latou a fakamatalaga ‵tonu e uiga ki vavega a Iesu ko te mea fua ke tali‵tonu ki ei a tino, e sē se mea ‵lei. . . . Ne taumafai eiloa latou ke fakamaoni i olotou mea ne fakamau ki lalo.”

Ne seki mafai o kinau atu a tino ‵teke Iutaia ki te Lotu Kelisiano e uiga ki galuega ‵mana ne fakamatala mai i tusi Evagelia. Ne fakafesili fua ne latou a te ‵mana ne fai ei a mea konei. (Maleko 3:22-26) Ne seki mafai foki ne tino ‵teke fakamuli nei o fakaseaoga atu a vavega a Iesu. E ‵kese mai i ei, i te senitenali muamua mo te lua T.A., ne maua atu a nisi fakamatalaga e uiga ki galuega ‵mana konei ne fai ne Iesu. E manino ‵lei i ei, me e maua ne tatou a pogai katoa ke ‵kilo atu ki ana vavega i tusi Evagelia e pelā me ne mea ‵tonu eiloa.

Te Tagata Telā ne Fai ne Ia a Vavega

Ne seki mafai o oti a te iloiloga o vavega a Iesu moi ne iloilo aka fua te ‵tonu o vavega konā. I te fakamatalaga e uiga ki galuega ‵mana a Iesu, e fakaasi mai i tusi Evagelia, me i a ia se tagata telā e ‵loto ana lagonaga kae lasi tena alofa atafai mo te saga malosi atu ki te ‵lei o tino.

Mafaufau ki se tagata lepela telā ne fanatu ki a Iesu kae akai malosi atu ki a ia: “Kafai e manako koe ki ei, e mafai o fai ne koe au ke ‵ma.” “Ne ‵fonu te loto o Iesu i te alofa ki a ia,” kae ne ‵kapa atu tena lima kae fakapatele atu ki te lepela, ana muna: “Au e manako ki ei! Ke ‵ma koe.” Kae ne ‵lei fakavave a te tagata tenā. (Maleko 1:40-42) Tela la, ne fakaasi mai ne Iesu i konei a te loto alofa telā ne fakagasuesue ei a ia ke fakaaoga tena ‵mana mai te Atua ke fai a vavega.

Ne a mea ne ‵tupu i te taimi ne fetaui ei a Iesu mo se potukau o tino e amo mai ne latou se tino mate mai te fa‵kai o Naina? A te tamataene telā ne mate ko te tama tagata eiloa e tokotasi a te fafine ko mate tena avaga. “Ne alofa malosi a ia” ki te fafine, telā ne fanatu ei a Iesu ki a ia kae fai atu: “Sa tagi.” I konā ne toe fakatu mai ei ne ia tena tama tagata ki te ola.—Luka 7:11-15.

A te akoakoga fakamafanafana e mafai o maua ne tatou mai vavega a Iesu me ne “‵fonu te loto o Iesu i te alofa” telā ne fai ei ne ia a mea ke fesoasoani atu ki tino. Kae ko vavega konā e se ne tala fakasolopito fua. “A Iesu Keliso e ‵pau eiloa i te aso anafi mo te aso nei, ke oko eiloa ki te se-gata-mai,” ko muna i te Epelu 13:8. Ko pule nei a ia e pelā me ko te Tupu faka-te-lagi, ko toka kae mafai foki o fakaaoga tena ‵mana fai vavega mai te Atua i se auala lasi ‵ki i lō te taimi ne nofo ei a ia i te lalolagi pelā me se tino. E se leva nei, kae ka fakaaoga ne Iesu a te ‵mana tenā ke faka‵lei ki ei a tino faka‵logo. Ka fia‵fia eiloa a Molimau a Ieova ke fesoasoani atu ki a koe ke tauloto ki mea e uke atu e uiga ki te fakamoemoega gali tenei mō aso mai mua.

[Ata]

E fakaasi mai i vavega a Iesu a “te ‵mana o te Atua”

[Ata]

A Iesu se tagata telā e ‵loto ana lagonaga