Ico Yehova Walangura Cingatondeka Yayi

“Nditindiphare languro: Yehova wakanena nane, ‘Iwe ndiwe mwana wane . . . Undilombe ndipo tindikupe ŵamitundu kuŵa ciharo cako.’”—SALMO 2:7, 8.

1. Kasi ni mphambano wuli iyo yilipo pakati pa cilato ca Ciuta na ca ŵamitundu?

 YEHOVA CIUTA wali na cilato na ŵanthu ndiposo caru capasi. Ŵamitundu nawo ŵali na cilato. Kweni vilato ivi ni vyakupambana comene! Tikwenera kulindizga vinthu kuŵa nthena cifukwa Ciuta wakuti: “Umo mitambo yiliri kucanya [na] caru, ntheura ndimo ziliri nthowa zane kucanya kwakuluska zinu na maghanoghano ghane kwakuluska ghinu.” Cilato ca Ciuta cizamufiskika nadi, cifukwa wakulutirizga kuti: “Umo yikukhilira vura na ciwuvi cakukhoma kufumira kucanya kwambura kuwelerako, kweni vikupa maji ku caru kucicita cipambike na kumezga, kupa mbuto kwa museŵi na vyakurya kwa uyo wakurya, ndimoso ghaŵirenge mazgu ghane agho ghakufuma mu mlomo wane; ntha ghawelerenge waka kwa ine, kweni tighafiske ico nkhuca naco, na kusakata mu ico ndaghatumira.”—Yesaya 55:9-11.

2, 3. Ni fundo wuli iyo yikulongosoreka makora mu salmo laciŵiri, kweni kasi ni mafumbo wuli agho ghakufumbika?

² Kufiskika kwa Cilato ca Ciuta cakukhwaskana na Mesiya kukulongosoleka makora mu salmo laciŵiri. Davide, Themba la Israyeli, uyo wakalemba salmo ili, wakafunyilirika na Ciuta kucima kuti nyengo yizamufika apo ŵamitundu ŵazamucita ciwawa. Mafumu ghawo ghazamuwungana kulimbana na Yehova Ciuta na Wakuphakazgika wake. Ndipouli, wamasalmo wakimbaso kuti: “Nditindiphare languro: Yehova wakanena nane, ‘Iwe ndiwe mwana wane . . . Undilombe ndipo tindikupe ŵamitundu kuŵa ciharo cako, na mphelerekezgo za caru kuŵa ciŵeto cako.’”—Salmo 2:7, 8.

³ Kasi ‘languro la Yehova’ lizamung’anamuraci ku ŵamitundu? Kasi languro ili likukhwaska wuli ŵanthu wose? Cifukwa cakuti ŵamitundu ŵazamukhwaskika, kasi ici cizamung’anamuraci kwa ŵaŵazgi wose ŵa salmo laciŵiri awo ŵakopa Ciuta?

Ŵamitundu Ŵakucita Ciwawa

4. Kasi mungalongosora wuli mwakudumura fundo zikuru izo zili pa Salmo 2:1, 2?

⁴ Pakuyowoya za ŵamitundu na mafumu ghawo, wamasalmo wakwamba sumu yake mwakwimba kuti: ‘Mitundu yikuthilimukiraci na kuwawata [kucita ciwawa], na mafuko ghakulokoteraci [kughanaghana] cawaka? Mafumu gha caru ghakuwungana, ndipo ŵakuru ŵakukhalira wupu kwimikana na Yehova na wakuphakazgika wake.’—Salmo 2:1, 2. a

5, 6. Kasi nchinthu wuli “cawaka” ico mafuko ‘ghakughanaghana’?

⁵ Kasi nchinthu wuli “cawaka” ico mafuko gha mazuŵa ghano ‘ghakughanaghana’? M’malo mwa kuzomera Wakuphakazgika wa Ciuta—Mesiya, panji Khristu—mafuko ‘ghakughanaghana cawaka,’ ghakulanguruka za kuvikilira mazaza ghawo mwakuti ŵalutilire kuwusa. Mazgu gha mu salmo laciŵiri ghakafiskikaso mu vilimika vya mu handiredi lakwamba peneapo ŵalongozgi ŵa Ciyuda na Ciroma ŵakakolerana kuti ŵakome Themba Lakwimikika na Ciuta, Yesu Khristu. Ndipouli, kufiskika kukuru kukamba mu 1914 peneapo Yesu wakaŵikika kuŵa Themba kucanya. Kwambira mu cilimika ici, palije muwuso wa ndyali pa caru capasi uwo wazomera Themba ilo Ciuta wali kwimika.

⁶ Kasi wamasalmo wakang’anamurangaci apo  wakafumba kuti ‘mafuko ghakughanaghaniraci cawaka’? Cilato cawo ndico nchawaka; igho ghakusuzgika pawaka ndipo ghatondekenge. Ghangiziska yayi mtende na umoza pa caru capasi. Ndipouli, igho ghakulimbana na muwuso wa Ciuta wuwo. Nakuti ghakuwungana pamoza kulimbana na Wapacanya Nkhanira na Wakuphakazgika Wake. Nawo mbucindere!

Themba la Yehova Ilo Likuluska

7. Mu lurombo, kasi ŵalondezgi ŵakwambilira ŵa Yesu ŵakati mazgu gha pa Salmo 2:1, 2 ghakuyowoya za njani?

⁷ Ŵalondezgi ŵa Yesu ŵakati mazgu gha pa Salmo 2:1, 2 ghakuyowoya za iye. Apo ŵakatambuzgikanga cifukwa ca cipulikano cawo, ŵakalomba kuti: ‘Fumunkhuru [Yehova], imwe mukata kucanya na pasi na nyanja, na vinthu vyose ivyo vili mumo: imwe kwizira mwa mzimu utuŵa mukayowoya na mlomo wa sekuru Davide muteŵeti winu, ‘Ŵakakalipiraci Ŵamitundu? Ndipo ŵanthu ŵakaghanaghaniraci vya waka? Mafumu gha caru [ghakawungana], ndipo ŵeruzgi ŵakongana pamoza, kwimikana na Fumu [Yehova] na Wakuphakazgika wake. Cifukwa nadi mu msumba Herode [Antipasi] na Pontiyo Pilato, pamoza na ŵamitundu na ŵanthu ŵa Israyeli, ŵakawunganira muteŵeti winu mutuŵa Yesu, uyo mukamuphakazga.’ (Milimo 4:24-27; Luka 23:1-12) b Enya, ŵakacitira ciŵembu Yesu muteŵeti wakuphakazgika wa Ciuta mu vilimika vya mu handiredi lakwamba. Ndipouli, salmo ili likeneranga kuŵa na kufiskika kunyake mukuluta kwa nyengo.

8. Kasi Salmo 2:3 likufiskika wuli ku vyaru mazuŵa ghano?

⁸ Apo caru cakale ca Israyeli cikawusikanga na munthu, nga ni Davide, ŵamitundu na mafumu ghawo ŵakawungananga pamoza kwimikana na Ciuta na wakuphakazgika wake. Kweni wuli mu nyengo yithu yino? Vyaru mazuŵa ghano vikukhumba yayi kukolerana na ivyo Yehova na Mesiya ŵakukhumba. Mwantheura, ŵakuyowoyeka kuti ŵakudumbiskana kuti: “Tiphwatulenge magwedi [maunyoro] ghawo, na kuwuskapo pa ise vikondo [vingwe] vyawo.” (Salmo 2:3) Awo ŵakuwusa caru ŵazamukana malango ghose gha Ciuta na Wakuphakazgika Wake. Kweni kuyezgayezga kulikose kwa kukhumba kuphwatula maunyoro na vingwe ivi kuzamuŵa kwa waka.

Yehova Wakuŵaseka

9, 10. Nchifukwa wuli Yehova wakuseka ŵamitundu?

⁹ Yehova wakudandaura yayi na vilivyose ivyo awo ŵakuwusa caru ŵakucita kuti ŵakhazikiske muwuso wawo. Salmo laciŵiri likulutilizga kuti: “Yehova wakucanya ndiye tiwaseke; fumu tiyiŵelurenge.” (Salmo 2:4) Ciuta wakulutilira na cilato cake nga ni para ŵawusi aŵa ŵalije nchito. Wakuŵaseka cifukwa ca kujikuzga kwawo ndipo wakuŵelura. Ŵalekani ŵajikuzge na ivyo ŵakukhumba kucita. Yehova wakuŵaseka waka. Wakuŵaseka cifukwa wakumanya kuti ŵakusuzgika pawaka kulimbana nayo.

¹⁰ Pakuyowoya za ŵalwani na ŵamitundu, Davide wakwimba kuti: ‘Imwe, Yehova Ciuta wa mipingo, ndimwe Ciuta wa Israyeli. Wukani kukaŵendera ŵamitundu wose; lekani kuŵacitira lusungu nanga njumo wa awo ŵali mucanya kunanga mu upusikizgi. Mise na mise ŵakuwera, ŵakubwentha nga ndi ncheŵe, ŵakuyingayinga mu muzi. Ŵara kura! Ŵakuweweta na mlomo, na kutoroma na milomo yawo—ŵakuti, “Ndinjani kasi watipulike?” Kweni imwe, A Yehova, mukuŵaseka; mukupepura mitundu yose ya ŵanthu.’ (Salmo 59:5-8) Yehova wakuseka cifukwa ca kujikuzga na kutimbanizgika kwa ŵamitundu mu ucindere wawo wa kwimikana na iye.

11. Kasi nchivici ico cizamucitika para ŵamitundu ŵakuyezgayezga kulimbana na cilato ca Ciuta?

¹¹ Mazgu agho ghali pa Salmo 2 ghakukhozga cipulikano cithu kuti Ciuta wangamazga suzgo yiliyose. Tingaŵa na cigomezgo cose kuti iye nyengo zose wakufiska khumbo lake ndipo wakuŵataya yayi ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka. (Salmo 94:14) Ipo, kasi nchivici ico cizamucitika para ŵamitundu ŵakuyezgayezga kulimbana na cilato cake? Mwakuyana na salmo ili, Ciuta ‘wazamuyowoya nawo mu ukali wake,’ nga nkhududuma kwa leza. Ndiposo, ‘mu kuceruka kwake,’ wazamuŵatimbanizga  nga nkhumwetura kwa leza.—Salmo 2:5.

Themba la Ciuta Laŵikika

12. Kasi pa Salmo 2:6 pakuyowoya za kuŵikika pa citengo ca Ufumu kwa njani?

¹² Mazgu ghakulondezgapo agho Yehova wakuyowoya kwizira mwa wamasalmo kwambura kukayika ghakukwiyiska ŵamitundu. Ciuta wakuti: “Kweni ine ndakhalika fumu yane pa Ziyoni, lupiri lwane lwakupatulika.” (Salmo 2:6) Phiri la Ziyoni likaŵa mu Yerusalemu, uko Davide wakimikika kuŵa themba pa Ŵaisrayeli wose. Kweni Themba ili kuti lizamukhala pa citengo ca Ufumu mu msumba uwu yayi nesi kunyake kulikose pa caru capasi. Nakuti Yehova wali kuŵika kale Yesu Khristu nga ni Themba lake pa Phiri la Ziyoni kucanya.—Civumbuzi 14:1.

13. Kasi ni phangano wuli ilo Yehova wali kucita na Mwana wake?

¹³ Themba la Umesiya ili, sono likuyowoya. Likuti: “Nditindiphare languro: Yehova wakanena nane [uyo wali kucita phangano la Ufumu na Mwana wake], ‘Iwe ndiwe mwana wane; muhanya wuno ndakubaba.’” (Salmo 2:7) Khristu wakayowoyanga za phangano la Ufumu peneapo wakaphalira ŵapositole ŵake kuti: ‘Imwe ndimwe mwakhala pamoza na ine mu viyezgo vyane; ndipo ine nkhumwimikirani ufumu, umoso ŵadada ŵali kundimikira ine.’—Luka 22:28, 29.

14. Kasi nchifukwa wuli tingayowoya kuti palije uyo wangasuska kuti Yesu ngwakwenelera kuwusa?

¹⁴ Nga ni umo pa Salmo 2:7 pakayowoyerathu, Yehova wakalongora kuti Yesu ni Mwana Wake pa ubapatizo wake ndiposo mwa kumuwuskira ku umoyo wauzimu. (Marko 1:9-11; Ŵaroma 1:4; Ŵahebere 1:5; 5:5) Enya nadi, Themba la Ufumu wa kucanya ni Mwana wake yumoza pera wa Ciuta. (Yohane 3:16) Pakuti wakababikira mu mbumba ya ufumu ya Davide, palije uyo wangasuska kuti Yesu ngwakwenelera kuwusa nga ni Themba. (2 Samuel 7:4-17; Mateyu 1:6, 16) Mwakuyana na salmo ili, Ciuta wakuphalira Mwana wake kuti: “Undirombe ndipo tindikupe ŵamitundu kuŵa ciharo cako, na mphelerekezgo za caru kuŵa ciŵeto cako.”

15. Nchifukwa wuli Yesu wakuromba Yehova kuti wamupe ŵamitundu kuŵa ciharo cake?

¹⁵ Themba ili—Mwana wa Ciuta—ngwaciŵiri kwa Yehova mu mazaza. Yesu wali kusangika kuti ngwakugomezgeka pamaso pa Yehova pamanyuma pa kuyezgeka. Kusazgirapo apa, Yesu wapokerenge ciharo ca Mwana wakwamba kubabika wa Ciuta. Kwambura kukayika, Yesu Khristu ‘nchikozgo ca Ciuta wambura kuwoneka, muŵere [wakwamba] wa cakwatika [cilengiwa] cose.’ (Ŵakolose 1:15) Iye wakwenera waka kuromba ndipo Ciuta ‘wamupenge ŵamitundu kuŵa ciharo cake, na mphelerekezgo za caru kuŵa ciŵeto cake.’ Yesu wakuromba Yehova kuti wamupe ŵamitundu na caru cifukwa ‘wakukondwera mu ŵana ŵa ŵanthu’ ndiposo ngwakukhumbisiska kufiska khumbo la Ŵadada ŵake kulazga ku caru na ŵanthu.—Zintharika 8:30, 31.

Languro la Yehova la Kwimikana na Ŵamitundu

16, 17. Mwakuyana na Salmo 2:9, kasi nchivici ico cicitikirenge ŵamitundu?

¹⁶ Cifukwa cakuti salmo laciŵiri likufiskika  sono, mu nyengo ya kuŵapo kwambura kuwoneka kwa Yesu Khristu, kasi nchivici ico cicitikirenge ŵamitundu? Sonosono apa Themba ili lizamufiska mazgu gha Ciuta ghakuti: “Tiuŵaphwamulenge na nthonga ya cisulo; tiuŵang’anyenge nga nchiŵiya ca muwuvi.”—Salmo 2:9.

¹⁷ Nthonga za mathemba mu nyengo zakale zikimiranga mazaza gha ufumu. Nthonga zinyake zikaŵanga za cisulo, nga ni iyo yikuyowoyeka mu salmo ili. Mazgu agho ghagwiliskirika nchito mu vesi ili ghakulongora umo Themba Yesu Khristu lizamuphwanyira ŵamitundu kwambura suzgo. Kutimba ciŵiya ca dongo mwankhongono na nthonga ya cisulo mbwenu ciswekenge nkhanira teketeke.

18, 19. Kuti ghaŵe ghakuzomerezgeka pamaso pa Ciuta, kasi mafumu gha caru ghakwenera kucitaci?

¹⁸ Kasi ici cikung’anamura kuti ŵakhumbe kwali ŵaleke kukhumba mafumu gha caru ghakwenera kuzakang’anyika? Yayi, cifukwa wamasalmo wakuŵaŵeyelera kuti: “Ipo sono cenjerani, mwa mafumu ‘mwe; langikani [pulikirani ulongozgi], mwa ŵeruzgi ŵa caru.” (Salmo 2:10) Mafumu ghakupempheka kuti ghacenjere panji ghacite mwamahara pa nkhani iyi. Ghakwenera kumanya kuti mapulani ghawo ngawaka, kuyelezgera na vinthu viwemi ivyo Ufumu wa Ciuta uzamucitira ŵanthu.

¹⁹ Kuti ghaŵe ghakuzomerezgeka pamaso pa Ciuta, mafumu gha caru ghakwenera kusintha vyakucita vyawo. Ghakuciskika kuti ‘ghateŵetere Yehova na wofi, na kukondwera na citenthe.’ (Salmo 2:11) Kasi nchivici ico cingacitika para ghangacita nthena? M’malo mwa kuwawata panji kucita ciwawa, igho ghaŵenge ghakukondwa na ivyo Mesiya, Themba la Ciuta, waghasungira munthazi. Mafumu gha caru ghangacita makora kuleka kujikuzga uko ghakulongora mu muwuso wawo. Ndiposo ghakwenera kusintha mwaluŵiro na kuwona kuti palije muwuso uwo ungayana na muwuso wa Yehova. Ghakweneraso kumanya kuti palije uyo wangalimbana na nkhongono za Ciuta na za Mesiya Themba lake.

“Fyofyonthani Mwana”

20, 21. Kasi ‘kufyofyontha mwana’ kukung’anamuraci?

²⁰ Salmo 2 sono likucema mafumu gha caru cifukwa ca kughacitira lusungu. M’malo mwa kuwungana pamoza kulimbana na Ciuta, igho ghakupempheka kuti: “Fyofyonthani mwana mzire [Yehova Ciuta] wakaripe ndipo musoŵe nthowa, cifukwa ukali [wake] ukuphya luŵiro.” (Salmo 2:12) Mafumu ghakwenera kupulikira para Yehova walangura cinthu. Para Yehova waŵika Mwana wake pa citengo ca ufumu, mafumu agha ghakwenera kuleka ‘kughanaghana cawaka.’ Ghakwenera kuzomera mwaluŵiro Themba ili na kulipulikira kufumira pasi pa mtima.

²¹ Kasi nchifukwa wuli mafumu gha caru ghakwenera ‘kufyofyontha mwana’? Pa nyengo iyo salmo ili likalembekanga, kufyofyontha kukalongoranga ubwezi ndipo ŵeneko nyumba ŵakafyofyonthanga ŵalendo kulongora kuti ŵaŵapokelera makora. Kufyofyontha kukalongorangaso kugomezgeka. (1 Samuel 10:1) Mu vesi ili la mu salmo laciŵiri, Ciuta wakulangura ŵamitundu kuti ŵafyofyonthe, panji ŵapokelere Mwana wake nga ni Themba lakuphakazgika.

22. Kasi mafumu gha caru ghakwenera kupulikira cenjezgo wuli?

 ²² Awo ŵakukana kuzomera muwuso wa Themba lakwimikika na Ciuta ili ndikuti ŵakudelera Yehova. Ŵakukana kuti Yehova Ciuta ngwakwenelera kuwusa cilengiwa cose ndiposo kuti wali na wenelero na nkhongono za kusankha Themba ilo ndakwenelera kuwusa ŵanthu. Peneapo mafumu gha caru ghakuyezgayezga kuti ghacite mapulani ghawo, ghazamuwona kuti ukali wa Yehova uli pa iwo mwa mabuci. “Ukali wake ukuphya luŵiro,” ndipo palije munthu uyo wangachintha na ukali uwu. Mafumu gha caru ghakwenera kuzomera na kuwongera cenjezgo ili, ndipo ghakwenera kucitapo kanthu. Kucita nthena kung’anamurenge umoyo.

23. Kasi ŵanthu ŵacali na nyengo yakuti ŵacite vici?

²³ Salmo ili likumalizga na mazgu agha: “Mbamwaŵi wose awo ŵakutamira iye [Yehova].” (Salmo 2:12b) Ŵanthu awo ŵakukhozgera mapulani gha ŵamitundu, kusazgapo na mafumu wuwo ŵacali na nyengo yakuti ŵasange civikiliro. Ŵangacimbilira kwa Yehova, uyo wakupeleka malo ghakubisamamo mu Ufumu wake. Kweni ŵakwenera kucitapo kanthu pambere Ufumu wakuwusika na Mesiya undaphwanye ŵamitundu awo ŵakulimbana na Ufumu uwu.

24. Kasi tingaŵa wuli na umoyo wakukondweska nanga mungaŵa mu caru ca masuzgo ici?

²⁴ Usange tikufwilirapo kusambira Malemba na kugwiliskira nchito ulongozgi wake mu umoyo withu, tingaŵa na umoyo wakukondweska nanga ni sono mu caru ca masuzgo ici. Kugwiliskira nchito ulongozgi wa mu Malemba kukupangiska kuti mbumba ziŵe zacimwemwe na zakukolerana, ndiposo tikusutuka ku vyenjezgo na wofi ivyo vyazura mu caru ici. Kulondezga ulongozgi wa mu Baibolo kukutipa cigomezgo cakuti tikukondweska Mlengi. Palije munthu munyake padera pa Muwusi wa Cilengiwa cose uyo wangatipa layizgano la “umoyo uno, na uwo ukwiza” pamanyuma pa kuwuskapo awo ŵakususka ico nchiwemi mwa kukana Ufumu.—1 Timote 4:8.

25. Pakuti ico Yehova walangura cingatondeka yayi, kasi ni vici ivyo tikwenera kulindizga kuti vicitikenge mu nyengo yithu?

²⁵ Ico Yehova walangura cingatondeka yayi. Pakuti ni Mlengi withu, Ciuta wakumanya ico nchiwemi kwa ise ndipo wazamufiska cilato cake cakuti ŵanthu ŵaŵe pa mtende, ŵaŵe ŵacimwemwe, ndiposo ŵakuvikilirika kwamuyirayira mu Ufumu wa Mwana wake wakutemweka. Pakuyowoya za nyengo yithu, nchimi Daniyele yikalemba kuti: “Mu mazuŵa gha mathemba agha Ciuta wa kucanya wati wimike uthemba, uwo kuti wamukuparanyika cara muyirayira. . . . Wamukuteketa mauthemba ghose agha na kughamara kweni uwu tiwimilire muyirayira.” (Daniel 2:44) Ipo sono ni nyengo yakuti ticitepo kanthu mwaluŵiro nadi, ‘tifyofyonthe mwana’ na kuteŵetera Fumu ya Cilengiwa cose, Yehova!

[Mazgu ghamusi]

Kasi Mungazgora Wuli?

• Kasi nchinthu wuli “cawaka” ico ŵamitundu ‘ŵakughanaghana’?

• Nchifukwa wuli Yehova wakuseka ŵamitundu?

• Kasi Ciuta walangura vici kwimikana na ŵamitundu?

• Kasi ‘kufyofyontha mwana’ kukung’anamura vici?

[Mafumbo]

[Cithuzithuzi pa peji 15]

Mafumu na ŵanthu ŵa Israyeli ŵakacitira ciŵembu Yesu Khristu

[Cithuzithuzi pa peji 16]

Khristu wali kuŵikika kuŵa Themba pa Phiri la Ziyoni la kucanya