Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Qo ximen tiʼj tuʼn qajbʼen mas te Jehová tuʼn tjaw qnimsaʼn tbʼi

Qo ximen tiʼj tuʼn qajbʼen mas te Jehová tuʼn tjaw qnimsaʼn tbʼi

Qo ximen tiʼj tuʼn qajbʼen mas te Jehová tuʼn tjaw qnimsaʼn tbʼi

«TUʼN tten ttxolil tanqʼibʼil jun xjal, nim toklen tuʼn tkubʼ t-ximen tiʼ kbʼantel tuʼn toj tanqʼibʼil». Atzun qe yol lu tqʼama jun filósofo romano te tnejel syent abʼqʼi. Ax tok aju tqʼama tuʼnju in tzaj tyekʼin jun tiʼ nim toklen, tuʼn tten ttxolil qanqʼibʼil, nim toklen tuʼn kyten qmeta.

In che kanet techel quʼn toj Biblia kyiʼj xjal kubʼ kyximen tiʼ tuʼn tbʼant kyuʼn toj kyanqʼibʼil. Aqʼunan Noé junlo 50 abʼqʼi tuʼn tjaw bʼinchet jun «matij barc jatum tuʼn kyklet qeju ateʼ tuj tja». Ax ikx te Moisés kukx ok qeʼ «tkʼuʼj tiʼj ju oyaj ktzajel tqʼoʼn Dios te» (Hebreos 11:7, 26). Nya oʼkxju, ax ikx xi tqʼamaʼn Dios te Josué, aju ok te t-xel Moisés, tuʼn tkubʼ kyiʼj xjal te Canaán tuʼn (Deuteronomio 3:​21, 22, 28; Josué 12:​7-​24).

Tqʼama Jesús qe yol lu toj tnejel syent abʼqʼi: «Aju tqanil bʼaʼn lu tiʼj tkawbʼil Dios kxel pakbʼet tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ». Nimlo e onin yol lu tiʼj apóstol Pablo tuʼn tajbʼen mas te Jehová (Mateo 24:14). Ax ikx, xi qʼuqbʼaʼn tkʼuʼj Pablo kyuʼn tqanil ex kyuʼn witzikʼ xi tyekʼin Jesús te, ex tuʼnju xi qʼoʼn toklen tuʼn t-xi tpakbʼan tqanil tiʼj Jesús kye xjal nya judiy. Nim onin Pablo tuʼn kyten kʼloj okslal toj tkyaqil Asia Menor ex Europa (Hechos 9:​15; Colosenses 1:​23).

Atxix toj ambʼil ojtxe, o kubʼ kyximen tmajen Jehová tuʼn kyajbʼen mas te tuʼntzun tjaw kynimsaʼn tbʼi. ¿Tzeʼn jaku qo ajbʼen mas te Jehová toj ambʼil jaʼlo? ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn ex tzeʼn jaku che japun twi qximbʼetz moqa qmeta?

¿Tiquʼn qaj tuʼn qajbʼen mas te Jehová?

Jaku kubʼ qximen tiʼ qaj tuʼn tbʼant quʼn toj alkyexku tten qanqʼibʼil ex ateʼ nim xjal in bʼant jlu kyuʼn. Noqtzun tuʼnj, junxitl qximbʼetz kywitz xjal mintiʼ in che ajbʼen te Jehová. Ateʼ nim xjal in nok tilil kyuʼn tuʼn tbʼant jun tiʼ toj kyanqʼibʼil noq tuʼn tten kyqʼinumabʼil, tuʼn tok ojtzqiʼn kywitz ex tuʼn tok qʼoʼn kyoklen. Nya toj tumel qa ma tzʼok tilil quʼn tuʼn qajbʼen te Jehová noq tuʼn ttzaj qʼoʼn mas qoklen moqa noq tuʼn tok ojtzqiʼn qwitz kyuʼn txqantl. Sino qaj tuʼn qajbʼen te Jehová tuʼnju at toklen tukʼil kʼulbʼil in xi qqʼoʼn te ex tukʼil Tkawbʼil (Mateo 6:​33). In bʼant jlu quʼn tuʼnju kʼujlaʼn Dios quʼn ex qe xjal, pero aju mas nim toklen, tuʼnju in qo nimen te (Mateo 22:​37-​39; 1 Timoteo 4:7).

Aj tkubʼ qximen tuʼn qajbʼen mas te Jehová, ik tzeʼn tuʼn ttzaj qʼoʼn jun qoklen moqa tuʼn tchʼiy qamiwbʼil tukʼil, il tiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj qa toj tumel in bʼant quʼn. Noqtzun tuʼnj, at maj mintiʼ in japun twi qximbʼetz maske toj tumel. ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼn qajbʼen mas te Jehová ex tzeʼn jaku che japun twi qximbʼetz?

Qqʼonk tilil tuʼn tjapun kywi qximbʼetz

Qo xnaqʼtzan tiʼj alkye tten bʼant qe tiʼchaq tuʼn Jehová. Kubʼ t-ximen tuʼn tten qale ex tuʼn tten prim moqa qlax (Génesis 1:​5, 8, 13, 19, 23, 31). Tej naʼmxtoq tbʼant junjun tiʼchaq tuʼn Jehová ya ojtzqiʼntoq tuʼn tiʼ tuʼn tbʼant tuʼn. Ex onin jlu tiʼj tuʼn tbʼant tkyaqil qe tiʼchaq (Apocalipsis 4:​11). Tqʼama Job jlu: «In kubʼ t-ximan tuʼn tbʼant jun tiʼxti tuʼn, in bʼant tuʼn ex mi aʼl jun jaku mayonte te» (Job 23:13). Nimlo tzalaj Jehová tej tok tqʼoʼn twitz tiʼj «tkyaqilju otoq bʼant tuʼn» ex tqʼama qa «tbʼanilxix tkyaqil» (Génesis 1:​31).

Qa axix tok qaj tuʼn kyjapun twi qximbʼetz, nim toklen tuʼn tten qajbʼil tuʼn kyjapun. ¿Tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn kukx tten qgan? Tej tok tkeʼyin Jehová tzeʼn kʼokeltoq Txʼotxʼ tej naʼmxtoq tbʼant jun tiʼ tuʼn twitz, el tnikʼ tiʼj qa kʼokeltoq te tbʼanel ex tuʼn jlu kjawiltoq nimsaʼn kyuʼn txqantl. Chʼixme ax jlu jaku bʼant quʼn, kukx jaku ten qgan tuʼn tjapun twi qximbʼetz, qa ma qo ximen tiʼj kʼiwlabʼil tzul qkʼamoʼn aj tjapun twiʼ. Atzun jlu bʼaj tiʼj Tony, aju qʼiʼn 19 abʼqʼi tuʼn. Kukx in tzaj tnaʼn aju kubʼ tnaʼn tej t-xaj tnejel maj visitaril jun sucursal kye testigos de Jehová atz Europa occidental. Atxix toj qʼij aju kubʼ t-xjelin tzeʼn anqʼibʼil toj lugar aju ex tzeʼn jakutoq tzʼajbʼen atz. Kukx ximen tiʼj jlu ex ok tilil tuʼn tuʼn tjapun twi t-ximbʼetz. Noqpe ximana tiʼjju tzalajbʼil kubʼ tnaʼn tej tikʼ junjun abʼqʼi tej ttzaj aprobarin tsolicitud tuʼn t-xi ajbʼel toj sucursal.

Nim jaku tzʼonin qiʼj qa ma tzʼok qjunin qibʼ kyukʼil xjal ya o japun twi kyximbʼetz tuʼn kyajbʼen mas te Jehová, tuʼnju jaku bʼant ax jlu quʼn. Qo yolin tiʼj Jayson, aju qʼiʼn 30 abʼqʼi tuʼn. Tej in xnaqʼtzantoq toj escuela mintiʼ tzalaj toj tajbʼebʼil te Jehová, pero tej tetz bʼaj t-xnaqʼtzbʼil kubʼ t-ximen tuʼn tok te precursor ex tuʼn tpakbʼan toj tkyaqil ambʼil. ¿Tiʼ onin tiʼj tuʼn tkubʼ t-ximen tuʼn tok te precursor? In tzaj tqʼamaʼn jlu: «Nim onin jlu wiʼje tej tok nmojbʼan wibʼe kyukʼil precursor ex tej npakbʼane kyukʼil».

Tbʼanel tuʼn tkubʼ qtzʼibʼin qe qmeta

Mas in nel toj qʼanchaʼl aju in kubʼ qximen aj tkubʼ qtzʼibʼin. Qa ma ten tnabʼil jun xjal aj tyolin, tqʼama Salomón qa in che ok tyol ik tzeʼn jun tzeʼ tzʼuʼp twiʼ tuʼnju in ten ttxolil tanqʼibʼil tuʼn (Eclesiastés 12:11). Aj tkubʼ qtzʼibʼin qe qyol, nimxix in nonin tiʼj qximbʼetz ex tiʼj qanmi. Tuʼntzunju, toj tumel tej t-xi tqʼamaʼn Jehová kye aj kawil te Israel tuʼn tkubʼ kytzʼibʼin kyex kycopia tiʼj Ley (Deuteronomio 17:18). Ax ikx qe, mas bʼaʼn tuʼn tkubʼ qtzʼibʼin aju qaj tuʼn tbʼant quʼn ex alkye tten qaj tuʼn t-xi qbʼinchaʼn. Ax ikx, qaj tuʼn tkubʼ qtzʼibʼin alkyeqe nya bʼaʼn qo okel weʼ twitz ex tzeʼn qo elex kywitz. Ex bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj alkyeqe xnaqʼtzbʼil jaku qo xnaqʼtzan kyiʼj, alkyeqe tiʼchaq qaj tuʼn tel qnikʼ tiʼj ex alkyeqe xjal jaku che onin qiʼj.

Nim onin tiʼj ermano Geoffrey tej tkubʼ t-ximen tuʼn tajbʼen mas te Jehová. In najbʼen te precursor especial ex ma tzikʼ nim ambʼil in najbʼen toj jun tnam te Asia. Bʼisbʼajil tuʼnju noq minabʼen kyim t-xuʼjil. Tej tikʼ jun ambʼil tej otoq naqʼet Geoffrey tjunalx, kubʼ t-ximen tiʼtoq tuʼn tbʼant tuʼn tuʼntzun kukx tajbʼen te precursor toj tkyaqil ambʼil. Tej otoqxi kubʼ ttzʼibʼin t-ximbʼetz ex tej otoq txi tqanin onbʼil te Jehová, kubʼ t-ximen tuʼn t-xi tzyet kyxnaqʼtzan oxe xjal tukʼil junjun xjaw. Kykyaqil qʼij ok tqʼoʼn twitz tiʼj taqʼun ex tej tikʼ lajaj qʼij, ok tqʼoʼn twitz tiʼj qa otoq bʼant aju kubʼ t-ximen. ¿Bʼantpe tkyaqil aju kubʼ t-ximen? In tzaj tqʼamaʼn qa bʼant. Ex nya oʼkx xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil tiʼj Tyol Dios kye oxe xjal, sino te kyaje.

Aj tbʼant junjun tiʼ quʼn toj chʼin ambʼil, kʼonil tuʼn tel qnikʼ tiʼj qaqʼun

Tnejel, jakulo kubʼ qximen qa mlay bʼant jun tiʼ quʼn. Atzun jlu bʼaj tiʼj Tony aju ma qo yolin tiʼj. Kubʼ t-ximen qa noq jun witz tuʼn tajbʼen toj sucursal kye testigos de Jehová tuʼnju mintiʼtoq ttxolil tanqʼibʼil ex naʼmxtoq tbautisarin. Pero ok tilil tuʼn tuʼn tanqʼin ik tzeʼn taj Jehová ex kubʼ t-ximen tuʼn kyjapun requisito tuʼn tuʼn tbautisarin. Tej tbʼant jlu tuʼn, kubʼ t-ximen tuʼn tok te precursor auxiliar ex yajxitl te precursor regular. Tuʼn tjapun twi t-ximbʼetz, kubʼ ttzʼibʼin toj calendario alkye fecha tuʼn t-xi tzyet tuʼn. Tej otoq tzikʼ jun ambʼil in najbʼen te precursor, el tnikʼ tiʼj qa jakutoq tzʼajbʼen toj sucursal.

Qa kxel tiʼn ambʼil tuʼn tjapun twiʼ jun tiʼ in kubʼ qximen toj qajbʼebʼil te Jehová, maslo bʼaʼn tuʼn tkubʼ qqʼoʼn tmij. Jun techel, bʼaʼn tuʼn tok tilil quʼn tuʼn tjapun twiʼ jun tiʼ, yajxitl juntl, ajxi tjapun bʼaj twi’ tkyaqil. Kʼonil jlu qiʼj tuʼn tok qqʼoʼn qwitz tiʼj qa chʼix tbʼant tkyaqilju otoq kubʼ qximen. Qa kukx ma qo ximen tiʼjju otoq bʼant quʼn, kʼonil tuʼn tok qqʼon qwiʼ tiʼjju qaj tuʼn tbʼant. Ax ikx, qa kukx ma txi qqanin onbʼil te Jehová tuʼn tbʼant aju qaj, kʼonil qiʼj tuʼn kukx tok tilil quʼn. Tqʼama apóstol Pablo jlu: «Miʼn che qʼajene tuʼn kynaʼne Dios» (1 Tesalonicenses 5:17).

Qqʼonk tilil ex miʼn qo kubʼ numj

At maj, mintiʼ in japun twiʼ aju otoq kubʼ qximen ex aju otoq kubʼ qtzʼibʼin tuʼn tbʼant quʼn. Noqpe ximana tiʼjju bʼis kubʼ tnaʼn Juan Marcos tej mintiʼ xi qʼiʼn tuʼn apóstol Pablo tej t-xiʼ pakbʼal tkabʼin maj kyoj junjuntl tnam (Hechos 15:37-40). Bʼalo el tiʼn Marcos jun xnaqʼtzbʼil tiʼjju bʼaj tiʼj ex bʼant junjun chʼixpubʼil tuʼn tuʼntzun tajbʼen mas te Jehová. Tej tikʼ ambʼil, tqʼama apóstol Pablo qe tbʼanel yol tiʼj Marcos. Ax ikx ten jun tbʼanel tamiwbʼil Marcos tukʼil apóstol Pedro tej kyten atz Babilonia (2 Timoteo 4:​11; 1 Pedro 5:​13). Nya oʼkxju, bʼalo aju mas tbʼanel toklen Marcos xi qʼoʼn, aju tej tkubʼ ttzʼibʼin txʼolbʼabʼil tiʼj tanqʼibʼil Jesús noq tuʼn tonbʼil Jehová.

Bʼalo ax ikx qe jaku qo ok weʼ twitz junjun nya bʼaʼn toj qajbʼebʼil te Jehová. Noqtzun tuʼnj, mintiʼ tuʼn qsikt, sino bʼaʼn tuʼn qximen tiʼjju o bʼant quʼn ex qbʼincham junjun chʼixpubʼil qa il tiʼj. Aj qok weʼ twitz jun nya bʼaʼn, nim toklen tuʼn kukx tok tilil quʼn ex mintiʼ tuʼn qkubʼ numj. Tqʼama rey Salomón jlu: «Qʼonxa tuj tqʼabʼ Qman tkyaqil aju in bʼant tuʼna, ex bʼaʼntzun kʼelel aju ma kubʼ t-ximana tuʼn tbʼant» (Proverbios 16:3).

Maske ikju, at maj jaku chʼexpaj junjun tiʼ toj qanqʼibʼil. Jun techel, bʼalo ya mlay bʼant jun tiʼ quʼn tuʼnju at jun yabʼil qiʼj moqa tuʼnju il tiʼj tuʼn qxqʼuqin kyiʼj toj qja. Pero bʼaʼn tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa tzul qʼoʼn qchwinqlal te jumajx, qa toj kyaʼj moqa toj Tbʼanel Najbʼil tzalu twitz Txʼotxʼ (Lucas 23:43; Filipenses 3:​13, 14). ¿Tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn ttzaj qkʼamoʼn oyaj lu? Kubʼ ttzʼibʼin apóstol Juan jlu: «Atzunju xjal in tbʼinchaʼn tajbʼil Dios kyjel ten te jumajx» (1 Juan 2:17). Maske mlay japun twi junjun qximbʼetz, tbʼanel tuʼn t-xi qbʼiʼn qe yol lu: «Nimana te Dios ex japunx qe tmandamyent tuʼna» (Eclesiastés 12:13). Aj tkubʼ qximen tuʼn qajbʼen mas te Jehová ex aj tok tilil quʼn tuʼn tjapun, kʼonil qiʼj tuʼn kukx tbʼant tajbʼil quʼn ex tuʼn tjaw qnimsaʼn.

[Aju recuadro]

¿Tiʼ mas jaku bʼant quʼn toj qajbʼebʼil te Jehová?

○ Tbʼanel tuʼn tjaw quʼjin Tyol Dios kykyaqil qʼij.

○ Tbʼanel tuʼn tjaw quʼjin tkyaqil kyajlal uʼj Xqʼuqil ex ¡Weʼktza!

○ Qqʼonk tilil tuʼn kyok qnaʼj Dios te mas tbʼanel.

○ Tbʼanel tuʼn tten qe qmod in tqʼon xewbʼaj xjan.

○ Qqʼonk tilil tuʼn qpakbʼan mas ambʼil.

○ Qqʼonk tilil tuʼn qpakbʼan ex tuʼn qqʼon xnaqʼtzbʼil toj jun tten mas tbʼanel.

○ Tbʼanel tuʼn qpakbʼan toj teléfono, tuʼn qpakbʼan kyoj kʼaẍjel ex toj alkyexku ambʼil.