Ku Kuma Ndzayo Leyinene Ngopfu

HI NAVELA ku va ni vutomi lebyinene. Nchumu lowu nga hi pfunaka ku va ni vutomi lebyinene emisaveni leyi yo rharhangana, i ku kuma ndzayo leyinene naswona hi tiyimisela ku yi tirhisa. Kambe, vanhu van’wana a va swi tsakeli ku yingisa ndzayo yo tano leyinene. Vo tala va vula leswaku munhu u fanele a hanya hi ndlela leyi a lavaka yona. Entiyisweni, Bibele yi kombisa leswaku Sathana, loyi a nga nala wo sungula la lwaka ni vuhosi bya Xikwembu, u tshembise vanhu ntshunxeko. Genesa 3:5 yi hi byela marito lawa a ma byeleke Evha: “Xikwembu xi tiva leswaku siku mi nga ta dya eka [murhi wo tivisa leswinene ni leswo biha], mahlo ya n’wina ma ta pfuleka kutani mi ta fana ni Xikwembu, mi ta tiva leswinene ni leswo biha.”

Endzhaku ka sweswo, xana Adamu na Evha va swi kotile ku hanya kahle, va nga langutani ni swiyimo swo biha hikwalaho ka leswi a va hanya hi ku landza vonelo ra vona? Doo! Ku nga ri kungani, ku tivanyana loku a va ku va na kona ko hambanisa leswinene eka leswo biha a ku va pfunanga nchumu. Hilaha ku faneleke, Xikwembu xi va bakanyile, kutani va sungula ku hanya vutomi byo vava, va nga hetisekanga, rifu na rona ri ku se ndzi kona. (Genesa 3:16-19, 23) Hinkwerhu ha fa. Bibele yi ri: “Xidyoho xi nghen[e] emisaveni hi munhu un’we [Adamu], ni rifu hikwalaho ka xidyoho, xisweswo rifu ri tlulele vanhu hinkwavo hikuva hinkwavo va dyohile.”—Varhoma 5:12.

Hambileswi Adamu na Evha va tipeteke nhloko hi ku hlawula ka vona, vo tala a va si swi vona leswaku i vutlhari ku tirhisa ndzayo ya Muendli wa vanhu. Hambiswiritano, Bibele yi vula leswaku yi “huhuteriwe hi Xikwembu naswona [ya] pfuna,” naswona yi nga endla leswaku hi “faneleka hi ku helela, [hi] hlomisiwa hi ku helela eka ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene.” (2 Timotiya 3:16, 17) Kunene hi ta tsaka swinene loko hi landzela ndzayo leyi kumekaka eBibeleni. Ndzayo leyi yi tirha ngopfu evuton’wini bya ndyangu.

Ku Tshembeka Ka Vatekani

Hi ku ya hi Bibele, Xikwembu a xi lava leswaku vatekani va tshama swin’we vutomi bya vona hinkwabyo. (Genesa 2:22-24; Matewu 19:6)  Tlhandlakambirhi, Matsalwa ma vula leswaku “sangu ra vukati [a ri fanelanga ri va] ni xilo lexi nyamisaka,” leswi vulaka leswaku vuxaka bya vanhu vambirhi a byi fanelanga byi thyakisiwa hi ku tikhoma loko biha ka rimbewu. (Vaheveru 13:4) Hambiswiritano, kumbexana wa swi tiva leswaku namuntlha vatekani vo tala a va wu landzeli nkongomiso lowu. Van’wana va ni mukhuva wa ku tlanga hi rirhandzu ni vanhu lava tirhaka na vona, lava va nga tekanangiki na vona. Van’wana va xisa mindyangu ya vona leswaku va ta kuma nkarhi wa ku va ni swigangu swa vona. Van’wana va tshika hambi ku ri vanghana va vona va vukati ivi va ya tshama ni swigangu swa vona leswa ha riki switsongo hi malembe, va vula leswaku hi ku endla tano, va titwa va ri vatsongo naswona va tsakile swinene, hilaha swi endlekeke hakona eka Verónica, loyi ku vulavuriweke ha yena exihlokweni lexi hundzeke.

Nilokoswiritano, munhu a nge wu kumi ntsako lowu nga heriki loko a lwela ku titsakisa, a nga ri na mhaka ni vuyelo bya ku titsakisa ko tano. Ronald u tivonele hi ya yena. Hi ku tiyiseka leswaku swilo swi ta n’wi fambela kahle, u siye nsati wakwe, a ya sungula vutomi lebyintshwa ni nsati un’wana loyi a a rhandzana na yena exihundleni ku ringana malembe ya tsevu naswona se a a ri ni vana vambirhi na yena. Kambe, endzhaku ka loko a dlaye vukati, xigangu xakwe xi n’wi tshikile! Kutani Ronald u ye a ya tshama ni vatswari vakwe. U teka xiyimo xexo xa yena xi ri “manyala.” Lexi ko va xikombiso xin’we ntsena. Mahanyelo yo tano lama susumetiwaka hi ku navela ka vutianakanyi ma vange ku dlayeteriwa ka vukati ma tlhela ma hahlula mindyangu, leswi endleke leswaku ku xaniseka vanhu vo tala—lavakulu ni lavatsongo.

Hi hala tlhelo, ku landzela ndzayo ya Bibele swi tisa ntsako wa xiviri. Swi ve tano hi Roberto, loyi a nge: “Ndzayo ya Bibele yi ndzi pfunile leswaku ndzi nga lahlekeriwi hi nkatanga. A hi nge wu kumi ntsako wa xiviri hi ku rhandzana ni munhu loyi hi nga tekanangiki na yena, hambiloko a ri phyembye. Dyondzo ya le Bibeleni yi ndzi pfunile leswaku ndzi teka nkatanga a ri wa risima, tanihi leswi hi heteke malembe yo tala hi ri swin’we.” Ndzayo ya le Bibeleni leyi vulaka leswaku “ku nga tshuki ku va ni loyi a xengaka nsati wa vuntshwa bya wena” yi n’wi pfune swinene Roberto. (Malakiya 2:15) Xana hi kwihi kun’wana laha ndzayo ya Xikwembu yi nga hi pfunaka kona?

Ku Kurisa Vana Va Hina

Eka makume ya malembe lama hundzeke, dyondzo ya leswaku vatswari a va fanelanga va vekela vana va vona milawu yo tala yi sungule ku andza. A swi vonaka onge swi kahle ku tshika vana va tihlawulela ndlela leyi va lavaka ku ehleketa ni ku tikhoma ha yona. Xikongomelo xa kona a ku ri ku papalata ku va tikisela vutomi. Etindhawini tin’wana, swilo swi hleriwe hi ndlela ya leswaku vana va xikolo va hlawula leswaku va nga ya etlilasini kumbe e-e, naswona va  nga hlawula leswaku va lava ku tirhisa nkarhi wo tanihi kwihi eka swa vuhungasi ni ku hlawula ndzetelo lowu va wu lavaka. Xikolo xin’wana a xi ri ni nawu lowu “pfumelelaka vana ku kombisa ndlela leyi va titwaka ha yona ku nga khathariseki leswaku lavakulu va titwa njhani.” Namuntlha, vatsundzuxi van’wana eka timhaka ta mahanyelo ya vanhu a va pfumeli leswaku ku xupula n’wana hi tindlela tin’wana swi nga n’wi pfuna, hambiloko vatswari va vona swi fanerile leswaku a xupuriwa hi ndlela ya rirhandzu.

Xana ku ve ni vuyelo byihi? Ku ni vanhu vo tala lava kholwaka leswaku ku tshika vana va endla ku rhandza ka vona swi va nyike ntshunxeko lowukulu ku tlurisa. Va anakanya leswaku leswi hi swona swi vangeke ku engeteleka ka vugevenga ni ku tirhisiwa ka swidzidzirisi. Nkambisiso lowu endliweke eUnited States wu paluxe leswaku vanhu va kwalomu ka 70 wa tiphesente lava ku buriweke na vona va vule leswaku vana ni vantshwa a va kumi nkongomiso wa vatswari lowu lavekaka. Loko va ringeta ku hlamusela leswi swi vangaka ku duvulana exikolweni ni vugevenga byin’wana lebyikulu lebyi endliwaka hi vantshwa, vo tala va sola “vatswari leswaku a va tiyisi voko.” Hambiloko swi nga tikombi ngopfu, vatswari ni vana va kuma vuyelo byo vava bya ku kurisa vana hi ndlela leyi hoxeke.

Xana Bibele yi ri yini emhakeni leyi? Ndzayo ya Matsalwa yi kombisa leswaku vatswari va fanele va kombisa vana va vona rirhandzu kambe va nga va tshiki va endla ku rhandza ka vona. Bibele yi ri: “Vuphukuphuku byi tsimbiwe embilwini ya mufana; nhonga ya ndzayo hi yona yi nga ta byi susa byi ya ekule na yena.” (Swivuriso 22:15) Ina, nxupulo wa vatswari wu fanele wu ringana xihoxo lexi endliweke. U fanele u tirhisa vunene, ku tikhoma ni ku anakanyela nkarhi hinkwawo loko u tshinya n’wana. Hi ku endla tano, u ta va u kombisa rirhandzu. Loko vatswari va kombisa vulawuri hi ndlela ya rirhandzu, ku nga ri hi tihanyi, hakanyingi va humelela.

U nga kuma vuyelo lebyinene ngopfu loko u tirhisa xitsundzuxo lexi. Arturo, wanuna wa malembe ya 30 wa le Mexico la ha ku tekaka nsati, u ri: “Tatana u swi veke erivaleni eka vamakwerhu ni le ka mina leswaku yena na Manana hi vona va lawulaka ndyangu. A va nga kanakani loko swi ta emhakeni ya ku hi tshinya. Kambe, minkarhi hinkwayo a va tinyika nkarhi wa ku vulavula na hina. Leswi ndzi kuleke, ndza byi rhandza vutomi lebyinene lebyi ndzi byi hanyaka, naswona ndza swi tiva leswaku ndzi pfuniwe ngopfu hi nkongomiso lowunene lowu ndzi wu kumeke ekaya.”

 Tirhisa Ndzayo Leyinene Ngopfu

Rito ra Xikwembu ku nga Bibele, ri tamele ndzayo leyinene ngopfu. Nkongomiso wa rona a wu tirhi endyangwini ntsena. Wa hi hlomisa hi tindlela to tala hikuva wu hi dyondzisa ndlela leyi hi faneleke hi tikhoma ha yona emisaveni leyi vanhu vo tala va nga laviki ku pfumela leswaku Xihlovo lexi tlakukeke xa vutlhari hi xona xi faneleke xi lawula vutomi bya vona leswaku va ta vuyeriwa.

Yehovha Xikwembu, Muvumbi wa vanhu, u nyikele xitiyisekiso lexi hi ku tirhisa mupisalema Davhida: “Ndzi ta endla leswaku u va ni ku twisisa naswona ndzi ku letela hi ndlela leyi u faneleke u famba ha yona. Ndzi ta ku tsundzuxa ndzi veke tihlo ra mina ri ri ehenhla ka wena.” (Pisalema 32:8) Xana wa swi vona leswi swi vulaka swona ku va Muvumbi a veka tihlo rakwe ehenhla ka hina leswaku a hi sirhelela emakhombyeni? Kambe, xivutiso lexi un’wana ni un’wana wa hina a faneleke a tivutisa xona hi lexi nge: ‘Xana ndzi ta amukela nkongomiso wa Yehovha wa rirhandzu hi ku titsongahata?’ Hi rirhandzu Rito rakwe ri hi byela leswi: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona u nga titshegi hi ku twisisa ka wena n’wini. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.”—Swivuriso 3:5, 6.

Ku tiva Yehovha swi lava matshalatshala ni ku tinyiketela, kambe vanhu va nga swi kota loko va tirhisa Bibele. Ndlela leyi a bumabumelaka leswaku hi hanya ha yona yi “ni xitshembiso xa vutomi bya sweswi ni lebyi nga ta ta.” Kunene yi pindzurisa swinene hikwalaho ka vuyelo lebyinene lebyi yi nga na byona.—1 Timotiya 4:8; 6:6.

Loko u tsakisiwa hi vutlhari lebyi kumekaka eBibeleni ni mikateko leyi u nga ta yi kuma loko u hanya hi ku landza leswi yi swi vulaka, rhangisa ku hlaya ni ku anakanyisisa hi Rito ra Xikwembu evuton’wini bya wena. Hi ku endla tano, u ta swi kota ku hlula mintlhontlho ya namuntlha ni leyi taka. Tlhandlakambirhi, u ta va ni ntshembo wa ku hanya emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, laha vanhu hinkwavo va nga ta dyondzisiwa hi Yehovha naswona va nga ta va ni ku rhula lokukulu.—Esaya 54:13.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Ndzayo ya Bibele yi nga tiyisa xiboho xa vukati

[Swifaniso leswi nga eka tluka 6]

Ndzayo ya Bibele i xisekelo xa nkongomiso lowunene, kambe ya hi pfumelela leswaku hi titsakisa

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Lava tirhisaka ndzayo ya Bibele va nga hanya vutomi lebyi fuweke