Parol Bondye i vivan

Bann Pwen enteresan dan Liv Deterononm

ITI lannen 1473 A.N.L., e karant an ti’n pase depi ki Zeova ti’n delivre bann Izraelit an lesklavaz Lezip. Apre tou sa lannen ki zot ti’n pase dan dezer, bann Izraelit ti ankor en nasyon san en pei. Me finalman, zot ti ariv obor Later Promiz. Ki pou arive avek zot anmezir ki zot pran sa pei? Ki problenm zot pou rankontre e ki mannyer zot devret fer fas avek sa bann problenm?

Avan ki bann Izraelit ti travers Larivyer Zourden dan pei Kanaan, Moiz ti prepar sa kongregasyon pour sa gro latas devan zot. Ki mannyer? Par donn plizyer diskour ki ti ankouraz, enplor, konsey, e averti zot. Moiz ti rapel bann Izraelit ki Zeova i merite ganny en ladorasyon ki zis pour li tousel e zot pa devret imit fason fer bann nasyon dan zalantour. Sa bann diskour i parti prensipal liv Deterononm. Sa bann konsey ki ti ganny donnen dan sa bann diskour, i sanmenm sa ki nou bezwen ozordi parski nou osi nou viv dan en lemonn ki fer li difisil pour nou donn Zeova en ladorasyon zis pour li tousel.—Ebre 4:12.

Liv Deterononm in ganny ekrir par Moiz, eksepte sa dernyen sapit. I kouver en peryod letan en pti pe plis ki de mwan. * (Deterononm 1:3; Zozye 4:19) Annou vwar ki mannyer sa bann konsey ki’n ganny ekrir dan sa liv i kapab ed nou pour kontan Zeova avek tou nou leker e servi li fidelman.

‘PA OUBLIY SA KI ZOT IN VWAR AVEK ZOT LIZYE’

(Deterononm 1:1–4:49)

Dan premye diskour ki Moiz ti fer, i ti koz lo bann leksperyans ki zot in pas ladan dan dezer. Plizoumwen, i ti koz lo bann keksoz ki ti pou kapab ed bann Izraelit anmezir ki zot prepar zot pour  pran Later Promiz. Sa resi lo bann ziz ki ti ganny apwente, ti’n bezwen rapel zot ki Zeova i organiz son pep dan en fason ki zot vreman kapab ganny bon swen. Moiz ti osi dir ki akoz move rapor ki sa dis espyon ti fer, sanmenm rezon ki sa zenerasyon pa ti antre dan Later Promiz. Zis mazin lefe ki sa legzanp ti’n bezwen fer lo bann Izraelit anmezir ki zot vwar sa Later Promiz avek zot prop lizye.

Kan Moiz ti rapel zot bann laviktwar ki Zeova ti donn zot avan ki zot ti travers larivyer Zourden, sa ti’n bezwen ankouraz zot anmezir ki zot ti pe met pare pour al lager lo lot kote larivyer. Sa pei ki zot ti pe al pran ti ranpli avek zidol. Alor, i ti vreman apropriye ki Moiz ti seryezman averti zot kont ladorasyon zidol!

Larepons pour bann kestyon lo Labib:

2:4-6, 9, 19, 24, 31-35; 3:1-6—Akoz bann Izraelit ti touy serten dimoun ki ti viv dan rezyon les larivyer Zourden, me serten zot pa ti touye? Zeova ti donn lord bann Izraelit pour pa lager avek bann garson Ezai. Akoz? Parski zot ti desandans frer Zakob. Bann Izraelit ti napa drwa abiz oubyen lager avek bann Moabit ek Amonit parski zot ti desandans neve Abraam, Lot. Me Lerwa Amorit, Sionn ek Og, pa ti fanmiy avek bann Izraelit alor zot ti napa okenn drwa annan kontrol lo sa rezyon kot zot ti ete. Alors, kan Sionn pa ti les bann Izraelit pas lo son later e Og ti vin lager avek bann Izraelit, Zeova ti donn bann Izraelit lord pour detrir zot lavil e pa kit okenn sirvivan.

4:15-20, 23, 24—Vi ki i ti defann fer skilptir, eski sa i vedir ki i mal pour fer bann lobze pour rezon artistik? Non. Bondye ti kondann fer bann zimaz oubyen stati pour ladorasyon, personn ti napa drwa ‘azenou devan bann zidol e servi zot.’ Labib pa kondann fer bann skilptir oubyen fer bann lobze pour rezon artistik.—1 Lerwa 7:18, 25.

Leson pour nou:

1:2, 19. Bann Izraelit ti ale vini dan dezer pour 38 an, menm si ti pran zis “onz zour pour sorti Oreb [sa rezyon toultour montanny Sinai kot sa Dis Komannman ti ganny donnen] pour al Kades-Barnea par pas atraver montanny Seir.” Dezobei Zeova ti kout zot ser!—Nonm 14:26-34.

1:16, 17. Standar ki Bondye i servi pour zize i ankor menm parey ozordi. Bann ki’n ganny konfye sa responsabilite pour servi lo komite zidisyer, pa devret les lapliferans oubyen lafreyer pour zonm enfliyans zot zizman.

4:9. Si bann Izraelit ti anvi trouv sikse, zot ti pou bezwen pa oubliy bann keksoz ki zot ti’n vwar avek zot prop lizye. Anmezir ki sa nouvo lemonn ki’n ganny promet pe aprose, i vreman enportan ki nou osi nou kontinyen gard antet bann keksoz merveye ki Zeova in fer, par etidye seryezman son Parol.

KONTAN ZEOVA E OBEIR SON BANN KOMANNMAN

(Deterononm 5:1–26:19)

Dan son dezyenm diskour, Moiz ti koz lo Lalwa ki ti ganny donnen kot montanny Sinai e i ti repet sa Dis Komannman. Bondye ti’n fini dir ki sa set nasyon ti pou ganny detrir konpletman. Moiz ti fer bann Izraelit mazin en leson enportan ki zot ti’n aprann dan dezer: “Zonm pa viv zis lo dipen tousel me lo tou parol ki sorti dan labous Zeova.” Dan zot nouvo sitiasyon, zot ti bezwen “obeir tou bann komannman.”—Deterononm 8:3; 11:8.

Anmezir ki bann Izraelit ti enstal zot dan later promiz, zot ti pou bezwen lalwa pa zis konsernan ladorasyon, me osi an rapor avek zizman, gouvernman, lager, zot lavi dan kominote ek zot lavi prive. Moiz ti repas lo sa bann lalwa e met lanfaz lo sa nesesite pour kontan Zeova e obeir son bann komannman.

 Larepons pour bann kestyon lo Labib:

8:3, 4—Dan ki sans lenz bann Izraelit pa ti ize e zot lipye pa ti anfle pandan ki zot ti pe vwayaze dan dezer? Sa ti en mirak ki Zeova ti fer pour zot, parey i ti regilyerman fourni zot lamann. Bann Izraelit ti servi sa menm lenz ek sandalet ki zot ti annan avan ki zot ti konmans antre dan dezer. I tre probab ki zot ti donn lezot zot lenz ek sandalet ler zot zanfan ti gran e ler bann adilt ti mor. Dapre sa de resansman ki ti ganny fer okonmansman e ver lafen sa letan ki bann Izraelit ti pase dan dezer, i montre ki popilasyon bann Izraelit pa ti ogmante. Alor, lakantite lenz ek sandalet ki zot ti annan okonmansman ti ase.—Nonm 2:32; 26:51.

14:21—Akoz bann Izraelit ti kapab vann oubyen donn en rezidan etranze en zannimo mor ki pa’n sennyen, ki zot zot menm pa ti pou manze? Dan Labib, sa mo “rezidan etranze” ti kapab pe refer avek en dimoun ki pa ti en Zwif me ki ti vin en adorater Zeova oubyen en zabitan ki ti viv an armoni avek lalwa debaz nasyon Izrael me ki pa ti vin en adorater Zeova. Bann etranze ek rezidan etranze ki pa ti vin adorater Zeova pa ti anba Lalwa e zot ti kapab servi bann zannimo mor ki pa’n sennyen dan diferan fason. Bann Izraelit ti annan drwa donn oubyen vann sa bann zannimo avek zot. Me parkont, bann etranze ki ti vin adorater Zeova ti anba lalyans Lalwa. Parey Levitik 17:10 i montre, zot pa ti annan drwa manz disan en zannimo.

24:6—Akoz sezi moulen en dimoun konman en garanti ti konmsi pe sezi “en nanm”? Moulen en dimoun ti reprezant son lavi. Sezi li ti pou priv sa fanmiy antye zot dipen toulezour.

25:9—Ki i vedir pour tir sandalet e kras dan figir en zonm ki refize marye avek madanm son frer? Dapre “koutim dan ansyen Izrael konsernan sa drwa pour aste . . . , en zonm ti bezwen tir son sandalet e donn son kanmarad.” (Rit 4:7) Kan en zonm ti refize marye avek madanm son frer, son sandalet ti ganny tire dan son lipye. Sa ti alor konfirmen ki i ti’n abandonn son pozisyon ek drwa pour prodwir en desandan pour son frer ki’n mor. Sa ti fer onte. (Deterononm 25:10) Kras dan son figir ti vedir ki i’n ganny imilye.—Nonm 12:14.

Leson pour nou:

6:6-9. Zis parey bann Izraelit ti bezwen konn Lalwa, nou osi nou bezwen konn bann komannman Bondye parker, nou devret toultan mazin zot e fer zot antre dan nou zanfan. Nou devret ‘anmar zot konman en siny lo nou lanmen’ pour ki tou sa ki nou fer—ki ganny reprezante par nou lanmen—i devret montre ki nou pe obeir Zeova. Lezot i bezwen vwar ki nou obeisan, zis parey zot vwar ‘en bando ant lizye.’

6:16. Annou pa teste Zeova parey bann Izraelit ti fer Masa, kot zot ti mirmire konsernan mankman delo.—Egzod 17:1-7.

 8:11-18. Tay deryer keksoz materyel i kapab fer nou oubliy Zeova.

9:4-6. Nou bezwen veye ki nou pa krwar ki nou tro zis.

13:6. Nou pa devret les personn fer nou aret ador Zeova.

14:1. Koup lekor i montre en mank respe pour lekor imen, i kapab annan pour fer avek fo larelizyon e nou devret evite fer sa. (1 Lerwa 18:25-28) Vi ki nou annan lespwar dan rezireksyon, alor i pa pou apropriye ki nou sagrin plis ki an fo.

20:5-7; 24:5. Menm si en dimoun in ganny konfye en travay enportan, i devret montre konsiderasyon anver bann ki zot ka i spesyal.

22:23-27. Enn bann defans pli efikas ki en madanm i annan ler en dimoun pe esey vyol li, se pour kriye.

“OU DEVRET SWAZIR LAVI”

(Deterononm 27:1–34:12)

Dan son trwazyenm diskour, Moiz ti dir ki apre ki bann Izraelit in travers larivyer Zourden, zot ti bezwen ekrir sa Lalwa lo bann ros. I ti osi dir ki bann ki dezobei pou ganny malediksyon e bann ki obeir pou ganny benediksyon. Moiz ti konmans son katriyenm diskour par renouvle sa lalyans ant Zeova ek Izrael. Ankor enn fwa, Moiz ti averti zot konsernan dezobeisans e ankouraz zot pour “swazir lavi.”—Deterononm 30:19.

Apard sa kat diskour, Moiz ti osi diskit lo sanzman dirizan e ansenny bann Izraelit en zoli kantik ki loue Zeova e averti zot kont bann move konsekans enfidelite. Apre ki i ti beni bann tribi, Moiz ti mor alaz 120 an e i ti ganny antere. Zot ti met dey pour 30 zour, sa ti egal avek preski lanmwatye letan ki liv Deterononm i kouver.

Larepons pour bann kestyon lo Labib:

32:13, 14—Vi ki bann Izraelit pa ti annan drwa manz okenn lagres, ki i vedir ler i dir zot manz “lagres bann mal mouton”? Sa lekspresyon la i ganny servi dan en sans senbolik e i pe reprezant sa ki pli bon dan troupo. Lezot lekspresyon dan sa menm verse parey “lagres ronnyon dible” ek “disan rezen” i siport sa lide pour montre ki sa lekspresyon i poetik.

33:1-29—Akoz Simeon pa ti ganny mansyonnen dan benediksyon ki Moiz ti dir pour beni bann garson Izrael? Sa i akoz Simeon ek Levi ti azir dan en fason sever e zot lakoler ti “kriyel.” (Zenez 34:13-31; 49:5-7) Zot leritaz pa ti telman parey sa ki pour lezot tribi. Levi ti ganny 48 lavil e sa ki ti pour Simeon ti dan teritwar Zida. (Zozye 19:9; 21:41, 42) Alor, Moiz pa ti spesifikman beni Simeon. Me benediksyon Simeon ti ganny enkli dan benediksyon ki Izrael an antye ti gannyen.

Leson pour nou:

31:12. Bann zanfan i devret asiz avek bann adilt dan bann renyon kongregasyon e devret fer zefor pour ekoute e aprann.

32:4. Tou bann aktivite Zeova i parfe, parski i servi son bann kalite tel parey lazistis, lasazes, lanmour ek pwisans dan en fason ki parfetman balanse.

Liv Deterononm i annan gran Valer pour nou

Liv Deterononm i prezant Zeova konman “en Zeova.” (Deterononm 6:4) I en liv ki baze lo en pep ki ti annan en relasyon spesyal avek Bondye. Liv Deterononm i osi averti kont idolatri e i aksantye sa nesesite pour donn sa vre Bondye en ladorasyon zis pour li tousel.

Sirman, liv Deterononm i annan gran valer pour nou! Menm si nou pa anba sa Lalwa, nou kapab aprann en kantite keksoz dan sa Lalwa ki pou ed nou pour ‘kontan Zeova nou Bondye avek tou nou leker, tou nou nanm ek tou nou lafors.’—Deterononm 6:5.

[Not anba lo paz]

[Map lo paz 8]

(Vwar prezantasyon dan piblikasyon)

SEIR

Kades- barnea

Montanny Sinai (Oreb)

Lanmer Rouz

[Portre lo paz 8]

Dapre bann map par Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[Portre lo paz 8]

Bann diskour Moiz i form parti prensipal liv Deterononm

[Portre lo paz 10]

Ki leson nou aprann ler Zeova ti fourni lamann?

[Portre lo paz 10]

Sezi moulen en dimoun konman en garanti ti konmsi pe sezi “en nanm”