Słowo Jehowy jest żywe

Ciekawe myśli z Księgi Powtórzonego Prawa

JEST rok 1473 p.n.e. Od czasu, gdy Jehowa wyzwolił Izraelitów z niewoli egipskiej, minęło 40 lat. Okres ten spędzili oni na pustkowiu i nadal nie mają własnego kraju. Teraz jednak wreszcie stoją u progu Ziemi Obiecanej. Co ich czeka, gdy obejmą ją w posiadanie? Jakie trudności napotkają i jak sobie z nimi poradzą?

Zanim Izrael przekroczy Jordan i wejdzie do Kanaanu, Mojżesz przygotowuje zgromadzenie do stojącego przed nim wielkiego zadania. W jaki sposób? Wygłasza do Izraelitów szereg przemówień, w których pokrzepia ich, zachęca do działania, napomina i przestrzega. Podkreśla, że Jehowie należy się wyłączne oddanie i że nie mogą postępować tak jak sąsiednie narody. Przemówienia te stanowią główną część Księgi Powtórzonego Prawa. Rady w nich zawarte przydadzą się i nam, ponieważ również obecnie okazywanie Jehowie wyłącznego oddania stanowi nie lada wyzwanie (Hebrajczyków 4:12).

Księga Powtórzonego Prawa została spisana przez Mojżesza (z wyjątkiem ostatniego rozdziału) i obejmuje okres niewiele dłuższy niż dwa miesiące (Powtórzonego Prawa 1:3; Jozuego 4:19). * Zobaczmy, jak jej treść pomoże nam kochać Jehowę całym sercem i wiernie Mu służyć.

‛NIE ZAPOMINAJ O RZECZACH, KTÓRE WIDZIAŁY TWOJE OCZY’

(Powtórzonego Prawa 1:1 do 4:49)

W pierwszej mowie Mojżesz przypomniał pewne wydarzenia z okresu wędrówki Izraelitów po pustkowiu — zwłaszcza te, które mogły pomóc w odpowiednim przygotowaniu się do przejęcia Ziemi Obiecanej. Wzmianka o ustanowieniu sędziów zapewne uzmysłowiła Izraelitom, że Jehowa zorganizował swój lud w sposób  świadczący o życzliwej trosce. Mojżesz opowiedział też, jak niewłaściwe nastawienie dziesięciu zwiadowców przeszkodziło poprzedniemu pokoleniu w wejściu do Ziemi Obiecanej. Wyobraź sobie, jakie wrażenie musiał zrobić ten ostrzegawczy przykład na słuchaczach Mojżesza, którzy cel swojej wędrówki mieli w zasięgu wzroku.

Przywołanie na pamięć zwycięstw, które Jehowa zapewnił synom Izraela przed przekroczeniem Jordanu, musiało dodać im odwagi w obliczu wojen czekających ich po drugiej stronie rzeki. Ziemia, którą mieli podbić, była do cna splugawiona bałwochwalstwem. Jakże słusznie więc Mojżesz surowo przestrzegł naród przed oddawaniem czci bałwanom!

Odpowiedzi na pytania biblijne:

2:4-6, 9, 19, 24, 31-35; 3:1-6 — Dlaczego Izraelici zgładzili tylko niektóre ludy żyjące po wschodniej stronie Jordanu? Jehowa zakazał Izraelowi wszczynać walkę z synami Ezawa. Dlaczego? Ponieważ Ezaw był bratem Jakuba. Izraelitom nie wolno było również nękać Moabitów i Ammonitów ani z nimi walczyć, gdyż pochodzili od bratanka Abrahama, Lota. Natomiast królowie Amorytów, Sychon i Og, nie mogli rościć sobie praw do ziemi, którą zajmowali. Dlatego gdy Sychon odmówił Izraelitom pozwolenia na przejście przez jego kraj, a Og wyszedł, by zmierzyć się z nimi w bitwie, Jehowa polecił swemu ludowi zburzyć wszystkie miasta tych królów, nie oszczędzając żadnego mieszkańca.

4:15-20, 23, 24 — Czy zakaz sporządzania rzeźbionych wizerunków oznacza, że również wykonywanie podobizn w celach artystycznych jest niestosowne? Nie. Wspomniany zakaz dotyczył sporządzania wizerunków w celach kultowych — żeby nikt „nie kłaniał się i nie służył im”. Pismo Święte nie zabrania wykonywania rzeźb ani malowania obrazów w celach artystycznych (1 Królów 7:18, 25).

Czego się możemy nauczyć:

1:2, 19. Izraelici musieli wędrować po pustkowiu jakieś 38 lat, mimo że Kadesz-Barnea leżało „od Horebu [górzyste okolice Synaju, gdzie otrzymali Dziesięcioro Przykazań] jedenaście dni drogą przez górę Seir”. Jakże dotkliwa to kara za nieposłuszeństwo wobec Jehowy Boga! (Liczb 14:26-34).

1:16, 17. Boże zasady mające zastosowanie przy rozstrzyganiu spraw sądowniczych pozostają niezmienne. Starsi, którym powierzono odpowiedzialne zadanie usługiwania w komitecie sądowniczym, nie mogą dopuścić, by ich decyzje wynikały ze stronniczości lub strachu przed człowiekiem.

4:9. Powodzenie Izraelitów zależało od tego, czy ‛nie zapominali o rzeczach, które widziały ich oczy’. My również, oczekując nastania obiecanego nowego świata, koniecznie powinniśmy stale odświeżać w pamięci dokonania Jehowy poprzez pilne studiowanie Jego Słowa.

KOCHAJ JEHOWĘ I PRZESTRZEGAJ JEGO PRZYKAZAŃ

(Powtórzonego Prawa 5:1 do 26:19)

W drugim przemówieniu Mojżesz wrócił do nadania Prawa u stóp góry Synaj i powtórzył Dziesięcioro Przykazań. Wymienił siedem narodów, które należało doszczętnie wytracić. Przypomniał też Izraelitom ważną lekcję otrzymaną podczas wędrówki po pustkowiu: „Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz człowiek żyje każdą wypowiedzią z ust Jehowy”. W nowych okolicznościach mieli ‛przestrzegać całego przykazania’ (Powtórzonego Prawa 8:3; 11:8).

Po wejściu do Ziemi Obiecanej potrzebowali nie tylko praw dotyczących sposobu wielbienia Boga, ale również regulujących sądownictwo, władzę, prowadzenie wojen oraz życie społeczne i osobiste. Mojżesz dokonał przeglądu tych praw i podkreślił wagę miłości  do Jehowy i przestrzegania Jego przykazań.

Odpowiedzi na pytania biblijne:

8:3, 4 — Co oznaczają słowa, że podczas pobytu Izraelitów na pustkowiu płaszcz się na nich nie niszczył i stopa ich nie puchła? Był to cud, podobnie jak regularne dostarczanie manny. Izraelici cały czas używali tych samych ubrań i obuwia, w których wyszli z Egiptu. Najprawdopodobniej wymieniano się odzieżą, w miarę jak młodzież dorastała, a ludzie starsi umierali. Ponieważ dwa spisy przeprowadzone na początku i na końcu wędrówki wykazały, że liczba Izraelitów w tym czasie nie wzrosła, zapewne pierwotne zapasy tych rzeczy były dla nich wystarczające (Liczb 2:32; 26:51).

14:21 — Dlaczego Izraelici mogli dawać osiadłym przybyszom lub sprzedawać cudzoziemcom niewykrwawioną padlinę, której im samym nie wolno było spożywać? Używane w Biblii określenie „osiadły przybysz” może odnosić się do nie-Izraelity, który został prozelitą, lub do osiedleńca, który przestrzegał podstawowych praw, ale nie był czcicielem Jehowy. Cudzoziemcy i osiadli przybysze, którzy nie zostali prozelitami, nie podlegali Prawu Mojżeszowemu i mogli jakoś spożytkować niewykrwawioną padlinę. Izraelitom pozwolono ją oddawać im za darmo lub za opłatą. Prozelici natomiast mieli być posłuszni Prawu Mojżeszowemu. Jak wynika z Księgi Kapłańskiej 17:10, nie wolno im było spożywać „jakiejkolwiek krwi”.

24:6 — Dlaczego branie w zastaw ‛żaren lub ich górnego kamienia’ porównano do wzięcia w zastaw „duszy”? Żarna i ich górny kamień miały ścisły związek z „duszą” danej osoby — z jej środkami do życia. Zabranie człowiekowi tych przedmiotów pozbawiłoby całą jego rodzinę chleba.

25:9 — Co oznaczało zdjęcie sandała i plunięcie w twarz mężczyźnie, który odmówił zawarcia małżeństwa lewirackiego? „Dawniej istniał w Izraelu następujący zwyczaj, który był związany z prawem wykupu (...): Mężczyzna musiał zdjąć swój sandał i dać go swemu bliźniemu” (Rut 4:7). Zatem ściągnięcie sandała człowiekowi, który odmówił zawarcia małżeństwa lewirackiego, było publicznym potwierdzeniem, że rezygnuje on ze swej szczególnej roli i uchyla się od obowiązku spłodzenia dziedzica dla swojego zmarłego brata. W ten sposób ściągał na siebie hańbę (Powtórzonego Prawa 25:10). Plunięcie w twarz miało go upokorzyć (Liczb 12:14).

Czego się możemy nauczyć:

6:6-9. Izraelici mieli być gruntownie zaznajomieni z Prawem Mojżeszowym. My również powinniśmy dobrze znać przykazania Boże, zawsze o nich pamiętać i wpajać je naszym dzieciom. Musimy ‛przywiązać je jako znak do swej ręki’ w tym znaczeniu, że swymi czynami — wyobrażanymi tutaj przez ręce — powinniśmy dowodzić posłuszeństwa wobec Jehowy. Niczym przepaska między oczami ma ono być widoczne dla wszystkich.

6:16. Obyśmy nigdy nie wystawiali Jehowy na próbę, jak to zrobili Izraelici w Massa,  gdzie szemrali z powodu braku wody (Wyjścia 17:1-7).

8:11-18. Materializm mógłby spowodować, że zapomnimy o Jehowie.

9:4-6. Wystrzegajmy się bezkrytycznego przeświadczenia o własnej prawości.

13:6. Nie dopuśćmy, by ktokolwiek odciągnął nas od wielbienia Jehowy.

14:1. Samookaleczanie dowodzi braku szacunku dla ciała i bywa powiązane z religią fałszywą, powinniśmy się więc go wystrzegać (1 Królów 18:25-28). Mamy nadzieję na zmartwychwstanie, dlatego tak skrajny sposób wyrażania smutku z powodu czyjejś śmierci nie jest stosowny.

20:5-7; 24:5. Osobom znajdującym się w szczególnej sytuacji życiowej należy okazywać względy, nawet jeśli ma się do wykonania coś bardzo ważnego.

22:23-27. Jedną z najskuteczniejszych metod obrony w chwili zagrożenia gwałtem jest krzyk.

‛WYBIERZ ŻYCIE’

(Powtórzonego Prawa 27:1 do 34:12)

W trzecim przemówieniu Mojżesz polecił, by Izraelici po przekroczeniu Jordanu wypisali Prawo na wielkich kamieniach i wypowiedzieli przekleństwa za nieposłuszeństwo oraz błogosławieństwa za wierność. Czwarta mowa Mojżesza zaczyna się odnowieniem przymierza między Jehową a Izraelem. Mojżesz ponownie przestrzegł przed skutkami nieposłuszeństwa i zachęcił wszystkich, by ‛wybrali życie’ (Powtórzonego Prawa 30:19).

Po wygłoszeniu tych czterech przemówień Mojżesz przekazał wytyczne związane ze zmianą przywódcy narodu i nauczył Izraelitów pięknej pieśni wywyższającej Jehowę i ostrzegającej przed fatalnymi następstwami niewierności. Pobłogosławił też poszczególne plemiona. Mojżesz umarł w wieku 120 lat i został pochowany. Żałoba trwała 30 dni — jest to prawie połowa okresu opisanego w Księdze Powtórzonego Prawa.

Odpowiedzi na pytania biblijne:

32:13, 14 — Izraelitom nie wolno było spożywać tłuszczu. Co zatem znaczą słowa, że jedli „tłuszcz baranów”? Jest to przenośnia określająca najlepsze sztuki z trzody. O użyciu poetyckich metafor świadczy chociażby fakt, że ten sam fragment wspomina o „tłuszczu nerkowym pszenicy” i „krwi winogrona”.

33:1-29 — Dlaczego Mojżesz pominął Symeona, gdy błogosławił synów Izraela? Stało się tak, ponieważ Symeon wraz z Lewim postąpili ‛srogo’, a ich gniew był „okrutny” (Rodzaju 34:13-31; 49:5-7). Otrzymali inne dziedzictwo niż pozostałe plemiona. Lewitom przypadło 48 miast, a dział potomków Symeona znajdował się w obrębie dziedzictwa plemienia Judy (Jozuego 19:9; 21:41, 42). Mojżesz nie pobłogosławił Symeonitów osobno, jednak byli oni objęci ogólnym błogosławieństwem skierowanym do całego Izraela.

Czego się możemy nauczyć:

31:12. Młodzi powinni siadać na zebraniach zborowych razem z dorosłymi oraz uważnie słuchać i się uczyć.

32:4. Wszystkie poczynania Jehowy są doskonałe, ponieważ Jego przymioty: sprawiedliwość, mądrość, miłość i moc pozostają w doskonałej równowadze.

Wartość dla nas

Księga Powtórzonego Prawa nazywa Jehowę „jednym Jehową” (Powtórzonego Prawa 6:4). Opisuje lud cieszący się szczególną więzią z Bogiem. Ostrzega też przed bałwochwalstwem i podkreśla wagę wyłącznego oddania prawdziwemu Bogu.

Niewątpliwie księga ta ma dla nas ogromną wartość. Choć nie podlegamy Prawu Mojżeszowemu, możemy się z niego nauczyć wielu rzeczy, które pomogą nam ‛miłować Jehowę, naszego Boga, całym sercem i całą duszą, i całą siłą życiową’ (Powtórzonego Prawa 6:5).

[Przypis]

[Mapa na stronie 24]

[Patrz publikacja]

SEIR

Kadesz-Barnea

Synaj (Horeb)

Morze Czerwone

[Prawa własności]

Na podstawie map chronionych prawem autorskim Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[Ilustracja na stronie 24]

Przemówienia Mojżesza stanowią główną część Księgi Powtórzonego Prawa

[Ilustracja na stronie 26]

Czego uczy nas to, że Jehowa dostarczał Izraelitom manny?

[Ilustracja na stronie 26]

Wzięcie w zastaw żaren lub ich górnego kamienia przyrównano do zabrania „duszy”