Lakaw Diha sa Dalan sa Integridad
Lakaw Diha sa Dalan sa Integridad
“Alang kanako, ako magalakaw sa akong integridad.”—SALMO 26:11.
1, 2. (a) Nganong ang integridad sa tawo hinungdanong bahin sa isyu sa pagkasoberano sa Diyos? (b) Sa unsang paagi ang intelihenteng mga linalang makapasundayag nga sila nagpaluyo sa pagkasoberano ni Jehova?
SA DIHANG si Satanas mirebelde didto sa tanaman sa Eden, iyang gipatungha ang unibersohanong isyu labot sa pagkamatarong sa pagkasoberano sa Diyos ibabaw sa tanan Niyang mga linalang. Sa ulahi, siya naghagit nga ang mga tawo moalagad lamang sa Diyos basta makabentaha sila sa pagbuhat niana. (Job 1:9-11; 2:4) Busa, ang integridad sa tawo nahimong hinungdanong bahin sa isyu sa unibersohanong pagkasoberano ni Jehova.
2 Bisan tuod ang pagkasoberano sa Diyos wala magdepende sa integridad sa iyang mga linalang, ang mga tawo ug espirituhanong mga anak sa Diyos makapasundayag kon unsay ilang baroganan labot niining maong isyu. Sa unsang paagi? Pinaagi sa pagpili o dili pagpili sa pagsubay sa dalan sa integridad. Nan, ang integridad sa usa ka tawo maoy lig-ong pasikaranan sa paghukom kaniya.
3. (a) Unsay gusto ni Job ug ni David nga susihon ug hukman ni Jehova? (b) Unsang mga pangutana ang motungha bahin sa integridad?
3 Si Job masaligong miingon: “[Si Jehova] magatimbang kanako sa tukmang timbangan ug ang Diyos mahibalo sa akong integridad.” (Job 31:6) Ang integridad maoy gihangyo ni Haring David sa karaang Israel nga susihon ni Jehova sa dihang siya miampo: “Hukmi ako, Oh Jehova, kay ako naglakaw sa akong integridad, ug kang Jehova ako misalig, aron ako dili matarog.” (Salmo 26:1) Pagkahinungdanon nga kita usab molakaw diha sa dalan sa integridad! Apan unsa ang integridad, ug unsay kahulogan sa paglakaw diha sa dalan niana? Unsay motabang kanato sa pagpabilin diha sa dalan sa integridad?
“Ako Naglakaw sa Akong Integridad”
4. Unsay integridad?
4 Ang integridad nagpasabot ug pagkatul-id, pagkawalay-ikasaway, pagkamatarong, ug pagkawalay-kasaypanan. Apan, ang integridad naglangkit ug labaw pa kay sa pagbuhat kon unsay matarong. Kana maoy moral nga pagkamaayo o pagkabug-os sa debosyon sa kasingkasing ngadto sa Diyos. Gikuwestiyon ni Satanas ang mga motibo ni Job sa dihang giingnan niya ang Diyos: ‘Ingon nga kausaban, palihog bakyawa ang imong kamot, ug tandoga hangtod ang bukog ni Job ug ang iyang unod ug tan-awa kon dili ka ba niya tunglohon sa imong nawong mismo.’ (Job 2:5) Gawas pa sa hustong aksiyon, ang integridad nagkinahanglan ug hustong panukmod sa kasingkasing.
5. Unsay nagpakita nga ang paghupot ug integridad wala magkinahanglan ug kahingpitan sa atong bahin?
5 Apan, ang paghupot ug integridad wala magkinahanglan ug kahingpitan. Si Haring David dili hingpit ug nakahimog ubay-ubayng grabeng mga kasaypanan sa tibuok niyang kinabuhi. Bisan pa niana, ang Bibliya naghisgot kaniya ingong usa ka tawo nga naglakaw “uban ang integridad sa kasingkasing.” (1 Hari 9:4) Ngano? Tungod kay si David nahigugma kang Jehova. Ang iyang kasingkasing debotado sa Diyos. Kinabubut-on niyang giila ang iyang mga kasaypanan, gidawat ang pagbadlong, ug gitul-id ang iyang mga dalan. Sa pagkatinuod, ang integridad ni David makita diha sa iyang tibuok-kasingkasing nga debosyon ug gugma alang sa iyang Diyos, si Jehova.—Deuteronomio 6:5, 6.
6, 7. Unsay nalangkit sa paglakaw diha sa integridad?
6 Ang integridad dili lamang mapadapat sa usa ka bahin sa tawhanong panggawi, sama sa relihiyosong debosyon. Kini naglakip sa atong tibuok nga paagi sa pagkinabuhi. Si David “naglakaw” sa iyang integridad. “Ang berbong ‘lakaw’ nagpasabot ug ‘dalan sa kinabuhi’ o ‘estilo sa kinabuhi,’” nag-ingon ang The New Interpreter’s Bible. Naghisgot niadtong “walay-ikasaway diha sa ilang dalan,” ang salmista miawit: ‘Malipayon ang mga nagasunod sa mga pahinumdom sa Diyos; sila nagpadayon pagpangita kaniya sa bug-os nga kasingkasing. Sa pagkatinuod sila wala magbuhat ug pagkadili-matarong. Sila naglakaw sa iyang mga dalan.’ (Salmo 119:1-3) Ang integridad nagkinahanglan ug kanunayng pagtinguha sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos ug paglakaw sa iyang dalan.
7 Ang paglakaw diha sa integridad nagkinahanglan ug maunongong debosyon ngadto sa Diyos, bisan pa sa dili-maayong mga kahimtang. Sa dihang molahutay kita sa mga pagsulay, magpabiling lig-on bisan pa sa mga kalisdanan, o makigbisog sa mga tentasyon gikan sa dili-diyosnong kalibotan, ang atong integridad madayag. Atong ‘gilipay ang kasingkasing ni Jehova’ tungod kay siya makatubag sa usa nga nagatamay kaniya. (Proverbio 27:11) Nan, uban ang maayong katarongan, makahukom kita sama kang Job: “Hangtod nga ako mamatay dili ko wad-on ang akong integridad gikan kanako!” (Job 27:5) Ang ika-26 nga Salmo nagpakita kon unsay motabang kanato sa paglakaw diha sa integridad.
“Dalisaya ang Akong mga Rinyon ug ang Akong Kasingkasing”
8. Unsay imong makat-onan gikan sa hangyo ni David nga susihon ni Jehova ang iyang mga rinyon ug ang iyang kasingkasing?
8 Si David miampo: “Susiha ako, Oh Jehova, ug sulayi ako; dalisaya ang akong mga rinyon ug ang akong kasingkasing.” (Salmo 26:2) Ang mga rinyon nahimutang sa sulod sa lawas. Sa mahulagwayong paagi, ang mga rinyon naghawas sa kinailadmang mga hunahuna ug pagbati sa usa ka tawo. Ug ang mahulagwayong kasingkasing mao ang kabug-osan sa sulod nga pagkatawo—ang iyang panukmod, pagbati, ug intelihensiya. Sa dihang gihangyo ni David si Jehova sa pagsusi kaniya, siya nag-ampo nga usisahon ang iyang kinasulorang mga hunahuna ug pagbati.
9. Sa unsang paagi si Jehova nagadalisay sa atong mahulagwayong mga rinyon ug kasingkasing?
9 Si David mihangyo nga dalisayon ang iyang mga rinyon ug ang iyang kasingkasing. Sa unsang paagi ginadalisay ni Jehova ang atong sulod nga pagkatawo? Si David miawit: “Dayegon ko si Jehova, nga naghatag ug tambag kanako. Sa pagkatinuod, sa mga panahon sa kagabhion ang akong mga rinyon nagtul-id kanako.” (Salmo 16:7) Unsay buot ipasabot niana? Kana nagkahulogan nga ang tambag sa Diyos nakaabot sa kinasulorang mga bahin sa pagkatawo ni David ug nagpabilin diha niana, nga nagtul-id sa iyang kinasulorang mga hunahuna ug pagbati. Mao usab kana ang mahitabo kanato kon mapabilhon natong palandongon ang tambag nga atong madawat pinaagi sa Pulong sa Diyos, sa iyang mga hawas, ug sa iyang organisasyon ug tugotan kana nga magpabilin sa sulod nato. Ang regular nga pag-ampo nga dalisayon kita ni Jehova niining paagiha motabang kanato sa paglakaw diha sa integridad.
‘Ang Imong Mahigugmaong-Kalulot Anaa sa Akong Atubangan’
10. Unsay nakatabang kang David sa paglakaw diha sa kamatuoran sa Diyos?
10 “Ang imong mahigugmaong-kalulot anaa sa atubangan sa akong mga mata,” nagpadayon si David, “ug ako naglakaw sa imong kamatuoran.” (Salmo 26:3) Nahibalo gayod si David sa mga buhat sa mahigugmaong-kalulot sa Diyos, ug siya mapabilhong namalandong niana. “Dayega si Jehova, Oh kalag ko,” siya miawit, “ug ayaw kalimti ang tanan niyang mga buhat.” Nahinumdom sa usa sa “mga buhat” sa Diyos, si David nagpadayon: “Si Jehova nagpahamtang ug mga buhat sa pagkamatarong ug hudisyal nga mga hukom alang sa tanan nga ginatikasan. Gipahibalo niya ang iyang mga dalan kang Moises, ang iyang mga pagpakiglabot ngadto sa mga anak sa Israel.” (Salmo 103:2, 6, 7) Tingali naghunahuna si David sa pagpanikas nga gihimo sa mga Ehiptohanon ngadto sa mga Israelinhon sa mga adlaw ni Moises. Kon mao, ang pagpalandong kon sa unsang paagi gipahibalo ni Jehova ang iyang mga paagi sa pagluwas ngadto kang Moises lagmit gayong nakatandog sa kasingkasing ni David ug nakapalig-on sa iyang determinasyon nga molakaw diha sa kamatuoran sa Diyos.
11. Unsay makatabang kanato sa paglakaw diha sa dalan sa integridad?
11 Ang regular nga pagtuon sa Pulong sa Diyos ug pagpamalandong sa atong nakat-onan niana motabang usab kanato sa paglakaw diha sa dalan sa integridad. Pananglitan, ang paghinumdom nga si Jose mikalagiw gikan sa imoral nga pagpanghaylo sa asawa ni Potipar seguradong magdasig kanato sa pagkalagiw gikan sa susamang mga panghaylo diha sa atong trabahoan, eskuylahan, o bisan asa. (Genesis 39:7-12) Komosta sa dihang kita tentalon sa mga kahigayonan nga modato o mahimong inila ug impluwensiyal diha sa sekular nga kalibotan? Anaa ang panig-ingnan ni Moises, kinsa nagsalikway sa kahimayaan sa Ehipto. (Hebreohanon 11:24-26) Ang paghinumdom sa pagkamalahutayon ni Job sa walay duhaduha motabang kanato sa pagpalig-on sa atong determinasyon nga magpabiling maunongon kang Jehova bisan pa sa mga balatian ug mga kalamidad. (Santiago 5:11) Komosta kon kita lutoson? Aw, ang paghinumdom sa kasinatian ni Daniel diha sa langob sa mga leyon maghatag kanato ug kaisog!—Daniel 6:16-22.
“Wala Ako Molingkod Uban sa mga Tawo sa Kabakakan”
12, 13. Unsang matanga sa pakig-uban ang angay natong likayan?
12 Naghisgot sa lain pang punto nga nagpalig-on sa iyang integridad, si David miingon: “Wala ako molingkod uban sa mga tawo sa kabakakan; ug dili ako mosulod uban niadtong magpakaaron-ingnon. Gidumtan ko ang katilingban sa mga mamumuhat sa daotan, ug dili ako molingkod uban sa mga daotan.” (Salmo 26:4, 5) Si David wala gayod molingkod uban sa mga daotan. Giayran niya ang daotang pakig-uban.
13 Komosta kita? Dili ba usab kita molingkod uban sa mga tawo sa kabakakan pinaagi sa mga programa sa telebisyon, video, pelikula, mga site sa Internet, o sa ubang mga paagi? Naglikay ba kita niadtong nagtago sa tinuod nilang pagkatawo? Ang uban diha sa eskuylahan o diha sa atong trabahoan magpakaaron-ingnon tingaling atong mga higala sa tuyo nga manglimbong. Buot ba gayod natong makigsuod niadtong wala magalakaw sa kamatuoran sa Diyos? Bisan tuod nangangkon sila nga sila sinsero, ang mga apostata mahimong magtago usab sa ilang tuyo sa pagpatalikod kanato gikan sa pag-alagad kang Jehova. Komosta kon adunay pipila diha sa Kristohanong kongregasyon nga nagkinabuhi ug dobleng kinabuhi? Gitago usab nila kon kinsa gayod sila. Si Jayson, karon usa na ka ministeryal nga alagad, adunay mga higala nga sama niana sa batan-on pa siya. Bahin kanila, siya miingon: “Usa ka adlaw niana ang usa kanila miingon kanako: ‘Dili hinungdanon kon unsay atong buhaton karon tungod kay inig-abot sa bag-ong sistema, mangamatay ra kita. Dili nato mahibaloan kon unsay wala nato maeksperyensiyahi.’ Kanang matanga sa komento nakapahigmata kanako. Dili nako gustong mamatay sa dihang moabot ang bag-ong sistema.” Maalamong giputol ni Jayson ang iyang pagpakig-uban nianang maong mga batan-on. “Ayaw pagpahisalaag,” nagpasidaan si apostol Pablo. “Ang daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan.” (1 Corinto 15:33) Pagkahinungdanon nga likayan nato ang daotang pakig-uban!
‘Ipahayag Nako ang Tanan Mong Katingalahang mga Buhat’
14, 15. Sa unsang paagi kita ‘makalakaw libot sa halaran ni Jehova’?
14 Si David nagpadayon: “Ako manghunaw sa akong mga kamot sa pagkainosente, ug ako molakaw libot sa imong halaran, Oh Jehova.” Ngano? “Aron ikapabati ko sa makusog ang pagpasalamat, ug aron ikapahayag ang tanan mong katingalahang mga buhat.” (Salmo 26:6, 7) Buot ni David nga magpabiling hinlo sa moral aron siya makasimba kang Jehova ug makapahayag sa iyang debosyon sa Diyos.
15 Ang tanan nga adunay kalabotan sa matuod nga pagsimba diha sa tabernakulo ug sa ulahi diha sa templo maoy “hulad ug landong sa mga butang nga langitnon.” (Hebreohanon 8:5; 9:23) Ang halaran naghulagway sa kabubut-on ni Jehova sa pagdawat sa halad ni Jesu-Kristo aron sa paglukat sa katawhan. (Hebreohanon 10:5-10) Atong hunawan ang atong mga kamot sa pagkainosente ug ‘molakaw libot sa halaran ni Jehova’ pinaagi sa pagpasundayag ug pagtuo sa maong halad.—Juan 3:16-18.
16. Sa unsang paagi ang pagpahayag ngadto sa uban sa katingalahang mga buhat sa Diyos makabenepisyo kanato?
16 Sa dihang hunahunaon nato ang tanan nga nahimong posible tungod sa lukat, dili ba ang atong kasingkasing matugob sa pasalamat kang Jehova ug sa iyang bugtong Anak? Nan, uban ang mapasalamatong kasingkasing, ipahibalo nato sa uban ang katingalahang mga buhat sa Diyos—gikan sa paglalang sa tawo didto sa tanaman sa Eden ngadto sa bug-os nga pagpasig-uli sa tanang butang didto sa bag-ong kalibotan sa Diyos. (Genesis 2:7; Buhat 3:21) Ug pagkadakong espirituwal nga proteksiyon ang buluhatong pagsangyaw sa Gingharian ug paghimog mga tinun-an! (Mateo 24:14; 28:19, 20) Ang pagkapuliki diha sa maong mga buluhaton motabang kanato sa paghupot nga masanagon sa atong paglaom sa umaabot, paghupot nga lig-on sa atong pagtuo sa mga saad sa Diyos, ug paghupot nga buhi sa atong gugma alang kang Jehova ug mga isigkatawo.
“Nahigugma Ako sa Puloy-anan sa Imong Balay”
17, 18. Unsay angay natong tinamdan sa Kristohanong mga tigom?
17 Ang tabernakulo ug ang halaran niini mao ang sentro sa pagsimba kang Jehova sa Israel. Nagpahayag sa iyang kahimuot nianang dapita, si David miampo: “Jehova, nahigugma ako sa puloy-anan sa imong balay ug sa dapit nga ginapuy-an sa imong himaya.”—Salmo 26:8.
18 Ganahan ba kitang magtigom diha sa mga dapit diin kita makakat-on bahin kang Jehova? Ang matag Kingdom Hall ug ang regular nga programa niini sa espirituwal nga instruksiyon nagsilbing sentro sa matuod nga pagsimba diha sa komunidad. Dugang pa, anaa ang atong tinuig nga mga kombensiyon, sirkitong mga asembliya, ug mga adlaw sa espesyal nga asembliya. Ang “mga pahinumdom” ni Jehova ginahisgotan sa maong mga tigom. Kon makakat-on kita sa ‘paghigugma niana sa hilabihan gayod,’ maghinamhinam kita sa pagtambong sa mga tigom ug mamati kita samtang atua didto. (Salmo 119:167) Pagkamakapalagsik nga makauban ang mga isigkamagtutuo nga interesado sa atong personal nga kaayohan ug kinsa motabang kanato sa pagpadayon sa paglakaw diha sa dalan sa integridad!—Hebreohanon 10:24, 25.
‘Ayaw Kuhaa ang Akong Kinabuhi’
19. Sa unsang mga sala nga dili gusto ni David nga mahimong sad-an?
19 Kay bug-os nga nakaamgo sa mga sangpotanan sa pagtipas gikan sa paglakaw diha sa kamatuoran sa Diyos, si David mihangyo: “Ayaw kuhaa ang akong kalag duyog sa mga makasasala, ni ang akong kinabuhi duyog sa mga tawo nga sad-an sa dugo, kansang mga kamot anaa ang malaw-ayng panggawi, ug kansang tuong kamot puno sa panghiphip.” (Salmo 26:9, 10) Dili gusto ni David nga malakip sa dili-diyosnong mga tawo nga sad-an sa malaw-ayng panggawi o panghiphip.
20, 21. Unsay motultol kanato ngadto sa dalan sa mga dili diyosnon?
20 Daghan kaayo ang imoral nga mga panggawi sa kalibotan karon. Ang telebisyon, mga magasin, ug mga salida sa sine nagdasig sa mahilayong panggawi—“pakighilawas, kahugawan, malaw-ayng panggawi.” (Galacia 5:19) Ang uban naulipon sa pornograpiya, nga subsob mosangko sa imoral nga panggawi. Ang mga batan-on mas daling maimpluwensiyahan niana. Sa pipila ka nasod, ang pagpakigdeyt usa ka kostumbre, ug ang mga tin-edyer mapugos sa paghunahuna nga sila kinahanglang makigdeyt. Daghang batan-on ang nanarato, bisag dili pa sila angayng magminyo. Aron matagbaw ang seksuwal nga mga tinguha nga nagakaugmad sa sulod nila, sila sa dili madugay malangkit sa imoral nga panggawi hangtod sa punto nga sila makapakighilawas.
21 Ang mga hamtong naapektohan usab nianang daotang mga impluwensiya. Ang malimbongong mga paagi sa negosyo ug ang kiling nga mohimog hinakog nga mga desisyon maoy mga timailhan sa kakulang sa integridad. Ang paglakaw diha sa mga dalan sa kalibotan makapalayo lamang kanato gikan kang Jehova. ‘Dumtan nato ang daotan, ug higugmaon ang maayo’ ug magpadayon kita sa paglakaw diha sa dalan sa integridad.—Amos 5:15.
“Oh Tubsa Ako ug Pakitai Ako ug Kaluoy”
22-24. (a) Unsang pagdasig ang imong makita diha sa hinapos nga mga pulong sa Salmo 26? (b) Unsang lit-ag ang pagahisgotan sa sunod nga artikulo?
22 Gitapos ni David ang iyang pagpakigsulti sa Diyos, nga nag-ingon: “Alang kanako, ako magalakaw sa akong integridad. Oh tubsa ako ug pakitai ako ug kaluoy. Ang akong tiil magatindog gayod sa patag nga dapit; taliwala sa mga nagkatigom nga panon magadayeg ako kang Jehova.” (Salmo 26:11, 12) Ang determinasyon ni David nga huptan ang iyang integridad dakog kalabotan sa iyang hangyo nga tubson. Pagkamakapadasig niana! Bisan pa sa atong makasasalang kahimtang, si Jehova motabang kanato kon kita determinado nga molakaw diha sa dalan sa integridad.
23 Hinaot nga ang atong paagi sa pagkinabuhi magpakita nga kita nagtahod ug nagpabili sa pagkasoberano sa Diyos diha sa tanang bahin sa atong kinabuhi. Ang matag usa kanato mainampoong makahangyo kang Jehova sa pagsusi ug pagdalisay sa atong kinasulorang mga hunahuna ug pagbati. Mahinumdoman nato kanunay ang iyang kamatuoran pinaagi sa makugihong pagtuon sa iyang Pulong. Nan, likayan gayod nato ang daotang pakig-uban apan dayegon si Jehova taliwala sa nagkatigom nga panon. Hinaot masiboton kitang makigbahin sa buluhatong pagsangyaw sa Gingharian ug paghimog mga tinun-an, nga dili gayod tugotan ang kalibotan nga magpameligro sa atong bililhong relasyon uban sa Diyos. Samtang buhaton nato ang atong kinamaayohan sa paglakaw diha sa dalan sa integridad, makasalig kita nga si Jehova magpakitag pabor kanato.
24 Tungod kay ang integridad naglangkit sa tanang bahin sa kinabuhi, kinahanglang magbantay kita sa makamatayng lit-ag—ang pag-abuso sa alkoholikong ilimnon. Hisgotan kini sa sunod nga artikulo.
Nahinumdom Ka Ba?
• Nganong ang intelihenteng mga linalang haom nga hukman pinasukad sa ilang integridad?
• Unsa ang integridad, ug unsay nalangkit sa paglakaw diha sa dalan niana?
• Unsay makatabang kanato sa paglakaw diha sa dalan sa integridad?
• Aron mahuptan ang integridad, unsang mga kapeligrohan ang kinahanglang bantayan ug likayan nato?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 14]
Ikaw ba regular nga mohangyo kang Jehova nga susihon ang imong kinasulorang mga hunahuna?
[Hulagway sa panid 14]
Gihuptan ba nimo ang mga buhat sa mahigugmaong-kalulot ni Jehova atubangan sa imong mga mata?
[Mga hulagway sa panid 15]
Ang atong paghupot ug integridad ilalom sa mga pagsulay makapalipay sa kasingkasing ni Jehova
[Mga hulagway sa panid 17]
Gipahimuslan ba nimo ang mga tagana ni Jehova sa pagtabang kanimo sa paglakaw diha sa dalan sa integridad?