Mankurang ed Dalan na Katooran
Mankurang ed Dalan na Katooran
“No nipaakar ed siak, manakar ak ed inkatunong [“katooran,” NW] ko.”—SALMO 26:11.
1, 2. (a) Akin a say katooran na too so importantin kabiangan na isyu nipaakar ed inkasoberano na Dios? (b) Panon a nipatnag na saray intelihentin pinalsa ya ondadapag ira ed inkasoberano nen Jehova?
SANEN nanrebelde si Satanas diad hardin na Eden, pinalesa to so sankatalbaan ya isyu no kasin say Dios et walaan na kanepegan a manuley ed amin a pinalsa To. Kayari na pigaran panaon, insuppiat to a saray totoo so manlingkor labat ed Dios daput no walay nagunggona ra ed satan. (Job 1:9-11; 2:4) Kanian, say katooran na too so nagmaliw ya importantin kabiangan na isyu nipaakar ed sankatalbaan ya inkasoberano nen Jehova.
2 Anggaman ag-akadepende so inkasoberano na Dios ed katooran na saray pinalsa to, nayarian na saray totoo tan espiritun ananak na Dios ya ipatnag no iner so dapagan da ed sayan isyu. Panon? Diad pankurang dan matoor odino andi. Sirin, say katooran na indibidual so putel a basiyan a pangukoman ed sikato.
3. (a) Anto so labay nen Job tan si David ya usisaen tan ukomen nen Jehova ed sikara? (b) Antoran tepet so onlesa nipaakar ed katooran?
3 Oniay matalek ya inkuan nen Job: “Nasimbang ak komon [nen Jehova] ed sakey a simbangan, pian say Dios naamtaan to so inkaskey ko.” (Job 31:6) Inkerew nen Arin David na Israel nensaman ya usisaen nen Jehova so inkaskey odino katooran to, ya impikasi ton: “Ukomen mo ak, O Jehova; ta manakar ak ed inkatunong [odino katooran] ko: nanmatalek ak met ed Jehova; kanian agak naani nikarunyas.” (Salmo 26:1) Agaylan importante so pankurang tayo met ed dalan na katooran! Balet anto so katooran, tan anto so kabaliksan na pankurang ed satan? Anto so ontulong ed sikatayo pian mansiansia itayon matoor?
‘Nanakar Ak ed [Katooran] Ko’
4. Anto so katooran?
4 Say katooran et mankabaliksan na pagmaliw a maptek, andi-tilol, matunong, tan andiay-pakabalawan. Balet, say katooran so aglambengat mangilalanor ed panggawa na maptek. Satan so inkapekder ed moral odino inkagnap na debosyon na sakey ed Dios. Sinuppiat nen Satanas iray motibo nen Job sanen oniay imbaga to ed Dios: “Yunat mo so limam natan, tan diwiten mo so pukel [nen Job] tan laman to, et ikaindan to ka ed lupam.” (Job 2:5) Niarum ni ed maptek a kiwas, say katooran so mankaukolan na suston motibo na puso.
5. Anto so mangipatnag a say pansiansian matoor et agmankaukolan na inkayadyari ed biang tayo?
5 Balet, say pansiansian matoor et agmankaukolan na inkayadyari. Si Arin David et ag-ayadyari tan akagawa na pigaran seryoson kasalanan ed bilay to. Ingen, sikato so sasaglawien na Biblia bilang too a nanakar “dia ed katooran na puso.” (1 Arari 9:4) Akin? Lapud inaro nen David si Jehova. Say puso to so nitalaga ed Dios. Sikato so mabulos ya amidbir ed saray inkalingoan to, angawat ed panamaat, tan angipetek ed saray dalan to. On, say katooran nen David so napatnagan ed interon-puson debosyon tan aro to ed Dios to, si Jehova.—Deuteronomio 6:5, 6.
6, 7. Anto so lalanoren na pankurang ed katooran?
6 Say katooran et aglambengat onaplika ed sakey ya aspekto na walna na too, a singa say inkadebosyon ed relihyon. Lalanoren na satan so interon kabibilay tayo. Si David so ‘nanakar’ ed katooran to. Inkuan na The New Interpreter’s Bible a “say verb a ‘manakar’ so mankabaliksan na ‘kurang na bilay’ odino ‘estiloy-kabibilay.’” Diad impanukoy ed ‘saramay ayadyari so dalan da,’ oniay inkanta na salmista: “Mapalar so saray mangunor na panamintuan [na Dios], tan saray mananap ed sikato a tinekepan na simoon a puso. Sikara ag-ira met manggawa na ag-inkatunong; manakar ira ed saray daladalan to.” (Salmo 119:1-3) Say katooran so mankaukolan na naynay a panggunaet a manggawa na linawa na Dios tan mankurang ed dalan to.
7 Say pankurang ed katooran so mankaukolan na matoor a debosyon ed Dios, anggaman ed agmaabig iran kipapasen. Napatnagan so katooran tayo sano sungdoan tayo iray subok, mansiansia itayon mapekder anggaman ed kairapan, odino resistian tayo iray pananukso na agmaridios a mundo. ‘Napaliket tayo so puso nen Jehova’ lapud naebatan to imay mamabalaw ed sikato. (Uliran 27:11) Tekep na maabig a rason, sirin, magmaliw itayon determinado a singa ed imbaga nen Job: “Angga ed ompatey ak agko ekalen so inkaskey ko a manlapu ed siak.” (Job 27:5) Ipapatnag na koma-26 a Salmo no anto so makatulong ed sikatayo pian makapankurang ed katooran.
“Gogolan Mo Iray Batok tan Pusok”
8. Anto so naaralan yo ed kerew nen David ya usisaen nen Jehova iray bato tan puso to?
8 Oniay impikasi nen David: “Usisaen mo ak, O Jehova, tan subok mo ak; gogolan mo iray batok tan pusok.” (Salmo 26:2, NW) Saray bato so walad sankaaraleman a parte na laman. Diad piguratibon paraan, saray bato so mangirerepresenta ed sankaaraleman iran kanonotan tan liknaan na sakey. Tan say piguratibon puso et say interon akindalem ya inkatoo—say motibo, liknaan, tan panag-isip to. Sanen si David so papausisa ed si Jehova, impikasi to a sukimaten tan surien a maong iray akindalem a kanonotan tan liknaan to.
9. Diad anton dalan a gogogolan nen Jehova iray piguratibon bato tan puso tayo?
9 Inkerew nen David a gogolan iray bato tan puso to. Panon so panggogogol nen Jehova ed akindalem ya inkatoo tayo? Oniay inkanta nen David: “Idayew ko si Jehova a sikato so angiter ed siak na bilin; say pusok met ibangat to ak ed saray panaon na labi.” (Salmo 16:7) Anto so kabaliksan na satan? Kabaliksan na satan a say simbawa na Dios so makasabi ed sankaaraleman iran kabiangan na inkatoo nen David tan nansiansia ditan, ya angipetek ed saray akindalem a kanonotan tan liknaan to. Ontan met so nagawa ed sikatayo sano maliket tayon morekdeken so simbawa a naaawat tayo panamegley na Salita na Dios, saray manangilaman to, tan organisasyon to, ya abuloyan itan a mansiansia ed akindalem tayo. Say naynay a pampikasi ed si Jehova a manggogol ed sikatayo ed onian paraan so ontulong pian mankurang itayo ed katooran.
‘Say Maaro ya Abig na Linawam so Wala ed Arap Ko’
10. Anto so tinmulong ed si David a mankurang ed katuaan na Dios?
10 “Say maaro ya abig na linawam wala ed arap na saray matamatak,” so intuloy ya inkuan nen David, “ta nanakar ak ed katuaan mo.” (Salmo 26:3) Kabisado nen David iray ginawa na Dios a kaabigay-linawa, tan sikato so maapresyan nandalepdep ed saratan. “Galangen mo si Jehova, O kamarerwak,” so inkanta to, “tan agmo lingwanan so amin na saray ipanabang to.” Oniay intuloy nen David diad impakanodnonot to ed sakey ed “saray ipanabang” odino ginawa na Dios: “Si Jehova gawaen to so inkatunong tan panangiyagel ya onkana ed saray amin a napapairap. Impakabat to so saray dalan to ed Moises, saray gawagawa to impaamta to ed saray anak na Israel.” (Salmo 103:2, 6, 7) Nayarin ninodnonot nen David so impamalikdo na saray Ehipsio ed saray Israelita diad panaon nen Moises. No ontan, say panmorekdek ed no panon ya impatnag nen Jehova iray paraan na impangiliktar to ed si Moises so maseguron anenyeg ed puso nen David tan amabiskeg ed determinasyon ton mankurang ed katuaan na Dios.
11. Anto so makatulong ed sikatayo a mankurang ed dalan na katooran?
11 Say regular a panaral ed Salitay Dios tan pandalepdep ed naaralan tayo ed satan so makatulong met ed sikatayo a mankurang ed dalan na katooran. Alimbawa, say pannodnonot ed intaynan nen Jose sanen sikatoy tatangguyoren na asawa nen Potifar a manggawa na imoral a bengatla so maseguron mamaseseg ed sikatayo ya onarawi ed ontan iran pananganamot ed pantratrabahoan, diad eskuelaan, odino inerman a pasen. (Genesis 39:7-12) Panon balet no natutukso itayo ed saray pankanawnawan onasenso ed materyal odino magmaliw a bantog tan maimpluensya ed sekular a mundo? Wala so alimbawa nen Moises parad sikatayo, ya impulisay to iray pakaderlengan diad Ehipto. (Hebreos 11:24-26) No sinononot itayo ed impansungdo nen Job, maseguron ombiskeg so determinasyon tayon mansiansian matoor ed si Jehova anggaman ed saray sakit tan desyang ya onsabi. (Santiago 5:11) Komusta met no napapasegsegang itayo? No nodnonoten tayo met so naeksperiensya nen Daniel diad ungib na saray leon, magmaliw itayon makpel!—Daniel 6:16-22.
“Agak Akiyurong ed Saray Matitila a Totoo”
12, 13. Anton klase na pililimog so nepeg tayon paliisan?
12 Diad impanukoy ni ed arum a sengegan ya amabiskeg ed katooran to, oniay inkuan nen David: “Agak akiyurong ed saray matitila a totoo, nisay akiyurong ak ed saray mansimpisimpitan. Siak ginulak so muyong na saray managgawa na mauges; ta agkon balot miyurong ed saray bagel.” (Salmo 26:4, 5) Aglambengat pinaliisan nen David so milimog ed saray marelmeng. Ginula to so mauges a pililimog.
13 Komusta itayo balet? Kasin papaliisan tayo so milimog ed agmatuan totoo diad panamegley na saray programa ed telebisyon, video, pelikula, Internet sites, odino arum niran paraan? Kasin papaliisan tayo iramay iyaamot day inkatoo ra? Arum diad eskuelaan odino diad trabaho so mankunkunwarin mikaaro ed sikatayo lapud masilib iran getma ra. Kasin talagan labay tayoy maapit a milimog ed saramay agmankukurang ed katuaan na Dios? Anggaman ibabaga ra a masimoon ira, nayarin iyaamot na saray apostata so getma ran pabenegen itayo ed panaglingkor ed si Jehova. Komusta no walaray membro na Kristianon kongregasyon a walaan na doblin estandarte na panagbilay? Iyaamot da met so peteg ya inkatoo ra. Si Jayson, a manlilingkor natan bilang ministeryal a lingkor, so awalaan nensaman na kakaaro a kaedaran to. Oniay inkuanto nipaakar ed sikara: “Sakey ya agew et inkuan ed siak na sakey ed sikara: ‘Ag-importante no anto so gagawaen tayo natan ta ompatey itayo met lanlamang sano onsabi la so balon sistema. Agtayo la naamtaan no wala ni so asaew tayo.’ Aliing ak ed ontan a klase na salita. Agko labay so ompatey sano onsabi so balon sistema.” Si Jayson so makabat ya angitunda ed pililimog to ed saratan. Impasakbay nen apostol Pablo ya: “Agkayo patitilaan: saray mauges a kaulop deralen da so saray maong ya ug-ugali.” (1 Corinto 15:33) Importantin tuloy a paliisan tayo so mauges iran pililimog!
‘Tongtongen Ko so Kimkimey Mo’
14, 15. Panon tayon ‘liberen so altar nen Jehova’?
14 “Urasan ko so limalimak ed kaandian na kasalanan: dia ed satan liberen ko so altar mo, O Jehova,” so intuloy ya inkuan nen David. Akin? “Pian nipadngel ko so boses na pisasalamat, tan tongtongen ko ya amin so saray pankelawan a kimkimey mo.” (Salmo 26:6, 7) Labay nen David so mansiansian malinis ed moral ta pian makapandayew ed si Jehova tan niyabawag to so debosyon to ed Dios.
15 Amin a bengatla a misiglaotan ed tuan panagdayew diad tabernakulo tan diad saginonor et diad templo so “sinakal tan anino na saray bengatlan mangatatawen.” (Hebreos 8:5; 9:23) Say altar so mangililitrato ed linawa nen Jehova a mangawat ed bagat nen Jesu-Kristo parad karondon na katooan. (Hebreos 10:5-10) Urasan tayo so kalimaan tayo ed inkaandian na kasalanan tan ‘liberen tayo so altar nen Jehova’ diad pangagamil na pananisia ed satan a bagat.—Juan 3:16-18.
16. Panon itayon nagunggonaan ed pangiyabawag na makapakelaw iran gawa na Dios diad arum?
16 Sano isipen tayo so amin a posiblin nagawaan na dondon, agta sikatayo so misalsalamat a tuloy ed si Jehova tan ed bogbogtong ya Anak to? Sirin, ipaamta tayo ed arum tekep na pisasalamat so makapakelaw iran gawa na Dios—manlapud impamalsa ed too diad hardin na Eden angga ed sigpot a kipawil na amin a bengatla diad balon mundo na Dios. (Genesis 2:7; Gawa 3:21) Tan petepeteg a proteksion ed espiritual so kimey a panangipulong ed Panarian tan panaggawa na babangatan! (Mateo 24:14; 28:19, 20) Say pagmaliw ya okupado ed satan a kimey so ontulong ed sikatayo pian mansiansian masnag so ilalo tayo ed arapen, ombiskeg so pananisia tayo ed saray sipan na Dios, tan mabilay so panangaro tayo ed si Jehova tan ed kaparan totoo.
“Inarok so Ayaman ed Abung Mo”
17, 18. Anto so nepeg ya awawey tayo nipaakar ed saray pantitipon na saray Kristiano?
17 Say tabernakulo, a walaan na altar parad saray bagat, so sentro na panagdayewan ed si Jehova diad Israel. Diad impangibalikas to ed panliket to ed satan a pasen, oniay impikasi nen David: “Jehova, inarok so ayaman ed abung mo, tan pasen a panayaman na gloriam.”—Salmo 26:8.
18 Kasin papablien tayo so pandaragup ed saray pasen a panaaralan tayo nipaakar ed si Jehova? Kada Kingdom Hall a walaan na tuloytuloy a programa na espiritual a panangibangat et onkakana bilang sentro na tuan panagdayew diad komunidad. Niarum ni, walaan itayo na tinaon iran kombension, sirkiton asamblea, tan saray agew na espisyal ya asamblea. Saray “panamintuan” odino panonot nen Jehova so sisingbaten ed saratan a pantitipon. No naaralan tayon ‘aroen iratan a mapalalo,’ magunaet itayon onatendi ed saray pantitipon tan atentibo itayo legan a wadman. (Salmo 119:167) Agaylan makaparepresko so pilimog ed saray kapananisiaan ya interesado ed personal a pankaabigan tayo tan ontutulong ed sikatayo a makapansiansian matoor!—Hebreos 10:24, 25.
‘Agmo Pitiponen so Bilay Ko’
19. Diad antoran kasalanan ya aglabay nen David so napilanor?
19 Lapud kabkabat to iray pansumpalan na isuawi manlapud pankurang ed katuaan na Dios, oniay inkerew nen David: “Agmo pitiponen so kamarerwak ed saray managkasalanan, nisay bilay ko ed saray totoo na dala; a dia ed saray limalima to wadman so kaugsan, tan say lima ra a kawanan napno na saray pasuksok.” (Salmo 26:9, 10) Aglabay nen David so napibilang ed saray agmaridios a totoo a mankakasalanan na malukak a kondukta odino panagpasuksok.
20, 21. Anto so mangitonton ed sikatayo ed dalan na saray agmaridios a totoo?
20 Say mundo natan so napno na imoral iran agamil. Say telebisyon, saray magasin, tan pelikula so mangipapaseseg na malukak iran kondukta, salanti, say “pikakalugoran, karutakan, kaalakan na laman.” (Galacia 5:19) Arum so nigalet ed pornograpiya, a mabetbet a mangitotonton ed imoral a kondukta. Saray tobonbalo so nagkalalo lan mainomay a naimpluensyaan ed saratan. Diad arum a daldalin, say panag-date et sakey a kustombre, tan nadedesdes iray tin-edyer a manisip a normal labat itan. Dakel a tobonbalo so akapiinaroan la, anggaman uga-ugaw ni ira pian miasawa. Pian napenek da iray seksual a pilalek a nalilikna ra, agnambayag et sikara so alanor ed imoral a kondukta ya anggad akapilawanan ira.
21 Agnipuera iray wala la’d edad ed mauges iran impluensya. Saray agmatuan agamil ed negosyo tan tendensian mandesisyon unong ed sinisiblet iran gagala so pakapatnagan na kakulangan na katooran. Say pankurang ed saray dalan na mundo so mangiyarawi lambengat ed sikatayo manlapud si Jehova. Komon ta ‘gulaen tayo so mauges, tan aroen tayo so maong’ tan mantultuloy a mankurang ed dalan na katooran.—Amos 5:15.
“Dondon Mo Ak, Tan Mapangasi Ka ed Siak”
22-24. (a) Anto so makapaseseg ed sikayo diad saray kaunoran a salita na Salmo 26? (b) Anton patit so singbaten tayo ed ontumbok ya artikulo?
22 Sinampotan nen David so balikas to ed Dios, a kuanto: “No nipaakar ed siak, manakar ak ed inkatunong ko: dondon mo ak, tan mapangasi ka ed siak. Say salik manal-alagey ed sakey a mapatar a pasen; dia ed saray muyong igalang ko si Jehova.” (Salmo 26:11, 12) Say determinasyon nen David a mansiansian matoor so nisiglaot a maong ed kerew ton narondon. Agaylan makapaseseg itan! Anggaman ed makasalanan a kipapasen tayo, ontulong ed sikatayo si Jehova no determinado itayon mankurang ed dalan na katooran.
23 Komon ta say paraan na bilay tayo so mangipatnag a rerespetoen tan papablien tayo so inkasoberano na Dios ed amin ya aspekto na bilay tayo. Kada sakey ed sikatayo so nayarin mikasi ed si Jehova ya usisaen tan gogolan to so sankaaraleman iran kanonotan tan liknaan tayo. Nayarian tayon maparanay a morekdeken so katuaan to diad maseet a panagaral na Salita to. Diad anggaay nayarian tayo sirin, paliisan tayo so mauges a pililimog balet idayew si Jehova ed limog na saray nandaragup a totoo to. Komon ta maseseg itayon mibiang ed panangipulong ed Panarian tan panaggaway-babangatan a kimey, ya agbalot aabuloyan so mundo a mameligro ed mablin relasyon tayo ed Dios. Legan tayon gagawaen so sankaabigan tayo pian mankurang ed dalan na katooran, makapankompiyansa itayo ya abobonan itayo nen Jehova.
24 Lapud lalanoren na katooran so amin ya aspekto na panagbilay, nakaukolan ya amtaen tayo so nipaakar ed makapatey a patit—panag-abuso ed alak. Singbaten iya ed ontumbok ya artikulo.
Kasin Natandaan Yo?
• Akin a saray intelihentin pinalsa et matukoy ya ukomen unong ed panmamatooran da?
• Anto so katooran, tan anto so lalanoren na pankurang ed dalan na satan?
• Anto so makatulong ed sikatayo a mankurang ed dalan na katooran?
• Pian napansiansia tayo so katooran tayo, antoran kapeligroan so nepeg tayon amtaen tan paliisan?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 14]
Kasin naynay yon kekerewen ed si Jehova ya usisaen to so sankaaraleman iran kanonotan yo?
[Litrato ed pahina 14]
Kasin naynay yon momorekdeken iray gawan kaabigay-linawa nen Jehova?
[Saray litrato ed pahina 15]
Say pansiansia tayon matoor ed silong na saray subok so makapaliket ed puso nen Jehova
[Saray litrato ed pahina 17]
Kasin aanamoten yo iray probisyon nen Jehova pian natulongan kayon mankurang ed dalan na katooran?