Nte Afo Emesinyịme Ndibọ Un̄wam Oro Jehovah Ọnọde?
Nte Afo Emesinyịme Ndibọ Un̄wam Oro Jehovah Ọnọde?
“Jehovah edi Andin̄wam mi, ndifeheke ndịk.”—MME HEBREW 13:6.
1, 2. Ntak edide akpan n̄kpọ ndibọ un̄wam nnyụn̄ nnyịme ndausụn̄ Jehovah?
YAK idọhọ ke adaha okoneyo aka ebiet oro akanam mûkaha. Edi owo emi enen̄erede ọfiọk obio oro enyịme ndisan̄a ye afo. Enye enen̄ede ọfiọk nte usụn̄ obio oro etiede, edi enye enyene ime asan̄a ye afo. Enye okụt nte afo eduede usụn̄ onyụn̄ odụkde ukpe ke ini ke ini. Sia mîyomke n̄kpọ anam fi, enye ọnọ fi nti ndausụn̄ man an̄wam fi efep mme ukpe oro onyụn̄ odụk nnennen usụn̄. Nte afo ekpesịn un̄wam esie? Ke akpanikọ, ukpesịnke! Koro uwem fo odu ke itiendịk.
2 Nte mme Christian, nnyịn isan̄a ke usụn̄ oro ọsọn̄de ndisan̄a. Edi, nte ana nnyịn isan̄a ke mfafaha usụn̄ emi ikpọn̄? (Matthew 7:14) Baba-o, koro Bible owụt ke mfọnn̄kan Adausụn̄ oro nnyịn ikemede ndinyene, kpa Jehovah Abasi, enyịme mme owo ẹsan̄a ye imọ. (Genesis 5:24; 6:9) Ndi Jehovah esin̄wam mme asan̄autom esie nte mmọ ẹsan̄ade ye enye? Enye ọdọhọ ete: “Ami Jehovah Abasi fo [mmụm] fi ubọk nnasia, emi ndọhọde fi, nte, Kûfehe; ami n̄n̄wam fi.” (Isaiah 41:13) Ukem nte adausụn̄ oro iketịn̄de iban̄a ke uwụtn̄kpọ nnyịn, ke ntak mfọnido Jehovah enyịme ndin̄wam nnyụn̄ ndi ufan ye mbon oro ẹyomde ndisan̄a ye enye. Ke akpanikọ, idụhe owo nnyịn oro akpamade ndisịn un̄wam esie!
3. Mme mbụme ewe ke nnyịn idineme ke ibuotikọ emi?
3 Nnyịn ima ineme usụn̄ inan̄ oro Jehovah akadade an̄wam ikọt esie ke eset, ke ibuotikọ oro ekebemde iso. Ndi enye an̄wam ikọt esie ke ukem usụn̄ oro mfịn? Ndien didie ke nnyịn ikeme ndikụt nte ke imọbọ orụk un̄wam oro? Ẹyak ineme mme mbụme oro. Nte inemede mmọ, emi ayanam nnyịn ikeme nditịm nnịm ke Jehovah enen̄ede edi Andin̄wam nnyịn.—Mme Hebrew 13:6.
Un̄wam Otode Mme Angel
4. Ntak emi mme asan̄autom Abasi mfịn ẹkemede ndinịm ke mme angel ke ẹn̄wam mmimọ?
4 Ndi mme angel ẹsin̄wam mme asan̄autom Jehovah eyomfịn? Ih, ẹsin̄wam. Edi akpanikọ, owo isikwe mme angel ke enyịn ke ini mmọ ẹsinyan̄ade ata mme andituak ibuot nnọ Abasi mfịn ẹsio ke itiendịk. Idem ke eyo Bible, mme angel ikesiwụtke mme owo idem kpukpru ini. N̄ko, idịghe kpukpru ini ke mme owo ẹkesikụt mmọ ke enyịn ke ini mmọ ẹn̄wamde ikọt Abasi, kpa nte edide mfịn. Kpa ye oro, mme asan̄autom Abasi ẹma ẹnen̄ede ẹbọ nsịnudọn̄ ke ini mmọ ẹkefiọkde ke mme angel ẹdu ndin̄wam mmimọ. (2 Ndidem 6:14-17) Nnyịn imenyene nti ntak ndinyene ukem mbuọtidem oro.
5. Didie ke Bible owụt ke mme angel ẹnyene ebuana ke utom ukwọrọikọ mfịn?
5 Mme angel Jehovah ẹnen̄ede ẹnyene udọn̄ ke akpan utom oro nnyịn inamde. Ewe utom edi oro? Nnyịn imekeme ndikụt ibọrọ ke Ediyarade 14:6 emi ọdọhọde ete: “N̄kụt angel en̄wen efefe ke ufọt enyọn̄, emi enyenede nsinsi gospel ete ikwọrọ inọ mmọ emi ẹdụn̄de ke isọn̄, ye kpukpru idụt ye esien ye usem ye obio.” “Nsinsi gospel” emi enen̄ede enyene ebuana ye “gospel Ubọn̄ Abasi,” emi Jesus ekebemde iso etịn̄ ke ‘ẹyekwọrọ ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt’ mbemiso editịm n̄kpọ emi esịmde utịt. (Matthew 24:14) Nte ededi, mme angel ikwọrọke ikọ ke ata ata usụn̄. Mme owo ke Jesus ọkọnọ akpan utom emi. (Matthew 28:19, 20) Nte idịghe n̄kpọ nsịnudọn̄ ndifiọk nte ke adan̄aemi inamde utom oro ẹkenọde nnyịn mi, ke ndisana angel, kpa mme edibotn̄kpọ eke spirit oro ẹnyenede ọniọn̄ ẹnyụn̄ ẹkopde odudu, ke ẹn̄wam nnyịn?
6, 7. (a) Nso iwụt ke mme angel ke ẹn̄wam ke utom ukwọrọikọ nnyịn? (b) Nso ke ikeme ndinam man mme angel Jehovah ẹn̄wam nnyịn?
6 Ekese uyarade ẹdu oro ẹwụtde ke mme angel ẹn̄wam nnyịn ke utom ukwọrọikọ. Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imesiwak ndikop nte ke adan̄aemi Mme Ntiense Jehovah ẹsụk ẹkwọrọde ikọ, mmọ ẹsisobo owo emi okosụk ọbọn̄de akam ke mîkebịghike eben̄e Abasi an̄wam imọ ikụt akpanikọ. Mme utọ ifiọkutom emi ẹsida itie ata ediwak ini tutu owo ikemeke ndidọhọ ke mmọ ẹsitịbe ke mbuari. Un̄wam oro mme angel ẹnọde mi anam ediwak owo efen efen ke ẹkpep ndinam se ‘angel oro efede ke ufọt enyọn̄’ atan̄ade mi ete: “Mbufo ẹten̄e Abasi, ẹnyụn̄ ẹnọ Enye ubọn̄.”—Ediyarade 14:7.
7 Ndi emenen̄ede oyom mme okopodudu angel Jehovah emi ẹn̄wam fi? Do, nam ofụri se ekemede ke utom ukwọrọikọ fo. (1 Corinth 15:58) Nte nnyịn inọde idem unyịme unyịme ndinam akpan utom oro Jehovah ọnọde nnyịn mi, nnyịn imekeme ndidori enyịn mme angel ndin̄wam nnyịn.
Un̄wam Otode Ọbọn̄ Mme Angel
8. Nso akwa itie ke Jesus enyene ke heaven, ndien didie ke oro ọnọ nnyịn ndọn̄esịt?
8 Jehovah ada orụk angel en̄wen ọnọ nnyịn un̄wam n̄ko. Ediyarade 10:1 etịn̄ aban̄a enyene-uten̄e “ọkpọsọn̄ angel” emi ‘iso esie ebietde utịn.’ Ana in̄wan̄-in̄wan̄ nte ke angel oro ẹkekụtde ke n̄kukụt mi ada aban̄a Jesus Christ oro ẹnọde ubọn̄ nte andikara eke heaven. (Ediyarade 1:13, 16) Nte Jesus enen̄ede edi angel? Ih, ẹkeme ndikot enye angel, koro enye edi archangel. (1 Thessalonica 4:16) Nso idi archangel? Ikọ oro ọwọrọ “etubom angel,” m̀mê “ọbọn̄ angel.” Jesus okop odudu akan kpukpru nditọ Jehovah eke spirit. Jehovah anam enye edi etubom udịm mme angel Esie. Archangel emi enen̄ede edi okopodudu owo oro esinọde un̄wam. Ke mme usụn̄ ewe?
9, 10. (a) Didie ke Jesus edi “andin̄wam” nnyịn ke ini inamde idiọkn̄kpọ? (b) Nso un̄wam ke uwụtn̄kpọ Jesus ekeme ndinọ nnyịn?
9 Akanieren apostle John ekewet ete: “Edieke owo anamde idiọk-n̄kpọ, nnyịn imenyene [“andin̄wam emi odude ye Ete,” NW], kpa Jesus Christ, emi edide edinen.” (1 John 2:1) Ntak emi John ọkọdọhọde ke Jesus edi “andin̄wam” nnyịn, akpan akpan ke ini ‘inamde idiọk-n̄kpọ’? Ọfọn, nnyịn imesinam idiọkn̄kpọ kpukpru usen, ndien idiọkn̄kpọ ada esịm n̄kpa. (Ecclesiastes 7:20; Rome 6:23) Nte ededi, Jesus ama awa uwem esie kaban̄a mme idiọkn̄kpọ nnyịn. Ndien enye odu ye Ete nnyịn oro atuade owo mbọm man anam n̄kpeubọk ke ibuot nnyịn. Kpukpru nnyịn imoyom utọ un̄wam oro. Didie ke nnyịn ikeme ndibọ un̄wam emi? Oyom nnyịn ikabade esịt ikpọn̄ idiọkn̄kpọ nnyịn inyụn̄ iyom edifen nnọ ebe ke isọn̄ uwa Jesus. Oyom nnyịn n̄ko ifep nditọn̄ọ ntak nnam idiọkn̄kpọ oro ima iketre.
10 Ke adianade ye Jesus ndikakpa ke ibuot nnyịn, enye ama enịm mfọnmma uwụtn̄kpọ ọnọ nnyịn. (1 Peter 2:21) Uwụtn̄kpọ esie ada nnyịn usụn̄ onyụn̄ an̄wam nnyịn ndinen̄ede usụn̄ nnyịn man ifep ndinam akwa idiọkn̄kpọ, inyụn̄ inem Jehovah Abasi esịt. Nte nnyịn idatke esịt ndinyene utọ un̄wam oro? Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ mme anditiene enye ete ke mmọ ẹyenyene andin̄wam efen.
Un̄wam Otode Edisana Spirit
11, 12. Nso idi spirit Jehovah, spirit oro okop odudu adan̄a didie, ndien ntak emi nnyịn iyomde enye?
11 Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ete: “Nyonyụn̄ mben̄e Ete, ndien Enye ọyọnọ mbufo Ibetedem [“andin̄wam,” NW] efen, man Enye edidu ye mbufo ke nsinsi; kpa Spirit akpanikọ, emi ererimbot mîkekemeke ndida,” m̀mê ndibọ. (John 14:16, 17) “Spirit akpanikọ” emi, m̀mê edisana spirit idịghe owo, edi edi odudu—kpa anamutom odudu Jehovah. Odudu emi inyeneke mbiet. Enye edi odudu emi Jehovah akadade obot ekondo, anam mme n̄wọrọnda utịben̄kpọ, onyụn̄ ada ayarade uduak esie ebe ke n̄kukụt. Sia Jehovah mîdaha spirit esie inam n̄kpọ ke mme utọ usụn̄ oro mfịn, ndi oro ọwọrọ ke nnyịn iyomke spirit esie?
12 Baba-o! Nnyịn imoyom spirit Jehovah ke “ndiọk eyo” emi ikan nte akanam iyomde. (2 Timothy 3:1) Enye ọsọn̄ọ nnyịn idem ndiyọ mme idomo. Enye n̄ko an̄wam nnyịn ndikọri nti edu oro ẹnamde nnyịn itetịm isan̄a ikpere Jehovah ye nditọete nnyịn eke spirit. (Galatia 5:22, 23) Didie ndien ke nnyịn ikeme ndibọ ufọn nto utịbe utịbe un̄wam oro Jehovah ọnọde mi?
13, 14. (a) Ntak emi nnyịn ikemede ndinịm ke Jehovah esinọ ikọt esie edisana spirit esie ke unyịmesịt? (b) Nso ikeme ndiwụt ke nnyịn iyomke un̄wam edisana spirit?
13 Akpa, nnyịn inyene ndibọn̄ akam mben̄e edisana spirit emi. Jesus ọkọdọhọ ete: “Mmọdo edieke mbufo emi ẹdiọkde ẹfiọkde ndinọ nditọ mbufo nti enọ, adan̄a didie akan oro ke Ete mbufo ke heaven ediyak Edisana Spirit ọnọ mmọ eke ẹben̄ede Enye?” (Luke 11:13) Ih, Jehovah edi mfọnn̄kan Ete oro owo ekemede ndinyene. Edieke nnyịn idade mbuọtidem iben̄e enye edisana spirit ke ofụri esịt, imenen̄ede inịm ke enye ọyọnọ nnyịn. Do, mbụme edi-o: Ndi nnyịn imesiben̄e Abasi ọnọ nnyịn edisana spirit esie? Nnyịn ikpenyene ndiben̄e enye ke akam nnyịn eke usen ke usen.
14 Ọyọhọ iba, nnyịn idibọ enọ emi ke ndinam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye enye. Ke uwụtn̄kpọ: Yak idọhọ ke Christian ke an̄wana ye ntụhọ edise mme ndise idan̄. Enye ọbọn̄ akam man edisana spirit an̄wam imọ ibiọn̄ọ ndek ndek edu emi. Enye ebịne mbiowo Christian okoyom item, mmọ ẹnyụn̄ ẹteme enye ndinam n̄kpọ ye iwụk, nnyụn̄ ntre ndinyene n̄kpọ ekededi ndinam ye mme utọ oburobụt n̄kpọ oro. (Matthew 5:29) Nso edieke enye ofụmide item mmọ onyụn̄ aka iso ndise mme ndise idan̄ ke ini udọn̄ oro edemerede? Ndi enye anam n̄kpọ ekekem ye akam oro enye ọkọbọn̄de oyom un̄wam edisana spirit? Mîdịghe, ndi oro ikam ikemeke ndinam enye ayat edisana spirit Abasi esịt onyụn̄ ataba enye? (Ephesus 4:30) Mmọdo, oyom kpukpru nnyịn inam ofụri se ikemede ndikụt nte ke imaka iso ndibọ utịbe utịbe un̄wam otode Jehovah mi.
Un̄wam Otode Ikọ Abasi
15. Didie ke ikeme ndiwụt ke nnyịn idaha Bible nte ikpîkpu n̄wed?
15 Bible aman̄wam mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah ke ediwak isua ikie emi ẹbede. Utu ke ndida Edisana N̄wed Abasi nte ikpîkpu n̄wed, oyom nnyịn iti ite ke enye edi okopodudu n̄wed oro ọnọde owo un̄wam. Oyom ukeme man ibọ un̄wam otode Bible. Ana nnyịn inam edikot Bible edi edinam ofụri ini nnyịn.
16, 17. (a) Didie ke Psalm 1:2, 3 owụt mme ufọn edikot mbet Abasi? (b) Didie ke Psalm 1:3 etịn̄ aban̄a ọkpọsọn̄ utom?
16 Psalm 1:2, 3 etịn̄ aban̄a owo oro eten̄ede Abasi ete: “Mbet Jehovah adat enye esịt; enye onyụn̄ osụk ekere mbet esie ke uwemeyo ye ke okoneyo. Ndien enye ebiet eto eke ẹtọde ke mben akpa mmọn̄, eke osion̄ode mfri esie ke ekem ini; ikọn̄ esie inyụn̄ iken̄eke; ndien kpukpru se enye anamde ọwọrọ usụn̄.” Ndi se mme ufan̄ikọ oro ẹtịn̄de ẹn̄wan̄a fi? Owo ekeme ndikot mme ikọ emi nnyụn̄ n̄kere ke mmọ ẹban̄a ediye itie emi etiede ifụre ifụre—mfụt emi eto oro ọkọride ke mben akpa mmọn̄ ọnọde. Ekpenem didie ntem ndiduọk odudu ke uwemeyo ke utọ ebiet oro! Edi psalm emi isịnke udọn̄ inọ nnyịn ndikere mban̄a nduọkodudu. Enye etịn̄ aban̄a isio isio n̄kpọ oro ọnọde ekikere aban̄a ọkpọsọn̄ utom. Didie ke edi ntre?
17 Tịm fiọk ete ke eto oro ẹtịn̄de ẹban̄a mi idịghe ikpîkpu eto oro ọnọde mfụt, emi etịbede ke idemesie ke mben akpa mmọn̄. Enye edi eto eke osion̄ode mfri, emi ẹmekde-mek itie oro “ẹtọde” enye—“ke mben akpa mmọn̄.” Ke in̄wan̄ mfri, andinyene ekeme nditịbi ukpe mmọn̄ man anam orụn̄ eto enyene mmọn̄. Iyaiyọ, akpan n̄kpọ oro enen̄ede an̄wan̄a idahaemi! Edieke nnyịn isehede ke n̄kan̄ eke spirit nte eto oro, edi koro ẹmenam ọkpọsọn̄ utom ndin̄wam nnyịn. Nnyịn idu ke esop oro adade edisana mmọn̄ akpanikọ ọsọk nnyịn, edi ana nnyịn inam udeme nnyịn. Oyom idu ke ebiet oro ikemede ndin̄wọn̄ ọsọn̄urua mmọn̄ emi, itiede ikere se ikpepde inyụn̄ inam ndụn̄ọde oro oyomde man akpanikọ N̄wed Abasi odụk ekikere ye esịt nnyịn. Ke usụn̄ oro, nnyịn n̄ko iyosion̄o nti mfri.
18. Nso ke oyom man ikụt mme ibọrọ mbụme nnyịn ke Bible?
18 Bible idinyeneke ufọn inọ nnyịn edieke nnyịn mîkotke enye. Enye inyụn̄ idịghe ibọk n̄kpeme idem—nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke imekeme ndibọp enyịn n̄kụbọde Bible n̄ka page ekededi, idoride enyịn ndikụt ibọrọ mbụme nnyịn ke page oro ikụbọrede. Ke ini iyomde ndinam mme ubiere, oyom nnyịn idụn̄ọde iyom “ifiọk Abasi” nte n̄kpọuto eke edịbede. (Mme N̄ke 2:1-5) Ediwak ini, oyoyom isịn ifịk inyụn̄ itịn̄ enyịn inam ndụn̄ọde man ikụt item N̄wed Abasi oro enyenede n̄kpọ ndinam ye mme akpan mfịna nnyịn. Nnyịn imenyene ediwak n̄wed oro ẹkọn̄ọde ke Bible ndin̄wam nnyịn ke ndụn̄ọde nnyịn. Ke ini nnyịn idade mmọ idụn̄ọde ọsọn̄urua ọniọn̄ oro odude ke Ikọ Abasi, oro owụt ke nnyịn imenen̄ede ibọ ufọn ito un̄wam oro Jehovah ọnọde.
Un̄wam Otode Ekemmọ Mme Andinịm ke Akpanikọ
19. (a) Ntak emi ẹkemede ndida mme ibuotikọ Enyọn̄-Ukpeme ye Awake! nte un̄wam emi ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹnọde? (b) Didie ke ibuotikọ Enyọn̄-Ukpeme m̀mê Awake! an̄wam fi?
19 Mme asan̄autom Jehovah ẹsin̄wam kiet eken kpukpru ini. Nte Jehovah okpụhọde ke afan̄ emi? N̄wan̄ansa-o. Nte eyịghe mîdụhe, nnyịn owo kiet kiet imekeme nditi mme idaha oro ikọbọde nnennen un̄wam oro ikoyomde kpa ke nnennen ini oro ikoyomde, ito ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, nte emekeme nditi ndusụk ibuotikọ Enyọn̄-Ukpeme m̀mê Awake! oro ẹkenọde fi ndọn̄esịt oro okoyomde, mîdịghe oro ẹken̄wamde fi ndikọk mfịna m̀mê ndiyọ n̄kpọ-ata otụkde mbuọtidem fo? Jehovah ọkọnọ fi un̄wam oro ebe ke “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” oro enye ekemekde ete ọnọ “udia ke edikem ini.”—Matthew 24:45-47.
20. Ke mme usụn̄ ewe ke mbiowo Christian ẹdi “enọ”?
20 Nte ededi, ediwak ini, nnyịn imesibọ un̄wam nnennen nnennen ito ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ. Ebiowo Christian ekeme ndinọ utịn̄ikọ oro otụkde nnyịn esịt, m̀mê anam utom ubọkerọn̄ oro an̄wamde nnyịn ndiyọ n̄kpọsọn̄ idaha, mîdịghe ọnọ nnyịn ima ima item oro an̄wamde nnyịn ndikụt nnyụn̄ n̄kan mmeme nnyịn. Christian kiet oro owụtde esịtekọm ama ewet aban̄a un̄wam oro ebiowo kiet ọkọnọde enye ete: “Ke ini ikodude ke an̄wautom, enye ama ada ini esịn udọn̄ ọnọ mi ete n̄n̄wan̄a esịt mi nnọ imọ. Mma mbọn̄ akam nnọ Jehovah ke okoneyo oro ekebemde iso nte enye anam mi n̄kụt owo oro n̄kemede nditịn̄ ikọ nnọ. Ke ndan̄nsiere, eyenete emi ama etịn̄ ikọ ye ami ke usụn̄ oro owụtde mbọm. Enye ama an̄wam mi n̄kụt nte Jehovah akan̄wamde mi ke ediwak isua emi ẹkebede. Mmọkọm Jehovah ke ndikọnọ ebiowo emi ebịne mi.” Ke mme utọ usụn̄ oro, mbiowo Christian ẹwụt ke mmimọ idi “enọ” emi Jehovah ọnọde ebe ke Jesus Christ, ndin̄wam nnyịn isọn̄ọ idu ke usụn̄ oro adade esịm uwem.—Ephesus 4:8.
21, 22. (a) Nso utịp ke ẹsinyene ke ini mbon oro ẹdude ke esop ẹdade item oro ẹkụtde ke Philippi 2:4 ẹsịn ke edinam? (b) Ntak emi idem n̄kpri edinam mfọnido ẹdide akpan n̄kpọ?
21 Ke ẹsiode mbiowo ẹfep, oyom kpukpru mme anam-akpanikọ Christian ẹnam item eke odudu spirit emi: “Kûyak mbufo ẹse n̄kpọ eke mbufo, edi ẹkam ẹse n̄kpọ owo en̄wen.” (Philippi 2:4) Ke ini mbon oro ẹdude ke esop Christian ẹdade item oro ẹsịn ke edinam, emi edisụn̄ọ ke nti edinam mfọnido. Ke uwụtn̄kpọ, mbabuat n̄kpọ mmọn̄eyet ama etịbe ọnọ ubon kiet. Ete akasan̄a ye ekpri eyenan̄wan esie aka ufọkurua. Ke usụn̄ unyọn̄, mmọ ẹma ẹnyene mbabuat n̄kpọntịbe ubomisọn̄. Eyen esie ama akpa, ndien ete ke idemesie ama ada unan idiọk idiọk. Ke akpa ini oro enye ọkọnyọn̄de ufọkibọk edi, idem ama enen̄ede emem enye tutu enye ikekemeke ndinam n̄kpọ ndomokiet ke idemesie. Ibuot ama oyon̄ n̄wan esie tutu enye ikekemeke ndise mban̄a ebe esie ikpọn̄. Ntre, ebe ye n̄wan kiet ke esop ẹma ẹda n̄wan ye ebe oro ẹkefụhọde mi ẹka ufọk mmọ ẹnyụn̄ ẹkese ẹban̄a mmọ ke ediwak urua.
22 Nte ededi, idịghe kpukpru edinam mfọnido ẹbuana utọ n̄kpọ mmọn̄eyet ye ọkpọkpọ n̄waidem ntre. Ndusụk un̄wam oro nnyịn isibọde ẹsinen̄ede ekpri. Edi nte nnyịn isiwụtke esịtekọm iban̄a mme edinam mfọnido, inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ekpri adan̄a didie? Nte afo emekeme nditi ini oro eti ikọ oro eyenete eketịn̄de m̀mê edinam oro owụtde edikere mban̄a emi eyenete eren m̀mê n̄wan akanamde, ọkọnọde fi nnennen un̄wam oro okoyomde? Jehovah esiwak ndida mme utọ usụn̄ emi nse mban̄a nnyịn.—Mme N̄ke 17:17; 18:24.
23. Didie ke Jehovah ese ukeme oro nnyịn isịnde ndin̄wam kiet eken?
23 Nte afo ayama Jehovah ada fi an̄wam mbon en̄wen? Afo emenyene ifet ndinam ntre. Ke akpanikọ, Jehovah owụt esịtekọm aban̄a ukeme oro afo esịnde ke afan̄ emi. Ikọ esie ọdọhọ ete: “Atua-ubuene mbọm ọbuọt Jehovah n̄kpọ: ndien Enye ọyọnọ enye usiene utom esie.” (Mme N̄ke 19:17) Akwa idatesịt odu ke ndinọ idem nnyịn man in̄wam nditọete nnyịn. (Utom 20:35) Mbon oro ẹkoide-koi ẹdianade ẹtie ikpọn̄ ikopke idatesịt otode edinọ utọ un̄wam oro m̀mê ndibọ nsịnudọn̄ otode utọ un̄wam oro. (Mme N̄ke 18:1) Ntem, ẹyak nnyịn ika iso ndisop idem ọtọkiet ke mme mbono esop Christian kpukpru ini, man ikeme ndisịn udọn̄ nnọ kiet eken.—Mme Hebrew 10:24, 25.
24. Ntak emi nnyịn mîkpekereke ke imataba n̄kpọ sia nnyịn mîkwe mme n̄wọrọnda utịben̄kpọ Jehovah eke eset?
24 Nte idịghe n̄kpọ inemesịt ndikere mban̄a mme usụn̄ oro Jehovah an̄wamde nnyịn? Okposụkedi nnyịn mîdụhe uwem ke ini oro Jehovah anamde n̄wọrọnda utịben̄kpọ man osu mme uduak esie, oro ikpanamke nnyịn ikere ke imataba n̄kpọ. Se inen̄ede idi akpan n̄kpọ edi nte ke Jehovah ọnọ nnyịn kpukpru un̄wam oro iyomde man ika iso ndisọn̄ọ nda nnam akpanikọ. Ndien edieke kpukpru nnyịn isọn̄ọde ida ke mbuọtidem, nnyịn iyodu uwem ikụt ata n̄wọrọnda ye ubọn̄ ubọn̄ edinam Jehovah oro akanam enye anamde! Ẹyak nnyịn inyịme ndibọ ima ima un̄wam oro Jehovah ọnọde man otodo nnyịn n̄ko ikeme nditịn̄ mme ikọ ibuotikọ isua nnyịn eke 2005 emi: “Un̄wam mi oto Jehovah.”—Psalm 121:2, NW.
Nso Idi Ekikere Fo?
Didie ke Jehovah ọnọ nnyịn un̄wam oro iyomde mfịn ebe ke—
• mme angel?
• edisana spirit esie?
• Ikọ esie eke odudu spirit?
• ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 18]
Edi n̄kpọ nsịnudọn̄ ndifiọk ke mme angel ke ẹn̄wam ke utom ukwọrọikọ
[Ndise ke page 21]
Jehovah ekeme ndida ekemmọ andinịm ke akpanikọ nnọ nnyịn ndọn̄esịt oro iyomde