Talia Nakai e Koe e Lagomatai a Iehova?
Talia Nakai e Koe e Lagomatai a Iehova?
‘Ko Iehova, ko e haku a lagomatai haia, nakai matakutaku au.’—HEPERU 13:6.
1, 2. Ko e ha kua aoga ke talia e tautolu e lagomatai mo e takitakiaga a Iehova he moui?
MANAMANATU kua hane fano hui a ko e he hala he atu mouga. Ka kua nakai tokotaha a koe, he fai tagata takitaki ne manako ke fakatauo mo koe, ti ko ia ko e takitaki lotomatala lahi. Kua lahi hake e iloaaga mo e malolo hana ki a koe, ka e fano fakatekiteki ni a ia he tapa hau. Ne kitia e ia a koe ne taututupe he falu magaaho. Ha kua manamanatu ke he haofia mitaki hau, ne fakaolo atu e ia e lima hana ke lagomatai a koe he matatepu hagahagakelea he hala. To fakaheu kia e koe e lagomatai hana? Nakai pihia! Ha kua hagahagakelea e haohao mitaki he moui hau.
2 Ko e tau Kerisiano, ha ha ia tautolu e puhala ne kua paleko ke muitua ki ai. Lata kia ia tautolu ke o hoko tautolu ni he hala pukilu? (Mataio 7:14) Nakai, ne fakakite he Tohi Tapu ko e Takitaki lotomatala lahi ne moua e tautolu, ko Iehova ko e Atua, kua fakaata e tau tagata ke o fano mo ia. (Kenese 5:24; 6:9) Lagomatai nakai e Iehova e tau fekafekau hana he o fano a lautolu? Ne talahau e ia: “Ko au ko Iehova ko e Atua hau, ko ia kua taofi hau a lima matau; ko ia kua pehe atu kia koe, Ua matakutaku a koe ko au ni kua lagomatai kia koe.” (Isaia 41:13) Tuga e takitaki he fakataiaga ha tautolu, ne fakaolo fiafia e Iehova e lima lagomatai hana mo e fakakapitiga hana ki a lautolu ne manako ke o fano mo ia. Moli kua nakai fai ia tautolu kua manako ke fakaheu e lagomatai hana!
3. Ko e heigoa e tau huhu ka kikite a tautolu ki ai he fakatutalaaga nei?
3 He vala tala fakamua, ne fakatutala a tautolu ke he fa e puhala ne lagomatai e Iehova e tau tagata hana he tau vaha i tuai. Lagomatai nakai e ia e tau tagata hana ke he tau puhala taha ia he vaha nei? Mo e maeke fefe ia tautolu ke iloa moli kua talia e tautolu e ha lagomatai pihia? Kia kikite atu a tautolu ke he tau huhu ia. He taute pihia, maeke ia tautolu ke mauokafua lahi ko Iehova ko e Lagomatai moli ha tautolu.—Heperu 13:6.
Lagomatai Fakaagelu
4. Ko e ha kua lata e tau fekafekau he Atua he vaha nei ke mauokafua ke he lalagoaga fakaagelu?
4 Lagomatai nakai he tau agelu e tau fekafekau ha Iehova he vaha nei? E, lagomatai e lautolu. Moli, kua nakai fakatino tagata a lautolu he vaha nei ke laveaki e tau tagata tapuaki moli mai he hagahaga kelea. Pihia foki he tau vaha Tohi Tapu, na nakai kitia tumau e tau agelu ke he puhala pihia. Ko e laulahi he tau mena ne taute e lautolu kua nakai kitia mata he tau tagata, ti pihia he vaha nei. Moha ia, ko e tau fekafekau he Atua ne mailoga e ha ha ai he tau agelu ke lalago a lautolu nukua mafanatia lahi he iloa e mena ia. (2 Tau Patuiki 6:14-17) Ha ha ai ia tautolu e kakano mitaki ke logona hifo pihia.
5. Fakakite fefe he Tohi Tapu kua putoia e tau agelu ke he gahua fakamatala he vaha nei?
5 Kua fiafia pauaki e tau agelu ha Iehova ke he gahua uho ne taute e tautolu. Ko e heigoa e gahua ia? Moua e tautolu e tali ia Fakakiteaga 14:6: “Ne kitia foki e au e taha agelu kua lele ke he pulagi, ha ia ia e vagahau mitaki tukulagi ke fakamatala atu kia lautolu kua nonofo ke he lalolagi, mo e tau motu kehe oti, mo e tau magafaoa, mo e tau vagahau kehekehe, mo e tau motu.” Ko e “vagahau mitaki tukulagi” nei kua matutaki moli ke he “tala mitaki . . . he kautu,” ne talahau tuai e Iesu, ‘ka fakamatala ke he lalolagi oti, ke eke mo talahau ke he tau atu motu oti’ ato hoko e fakaotiaga he fakatokaaga nei. (Mataio 24:14) Moli, kua nakai fakamatala fakahako mai e tau agelu. Nukua foaki e Iesu ke he tau tagata e poakiaga aoga lahi nei. (Mataio 28:19, 20) Ti nakai kia kua mafanatia ke iloa he fakamoli e tautolu e poakiaga ia, hane ha ha ia tautolu e lagomatai mai he tau agelu tapu, ko e tau mena momoui pulotu fakaagaga mo e malolo lahi?
6, 7. (a) Ko e heigoa ne fakakite hane lalago he tau agelu e gahua fakamatala ha tautolu? (e) Maeke fefe ia tautolu ke iloa moli to moua e tautolu e lalago he tau agelu ha Iehova?
6 Ha ha ai e tau fakamoliaga loga he lalagoaga fakaagelu e gahua ha tautolu. Ke fakatai ki ai, kua fa logona e tautolu ke he ha lautolu a fekafekauaga, ne feleveia e taha he Tau Fakamoli a Iehova mo e tagata ne liogi laia ke he Atua ma e lagomatai ke moua e kupu moli. Kua tutupu tumau e tau mena iloa pihia ke fakaheu ke eke mo tau mena tutupu noa. Ha ko e fua he lagomatai fakaagelu pihia, kua ako e tokologa he tau tagata ke taute e tau mena ne fakatukuogo he “agelu kua lele ke he puloto he lagi”: ‘Kia matakutaku ke he Atua mo e ta age kia ia e fakahekeaga.’—Fakakiteaga 14:7.
7 Kua manako nakai a koe ke moua e lalago he tau agelu malolo lahi ha Iehova? Ti kia fakamakamaka a ke he mena ne fahia a koe ki ai he hau a fekafekauaga. (1 Korinito 15:58) He foaki fiafia a tautolu ke putoia ke he kotofaaga uho nei mai ia Iehova, kua maeke ia tautolu ke moua moli e lagomatai he tau agelu hana.
Lagomatai Mai he Iki he Tau Agelu
8. Ko e heigoa e matagahua lahi ha Iesu i luga he lagi, ti ko e ha ne mafanatia e mena ia ki a tautolu?
8 Kua foaki foki e Iehova ki a tautolu e taha vahega lagomatai fakaagelu. Ne fakakite he Fakakiteaga 10:1 e “agelu malolo” mua ue atu ne ha i ai e ‘fofoga tuga ne la.’ Ko e agelu nei he fakakiteaga, kua fakatino moli e lilifu ko Iesu Keriso ne pule he lagi. (Fakakiteaga 1:13, 16) Ko e agelu moli kia a Iesu? Ke he taha kakano, e, ha ko ia ko e agelu ne mua. (1 Tesalonia 4:16) Ko e heigoa e agelu ne mua? Kakano he kupu ia ko e “takitaki agelu,” po ke “iki agelu.” Kua mua atu e malolo a Iesu ke he tau tama fakaagaga oti ha Iehova. Ne kotofa e Iehova a ia mo iki takitaki he tau kau fakaagelu oti Hana. Ko e agelu ne mua nei ko e punaaga malolo moli he lagomatai. He tau puhala fe?
9, 10. (a) Eke fefe a Iesu mo “lagomatai” ha tautolu ka hala a tautolu? (e) Ko e heigoa e lagomatai ka moua e tautolu he fakafifitakiaga a Iesu?
9 Ne tohia he aposetolo motua ko Ioane: “Kaeke foki kua hala taha, ha ia tautolu a [l]agomatai ki mua he Matua, ko Iesu Keriso ko e tututonu a ia.” (1 Ioane 2:1) Ko e ha ne talahau e Ioane ko Iesu e “lagomatai” ha tautolu mua atu he magaaho ka “hala” a tautolu? Moli, na hala a tautolu he tau aho takitaha, ti takitaki e hala ke he mate. (Fakamatalaaga 7:20; Roma 6:23) Ko e mena ia, ne poa e Iesu e moui hana ma e tau hala ha tautolu. Ti ko ia haia hane olelalo he tapa he Matua fakaalofa noa hana ma tautolu. Kua lata a tautolu takitokotaha ke moua e lagomatai pihia. Liga to talia fefe ai e tautolu? Kua lata ia tautolu ke tokihala ma e tau hala ha tautolu mo e kumi fakamagaloaga he fakave ke he poa a Iesu. Lata foki ia tautolu ke kalo mai he liu taute e tau hala.
10 Lafi ke he mate ma tautolu, ne fakatoka e Iesu e fakafifitakiaga mitaki katoatoa ma tautolu. (1 Peteru 2:21) Kua takitaki he fakafifitakiaga hana a tautolu, he lagomatai a tautolu ke fakatokatoka e tau puhala he moui ke kalo mai he hala kelea lahi mo e maeke ke fakafiafia a Iehova ko e Atua. Nakai kia fiafia a tautolu ke moua e lagomatai pihia? Ne mavehe a Iesu ke he tau tutaki hana to foaki mai foki taha lagomatai.
Ko e Lagomatai he Agaga Tapu
11, 12. Ko e heigoa e agaga a Iehova, fefe hana malolo, mo e ko e ha ne latatonu mo tautolu he vaha nei?
11 Ne mavehe a Iesu: “To tala age foki au ke he Matua, ati foaki mai ai e ia kia mutolu e taha [l]agomatai, kia nofo mau a ia ia mutolu tukulagi; ko ia ko e [a]gaga ke tupu ai e kupu moli, nakai maeke he lalolagi ke talia a ia.” (Ioane 14:16, 17) Ko e ‘agaga nei he kupu moli,’ po ke agaga tapu, nakai ko e tagata ka ko e malolo—malolo gahuahua hokoia a Iehova. Kua nakai fai fakakaupaaga e hana malolo. Ko e malolo a ia ne fakaaoga e Iehova ke tufugatia e lalolagi mo e lagi katoatoa, he taute e tau mana ofoofogia, mo e ke fakatata e tau fakakiteaga he finagalo hana. Ha kua nakai fakaaoga e Iehova e agaga hana ke he tau puhala tonu ia he vaha nei, kakano kia mogoia kua nakai lata ai mo tautolu?
12 Nakai pihia! He “tau aho uka” nei, kua latatonu lahi a tautolu ke moua e agaga a Iehova. (2 Timoteo 3:1) Kua fakamalolo ki a tautolu ke fakauka i lalo he tau kamatamata. Kua lagomatai ki a tautolu ke feaki e tau fua fulufuluola he fakatata lahi atu a tautolu ki a Iehova mo e ke he tau matakainaga fakaagaga ha tautolu. (Kalatia 5:22, 23) Maeke fefe mogoia ia tautolu ke aoga mai he lagomatai homo atu nei mai ia Iehova?
13, 14. (a) Ko e ha kua iloa moli e tautolu na foaki fakamakai e Iehova hana agaga tapu ke he tau tagata hana? (e) Ko e gahua fefe ka liga fakakite e tautolu kua nakai talia moli e tautolu e mena fakaalofa he agaga tapu?
13 Fakamua, lata ia tautolu ke liogi ma e agaga tapu. Ne talahau e Iesu: “Ko mutolu ne mahani kelea, kaeke kua iloa e mutolu ke uta e tau mena mitaki mo e tau fanau ha mutolu; ka e nakai kia mua e Matua ha mutolu ha ha he lagi ke foaki mai e [a]gaga [t]apu kia lautolu ka ole atu ai kia ia?” (Luka 11:13) E, ko Iehova ko e Matua ne mua ue atu e mitaki. Kaeke ole fakamoli a tautolu ki a ia ma e agaga tapu he tua, to nakai lamakai e ia e mena fakaalofa ia mai ia tautolu. Ko e huhu mogoia, hanei, Ole nakai a tautolu ke moua e agaga tapu ia? Kua ha ha ia tautolu e kakano mitaki ke ole pihia ke he tau liogi ha tautolu he tau aho oti.
14 Ke uaaki, kua talia e tautolu e mena fakaalofa ia he gahua fakatatau ki ai. Ke fakatai: Kau hane taufetului taha Kerisiano mo e fatuakiloto ke kitekite e tau mena fakatelefua. Kua liogi a ia ma e agaga tapu ke lagomatai a ia ke totoko e aga teteki nei. Ne kumi fakatonuaga a ia mai he tau motua Kerisiano, mo e tomatoma a lautolu ki a ia ke mataofi mai he fakatata atu ke he tau mena kiva pihia. (Mataio 5:29) Ka e kua ka fakaheu e ia fakatonuaga ha lautolu mo e fakatapakupaku ne ia a ia ke he falu kamatamataaga foki? Kua fakatatau atu kia a ia mo e hana liogi ma e agaga tapu ke lagomatai a ia? Po kua fakahagahagakelea ne ia a ia he agahala ke he agaga he Atua ti nakai moua e mena fakaalofa nei? (Efeso 4:30) Ati lata ai ia tautolu oti ke taute e tau mena ne fahia ki ai ke maeke ia tautolu ke moua tumau e lagomatai homo ue atu nei mai ia Iehova.
Lagomatai Mai he Kupu he Atua
15. Lata fefe ia tautolu ke fakakite kua nakai uta fakateaga e tautolu e Tohi Tapu?
15 Kua eke e Tohi Tapu mo punaaga he lagomatai ke he tau fekafekau tua fakamoli ha Iehova he tau senetenari loga. Ti, he nakai fakateaga ke he tau Tohiaga Tapu, kua lata ia tautolu ke tokaloto ko e punaaga malolo a ia he lagomatai. Ke talia e lagomatai ia kua putoia ai e laliaga. Lata ia tautolu ke taute e totouaga Tohi Tapu mo vala he tau fakaholoaga mau ha tautolu.
16, 17. (a) Fakakite fefe he Salamo 1:2, 3 e tau palepale he totou ke he fakatufono he Atua? (e) Vali fefe he Salamo 1:3 e fakatino fuluola he gahua fakamakamaka?
16 Ne talahau he Salamo 1:2, 3 ke he tagata mahani Atua: “Ko e fakatufono a Iehova kua fiafia ai a ia, ti manamanatu a ia ke he tau fakatufono hana ke he aho katoa mo e po. To lata a ia mo e akau kua to ke he tapa he tau vai lele, to fua mai ke he hana tau fua ke he tau ni hana; to nakai mokulu foki hana tau lau, to monuina foki a ia ke he tau mena oti kana ke eke e ia.” Kitia nakai e koe e uho manatu he tau kupu ia? Kua mukamuka ke totou e tau kupu ia mo e fakahiku kua vali mai e fakatino fulufuluola he tuaga mafola—he akau malu ne tupu he tapa vailele. Ko e mitaki ha ia ke okioki i lalo he akau pihia! Ka kua nakai uiina mai e salamo ki a tautolu ke manamanatu ke he okiokiaga. Kua kehe e fakatino ne vali, ko e fakatino ne lahi e gahua ki ai. Puhala fe?
17 Mailoga ko e akau nei nakai ko e akau malu ne tupu noa he tapa he vai lele. Ko e akau fai fua, ne “to” pauaki he mena ne fifili—“he tapa he tau vai lele.” Maeke fefe he taha e akau ke tupu tata ke he tau vai lele loga? Tuga a ia he fonua to akau, ne kelikeli he tagata he fonua e tau kaava he kelekele ke fakamalu aki e tau akau aoga hana. Haia, ko e mahino laia e manatu ia! Ti kaeke, ke he kakano fakaagaga, kua tupuolaola a tautolu tuga e akau ia, kua pihia ha ko e tau gahua uka he falu. Kua fakalataha a tautolu mo e fakatokatokaaga hane tamai fakahako e tau vai tavana he kupu moli ki a tautolu, pete ni ia, kua lata ia tautolu ke taute e vala ha tautolu. Lata ai ia tautolu ke tuku ne tautolu a tautolu he tuaga ke mimiti hake e vai uho nei, he taute e tau manamanatuaga hokulo mo e kumikumi kua lata ke tamai e moliaga he Kupu he Atua ke he tau manamanatuaga mo e tau loto ha tautolu. He puhala ia, to fakatupu foki e tautolu e tau fua mitaki.
18. Ko e heigoa kua lata ke moua aki e tau tali faka-Tohi Tapu ke he tau huhu ha tautolu?
18 Kua nakai aoga e Tohi Tapu ki a tautolu kaeke toka ai hafagi he fata pepa. Ti nakai ko e mena fakataulatua—tuga ke papa e tau mata ha tautolu, ti toka e Tohi Tapu ke mahafagi ni e ia, ti amanaki ke moua e tau tali ke he tau huhu ha tautolu i loto he lau tohi i mua ha tautolu. Ka fehagai a tautolu mo e tau fifiliaga, lata ia tautolu ke kelikeli ma e “iloilo ke he Atua” ke tuga ma e koloa uho galo. (Tau Fakatai 2:1-5) Kua lata tumau ke kumikumi fakailoilo mo e fakalotomatala ke moua e fakatonuaga faka-Tohiaga Tapu ka tali e tau manako pauaki ha tautolu. Ha ha ia tautolu e tau tohi fakave ke he Tohi Tapu ke lagomatai a tautolu ke he ha tautolu a kumikumi. He fakaaoga e tautolu e tau mena nei ke kelikeli fakamalolo ma e tau koloa pulotu he Kupu he Atua, kua fakaaoga moli e tautolu e lagomatai a Iehova.
Lagomatai Puhala he Tau Katofia Talitonu
19. (a) Ko e ha e tau vala tala i loto he The Watchtower mo e Awake! ne kua lata ke mailoga ko e lagomatai ne moua puhala he tau katofia talitonu? (e) Kua lagomatai fefe he taha vala tala he tau mekasini ha tautolu a koe?
19 Kua fakatumau e tau fekafekau ha Iehova ke eke mo punaaga he lagomatai ke he falu foki. Ka e hiki nakai a Iehova? Nakai. Nakai fakauaua ai kua maeke ia tautolu ke manatu e tau magahala ne moua e tautolu e lagomatai kua lata he magaaho tonu mai he tau katofia talitonu ha tautolu. Ke tuga anei, manatu nakai e koe falu vala tala he The Watchtower po ke Awake! ne fakamafana ki a koe he magaaho ne manako lahi ki ai po ke lagomatai a koe ke tului e lekua po ke fehagai ke he paleko ha ko e tua hau? Kua foaki atu e Iehova e lagomatai ia puhala he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ne kotofa ke foaki e “tau mena kai he tau magaaho tonu.”—Mataio 24:45-47.
20. Ko e tau puhala fe ne eke moli e tau motua Kerisiano mo e “tau mena fakaalofa ke he tau tagata”?
20 Ka e fa mahani, kua fakahako mai e lagomatai ne moua e tautolu he tau katofia talitonu. Kua foaki he motua Kerisiano e lauga ne aamotia e tau loto ha tautolu, po ke taute e ia e aahi leveki mai ne lagomatai a tautolu he tau magaaho uka, po ke foaki e ia e fakatonuaga totonu ne lagomatai a tautolu ke mailoga mo e kautu ke he tau lolelole ha tautolu. Taha e Kerisiano ne tohi hagaao ke he lagomatai he taha motua ki a ia: “Ke he gahua he fonua, ne fakamafana e ia au ke talahau e tau manatu haku. He po ne mole laia, ne liogi au ki a Iehova, he ole ke fai tagata ke tutala au ki ai. He aho hake, ne hofihofi e vagahau he matakainaga nei ki a au. Ne lagomatai e ia au ke kitia e puhala hane lagomatai e Iehova au he tau tau loga. Kua fiafia lahi au ki a Iehova he fakafano mai e motua nei ki a au.” He tau puhala oti pihia, kua fakakite he tau motua Kerisiano a lautolu ko e “tau mena fakaalofa ke he tau tagata,” ne mai e Iehova puhala ia Iesu Keriso ke lagomatai a tautolu ke fakauka ke he puhala he moui.—Efeso 4:8.
21, 22. (a) Ko e heigoa ka tupu he magaaho ka fakagahua e lautolu he fakapotopotoaga e fakatonuaga ia Filipi 2:4? (e) Ko e ha ne aoga foki e tau mahani totonu ikiiki?
21 Nakai ni ko e tau motua, kua manako e tau Kerisiano takitokotaha ke fakagahua e poaki omoi agaga ke “aua neke takitokotaha mo e manamanatu ke he tau mena hana, ka e takitokotaha mo e manamanatu ke he tau mena he falu.” (Filipi 2:4) Magaaho ka fakagahua e lautolu he fakapotopotoaga Kerisiano e fakatonuaga ia, ne fua mai e tau mahani fulufuluola he totonu. Ke fakatai ki ai, taha e magafaoa ne amanaki ti tupu fetui e matematekelea he tau mamahi loga. Ne uta he matua tane e tama fifine hana ke he fale koloa mo ia. He liliu ki kaina, ne pakia e motoka ha laua. Ne mate e tama fifine mo e pakia lahi e matua tane. He hau he fale gagao, fakamua ne kua matulituli lahi e tino hana ti nakai maeke ke lagomatai ne ia a ia. Kua fakaagitau lahi e hoana hana ke leveki tokotaha a ia. Ati uta he taha hoa mau he fakapotopotoaga a laua ne maanu nei ke he kaina ha laua mo e fai fahi tapu he leveki ai a laua.
22 Ka e moli, kua nakai pehenei oti e tau gahua he mahani totonu hagaao ke he tau matematekelea mo e ke he foaki fakatagata pihia. Ko e falu lagomatai ne moua e tautolu kua tote hifo. Ka e pete he tote e totonu ne fakakite mai, kua loto fakaaue a tautolu ki ai, pihia nakai? Manatu nakai e koe taha magaaho ne talahau he taha matakainaga ki a koe e tau kupu totonu po ke taute taha mena totonu ne lagomatai a koe? Kua fakaalofa tumau a Iehova ki a tautolu ke he tau puhala pihia.—Tau Fakatai 17:17; 18:24.
23. Fefe e manatu ha Iehova he magaaho ka lali a tautolu ke lagomatai e falu?
23 Manako nakai a koe ke fakaaoga e Iehova a koe mo puhala ke lagomatai falu? Kua hafagi e monuina ia ki a koe. Ko e moli, kua fakaaue a Iehova ke he laliaga pihia ne taute e koe. Ne pehe e Kupu hana: “Ko ia kua fakaalofa ke he tagata nofogati kua ta age e ia hana tau mena kia Iehova; to taui mai foki e ia e tau mena ne ta age kia ia.” (Tau Fakatai 19:17) Kua moua e fiafia lahi mai he foaki ne tautolu a tautolu ma e tau matakainaga ha tautolu. (Gahua 20:35) Ka e nakai moua e lautolu ne vevehe kehe pauaki ne lautolu a lautolu e fiafia he foaki e lagomatai pihia. (Tau Fakatai 18:1) Ko e mena ia, kia tua fakamoli a tautolu he fakapotopoto auloa ke he tau feleveiaaga Kerisiano ke maeke ia tautolu ke fefakamafanaaki.—Heperu 10:24, 25.
24. Ko e ha kua nakai lata ia tautolu ke logona hifo e momoko he nakai kitia mata e tau mana ofoofogia ha Iehova he vaha kua mole?
24 Nakai kia kua mitaki ke manamanatu ke he tau puhala ne lagomatai e Iehova a tautolu? Pete kua nakai moui a tautolu he magaaho ne taute e Iehova e tau mana ofoofogia ke fakakatoatoa aki e tau finagalo hana, kua nakai lata ia tautolu ke momoko. Ha ko e mena ne aoga moli kua foaki e Iehova ki a tautolu e tau lagomatai loga ne lata ma tautolu ke fakatumau ke tua fakamoli. Mo e kaeke fakauka auloa a tautolu ke he tua, to momoui a tautolu ke kitia e tau gahua ofoofogia mo e lilifu ne mua ue atu ha Iehova! Kia taute e tautolu e fifiliaga ke talia mo e fakaaoga katoatoa e lagomatai mokoina ha Iehova ke maeke ia tautolu ke fakataogo e tau kupu he ha tautolu a lauga he tau ma e tau 2005: “Ko e haku a lagomatai, mai ia Iehova ia.”—Salamo 121:2.
Ko e Heigoa Hau a Manatu?
Foaki fefe e Iehova e lagomatai ne lata mo tautolu he vaha nei—
• puhala kia he tau agelu?
• puhala kia he agaga tapu hana?
• puhala kia he Kupu omoomoi agaga hana?
• puhala kia he tau katofia talitonu?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 14]
Kua mafanatia ke iloa hane lalago he tau agelu e gahua fakamatala
[Fakatino he lau 15]
Liga to fakaaoga e Iehova taha he tau katofia talitonu ha tautolu ke tamai ki a tautolu e mafanatia kua lata