Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Au Manako Maata Mei te Puka Rua a Samuela

Au Manako Maata Mei te Puka Rua a Samuela

E Mea Ora te Tuatua a Iehova

Au Manako Maata Mei te Puka Rua a Samuela

TE KITEANGA i to Iehova tu ngateitei te umuumuia maira ainei to tatou akarongo apa kore ra? E rave ua ana ainei tetai tangata tiratiratu i te tika i roto i nga mata o te Atua? Eaa te tu tangata ta te Atua mou e kimi ra “e tau ki tona uaorai ngakau”? (1 Samuela 13:14) Te oronga maira te puka Pipiria Rua a Samuela i te au pauanga merengo anga ki teia au uianga.

Na Gada raua ko Natana i tata ia Samuela Rua, e nga peroveta tei piri vaitata ki te Ariki ko Davida o Iseraela taito. * Kua oti mei te 1040 M.T.N., i te openga i to Davida ariki anga e 40 mataiti, te maata anga o te puka no runga ia Davida e tona pirianga kia Iehova. Te akakite ra teia tataanga rekareka e akapeea tetai iti tangata pekapeka ra i riro mai ei ei patireia taokotai i raro ake i tetai ariki tumu toa. Kua ki te papaanga rekareka i te au manako ngakau o te tangata tei akakiteia mai ma te ririnui maata.

KUA ‘TUPU ATURA A DAVIDA I TE MAATA ANGA’

(2 Samuela 1:1–​10:19)

To Davida ariu anga ki te nuti te matenga a Saula raua ko Ionatana te akaari maira i tona au manako oonu no raua e no Iehova. I Heberona, kua akamanaia a Davida ei ariki i runga ake i te iti tangata o Iuda. Kua akariroia te tamaiti a Saula ko Iseboseta ei ariki i rungao i te toenga o Iseraela. Kua ‘tupu atura a Davida i te maata anga,’ e e itu e te apa mataiti i muri mai, kua akariroia aia ei ariki i runga ake ia Iseraela katoa.​—2 Samuela 5:10.

Kua opuia a Ierusalema e Davida no ko mai i te ngati Iebusi e kua akariro i te reira ei oire maata no tona patireia. Tana tauta anga mua i te apai atu i te aruna o te koreromotu kia Ierusalema i tupu ei te tumatetenga. Inara, kua autu te rua o te tauta anga, e kua ura iora a Davida ma te rekareka. Kua rave a Iehova i tetai koreromotu kia Davida no tetai patireia. Kua autu ia Davida tona au enemi mei tei iaia ua rai te Atua.

Pauia te Au Uianga Tuatua Tapu:

2:18—Eaa ra a Ioaba ratou ko tona nga taeake e rua i akatakaia mai ei e e nga tamariki toko toru na Zeruia, to ratou metua vaine? I roto i te au Tuatua Tapu Epera, e tare uaia ana te au papaanga tupuna na roto i te metua tane. Penei kua mate vave ua ta Zeruia tane, me kore kua manakoia aia e kare e tau ana kia kapitiia atu ki roto i te Papaanga Tapu. Ko Zeruia ra e mea papu e kua akapapaia mai no te mea e tuaine aia no Davida me kore e apa tuaine. (1 Paraleipomeno 2:15, 16) Te akakite anga anake ua i te metua tane o te nga taeake toko toru ra koia oki te pirianga ki tona ngai tanumanga i Betelehema.​—2 Samuela 2:32.

3:29—Eaa te aite anga “e tei akaangaroi ki runga i te rakau”? Ko te mea matauia na te au vaine e rave ana i te angaanga raranga kakau. No reira, penei te taiku maira teia tuatua ki te au tane kare e tau ana no taua au angaanga mei te angaanga tamaki ra e no reira te tau ra kia rave i te angaanga tei matauia e na te vaine e rave ana.

5:1, 2—Mei teaa te roa i muri ake i to Iseboseta tamateia anga i akariroia ai a Davida ei ariki i rungao ia Iseraela katoa ra? I te akara anga e mea tau i te akamanako e kua akamata a Iseboseta i tona taoonga ariki e rua mataiti te roa i muri poto ua i to Saula matenga, i te taime tikai i akamata ai a Davida i tana tutara i Heberona. Kua tutara a Davida i runga ake ia Iuda mei Heberona e itu e te apa mataiti. I muri poto ake i te akariroia anga ei ariki ki runga ake ia Iseraela katoa, kua neke atu aia i tona oire maata ki Ierusalema. No reira, vaitata e rima mataiti i topa i muri ake i to Iseboseta matenga i mua ake ka akariroia ai a Davida ei ariki i runga ake ia Iseraela katoa.​—2 Samuela 2:3, 4, 8-11; 5:4, 5.

8:2—Toko ia ngati Moabi tei tamateia i muri ake i to Iseraela tamaki atu anga kia ratou? Penei kua akatakaia mai te numero na te vaito anga me kore na te tare anga. I te akara anga kua akamoe a Davida i te ngati Moabi ki runga i te one i te pae i tetai e tetai i roto i te pa. Aru mai, kua akaue aia kia akaaiteia te pa ma te roa o te taura. I te akara anga, e rua nga taura akaaite, me kore e rua toru o te ngati Moabi, tei tamateia, e e tai akaaite taura, me kore e tai toru ia ratou, kua akaoraia mai.

Au Apiianga no Tatou:

2:1; 5:19, 23. Kua ui atura a Davida ia Iehova i mua ake ka noo ei ki Heberona e i mua ake ka tamaki atu ei i tona au enemi. E mea tau katoa kia kimi tatou i ta Iehova arataki anga i mua ake ka rave ei i te au ikianga te ka akakeu i to tatou tu pae vaerua.

3:26-30. Te kokoti ra te akaoko i te au tupu anga mii.​—Roma 12:17-19.

3:31-34; 4:9-12. E akaraanga meitaki to Davida tu akaoko kore e te anoano kore i te kino.

5:12. Auraka rava e ngaropoina ia tatou e te apii maira a Iehova ia tatou i roto i tona au tu e te rauka anga i te rave i tetai pirianga meitaki kiaia.

6:1-7. Noatu e e meitaki ta Davida akakoroanga, i tona tauta anga kia akanekeia atu te Aruna na runga i te kariota ra te aati ra i ta te Atua akauenga e kua tupu mai te puapinga kore. (Exodo 25:13, 14; Numero 4:15, 19; 7:7-9) Te akaari katoa maira te mou anga a Uzia i te Aruna e kare te au akakoroanga meitaki i taui ana i ta te Atua e umuumu maira.

6:8, 9. I roto i tetai turanga timata anga, te mea mua kua riri a Davida, e oti kua mataku​—penei ua ake kua akaapa atu ia Iehova no te tumatetenga. Kia matakite tatou i te akaapa atu anga ia Iehova no te au manamanata tei tupu maira no te akarongo kore ki tana au akauenga.

7:18, 22, 23, 26. To Davida tu akaaka, te akamori anga anake ia Iehova, e te inangaro anga i te akangateitei i te ingoa o te Atua ko te au tu ia ta tatou ka aru atu.

8:2. Kua akatupuia tetai totou tei tuatuaia i etai 400 mataiti i topa. (Numero 24:17) E tika ua ana rai te tuatua a Iehova.

9:1, 6, 7. Kua akono a Davida i tana taputou. Kia tauta katoa tatou i te akono i ta tatou tuatua.

KUA AKATUPU A IEHOVA I TE KINO KI RUNGA I TANA I AKATAINUIA

(2 Samuela 11:1–​20:26)

“E akatupu au i te kino ia koe i roto i toou ra are,” ta Iehova i tuatua kia Davida, “e rave oki au i taau au vaine i mua i to mata na, ka apai atu ei ki to tangata tupu, e nana e moe i to au vaine ki mua i te mata o teianei rā.” (2 Samuela 12:11) Eaa te tumu no teia akakiteanga? Te ara a Davida kia Bate-seba. Noatu e kua akakoreia mai ta Davida tataraara anga, kare i rauka iaia i te kopae i te au tupu anga no tana ara.

Te mea mua kua mate te tamaiti ta Bate-seba i anau mai. E oti kua kukumiia te tamaine paretenia a Davida ko Tamara e tona tungane ko Amanona. Kua taia e tona tungane ko Abasaloma a Amanona ei tutaki anga. Kua kotikoti kupenga a Abasaloma i tona uaorai metua tane e kua akakite iaia uaorai ei ariki i Heberona. Kua maroia a Davida kia oro ke atu mei Ierusalema. Kua rave a Abasaloma i te pirianga ki nga vaine tavini okotai ngauru a tona uaorai metua tane tei vaooia mai kia akono i te are. Kua oki atu a Davida ki tona taoonga ariki i muri ua mai i te taia anga a Abasaloma. Kua ope tetai orureau a te ngati Beniamina na Seba i to Seba mate anga.

Pauia te Au Uianga Tuatua Tapu:

14:7—Eaa te akatutuia maira e te “ngarau iti naku ra”? Te ngarau iti ka marie te akakite maira i tetai uanga e ora ra.

19:29—Eaa ra a Davida i ariu atu ei i roto i te mataara tana i rave ki ta Mephiboseta akamaramaanga? I tona akarongo anga ia Mephiboseta, kua kite a Davida e kua tarevake aia i te ariki anga aia i te au tuatua a Ziba e e mea puapinga ia. (2 Samuela 16:1-4; 19:24-28) Penei ua ake, kua akariri teia ia Davida, e kare aia e inangaro atu i te akarongo i tetai apinga ke no runga i te tumu.

Au Apiianga no Tatou:

11:2-15. Te akakite maira te papaanga tau i te au ara o Davida i te tika anga e e Tuatua akauruia te Pipiria na te Atua.

11:16-27. Me rave tatou i tetai ara kino, auraka tatou e tauta i te uuna i te reira mei ia Davida rai. Kareka ra, e aaki tatou i ta tatou ara kia Iehova e e kimi i te tauturu mei ko mai i te aronga pakari i roto i te putuputuanga.​—Maseli 28:13; Iakobo 5:13-16.

12:1-14. Kua akanoo a Natana i tetai akaraanga memeitaki no te aronga pakari tei akamanaia i roto i te putuputuanga. E tauturu ratou i te aronga tei topa atu ki roto i te ara i te akatikatika anga i to ratou aerenga. E rave te aronga pakari i teia apainga ma te tu karape.

12:15-23. Te rauka anga te manako tika e eaa tei tupu kiaia i tauturu atu ei ia Davida kia ariu tau atu i te tu kino.

15:12; 16:15, 21, 23. I te akara anga e ka kake atu a Abasaloma ki runga i te terono, kua taki atu te akaparau e te noinoi i te tumu korero kite ra ia Ahitophela kia riro mai ei tangata pikikaa. Te rauka anga te kite e kare oki e tu akaaka e te tiratiratu ra kua riro maira ei ereere.

19:24, 30. Kua ariki rekareka tikai a Mephiboseta i to Davida aroa takinga meitaki. Kua kauraro puareinga aia ki te ikianga a te ariki no runga ia Ziba. Te ariki rekareka anga ia Iehova e tana akaaerenga te akakeu ra ia tatou kia kauraro atu.

20:21, 22. Te pakari o tetai tangata ka rauka i te kopae i tetai tumatetenga no te manganui.​—Koheleta 9:14, 15.

E TOPA ATU TATOU KI “TE RIMA O IEHOVA”

(2 Samuela 21:1–​24:25)

E toru mataiti te vai anga te onge no te akamaringi anga toto ta Saula i rave i te tamate anga i te ngati Gibeona. (Iosua 9:15) E tutaki atu taua akamaringi anga toto, kua pati te ngati Gibeona kia tamateia ta Saula tamariki tamaroa toko itu. Kua oronga atu a Davida ia ratou ki roto i te rima o te ngati Gibeona, e i ope ei te tuatau maro ma tetai ua maata. E a aronga roangarere ngati Philiseti kua “mate i te rima o Davida, e te rima o tona au tavini ra.”​—2 Samuela 21:22.

Kua rave a Davida i tetai ara kino na te akaue anga i tetai tatau anga tika kore. Kua tataraara e kua iki aia kia topa atu ki “te rima o Iehova.” (2 Samuela 24:14) Tei tupu maira, e 70,000 tei mate mei te maki mate. Kua aru a Davida i ta Iehova akauenga, e kua akaopeia te maki mate.

Pauia te Au Uianga Tuatua Tapu:

21:8—Eaa i karangaia ai e e rima a Mikala tamariki tamaroa te tamaine a Saula ra, e te akakite maira a 2 Samuela 6:23 e kare rava ana tamariki i tona mate anga ra? Te akataka anga maata roa tei arikiia koia oki e tamariki tamaroa teia na te tuakana o Mikala na Merabi, tei akaipoipo ia Aderiela. Penei ua ake, kua mate a Merabi i mua ake, e na Mikala tamariki kore ra i akono i te tamariki tamaroa.

21:9, 10—Mei teaa te roa i to Rizepa akono anga i tana nga tamariki tamaroa e ta Saula mokopuna toko rima ra tei tamateia e te ngati Gibeona ra? Kua riia teia toko itu nei “i nga rā mua o te akaū kerite”​—i roto ia Mati me kore ia Aperira. Kua akaruke akatuera uaia to ratou kopapa mate i runga i tetai maunga. Na Rizepa i tiaki i te kopapa toko itu i te ao e te po te akaari mai anga a Iehova ra na te akakore anga i te tuatau maro e kua maru mai tona riri. I te akara anga tikai kare tetai ua pakari i topa mai i mua ake ka oti ei te tuatau mou i roto ia Okotopa. No reira, penei e rima me kore e ono marama te roa i te rave anga a Rizepa i te tiaki anga. I muri mai, kua tanu iora a Davida i te au ivi o taua au tangata ra.

24:1—Eaa ra ei ara kino no Davida ra te rave anga i te tatau i te tangata ra? Kare i tureia te rave anga i tetai tatau anga i roto i te Ture. (Numero 1:1-3; 26:1-4) Kare te Pipiria i karanga mai ana e eaa te akakoroanga i akakeu ei ia Davida kia tatau i te au tangata. Inara, te akakite maira a 1 Paraleipomeno 21:1 e na Satani i akakeu iaia kia rave i te reira. I roto i tetai tupu anga, kua kite tana rangatira vaeau, ko Ioaba, e e tarevake ta Davida iki anga kia retitaia te tangata, e kua tauta aia i te ako atu ia Davida kia kore e rave i te reira.

Au Apiianga no Tatou:

22:2-51. Mei teaa te manea tikai i ta Davida imene i te akatutu anga ia Iehova ei Atua mou, e tau kia irinaki tikai tatou!

23:15-17. E oonu tikai to Davida ngateitei no te ture a te Atua no runga i te oraanga e te toto e i teia atianga nei, kua kopae aia i te rave i tei akatutuia maira e aati anga i taua ture ra. E tatanu tatou i taua tu i roto i te au akauenga katoatoa a te Atua.

24:10. Kua akakeu to Davida akava ngakau kia tataraara aia. Te kite ra ainei to tatou akava ngakau kia ariu atu i taua tu ra?

24:14. Kua kite meitaki a Davida e e tu aroa to Iehova i to te tangata nei. E manako anga papu ainei to tatou?

24:17. Kua tataraara a Davida e kua apai mai tana ara i te mamae ki runga i te iti tangata katoa. Ko te tangata tataraara tei rave i te kino ra ka manako ngakau mamae no runga i te akakino a tana angaanga i apai mai ki runga i te putuputuanga.

Kia ‘Tau ki to Iehova Ngakau’ ka Rauka ia Tatou

Kua riro te ariki rua o Iseraela ei ‘tangata tau ki to Iehova ngakau.’ (1 Samuela 13:14) Kare rava a Davida i ekoko ana i te au turanga tika o Iehova, e kare aia i kimi ana i te aruaru atu i tetai aerenga takake mei te Atua. I te au taime ravarai me ara a Davida, kua akakite aia i tana ara, kua ariki i te ako anga, e kua akatikatika i tona au tu. E tangata tiratiratu a Davida. Kare ainei tatou ei pakari mei iaia rai, me tarevake tikai tatou?

Te akatutu taka marama maira te tua oraanga o Davida e te kite anga i to Iehova tu ngateitei e tumu ia no te ariki anga i Tana au turanga no te meitaki e te kino e te titau anga i te akono i te reira ei aronga akono tiratiratu. Ka itaeia e tatou teia. Mei teaa to tatou rekareka no te au apiianga ta tatou i kite mei te puka Rua a Samuela! Te karere akauruia te vai ra i roto i tona au kapi, e tika tikai, e e mea ora e te ririnui.​—Ebera 4:12.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 2 Noatu e kare a Samuela tuanga i te tataanga i te reira, te akakite maira te puka i tona ingoa no te mea ko nga puka e rua a Samuela i te akamata anga okotai ua rai pokaikai tuatua i roto i te papaanga Epera. Na Samuela i tata i te tuanga maata o Tai Samuela.

[Tutu i te kapi 16]

Te maara anga naai i akanoo tikai iaia ei ariki ra i tauturu ei ia Davida kia vai taakaaka ua

[Au Tutu i te kapi 18]

“E akatupu au i te kino ia koe i roto i toou ra are”

Bate-seba

Tamara

Amanona