Diphoofolo di Bonagatša Bogolo bja Jehofa

BOGOLO bja Jehofa bo bonagala diphoofolong. Modimo o hlokomela diphoofolo gabotse kudu, go fo swana le kamoo a hlokomelago batho ka gona. (Psalme 145:16) Ruri e tla ba phošo go sola Mmopi wa rena le wa diphoofolo! Gaešita le ge monna yo a bitšwago Jobo a be a lokile, o ile a ipolela “a re ke lokile, ’me a bea Modimo molato.” Ka baka leo, Jobo o ile a swanelwa ke go ithuta dithuto tše dingwe!—Jobo 32:2; 33:8-12; 34:5.

Mehlala e hwetšwago diphoofolong e bontšhitše Jobo gore batho ga ba na tshwanelo ya go belaela ditsela tša Modimo. Seo se tloga se kwagala e le ruri ge re ela hloko mantšu ao Jehofa a ilego a a bolela le mohlanka wa gagwe Jobo!

Ga di Nyake Thušo ya Motho

Jobo ga se a ka a kgona go araba dipotšišo tša Modimo tše di lego mabapi le bophelo bja diphoofolo. (Jobo 38:39-41) Ee, motho ga a tsenye letsogo tabeng ya gore Jehofa a hlokomele tau le  legokobu. Gaešita le ge magokobu a fofa-fofa a le gare a tsoma dijo, ge e le gabotse a hwetša dijo go Modimo.—Luka 12:24.

Jobo o ile a hloka karabo ge Modimo a be a mmotšiša ka diphoofolo tša naga. (Jobo 39:1-8) Ga go na motho yo a ka šireletšago dipudi tša thabeng le dikgama. Ee, gaešita le go batamela dipudi tša thabeng go thata! (Psalme 104:18) Ke ka bohlale bjo Modimo a bo neilego kgama ya tshadi mo e kgonago go ikarola go mohlape gomme ya ya sethokgweng ge e le kgaufsi le go tswala. E hlokomela bana ba yona gabotse kudu, eupša ge ba “tia,” ba a “tloxa ba se hlwê ba boa.” Ke moka ba swanelwa ke go itlhokomela.

Pitsi e kitima ka bolokologi, le gona molala wa leganateng ke legae la pokolo ye ya naga. Jobo o be a ka se diriše pokolo ye ya naga go rwala merwalo. E itsomela “tše talá ka moka,” e tšama e nyaka meboto ya mafulo a matala. Phoofolo ye e rata tokologo ya yona kudu go feta dijo tšeo di hwetšwago gabonolo kudu ditoropong. “Xa e rate xo kwa dikxalemô tša mootledi,” ka ge pokolo ye ya naga e ragoga ka lebelo ge motho a e hlasela.

Le gona, Modimo o boletše ka nare. (Jobo 39:9-12) Setsebi sa boepi bja marope sa Leisemane e lego Austen Layard se bolela mabapi le yona gore: “Diswantšhong tša mekgwailo tšeo gantši nare e tšweletšwago go tšona, e bonagala e swantšhwa e le yeo e tlogago e se na matla e bile e le yeo e sa tšhošego ge e bapetšwa le tau. Gantši e bonwa e e-lwa le tau, gomme bahlabani ba e hlomarela ka dipere le ka maoto.” (Nineveh and Its Remains, 1849, Bolumo ya bo-2, letlakala 326) Lega go le bjalo, ga go na motho yo bohlale yo a ka lekago go pana nare e sa laolegego.—Psalme 22:21.

Dinonyana di Bonagatša Bogolo bja Jehofa

Bjale, Modimo o ile a botšiša Jobo ka dinonyana. (Jobo 39:13-18) Mogolodi o fofela godimo kudu ka diphego tša ona tše matla. (Jeremia 8:7) Gaešita le ge mpšhe e kgona go phurolla diphego tša yona, ga e kgone go fofa. Ka go se swane le mogolodi, mpšhe ga e beele mae a yona sehlageng seo se agilwego sehlareng. (Psalme 104:17) E epa mokoti santeng gomme ya beela mae a yona moo. Eupša nonyana ye ga e tlogele mae a yona. Ge mae a a khupeditšwe ka santa, a bolokwa a le boemong bjo bo swanetšego bja phišo mola mpšhe ya mokoko le ya tshadi di šiedišana ka go a alamela.

Go ka bonagala eka mpšhe e ‘gakilwe ke tlhaologanyo’ ge e lemoga kotsi ya lenaba gomme e tšhaba. Lega go le bjalo, An Encyclopedia of Bible Animals e re: “Wo ke mokgwa wa go baka tšhitišo: [dimpšhe] di tla ya mo di ka kgonago go bonwa gabotse gomme tša phurolla diphego tša tšona e le gore di goge tlhokomelo ya phoofolo le ge e le efe goba motho yo a nyakago go di hlasela, gomme ka go rialo tša ba tloša mo mae a lego gona.”

Ke bjang mpšhe e ‘nyatšago pere le monamedi wa yona’? The World Book Encyclopedia e re: “Mpšhe ga e kgone go fofa, eupša e tumile ka go kitima ga yona ka lebelo. Maoto a yona a matelele a dira gore e kgone go gata kgato ya botelele bja dimithara tše 4,6 gomme e kgona go kitima dikhilomithara tše 64 ka iri.”

 Modimo o Nea Pere Matla

Se se latelago, Modimo o botšiša Jobo mabapi le pere. (Jobo 39:19-25) Dinakong tša bogologolo, bahlabani ba be ba e-lwa ba nametše dipere, gomme dipere di be di goga dikarikana tšeo di nameditšego mootledi mohlomongwe le bahlabani ba babedi. Ka ge e fela pelo gore ntwa e thome, pere ya ntwa e a lla gomme e kiba mo fase ka ditlhako tša yona. Ga e boife le gona ga e boele morago ge e bona tšhoša. Ge e e-kwa phalafala e lla, pere ya ntwa e arabela go le bjalo ka ge eka e re, “Axee!” E tšwela pele e kitima, “e nyatša molála.” Lega go le bjalo, pere ya ntwa e kwa monamedi wa yona.

Tlhalosong e swanago, setsebi sa boepi bja marope e lego Layard se ngwadile gore: “Gaešita le ge go le bonolo go e laola go swana le kwana gomme e nyaka go hlahlwa feela ke monamedi wa yona, ge pere ya Arabia e e-kwa kopelo ya ntwa ya setšhaba, gomme e bona tšhoša yeo e kgatikanywago ya monamedi wa yona, mahlo a yona a phadima boka kgabo ya mollo, dinko tša yona tše di hwibitšego wa madi di a bulega, molala wa yona o kobega ka tsela e kgahlišago, ke moka e emiša mosela le moetse wa yona gomme tša bethwa ke moya.”—Discoveries Among the Ruins of Nineveh and Babylon, 1853, letlakala 330.

Ela Hloko Pekwa le Ntšhu

Jehofa o ile a lebiša tlhokomelo ya Jobo go dinonyana tše dingwe gape. (Jobo 39:26-30) Dipekwa di ‘fofa ka go phurolla diphego tša tšona.’ Ge e bolela ka pekwa yeo e ralalago e le nonyana ye e nago le lebelo kudu go feta tše dingwe, The Guinness Book of Records e bolela gore e “fofa ka lebelo le le makatšago ge e tloga lefelong la godimo kudu e le ge e bonagatša bokgoni bja yona, goba ge e swara selo seo e nyakago go se bolaya kua lefaufaung.” Nonyana ye e ile ya fihlelela lebelo la dikhilomithara tše 349 ka iri ge e thulama!

Dintšhu di ile tša fofa ka lebelo la dikhilomithara tše fetago 130 ka iri. Jobo o ile a bapetša go feta ka lebelo ga bophelo le lebelo la ntšhu yeo e tsomago selo seo e ka se bolayago. (Jobo 9:25, 26) Modimo o re nea matla a go kgotlelela, go le bjalo ka ge eka re ka tlase ga diphego tše di sa lapego tša ntšhu yeo e akaletšego kua godimo. (Jesaya 40:31) Ge e fofa, ntšhu e diriša maphoto a moya o borutho ao a hlatlogelago godimo ao a bitšwago maphoto a phišo. Nonyana ye e dikologa maphotong a a phišo, ao a e išago godimo-dimo. Ge ntšhu e fihlile bophagamong bjo itšego, e thelelela lephotong le latelago la phišo gomme e ka dula e akaletše kua godimo ka diiri tše dintši e diriša tekanyo e nyenyane ya matla.

Ntšhu e “axa sehlaxa sa [yona] makalakaleng” bophagamong bjo bo sa fihlelelegego, e tloša matswianyana a yona kotsing. Jehofa o dirile gore ntšhu e dire se ka bohlale. Le gona ka bokgoni bja go bona bjo e bo neilwego ke Modimo, ntšhu ‘e kgona go bona tša kgole.’ Bokgoni bja go retološa mahlo a yona ka pela bo thuša ntšhu gore e dule e lebeletše selo seo e nyakago go se hlasela goba gore ge e dutše e fofa e bone phoofolo e hwilego e sa le kgole. Ntšhu e ka ja dinama tša diphoofolo tše di hwilego, e le gore “mo xo lexo setoto, le [yona e be] xôna.” Nonyana ye e swara diphoofolo tše dinyenyane gomme ya di išetša matswiana a yona.

Jehofa o Laya Jobo

Pele ga ge a ka tšwela pele ka go botšiša dipotšišo tše dingwe mabapi le diphoofolo, Modimo o ile a laya Jobo. Jobo o ile a arabela bjang? O ile a ikokobetša gomme ka go rata a amogela keletšo e oketšegilego.—Jobo 40:1-14.

Karolong ye ya pego e buduletšwego  ya diphihlelo tša Jobo, re ithuta thuto ya bohlokwa kudu. Ke ya gore: Ga go na motho yo a nago le lebaka le le kwagalago la go sola Ramatla-ohle. Re swanetše go bolela le go dira dilo ka tsela yeo e kgahlišago Tatago rena wa legodimong. Go oketša moo, selo se segolo seo re kgomegilego ka sona e swanetše go ba go kgethagatšwa ga leina la Jehofa le lekgethwa le go godišwa ga bogoši bja gagwe.

Behemothe e Bonagatša Bogolo bja Modimo

Ge a retologela gape diphoofolong, Modimo o ile a botšiša Jobo ka Behemothe, yeo ka tlwaelo e tsebjago e le kubu. (Jobo 40:15-24) Kubu e godilego ka mo go feletšego e ka ba ya botelele bja dimithara tše 4 go ya go 5 gomme e ka ba ya boima bja dikhilograma tše 3 600. Matla a kubu “a ’nôkeng tša yôna”—karolo ya kua morago mokokotlong wa yona. Letlalo le lekoto la mpa ya yona le e hola e le ruri ka ge Behemothe yeo e nago le maoto a makopana e gogobiša mmele wa yona matlapeng a lego mabopong a dinoka. Ruri motho a ka se bapišwe le Behemothe, ka mmele wa yona o mogolo, molomo wa yona o mogolo le mehlagare ya yona e thata.

Behemothe e tšwela ka ntle ga noka bakeng sa go ipshina ka “byang.” Ee, botala bja thaba ka moka bo bonagala bo nyakega bakeng sa go e matlafatša! E ja mo e ka bago dikhilograma tše 90 go ya go tše 180 tša merogo letšatši le letšatši. Ge Behemothe e kgotsofetše, e robala ka tlase ga sehlare sa lotus goba moriting wa mopopoliri. Ge e ba noka yeo e phelago go yona e tletše wa go falala, kubu ye e ka bea hlogo ya yona ka godimo ga meetse gomme ya rutha e lebile moo meetse a a mantši a tšwago gona. Ge a lebelela molomo o mogolo wa Behemothe le meno a yona a thata ka go fetišiša, Jobo o be a ka se be le sebete sa go e hlaba nkong ka huku.

Leviathane e Bonagatša Bogolo bja Modimo

Jobo o ile a botšwa gape ka Leviathane. (Jobo 41:1-34, NW) Lentšu la Sehebere le tliša kgopolo ya “phoofolo e tateditšwego”—yeo go bonagalago e le kwena. Na Jobo o be a ka dira gore Leviathane e be sebapadišwa sa bana? Ruri ga go bjalo! Bao ba tsebago sebopiwa se ba hlatsetše leboelela gore se kotsi. Ka kgonthe, ge nkabe motho a be a ka leka go lwa le Leviathane, go bonagala go be go tla nkga go sa bola mo a bego a ka se sa nyaka le go bušeletša!

Ge Leviathane e emiša hlogo ya yona ka godimo ga meetse ge letšatši le hlaba, mahlo a yona a phadima go “etša mahlasedi a mahuba.” Makgwakgwa a Leviathane a batamelane kudu, gomme ka gare ga letlalo la yona go na le marapo a dipapetla a tiilego ao go lego thata go a phunya ka dikolo, re se sa bolela ka ditšhoša le marumo. Makgwakgwa ao a nago le dintlha mpeng ya kwena a dira gore go be le mokgabišo wa “moxôxa” mabopong a maraga. Ge e galefa e le ka meetseng e dira lehulo go etša setlolo seo se dirago lehulo. Le gona ka baka la bogolo bja yona, ditšhireletšo tša yona le dibetša—molomo o tšhošago le mosela o matla kudu—Leviathane ga e boife selo.

Jobo o a Itshola ka Seo a se Boletšego

Jobo o ile a dumela gore o ‘boletše a sa hlaloganye dilo tšeo a bego a sa di tsebe.’ (Jobo 42:1-3) O ile a amogela go phošollwa ke Modimo, a itshola ka seo a se boletšego gomme a sokologa. Bagwera ba gagwe ba be ba mo galefetše, eupša o ile a šegofatšwa kudu.—Jobo 42:4-17.

Ruri ke gabohlale go nagana ka phihlelo ya Jobo! Le rena re ka se kgone go araba dipotšišo ka moka tšeo Modimo a ilego a mmotšiša tšona. Lega go le bjalo, re ka kgona e bile re swanetše go bontšha tebogo bakeng sa dilo tše dintši tše di makatšago le tše di fapa-fapanego tšeo di bonagatšago bogolo bja Jehofa.

[Seswantšho go letlakala 13]

Pudi ya thabeng

[Seswantšho go letlakala 13]

Legokobu

[Seswantšho go letlakala 13]

Tau ya tshadi

[Seswantšho go letlakala 14]

Pitsi

[Seswantšho go letlakala 14]

Mpšhe e tloga mo mae a yona a lego gona, eupša ga e a tlogelele sa ruri

[Seswantšho go letlakala 14]

Mae a mpšhe

[Seswantšho go letlakala 14, 15]

Pekwa ya go ralala

[Mothopo]

Falcon: © Joe McDonald/Visuals Unlimited

[Seswantšho go letlakala 15]

Pere ya tshadi ya Arabia

[Seswantšho go letlakala 15]

Ntšhu ya mmala wa gauta

[Seswantšho go letlakala 16]

Ka tlwaelo, Behemothe e tsebja e le kubu

[Seswantšho go letlakala 16]

Go dumelwa gore Leviathane ke kwena e matla kudu