Onlad karga

Onlad saray karga

Saray Pinalsan Ayayep so Mangitatandoro ed si Jehova

Saray Pinalsan Ayayep so Mangitatandoro ed si Jehova

Saray Pinalsan Ayayep so Mangitatandoro ed si Jehova

SAY karlangan nen Jehova so napatnagan diad limog na ayayep. Aasikasoen a maong na Dios so ayayep, a singa pangaasikaso to ed katooan. (Salmo 145:16) Agaylan makapuy so pananap na lingo ed Manamalsa na ayayep tan totoo! Anggaman maptek a too si Job, pinatunong toy “inkasikato a magmaong nen say Dios.” Kanian si Job so kinaukolan a makaaral na saray leksion!​—Job 32:2; 33:8-12; 34:5.

Saray alimbawa a napatnagan ed pinalsan ayayep so angipabitar ed si Job ya anggapoy kanepegan na totoo a manuppiat ed saray paraan na Dios. Agaylan mabitabitar itan sano konsideraen tayo iray imbaga nen Jehova ed aripen ton Job!

Agda Nakaukolan so Tulong na Too

Agnaebatan nen Job iray tepet na Dios nipaakar ed bilay na ayayep. (Job 38:39-41) Malinew, si Jehova so mangaasikaso ed leon tan wawak ya agla nakaukolan so tulong na too. Anggaman mantektekkiab iray wawak pian mananap na tagano, say peteg a manatagano ed sikara et say Dios.​—Lucas 12:24.

Ag-akasel si Job sanen tinepetan na Dios nipaakar ed atap ya ayayep. (Job 39:1-8) Anggapo so toon makapangiyagel ed saray atap a kanding tan saray kabatyan ya ulsa. Agayla, ag-anggan naasinggeran iray atap a kanding! (Salmo 104:18) Tan insipor la na Dios ed kabatyan ya ulsa ya isian toy inkasikato dia ed katakelan sano magano lan mananak. Aasikasoen ton maong iray kilaw to, balet sano “magmaliw [la] ira a mabiskeg,” “ompaway ira, tan agla ra ompawil.” Diad ontan et manbilay la ra a bukor.

Say zebra et bulos a manbatikbatik, tan diad lawak a kabueran so panaayaman na atap ya asno. Agnapansakbat nen Job so atap ya asno. Manaanap itan na “balang malambot a bengatla,” ya oonla ed saray pukdol pian mankabkab. Ag-isalat na sayan ayep so kawayangan to ed kalawakan parad mas mainomay a pakala na tagano ed panaayaman na totoo. “Agto met narengel so paneyag na saray managpaakar,” lapud onkuyat a tampol so atap ya asno sano walay onsasabin too.

Sinmublay a sinalambit na Dios so nipaakar ed atap a baka. (Job 39:9-12) Nipaakar ed satan, oniay insulat na arkeologon taga-Inglatera a si Austen Layard: “Say atap a baka, unong ed mabetbet a pangililitrato ed satan diad saray eskultura, so ompatnag ya ipapasen a makapataktakot a singa leon balet ta panliketan itan ya anopen na prominentin totoo. Say ari so mabetbet a milalaban ed satan, tan satan so uusilan na saray akakabayo tan manbabatik a mibabakal.” (Nineveh and Its Remains, 1849, Tomo 2, pahina 326) Ingen, anggapo so makabat a too a manalin manbalungos ed agnabanlongan ya atap a baka.​—Salmo 22:21.

Itatandoro na Kamanokan si Jehova

Tinepetan lamet na Dios si Job nipaakar ed kamanokan. (Job 39:13-18) Say dulakak et makatekkiab na atagtagey lapud mabiskeg iran payak to. (Jeremias 8:7) Balet say avestruz (ostrich) so agmakatekkiab, anggano ikulipaspas to iray payak to. Aliwan singa say dulakak, say avestruz so agmaniiknol ed ubong diad tagey na kiew. (Salmo 104:17) Sikatoy mankuykoy diad buer tan ditan so pan-iknolan to. Balet agtataynanan na sayan manok iray iknol to. Saray iknol ya atabonan na buer so mansiasiansia ed kabkaabigan a temperatura legan a babantayan iratan na nganak tan say lalong.

Sano nalikas ton walay onaasingger a managsimaw, singano ‘naekalan na kakabatan’ so avestruz tan mankunkunwarin onarawi. Balet oniay ibabaga na An Encyclopedia of Bible Animals: “Sakey iyan taktika pian mamalingo: [saray avestruz] so manpanengneng tan mangikulipaspas ed saray payak da pian naimano na dinanman ya ayep odino toon onaasingger, diad ontan et niyarawi to ra ed saray iknol.”

Panon a say avestruz et ‘manluludlurey ed kabayo tan say akakabayo ed satan’? Oniay ibabaga na The World Book Encyclopedia: “Say avestruz et agmakatekkiab, balet kabkabat itan a maples ya ombatik. Say andurukey a sali na satan so makakupbang na 15-piye (4.6 a metro) ed kapeles ya anggad 40 milya (64 a kilometro) kada oras.”

Say Dios so Mangiiter na Biskeg ed Kabayo

Tinepetan lamet na Dios si Job nipaakar ed kabayo. (Job 39:19-25) Nensaman a panaon, saray mibabakal so akakabayon milalaban, tan iguguyor na saray kabayo iray karwahe a walay akalugan a managmaneho tan nayarin duara a sundalo. Lapud agla makaalagar, say kabayon parad bakal so onaring-ing tan ontakba ed dalin panamegley na saray sali to. Ag-itan nataktakot tan ag-ompuliktar lapu ed kampilan. Diad itanol na tambuyog, satan so ompunges a singa to ibabagan, “Aha!” Insan onalibandos, a singa to ‘aakmonen so dalin.’ Ingen, tutuloken na satan so akalugan ed sikato.

Diad mipadparan deskripsion, oniay insulat na arkeologon si Layard: “Say kabayon Arab so maamo a singa kordero, tan mankaukolan lambengat na sakey a managrenda, balet sano narengel to so eyag na tribu parad bakal, tan sano nanengneng to so akaayag a gayang na akalugan ed sikato, onkidyam iray mata to a singa nan-apoy, onsungayab iray abot na eleng ton ambalbalanga, ipikos ton maong so tenger to, tan ontagey so ikol to tan ompalasipas ed dagem iray buek na satan.”​—Discoveries Among the Ruins of Nineveh and Babylon, 1853, pahina 330.

Imanoen so Baga tan say Agila

Insublay ya impaimano nen Jehova so arum nin klase na manok. (Job 39:26-30) Saray baga et ‘ontetekkiab ya iyuunat na saratan so payak da a mamaabalaten.’ Diad panutukoy ed ondadayon baga bilang sankapelesan ya ontekkiab a manok, inkuan na The Guinness Book of Records a “nasasabi na satan so sankapelesan lan tekkiab sano onsalok manlapud atagtagey legan a manpaparayag, odino sano manibar na buagen to ed tagey.” Nasasabi na sayan manok so kapeles a 349 kilometro kada oras diad anggulo a 45-degree a paleksab!

Saray agila so ontetekkiab diad kapeles a masulok a 130 kilometro kada oras. Inkompara nen Job so maples ya ilalabas na bilay ed kapeles na agila sano manaanap na sibaren to. (Job 9:25, 26) Sikatayoy iikdan na Dios na biskeg pian makapansungdo, ya aliling tayoy wala ed tapew na singa agnakekesawan iran payak na agilan mamapatayong. (Isaias 40:31) Diad itetekkiab na agila, aanamoten na satan so mamapaatagey a sengaw na ampetang a dagem a tatawagey thermal. Say agila so manliberliber ed kawalaan na satan a sengaw, a satan so mangitagey lan mangitagey ed sikato. Sano akasabi la so agila ed dugan katagey, sikatoy ontekkiab ed kawalaan na sananey nin sengaw tan makapansiansia ed tagey ed loob na pigaran oras a dagdaiset so uusaren ton biskeg.

Say agila so ‘manggagawa na ubong’ to diad sankatoktokan a mairap a nasabi, pian niyarawi ed peligro iray sibong to. Insipor nen Jehova iyan abilidad ed agila. Tan lapud inikdan na Dios na makdem a pakanengneng, ‘saray mata na agila so makanengneng manlapud arawi.’ Lapud main-inomay na agila ya uman-umanen so pangiteteenan toy mata to, agto nabalangan iray sibaren to odino say bangkay na ayep legan a sikatoy ondadapo manlapud atagtagey. Kakanen met na agila iray laman na inaatey ya ayayep, kanian “no iner so kawalaan na inatey, diman so kawalaan to.” Sayan manok so manisibar na angkekelag ya ayep pian ipakan to iratan ed saray sibong to.

Dinisiplina nen Jehova si Job

Antis ton tinepetan lamet nipaakar ed ayayep, dinisiplina ni na Dios si Job. Anto so reaksion nen Job? Sikatoy nampaabeba tan mabulos ton inawat so kaaruman a simbawa.​—Job 40:1-14.

Diad sayan kabiangan na impuyan a salaysay nipaakar ed saray eksperiensya nen Job, makaaral itayo na importantin tuloy a leksion. Say leksion et: Anggapoy too a makatunongan a mananap na lingo ed Makapanyarin-amin. Nepeg itayon mansalita tan onkiwas unong ed saray paraan a makapaliket ed mangatatawen ya Ama tayo. Niarum ni, nepeg a say manunan nonoten tayo et say pamasantos ed ngaran nen Jehova tan say pangiyalangon ed inkasoberano to.

Say Behemot so Mangiglogloria ed Dios

Diad impangipaarap lamet na Dios ed imano nen Job ed saray pinalsan ayayep, sikatoy tinepetan na Dios nipaakar ed Behemot, a kaslakan ya ipapasen bilang say hippopotamus. (Job 40:15-24) Say karukey na baleg lan hippopotamus et nayarin 4 anggad 5 a metro tan manbelat na anggad 3,600 a kilo. Say “biskeg na [Behemot] wala ed saray banel to”​—saray masel ed beneg to. Say makapal a katat na eges na Behemot et peteg a pankaabigan to unong ya onsasagar so kabalgan to diad saray bato ed dalem na ilog lapud antiktikey iray sali to. Seguradon anggapo so too a makapipara ed Behemot, a walaan na ambelbelat a laman, abalbaleg a sangi, tan mabisbiskeg a pangal.

Say Behemot so oniimwas ed ilog pian mangan na saray “dika.” Agayla, singano nakaukolan iray dika na interon palandey pian napesel! Say kakanen ton dika ed inagew-agew et manga 90-180 a kilo. Sano naksel la, say Behemot so ondukol ed silong na kiew a lotus odino diad sirom na saray kiew a kinmawayan. No onaralem so ilog a panaayaman na hippopotamus, sarag ton paletawen so ulo to tan subaen to so delap. No nanengneng nen Job so abalbaleg a sangi tan saray makapataktakot a pasingil na Behemot, agto nitepel a deyengen so eleng na satan.

Say Leviatan so Mangidadayew ed Dios

Sinmublay a nadngel nen Job so nipaakar ed Leviatan. (Job 41:1-34) Say Hebreon salita na satan et mankabaliksan na “ayep ya alapir so katat”​—a mapatnag a sakey a buwaya. Sarag kasi nen Job ya ipaamayo ed ugugaw so Leviatan? Andin balot! Mabetbet a napapaneknekan a mapeligro so kipaarap ed sayan ayep. On, no degkemen na too so Leviatan, sikatoy pirmin mipuligesgesan tan agto lan balot uliten itan!

Sano paletawen na Leviatan so ulo to legan ya ompepelnak so agew, onkidyam iray mata to “a singara lukablukab na kabuasan.” Saray siksik na Leviatan so malet a nansasaip, tan anaw-awet iray akintapew a katat to ed beneg kanian mairap itan a natalos na saray bala na paltog, tan lalo la iray kampilan tan gayang. Saray makdem a siksik ed eges na buwaya so ombabakat ed dadalanen ton pitek a singa ‘luganan a panag-ilik.’ Kimbogen to so danum a satan so mamborabora a singa larak a panagpuyok. Tan lapu ed kabaleg na Leviatan, tan ed pinagka-ayura to, salanti, say makapataktakot a sangi to tan mabiskeg ya ikol to, anggapo so tatakotan to.

Binabawi nen Job so Imbalikas To

Inaksobi nen Job a sikatoy ‘nambitla na agto natalosan, saray bengatla a makapakelaw a tuloy ed sikato.’ (Job 42:1-3) Inawat to so panametek na Dios insan to binabawi so imbalikas to tan nampataoli. Saray kakaaro to so binaat, balet sikatoy daakan a benendisyonan.​—Job 42:4-17.

Agaylan makabat so pannodnonot ed eksperiensya nen Job! Nayarin agtayo naebatan ya amin so intepet na Dios ed sikato. Balet, sarag tayo tan nepeg tayon ipatnag so panamabli ed dakel tan nanduruman makapakelaw a palsa a mangitatandoro ed si Jehova.

[Litrato ed pahina 13]

Atap a kanding

[Litrato ed pahina 13]

Wawak

[Litrato ed pahina 13]

Kabatyan a leon

[Litrato ed pahina 14]

Zebra

[Litrato ed pahina 14]

Onaarawi so avestruz (ostrich) ed saray iknol to, balet agto iratan tataynanan

[Litrato ed pahina 14]

Saray iknol na avestruz

[Litrato ed pahina 14, 15]

Ondadayon baga

[Credit Line]

Baga: © Joe McDonald/Visuals Unlimited

[Litrato ed pahina 15]

Kabayon Arab

[Litrato ed pahina 15]

Golden eagle

[Litrato ed pahina 16]

Say Behemot so kaslakan ya ipapasen bilang say hippopotamus

[Litrato ed pahina 16]

Say Leviatan so ipapasen bilang say mabiskeg a buwaya