Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Sisap Wäsi Leenien Ewe Tefil

Sisap Wäsi Leenien Ewe Tefil

Sisap Wäsi Leenien Ewe Tefil

“Kesap awora ngeni ewe Tefil an fansoun le etipetipaok.”​—EFISOS 4:27, Byington.

1. Pwata chommong ra tipemwaramwareiti woren ewe Tefil?

 REN fitepükü ier, chommong aramas ra ekieki pwe ewe Tefil a wor mechän, pechen kewe ra keang, a par üfan, me a uwei efoch fok mi watte pwe epwe oturatiu aramas mi ngaü lon ewe ekkei mi ngetenget. Ewe Paipel ese tipeeü ngeni ena ekiek. Iwe nge, ese mwääl ena ekiekmwääl a efisi än fite milion aramas tipemwaramwareiti woren ewe Tefil are ekieki pwe ewe it a chök wewe ngeni eü lapalap mi ngaü.

2. Ikkefa ekkoch pworaus mi enlet ussun ewe Tefil a mak lon ewe Paipel?

2 Ewe Paipel a awora ekkewe pisekin pwäratä seni ir kewe mi fen küna i me ekkewe pworaus mi ffatöch pwe ewe Tefil i wesewesen emön mi manau. Jises Kraist a küna i lon läng me a fos ngeni atun a nonnom won fönüfan. (Hiop 1:6; Mattu 4:4-11) Inaamwo ika ewe Paipel ese pwäratä iten ei chonläng me le poputän, nge a eita ngeni ewe Tefil (weween “chon pweni”) pun a pweni Kot. A pwal eita ngeni Setan (weween “chon ü ngeni”), pun a ü ngeni Jiowa. Setan ewe Tefil a iteni “ewe serpentin lom lom,” pokiten an a nöünöü emön serepenit pwe epwe otupu If. (Pwarata 12:9; 1 Timoti 2:14) Iwe, a pwal iteni “ewe mi ngau.”​—Mattu 6:13. a

3. Ifa ewe kapas eis sipwe pölüeni?

3 Kich nöün Jiowa kewe chon angang, sisap fakkun mochen äppirü Setan, ewe chon ü ngeni ewe emön chök Kot mi enlet. Ina minne a lamot ach sipwe älleäsochisi än ewe aposel Paul kapasen ffön: “Kesap awora ngeni ewe Tefil an fansoun le etipetipaok.” (Efisus 4:27, Byington) Ina popun, ikkefa ekkoch lapalapen Setan sisap lapalapeni?

Sisap Äppirü ewe Chon Pweni mi Lapalap

4. Ifa ussun “ewe mi ngaü” a pweni Kot?

4 A pwüng pwe “ewe mi ngaü” epwe iteni ewe Tefil, pun i emön chon pweni. Ewe kapas pweni a wewe ngeni eü pworaus mi chofona me aitengaüa emön. Kot a allükü ngeni Atam: “Nge seni ewe irän silei öch me ngau kosap fokun mongö. Pun lon ränin om kopwe mongö seni, kopwe fokun mäla.” (Keneses 2:17) If a fen silei ei pworaus, nge me ren ewe serepenit, ewe Tefil a ereni i: “Apwi, ousap fokun mäla. Pun Kot a silei pwe lon ränin ämi oupwe mongö seni, mesemi epwe nela. Iwe, oupwe wewe ngeni Kot o silei mine a öch pwal mine a ngau.” (Keneses 3:4, 5) Ina eü kapasen pweningaüa Jiowa Kot!

5. Pwata epwe pwüng pwe Tiotrefes epwe küna kapwüng pokiten an pweni Jon?

5 Iei eü allük ngeni ekkewe chon Israel: “Ousap fetalfeil lein aramasemi o luapas.” (Lifitikos 19:16) Iei alon ewe aposel Jon ussun emön chon pweni lon an we fansoun: “Ngang üa makkei echö toropwe ngeni mwichefel, nge Tiotrefes, ätewe mi mochen an epwe nemenem, esap aüseling ngeni met üa apasa. Iei mine lupwen üpwe war, üpwe pwärätä meinisin mine a föri: ekewe mettoch mi fokun ingau a apasa usuch me an kapas chofona.” (3 Jon 9, 10) Tiotrefes a pweni Jon, ina popun a fich ngeni an epwe küna kapwüng. Iö Chon Kraist mi tuppwöl epwe mochen an epwe ussun chök Tiotrefes me äppirü Setan, ewe chon pweni mi lapalap?

6, 7. Pwata sipwe tümünü pwe sisap pweni emön?

6 Fän chommong aramas repwe pweni me tipimwääl ngeni nöün Jiowa kewe chon angang. “Iwe, ekkewe samol-fel mi lap, o pwal ekkewe soumak, ra uta o anichoulo tipi ngeni i [Jises].” (Luk 23:10) Ewe Samol-fel mi Lap Ananaias me pwal ekkoch ra tipimwääl ngeni Paul. (Fofor 24:1-8) Iwe, ewe Paipel a apasa pwe Setan, i “ewe chon tipi ngeni pwich kewe, ewe mi tipi ngenir le ran o lepwin mwen mesen ach Kot.” (Pwarata 12:10) Pwiich kana aramas ra kan tipimwääl ngeniir, ir ekkewe chon Kraist mi kepit won fönüfan lon ekkeei ränin le sopwoloon.

7 Itä ürürün esap wor Chon Kraist epwe pweni are tipimwääl ngeni emön. Nge, epwe tongeni fis ika ese fen unus ach sile me mwen ach sipwe kapas ussun föfförün emön. Fän ewe Allükün Moses, ika a pwä pwe emön chon pwäratä a chofona, epwe tongeni küna kapwüngün mälo. (Ekistos 20:16; Tuteronomi 19:15-19) Pwal och, a kapachelong lein ekkewe mettoch mi änioput ngeni Jiowa “eman chon pwärätä mi chök apasätä kapas chofana.” (Än Salomon Fos 6:16-19) Pwüngün pwe sisap mochen äkkäppirü ewe äkkäemönün chon pweni me chon tipimwääl.

Ti Senikich Alen ewe Popun Chon Nielo Aramas

8. Ifa ussun ewe Tefil, i “eman chon niela aramas seni lepoputän”?

8 Ewe Tefil, i emön chon nielo aramas. Jises a apasa: “I eman chon niela aramas seni lepoputän.” (Jon 8:44) Poputä seni an äeüin föfförün arikalo Atam mi If seni Kot, Setan i emön chon nielo aramas. A efisatä mäloon ewe äeüin pean aramas me mwirimwirir kewe. (Rom 5:12) Nengeni mwo pwe ei föfför epwe förien emön, nge sap eü chök lapalap mi ingaü.

9. Ussun a pwä lon 1 Jon 3:15, ifa ussun sipwe tongeni wiliti chon nielo aramas?

9 Eü me lein ekkewe Allük Engol mi katowu ngeni Israel a apasa, “Kosap niela aramas.” (Tuteronomi 5:17) Ewe aposel Piter a mak ngeni Chon Kraist: “Nge oupwe tumunukemi pwe emon leimi ete kuna riaffou usun chok emon chon nielo aramas.” (1 Piter 4:15) Ina minne, pokiten kich nöün Jiowa kewe chon angang, sisap nielo aramas. Iwe nge, epwe wor tipisich mwen mesen Jiowa ika sipwe oput emön Chon Kraist me äneänei pwe epwe mälo. Ewe aposel Jon a makkei: “Eman mi oput pwiin, i eman chon niela aramas. Iwe, oua silei pwe eman chon niela aramas esap eäni manau esemüch lon manauan.” (1 Jon 3:15) A allük ngeni ekkewe chon Israel: “Kosap oput pwiüm lon lelukom.” (Lifitikos 19:17) Iwe, sipwe müttir awesalo ekkewe osukosuk mi piitä lefilach me chienach kewe chon lükü, pwe ewe chon nielo aramas Setan esap tongeni atai ach tipeeüfengen lon pekin Chon Kraist.​—Luk 17:3, 4.

Sipwe Uppos le Ü Ngeni ewe Meilapen Chon Kapas Chofona

10, 11. Sipwe fet fän iten ach sipwe uppos le ü ngeni ewe meilapen kapas chofona, Setan?

10 Ewe Tefil i emön chon kapas chofona. Jises a apasa: “Lupwen a kapas chofona, a chok kapas seni pwisin i, pun i emon chon kapas chofona, pwal semen kapas chofona.” (Jon 8:44) Setan a kapas chofona ngeni If, nge Jises a feitiu fönüfan pwe epwe pwäratä ussun ewe enlet. (Jon 18:37) Ika kich Chon Kraist sipwe ü ngeni ewe Tefil, sisap kapas chofona me eäni kapasen emichimich. A lamot ach sipwe “kapas enlet.” (Sekaraia 8:16; Efisus 4:25) “Jiowa ewe Koten enlet” a efeiöchü nöün kewe Chon Pwäratä mi kapas enlet. Ese wor än ekkewe mi ngaü pwüüng le tupuni i.​—Kol Fel 31:5; 50:16; Aisea 43:10.

11 Ika sia aücheani ach ngaselo lon pekin ngün seni än Setan kewe kapas chofona, sipwe fitipachei ewe lamalamen Kraist, “ewe al mi enlet.” (2 Piter 2:2; Jon 8:32) Unuselapen aitien Kraist kewe repwe wewe ngeni “enletin ewe kapas allim.” (Kalesia 2:5, 14) Ach amanau a alongolong won ach “fefetal lon ewe enlet”​—äkkälleäsochisi ewe enlet me uppos le ü ngeni “semen kapas chofona.”​—3 Jon 3, 4, 8.

Ü Ngeni ewe Nampa Äeüwin Chon Rikilo

12, 13. Epwe ifa ussun ach föfför ngeni ekkewe chon rikilo?

12 Ewe ngün mi wiliti ewe Tefil a piin nonnom lon minne mi enlet. Jises a apasa: “Ese mo nonnom lon minne mi enlet, pun minne mi enlet ese nonnom lon i.” (Jon 8:44) Ena nampa eü chon rikilo a akkachocho le ü ngeni “ewe Koten enlet.” Ekkoch Chon Kraist lon ewe äeüin senturi ra ttur ren “ssärin ewe Tefil,” pokiten ra tupulo me rikilo seni minne mi enlet. Ina minne, Paul a pesei chienan we chon afalafal Timoti pwe epwe fönör fän mosonoson pwe repwe pöchökkülsefäl lon pekin ngün me ngaselo seni än Setan ssär. (2 Timoti 2:23-26) Pwüngün pwe epwe fakkun mürinnö ach sipwe akkamwöchü minne mi enlet nge sisap turutiu lon ssärin ekiek-mwäällin chon rikilo.

13 Pokiten ra aüseling ngeni ewe Tefil nge rese ü ngeni an kewe kapas chofona, ewe äkkäeüin pean aramas a rikilo. Ina minne, sipwe itä aüseling ngeni ekkewe chon rikilo, älleäni nöür kewe puk, are nengeni minne ra apasa lon ewe Internet? Ika sia tongei Kot me minne mi enlet, sisap föri ena. Sisap etiwerelong lon imwach kewe are pwal mwo nge kapong ngeniir, pun ekkena föfför repwe efisi ach sipwe wiliti ‘chon fitiir lon ar kewe föfföringaü.’ (2 Jon 9-11) Amwo sisap mwo kuf ren än ewe Tefil angangen emichimich ren ach rikilo seni ewe “al mi enlet” me tapwelo mwirin ekkewe sense mi chofona, ir kewe mi ekiekin “afalafala pwisin ar kewe ekiek” me sotun ‘etipetipakich ren ar kewe kapasen emichimich.’​—2 Piter 2:1-3, Byington.

14, 15. Ifa ewe kapasen öüröür Paul a ngeni ekkewe elter seni Efisus me chienan we chon angang Timoti?

14 Paul a ereni ekkewe Chon Kraist lon Efisus: “Oupwe pwisin tumunukemi, pwal ewe mwichen siip meinisin, pun seni lon ewe mwich, ewe Ngun mi Fel a fen seikikemita pwe chon maser, pwe oupwe foleni ewe mwichefel an ewe Samol, ewe a fen pwisin moni ren chaan. Ua chok meefi pwe wolf mocho repwe feito remi mwirin ai feilo, o resap lolileniesini ekkewe siip. O pwal seni pwisin ami, ekkoch leimi repwe uta o afalafala sokkun afalafal mi chok lamotengau, pwe repwe asepa ekkewe chon kaeo ngeni pwisin ir.” (Fofor 20:28-30) A fis mwirin och fansoun ekkewe chon rikilo ra pwä me “afalafala sokkun afalafal mi chok lamotengau.”

15 Orun 65 C.E., ewe aposel a pesei Timoti an epwe ‘förfichi an anganga ewe kapas mi enlet.’ Iwe, Paul a apasa: “Kopwe pwisin imu seni ekkewe kapasen rochopwak esor lamoter, pun ra chok alapalo ekkewe foforun rochopwak me lein aramas; o ar kapas epwe faselo usun chok rup. Ruemon leir, Aiminios o Filitus, ra tok seni minne mi enlet ren ar apasa pwe ewe manausefal a fen wes. Iwe, ra okullu ekkoch aramas seni ewe luku.” A poputä ewe föfförün rikilo! Iwe, Paul a pwal apasa: “Longolongun Kot mi nukuchar a chok nonnom.”​—2 Timoti 2:15-19.

16. Inaamwo ika ewe nampa eü chon rikilo a eäni an kewe föfförün otuputup, nge pwata sipwe tuppwöl ngeni Kot me an Kapas?

16 Fän chommong Setan a nöünöü ekkewe chon rikilo pwe epwe sotun angaüa ewe fel mi enlet—nge ese fis. Orun ewe ier 1868, Charles Taze Russell a poputä le atittinafichi än ekkewe lamalamen Kristentom kewe afalafal me küna pwe rese tipeeü ngeni ewe Paipel. Russell me pwal ekkoch chon kütta ewe enlet ra poputäni eü mwichen käeöön Paipel lon Pittsburgh, Pennsylvania, U.S.A. Lon arapakkan 140 ier seni ena fansoun, a lapelo än nöün Jiowa kewe chon angang sile me ar tongen Kot me an Kapas. Inaamwo ika ewe nampa eü chon rikilo a eäni föfförün otuputup, nge mammasaöchün ewe mwichen chon angang mi tuppwöl me tipatchem a älisi ekkeei Chon Kraist mi enlet ar repwe akkamwöchü ar tuppwöl ngeni Jiowa me an Kapas.​—Mattu 24:45.

Kosap Mut Ngeni ewe Samolun Fönüfan An Epwe Nemenuk

17-19. Menni ewe fönüfan mi nonnom fän nemenien ewe Tefil, me pwata sisap tongei?

17 Iei pwal eü mettoch Setan a kan äeä pwe epwe liapenikich, epwe etipetipakich pwe sipwe tongei ei fönüfan—ekkewe aramas mi ngaü mi imu seni Kot. Jises a eita ngeni ewe Tefil “ewe samolun fonufan” me apasa: “Esor an nemenem woi.” (Jon 14:30) Amwo esap wor än Setan nemenem woch! Pwüngün pwe sia weweiti pwe “unusen fanüfan a nom fän nemenien Ewe mi Ngau.” (1 Jon 5:19) Ina minne ewe Tefil a tufichin erä pwe epwe ffang ngeni Jises “muun fonufan meinisin” ika epwe eäni eü chök föfförün fel mi ü ngeni minne mi enlet—nge ina eü mettoch Nöün Kot we esap fakkun föri. (Mattu 4:8-10) Ewe fönüfan mi nonnom fän nemenien Setan a oput nöün Jises kewe chon käeö. (Jon 15:18-21) Ina minne sise mäirü pwe ewe aposel Jon a öüröürakich pwe sisap tongei fönüfan!

18 Jon a makkei: “Ousap tongei fonufan, are ekkena mettoch mi nonnom lon fonufan. Are emon a tongei fonufan, iwe, esor ewe tongen Semach lon i. Pun ekkena mettoch meinisin mi nonnom lon fonufan, mochenia-ingauen fituk, mochenia-ingauen mesach, o lamalam tekian ach pisek, ese mo popu seni ewe Sam, pwe seni chok fonufan. Iwe, fonufan epwe morelo, o pwal an kewe mochenia-ingau; nge i mi fori letipen Kot epwe nonnom feilfeilo chok.” (1 Jon 2:15-17) Sisap tongei fönüfan, pwe ete arangatä mochenia-ingaüen futukach, me a mwäälfesen me minne mi pwüng me ren Jiowa Kot.

19 Sipwe fet ika ewe tongen fönüfan a nonnom lon letipach? Iwe, sipwe iotek fän iten än Kot älillis pwe sipwe pworacho ngeni tongen ei fönüfan me mochenia-ingaüen futuk. (Kalesia 5:16-21) Sipwe enletin akkachocho ngeni ach sisap “tikitikipwul ren manauen fonufan” ika sipwe chechemeni pwe ekkewe “ngun ingau,” ir ekkewe “chon nemeni” ekkewe aramas mi ngaü.​—Jemes 1:27; Efisus 6:11, 12; 2 Korint 4:4.

20. Pwata sia tongeni apasa pwe sisap “peppeni fonufan”?

20 Jises a apasa ussun nöün kewe chon käeö: “Sap ir chon peppeni fönüfan, ussun chök ngang usap peppeni fönüfan.” (Jon 17:16NW) Ekkewe Chon Kraist mi kepit me chiener kewe mi fangolo manauer ngeni Kot ra akkachocho ngeni ar repwe limelimöch lon manauer me lon pekin ngün, iwe, repwe imu seni ei fönüfan. (Jon 15:19; 17:14; Jemes 4:4) Ei fönüfan mi ngaü a oputakich pun sia imu seni me kich ‘chon afalafala minne mi pwüng.’ (2 Piter 2:5) Enlet, sia manau lein chon lisowu-mwääl, chon michi aramas, chon fel ngeni ululun, chon solä, chon kapas chofona, me chon ünüpuch. (1 Korint 5:9-11; 6:9-11; Pwarata 21:8) Nge sisap eäni “ngunun ei fonufan” pun sise nom fän nemenien ei manaman mi ngaü.​—1 Korint 2:12.

Sisap Wäsi Leenien ewe Tefil

21, 22. Ifa ussun kopwe tongeni apwönüetä än Paul kapasen ffön mi mak lon Efisus 4:26, 27?

21 Sise mwökütüküt ren “ngunun fonufan,” nge än Kot we ngün a emmwenikich, ewe a uwani ekkewe sokkun lapalap tong me tipeppos. (Kalesia 5:22, 23) Ekkena lapalap ra älisikich le pworacho ngeni än ewe Tefil sotuni ach lükü. A mochen “emwenukelong lon mine a ngau,” nge än Kot we ngün epwe älisuk le “ükütiu seni song o likitala lingeringer.” (Kölfel 37:8) Enlet, eli fän ekkoch epwe wor popun ach sipwe song, nge Paul a fönöükich: “Oupwe song, nge ousap fori tipis; ami song esap nom tori an ewe akkar tuputiu.”​—Efisus 4:26, 27.

22 Ach song epwe tongeni emmwen ngeni tipis ika sipwe chök sossong. Ach sossong epwe tongeni awora ngeni ewe Tefil an tufichin efisatä tipefesen lon ewe mwichefel are etipetipakich pwe sipwe föri minne mi ngaü. Ina minne, a lamot ach sipwe mwittir awesalo ekkewe osukosuk lefilach me ekkewe ekkoch fän ekkewe lapalap Kot a tipeeü ngeni. (Lifitikos 19:17, 18; Mattu 5:23, 24; 18:15, 16) Ina popun, sipwe nom fän emmwenien än Kot we ngün, sipwe nennemeni pwisin ach ekiek me memmef, me inaamwo ika epwe wor popun ach sipwe song, nge sisap mut ngeni song an epwe ngangaüelo ngeni tipemaras, tipekoum, me oput.

23. Ikkefa ekkewe kapas eis repwe pölü lon ewe lesen mwirin ei?

23 Sia fen käeö ussun lapalapen ewe Tefil sisap äkkäppirü. Nge eli ekkoch chon älleä repwe ekieki: Sipwe itä niueiti Setan? Pwata a efisatä riäfföün Chon Kraist? Iwe, sipwe fet pwe Setan esap liapenikich?

[Footnote]

a Ppii ewe puk won lükünpöön na a mak Met Kot A Kutta Senikich?”, lon lesen 4 itelapan “Iö Ewe Tefil?”

Ifa Ussun Kopwe Pölüeni?

• Pwata sisap pweni emön?

• Me ren 1 Jon 3:15, ifa ussun sipwe tongeni tümünü pwe sisap wiliti chon nnielo aramas?

• Epwe ifa ach ekiek ussun ekkewe chon rikilo, iwe, pwata?

• Met popun sisap tongei fönüfan?

[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 5]

Sisap fakkun mut ngeni ewe Tefil an epwe atai tipeeüich lon pekin Chon Kraist

[Sasing lon pekin taropwe 6]

Pwata Jon a pesekich ach sisap tongei fönüfan?