Maʼ unaj k-tsʼáaik tuʼux u meyaj u Kʼaasilbaʼaliʼ

«Maʼ a tsʼáaikeʼex tuʼux u meyaj kʼaasilbaʼal.» (EFESOILOʼOB 4:27.)

1. ¿Baʼaxten yaʼab máak tuklik maʼ jaaj wa yaan u Kʼaasilbaʼaliʼ?

TAK úuchileʼ, yaʼab máakeʼ ku tuklikeʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ yaan u baak, yaan u maay, chak u nookʼ yéetel u machmaj upʼéel baʼal bey xaʼay cheʼ utiaʼal u pulik ich kʼáakʼ le máaxoʼob kʼasaʼanoʼoboʼ. Yoʼolal lelaʼ, yaʼab máakoʼobeʼ ku tuklikoʼobeʼ maʼ jaaj wa yaan u Kʼaasilbaʼaliʼ; ku tuklikoʼob xaneʼ le u Kʼaasilbaʼaloʼ chéen letiʼe kʼaas yaan ichil máakoʼ. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ maʼ bey jeʼex u tuklik yaʼab máakoʼoboʼ.

2. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le Kʼaasilbaʼaloʼ?

² Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le u Kʼaasilbaʼaloʼ jach tu jaajil yaan, yéetel ku tʼaan tiʼ máaxoʼob ile. Jesuseʼ tu yilaj teʼ kaʼanoʼ, yéetel ka taal way Luʼumeʼ tʼaanaj tu yéetel (Job 1:6; Mateo 4:4-11). Kex tumen teʼ Biblia maʼatech u chíikpajal jach bix u kʼaabaʼ kaʼach le angelaʼ, ku yaʼalikeʼ upʼéel bix kʼaj óolaʼanileʼ «Diablo» (u kʼáat u yaʼaleʼ «j-líiʼsaj tʼaan») tumen tu yaʼalaj baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra Jéeobaiʼ. Uláakʼ bix kʼaj óolaʼanileʼ «Satanás» (u kʼáat u yaʼaleʼ «máax ku tsʼáaikuba tu contra uláakʼ») tumen tu tsʼáajuba tu contra Jéeoba; le Bibliaoʼ ku yaʼalik xaneʼ le angelaʼ letiʼ le «úuchben kaan[oʼ]», maʼ xaaneʼ tumen tu tusaj Eva ka tu beetaj bey táan u tʼaan utúul kaaneʼ (Apocalipsis 12:9; 1 Timoteo 2:14). Uláakʼ kʼaabaʼ ku tsʼaʼabal tiʼeʼ u «Kʼaasibaʼal» (1 Juan 5:19). *

3. ¿Baʼax kʼáatchiʼ kun núukbil?

³ Máaxoʼob meyajtik Jéeobaeʼ maʼ unaj u beetkubaʼob jeʼex Satanás, le máax maas pʼekmai Jéeoba, u jaajil Diosoʼ. Le oʼolaleʼ unaj k-beetik le baʼax tu yaʼalaj le apóstol Pabloaʼ: «Maʼ a tsʼáaikeʼex tuʼux u meyaj kʼaasilbaʼal» (Efesoiloʼob 4:27). ¿Baʼaxoʼob ku beetik Satanás maʼ unaj k-beetkiʼ?

Maʼ unaj k-beetikba jeʼex u nojchil ichil le j-líiʼsaj tʼaanoʼoboʼ

4. ¿Baʼax tuus tu yaʼalaj le Kʼaasilbaʼal utiaʼal u pʼatik kʼaasil Diosoʼ?

⁴ Le kʼasaʼan angelaʼ jach ku náajaltik u yaʼalaʼal Diablo tiʼ, tumen jach ku líiʼsaj tʼaan. Upʼéel líiʼsaj tʼaaneʼ upʼéel baʼal maʼ jaaj ku yaʼalaʼal tu contra wa máax utiaʼal u pʼaʼatal kʼaasiliʼ. Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ Adán: «Maʼ a jaantik u yich u cheʼil u kʼaj óolalil uts yéetel kʼaas. Tumen u kʼiinil bíin a jaanteʼ [jach yaan] a kíimil» (Génesis 2:17). Kex Eva u yojel le baʼax tu yaʼalaj Diosaʼ, le Kʼaasilbaʼaloʼ meyajnaj utúul kaan tiʼ utiaʼal u yaʼalik tiʼ Eva: «Maʼ jaajiʼ. Maʼ ta kíimileʼex. [Dioseʼ] u sen ojel, le kʼiin bíin a jaanteʼex u yich le cheʼoʼ yaan [a] kʼuchul a wojéelteʼex baʼax uts yéetel baʼax kʼaas; bey túunoʼ bíin pʼáatakeʼex beyeʼex [Dioseʼ]» (Génesis 3:4, 5). Le baʼax tu yaʼalajaʼ chéen upʼéel tuus utiaʼal u pʼatik kʼaasil Jéeoba.

5. ¿Baʼax ku beetik kaʼach Diótrefes, le oʼolal ku náajaltik kaʼach ka kʼeʼeyek?

⁵ Tiʼ le israelitaʼob úuchiloʼ aʼalaʼabtiʼob: «Maʼ a mukul tʼaan jooltakilnaj [wa joonaj joonai] ichil a kaajal» (Levítico 19:16). Le apóstol Juanoʼ tu yaʼalaj tu yoʼolal utúul j-líiʼsaj tʼaan yanchaj tu kʼiinil: «Teneʼ tin tsʼíibtaj jumpʼéel juʼun tiʼ le [sukuʼunoʼoboʼ] baʼaleʼ Diótrefeseʼ maʼ tu kʼamikoʼon, tumen letiʼeʼ utstutʼaan u beetik u nojochil ichiloʼob. Le óolaleʼ, wa kin bineʼ, yaan in kʼaʼajsik tiʼ baʼax ku beetik ikil u máan u yaʼal baʼal kʼaas yéetel tuusoʼob t-contra» (3 Juan 9, 10). Diótrefes kaʼacheʼ táan u yaʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra apóstol Juaniʼ, le oʼolal u náajalmaj ka kʼeʼeyek. ¿Masaʼ mix utúul tiʼ toʼon k-kʼáat beetba jeʼex Diótrefes wa jeʼex Satanás, u nojchil ichil le j-líiʼsaj tʼaanoʼoboʼ?

6, 7. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-aʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra wa máaxiʼ?

⁶ Jach suuk u yaʼalaʼal baʼaloʼob kʼaastak yéetel maʼ jaajtak tu contra máaxoʼob meyajtik Jéeobaiʼ. U nojchiloʼob kaʼach ichil le judíoʼoboʼ maʼ xuʼul  u takikoʼob u pool Jesusiʼ (Lucas 23:10). Tiʼ Pablo xaneʼ aʼalaʼab baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra tumen Ananías, u nojchil ichil u sacerdoteiloʼob le templooʼ, bey xan tumen uláakʼ máakoʼob (Beetaʼanoʼob [Hechos] 24:1-8). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik xaneʼ Satanaseʼ letiʼ «le máax takik u pool» k-sukuʼunoʼob «yéetel kʼiin [bey xan] yéetel áakʼab tu táan k-Jajal Dios[oʼ]» (Apocalipsis 12:10). Le máaxoʼob ku takaʼal u pooloʼob tumen Satanasaʼ letiʼe máaxoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan pʼaatloʼob way Luʼumeʼ.

⁷ Le cristianoʼoboʼ maʼ unaj u yaʼalikoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra mix máakiʼ. Wa k-aʼalik upʼéel baʼal tu yoʼolal wa máax maʼ k-ojel wa jach jaajeʼ, maʼ xaaneʼ táan k-lúubul tiʼ u kʼebanil le líiʼsaj tʼaanoʼ. U Ley Moiseseʼ ku yaʼalikeʼ unaj u kíimsaʼal le máax ku yaʼalik upʼéel baʼal maʼ jaaj tu contra uláakʼ máakiʼ (Éxodo 20:16; Deuteronomio 19:15-19). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik xaneʼ, Jéeobaeʼ ku pʼektik máaxoʼob aʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ (Proverbios 6:16-19). Le oʼolal túuneʼ, upuliʼ maʼ unaj k-líiʼsaj tʼaan jeʼex u beetik u nojchil ichil le j-líiʼsaj tʼaanoʼoboʼ.

Maʼ unaj k-bisik le bej tu bisaj le yáax j-kíimsaj wíinikoʼ

8. Le Kʼaasilbaʼaloʼ, ¿bix úuchik u beetikuba «kíimsaj wíinik tu yáax chuun»?

⁸ Jesuseʼ tu yaʼaleʼ u «Kʼaasilbaʼaleʼ juntúul kíimsaj wíinik tu yáax chuun», wa tu káajbal (Juan 8:44). Satanaseʼ káaj u beetik u kíimil wíinik le ka tu beetaj u náachtal Adán yéetel Eva tiʼ Dios (Romailoʼob 5:12).

9. Jeʼex u yaʼalik 1 Juan 3:15, ¿bix jeʼel u beetikuba máak j-kíimsaj wíinikileʼ?

⁹ Upʼéel tiʼ le diez mandamientos tsʼaʼab tiʼe israelitaʼob úuchiloʼ ku yaʼalik: «Maʼ a kíimsik wíinik» (Deuteronomio 5:17). Apóstol Pedroeʼ tu yaʼalaj tiʼ le cristianoʼoboʼ: «Wa máax tiʼ teʼex ku mukʼyajeʼ, maʼ u mukʼyaj tumen kíimsaj wíinik» (1 Pedro 4:15). Toʼoneʼexeʼ, maʼatan k-kíimsik éet wíinikil, baʼaleʼ wa k-pʼektik k-éet sukuʼun yéetel k-tsʼíiboltik ka kíimkeʼ, tu táan Dioseʼ bey ka k-kíimseʼ. Apóstol Juaneʼ tu tsʼíibtaj: «Tuláakal le máax ku pʼektik u sukuʼuneʼ juntúul j-kíimsaj wíinik, yéetel teʼexeʼ a wojeleʼexeʼ mix juntúul j-kíimsaj wíinik ku páajtal u yantal kuxtal minaʼan u xuul [tiʼ]» (1 Juan 3:15). Tiʼ le israelitaʼob xanoʼ aʼalaʼabi: «Maʼ a tʼilkúuntik ta puksiʼikʼal pʼektajil tu yóokʼol a sukuʼun wa tu yóokʼol a wíitsʼin» (Levítico 19:17). Le oʼolaleʼ, jach unaj k-ilik k-utskíintik tu séebaʼanil jeʼel baʼalak talmil ka yanaktoʼon yéetel k-sukuʼunoʼob, utiaʼal beyoʼ maʼ u luʼsaʼal le jeetsʼelil yaan ichil le múuchʼulil tumen Satanás, le j-kíimsaj wíinikoʼ (Lucas 17:3, 4).

Kʼaʼabéet k-tsʼáaikba tu contra u taatai le tuusoʼ

10, 11. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-tsʼáaikba tu contra u taatai le tuusoʼ?

¹⁰ Le Kʼaasilbaʼaloʼ jach u yojel tuus. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Le ken tuusnakeʼ ku tʼaan jeʼel bix letiʼeʼ, tumen letiʼeʼ juntúul j-tuus yéetel u taata le tuusoʼ» (Juan 8:44). Satanaseʼ tu tusaj Eva, baʼaleʼ Jesuseʼ taal way yóokʼol kaab utiaʼal u kaʼans u jaajileʼ (Juan 18:37). Utiaʼal k-jach tsʼáaikba tu contra le Kʼaasilbaʼaloʼ, maʼ unaj k-tuusiʼ yéetel unaj k-aʼalik «baʼal jaaj» (Zacarías 8:16; Efesoiloʼob 4:25). Jéeoba u Diosil le jaajoʼ, chéen tiʼ máaxoʼob aʼalik u jaajil ku yeʼesik u yutsil. Le j-kʼasaʼanoʼoboʼ maʼ tu páajtal u meyajkoʼob bey u j-jaajkunajoʼobeʼ (Salmo 31:5; 50:16; Isaías 43:10).

¹¹ Wa jach kiʼimak k-óol úuchik k-jáalkʼabtaʼal tiʼ u tuusoʼob Satanaseʼ yaan k-ilik beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal maʼ k-xulik xíimbal tu «bejil le jaajoʼ» (2 Pedro 2:2; Juan 8:32). Tuláakal baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ letiʼ «u jaajil[oʼ]» (Galaciailoʼob 2:5, 14). Wa k-kuxtal jeʼex u «kaʼansiktoʼon le jaajoʼ» yéetel wa k-ilik maʼ k-beetik baʼaxoʼob ku yaʼalik u taatai le tuusoʼ, yaan k-salvartikba (3 Juan 3, 4, 8).

 Unaj k-kanáantikba tiʼ le yáax máax tu náachkuntuba tiʼ Diosoʼ

12, 13. ¿Bix unaj k-ilik le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u jaajiloʼ?

¹² Le ángel suunaj Kʼaasilbaʼaloʼ tiaʼan kaʼach ichil u jaajileʼ, baʼaleʼ jeʼex tu yaʼalil Jesusoʼ, «maʼ pʼat xan tiʼ u jaajiliʼ, tumen minaʼan jaajil tiʼ letiʼ» (Juan 8:44, LTN). Satanás, le yáax máax náachchaj tiʼ u jaajiloʼ, maʼ xuʼuluk u tsʼáaikuba tu contra u Diosil le jaajiloʼ. Teʼ yáax siglooʼ, yaan cristianoʼobeʼ lúuboʼob tu «léech» u Kʼaasilbaʼal, tumen tu chaʼaj u tuʼusloʼob yéetel kaʼansajoʼob maʼ jaajtakoʼobiʼ. Le oʼolaleʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ Timoteo ka u tsʼáa áantaj tiʼob utiaʼal ka náatsʼkoʼob tu kaʼatéen tu yiknal Jéeoba yéetel utiaʼal ka u tokubaʼob tiʼ u léech u Kʼaasilbaʼal (2 Timoteo 2:23-26). Jach u jaajileʼ, maas maʼalob ka pʼáatkoʼon ichil u jaajil yéetel maʼ k-chaʼik táabsaʼal tumen kaʼansajoʼob maʼ jaajtakoʼobiʼ.

¹³ Adán yéetel Eva, le yáax wíinikoʼoboʼ, tu tsʼáajubaʼob tu contra Dios tumen tu yuʼuboʼob baʼax tu yaʼalaj u Kʼaasilbaʼal. Le oʼolaleʼ, wa k-yaabilmaj Dios bey xan wa k-yaabilmaj u jaajileʼ maʼ unaj k-uʼuyik le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob le jaajoʼ mix xan unaj k-xokik le baʼax u jóoʼsmoʼob tiʼ libroʼob, tiʼ revistaʼob yéetel tiʼ Internetoʼ. Maʼ unaj k-oksik t-otoch le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob le jaajoʼ mix unaj k-tʼankoʼobiʼ, tumen le máax ku beetikeʼ «ku táakpajal tiʼ le kʼaas ku beetik[oʼoboʼ]» (2 Juan 9-11). Kʼaʼabéet kanáantik maʼ k-lúubul tiʼ u léechoʼob u Kʼaasilbaʼal ka k-pʼat «u bejil le jaajoʼ» utiaʼal k-bin tu paach máaxoʼob ku kaʼanskoʼob tuukuloʼob chéen ku kʼaskúunajoʼob (2 Pedro 2:1-3).

14, 15. ¿Baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ u nuxibiloʼob Éfeso yéetel tiʼ Timoteo?

¹⁴ Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ u nuxibiloʼob Éfeso: «Le oʼolaleʼ kanáantabaʼex teʼex, kanáanteʼex xan u múuchʼul le oksaj óoloʼoboʼ, tu yóokʼol máaxoʼob tsʼaʼaneʼex tumen Kiliʼich Pixan jeʼel bix j-kananeʼex utiaʼal a [tsʼaʼex baʼax kʼaʼabéet tiʼ] u [kaajal] Yuumtsil, le tu manaj yéetel u kʼiʼikʼel [u Paaloʼ]. Tumen in wojel le ken xiʼikeneʼ yaan u taal yaanal máakoʼob bíin u yóoltoʼob u xuʼulsoʼob le [múuchʼuliloʼ], jeʼel bix le tsʼíitsʼik baʼalcheʼob ku xuʼulsikoʼob le j-tamanoʼoboʼ. Bey xan ichileʼex yaan u líikʼil tsʼeʼetsʼek máakoʼob [...] bin u kaʼansoʼob tusoʼob utiaʼal ka tsaypachtaʼakoʼob tumen le j-oksaj óoloʼoboʼ» (Beetaʼanoʼob 20:28-30). Jeʼex tu yaʼalil Pablooʼ, ka máan kʼiineʼ le máaxoʼob tu xúumpʼattoʼob u jaajiloʼ joʼopʼ «u kaʼans[koʼob] tusoʼob».

¹⁵ Ka máan uláakʼ jaʼaboʼobeʼ, le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj tiʼ Timoteo: «[Tsol] maʼalob u tʼaaniloʼob le jaajoʼ. Tselaba tiʼ chéen kunel yéetel luʼumkabil tʼaanoʼob, tumen le baʼaloʼobaʼ ku bisikoʼob máak jujumpʼíitil tiʼ le kʼaasoʼ, yéetel u kaʼansajoʼobeʼ ku bin u janal jeʼel bix le canceroʼ. Letiʼ le baʼax ku yúuchul yéetel Himeneo yéetel Fileto, máaxoʼob tsʼoʼok u tselikubaʼob tiʼ le jaajoʼ tumen táan u yaʼalikoʼobeʼ tsʼoʼok u yúuchul le kaʼapúut kuxtaloʼ, táan u máanoʼob beyoʼ u xaʼakʼtikoʼob u yoksaj óolaloʼob tsʼeʼetsʼek máakoʼob». Bey túun káajik u kaʼansaʼal baʼaloʼob maʼ jaajtak tumen le máaxoʼob tu xúumpʼattoʼob le jaajiloʼ. Baʼaleʼ Pabloeʼ tu yaʼalaj xan: «Jajal Dioseʼ u tsʼaamaj jumpʼéel chuumpakʼ jeetsʼel yanil» (2 Timoteo 2:15-19).

16. Kex tumen Satanás táan u beetik yaʼab baʼaloʼob utiaʼal u tusik u kaajal Dioseʼ, ¿baʼaxten maʼ béeychajkiʼ?

¹⁶ Tiʼ Satanaseʼ ku meyaj le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u jaajil utiaʼal u yilik u kʼaskúuntik le adoración ku tsʼaʼabal tiʼ Diosoʼ, baʼaleʼ maʼ béeyak u kʼaskúuntkiʼ. Óoliʼ bey tu jaʼabil 1868, Charles Taze Russelleʼ káaj u jach xakʼaltik le baʼaxoʼob úuch káajak u kaʼansaʼal tumen le religionoʼoboʼ, ka tu yileʼ yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob ku kaʼanskoʼoboʼ maʼ bey u yaʼalik le Bibliaoʼ. Letiʼ yéetel uláakʼ máaxoʼob ku kaxtikoʼob u jaajileʼ, tu muchʼubaʼob utiaʼal u xakʼal xokkoʼob le Biblia tu noj kaajil Pittsburgh (Pensilvania, Estados Unidos). Ichil le óoliʼ ciento cuarenta jaʼaboʼob tsʼoʼok u máanoʼob tiʼ leloʼ, le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ tsʼoʼok u maas kʼaj óoltkoʼob Dios yéetel tsʼoʼok u maas nojochtal le yaabilaj ku yuʼubikoʼob tu yoʼolaloʼ yéetel tu yoʼolal le Bibliaoʼ. Kex tumen Satanás táan u beetik yaʼab baʼaloʼob utiaʼal u tusik u kaajal Dioseʼ, le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼatoʼ táan u yáantik u kaajal Jéeoba utiaʼal maʼ u náachkuntaʼal tiʼ u jaajil tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ (Mateo 24:45).

 Maʼ unaj k-chaʼik lúubul tu kʼab le máax ku tusbel way Luʼumeʼ

17-19. ¿Baʼax le yóokʼol kaab yaan yáanal u páajtalil le Kʼaasilbaʼaloʼ, yéetel baʼaxten maʼ unaj k-yaabiltkiʼ?

¹⁷ Uláakʼ bix u yilik u táabskoʼon u Kʼaasilbaʼaleʼ letiʼe u beetik k-yaabiltik le yóokʼol kaabaʼ. Le yóokʼol kaaboʼ u kʼáat u yaʼal tuláakal le máaxoʼob náachchajaʼanoʼob tiʼ Diosoʼ. Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ letiʼe «máax ku tusbel way yóokʼol kaabeʼ», yéetel tu yaʼalaj xan: «minaʼan mix jumpʼíit [u] páajtalil [...] tin wóokʼol» (Juan 14:30). Mix utéen unaj k-chaʼik lúubul tu kʼab le máax ku tusbel way Luʼumeʼ. Toʼoneʼ k-ojleʼ, «u túulisil yóokʼol kaabeʼ tiʼ yaan yáanal u páajtalil kʼaasibaʼaleʼ» (1 Juan 5:19). Le oʼolal Satanaseʼ béeychaj u yaʼalik jeʼel u tsʼáaik «tuláakal u nukuch kaajiloʼob yóokʼol kaab» tiʼ Jesús wa Jesús ku xoltal u adorarte, baʼaleʼ Jesuseʼ jach u puliʼ maʼ tu yóotaj u beetiʼ (Mateo 4:8-10). Le yóokʼol kaab yaan yáanal u páajtalil le Kʼaasilbaʼaloʼ jach u pʼektmaj le máaxoʼob ku tsaypachkoʼob Cristooʼ (Juan 15:18-21). Le oʼolal le apóstol Juanoʼ tu yaʼaleʼ maʼ unaj k-yaabiltik yóokʼol kaabiʼ.

¹⁸ Juaneʼ tu tsʼíibtaj: «Maʼ a yaabiltikeʼex yóokʼol kaab, mix le baʼaloʼob yaan yóokʼol kaaboʼ. Wa yaan máax ku yaabiltik yóokʼol kaabeʼ, maʼ u yaabiltmaj Jajal Dios le Taataoʼ; tumen mix baʼal tiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalik u tsʼáaik yóokʼol kaaboʼ tiʼ Jajal Dios le taata u taaloʼ, baʼaleʼ tiʼ yóokʼol kaab u taal. U kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob le luʼumkabil wíinkliloʼ, u kʼaakʼas tsʼíibolalil le ichoʼ, yéetel u kaʼanal ichil ku yantal tu yoʼolal u baʼaliloʼob le kuxtaloʼ, tuláakal lelaʼ letiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalik yóokʼol kaab u tsʼáaikoʼ. Le yóokʼol kaaboʼ táan u bin u xuʼulul yéetel tuláakal le kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob yaan tu yóokʼoloʼ; baʼaleʼ le máax ku beetik baʼax u kʼáat Jajal Dioseʼ ku pʼáatal utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul» (1 Juan 2:15-17). Maʼ unaj k-yaabiltik le yóokʼol kaaboʼ, tumen le bix u kuxtal u máakiloʼoboʼ jeʼel u beetik k-jach tsʼíiboltik baʼaloʼob ku binoʼob tu contra u leyoʼob Jéeobaeʼ.

¹⁹ ¿Baʼax unaj k-beetik wa táan u jatsʼutstal k-ilik le bix u kuxtal le yóokʼol kaabaʼ? Unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon utiaʼal ka xuʼuluk k-tuukul beyaʼ bey xan utiaʼal u xuʼuluk k-tsʼíiboltik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ (Galaciailoʼob 5:16-21). Wa maʼ tu tuʼubultoʼon táan k-baʼateʼel «tu contra u muukʼ kʼaakʼas Pixanoʼob» ku tusbeeloʼob way yóokʼol kaabeʼ yaan k-ilik maʼ «[k-]kʼokʼolkíintik[ba]» yéetel u kʼaakʼas baʼaloʼobil le yóokʼol kaabaʼ (Santiago 1:27; Efesoiloʼob 6:11, 12; 2 Corintoiloʼob 4:4).

20. ¿Baʼaxten jeʼel páajtal u yaʼalaʼal «maʼ yóokʼol kaabiloʼo[niʼ]»?

²⁰ Jesuseʼ tu yaʼalaj yoʼolal u j-tsaypachoʼob: «Jeʼel bix maʼ yóokʼol kaabileneʼ bey xan letiʼob maʼ yóokʼol kaabiloʼobiʼ» (Juan 17:16). Tuláakal máax meyajtik Dios way Luʼumeʼ ku beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal u bisik upʼéel toj kuxtal, yéetel ku yilik maʼ u táakpajal tiʼ u baʼalobiloʼob  le yóokʼol kaabaʼ (Juan 15:19; 17:14; Santiago 4:4). Le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ u pʼekmoʼon tumen maʼ táakpajaʼanoʼon ichiliʼ yéetel tumen k-kʼaʼaytik upʼéel toj kuxtal (2 Pedro 2:5). U jaajileʼ kuxaʼanoʼon tiʼ upʼéel yóokʼol kaab tuʼux yaan máakoʼob ku núup kʼebanoʼob, ku yookoloʼob, ku adorartikoʼob yaanal diosoʼob, ku tuusoʼob yéetel ku káaltaloʼob (1 Corintoiloʼob 5:9-11; 6:9-11; Apocalipsis 21:8). Baʼaleʼ toʼoneʼ k-ilik kanáantikba tiʼ u «pixanil» wa u tuukulil le yokʼol kaabaʼ, le oʼolal maʼatech k-beetik le baʼaxoʼob ku beetaʼal ichiloʼ (1 Corintoiloʼob 2:12).

Maʼ unaj k-tsʼáaik tuʼux u meyaj u Kʼaasilbaʼaliʼ

21, 22. ¿Bix jeʼel k-beetik le baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ le efesoiloʼoboʼ?

²¹ Toʼoneʼ k-nuʼuktaʼal tumen u kiliʼich muukʼ Dios maʼ tumen le yóokʼol kaabaʼ. U kiliʼich muukʼ Dioseʼ ku beetik k-eʼesik yaabilaj yéetel ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-jáan kʼuuxil (Galaciailoʼob 5:22, 23). Lelaʼ ku yáankoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tu kʼab Satanás. Letiʼeʼ u kʼáat ka pʼuʼujkoʼon utiaʼal ka k-beet baʼax maʼ maʼalobiʼ, baʼaleʼ u kiliʼich muukʼ Dioseʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka k-pʼat le pʼuʼujuloʼ yéetel ka xúumpʼat le kʼuuxiloʼ (Salmo 37:8). Kex tumen yaan ora k-kʼuuxil tumen ku beetaʼaltoʼon wa baʼaxeʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Wa ka kʼuuxileʼexeʼ maʼ a kʼebantaleʼex; yéetel maʼ u pʼáatal bul kʼiin kʼuuxeʼex. Maʼ a tsʼáaikeʼex tuʼux u meyaj kʼaasilbaʼal» (Efesoiloʼob 4:26, 27).

²² Wa k-jach pʼuʼujuleʼ, leloʼ jeʼel u biskoʼon k-beet baʼax maʼ uts tu táan Jéeobaeʼ. Wa maʼ t-luʼsik k-puksiʼikʼal le kʼuuxiloʼ, le Kʼaasilbaʼaloʼ jeʼel u beetik u yantaltoʼon talmil yéetel k-sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ yéetel jeʼel xan u túulchʼinkoʼon k-beet baʼaloʼob maʼ maʼalobtakeʼ; le oʼolaleʼ, unaj utskíintik tu séebaʼanil le talmiloʼob ku yantaltoʼon yéetel u maasiloʼ, yéetel unaj k-utskíintik jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ (Levítico 19:17, 18; Mateo 5:23, 24; 18:15, 16). Unaj k-chaʼik k-nuʼuktaʼal tumen u kiliʼich muukʼ Dios. Utiaʼal lelaʼ unaj k-controlartikba, yéetel kex wa yaan baʼax beetik k-kʼuuxileʼ, maʼ unaj k-chaʼik u beetik u lúubul k-óoliʼ, mix xan unaj k-chaʼik u beetik k-pʼektik yéetel k-tsʼíiboltik kʼaas tiʼ wa máaxiʼ.

23. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob ken k-núuk tuláakʼ xookoʼ?

²³ Tsʼoʼok k-ilik jujumpʼéel baʼaloʼob ku beetik Satanás maʼ unaj k-beetkiʼ. Baʼaleʼ maʼ xaaneʼ yaan máaxeʼ jeʼel u kʼáatikeʼ: «¿Unaj wa k-chʼaʼik saajkil tiʼ u Kʼaasilbaʼal? ¿Baʼaxten ku beetik k-pʼektaʼal tumen le máakoʼoboʼ? ¿Bix jeʼel k-kanáantikba utiaʼal maʼ k-lúubul tu kʼabeʼ?».

[Tsolajiloʼob]

¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?

• ¿Baʼaxten maʼ unaj k-aʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra mix máakiʼ?

• Utiaʼal maʼ k-beetikba j-kíimsaj wíinikileʼ, ¿baʼax ku yaʼalik 1 Juan 3:15 maʼ unaj k-beetkiʼ?

• ¿Bix unaj k-ilik le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u jaajiloʼ, yéetel baʼaxten?

• ¿Baʼaxten maʼ unaj k-yaabiltik yóokʼol kaabiʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]

Maʼ unaj k-chaʼik tiʼ u Kʼaasilbaʼal ka u beet u yantaltoʼon talmil ichiloʼoniʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]

¿Baʼaxten tu yaʼalaj Juan maʼ unaj k-yaabiltik yóokʼol kaabiʼ?