Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Kaaneni Kaseebanya, Na O Akamufulumuka!

Kaaneni Kaseebanya, Na O Akamufulumuka!

Kaaneni Kaseebanya, Na O Akamufulumuka!

“Nakileni Lesa; lelo kaaneni Kaseebanya, na o akamufulumuka.”—Yakobo 4:7.

1, 2. (a) Mibele nshi iya kwa Kaseebanya iyalandwapo mu mashiwi ayaba muli Esaya icipandwa 14? (b) Mepusho nshi twalalandapo?

KASEEBANYA wa cilumba sana. Kuti twamwena icilumba cakwe mu mashiwi ayo kasesema wa kwa Lesa Esaya alembele. Imyaka ukucila pali 100 ilyo icalo ca Babiloni cishilaba icalo cakwatisha amaka, Esaya alembele kwati abantu ba kwa Yehova bale-eba “imfumu ya Babele” ukuti: “We wasosele mu mutima obe, auti, Nkanina nkaya mu muulu, nkatumpule cipuna candi ca bufumu ukucila pa ntanda sha kwa Lesa [ishamfumu sha mu lupwa lwa kwa Davidi], . . . nkapalana no Wapulamo!” (Esaya 14:3, 4, 12-15; Impendwa 24:17) Umutima wa cilumba uwa “mfumu ya Babele” walipalana sana no mutima wa kwa Satana, “lesa wa bwikashi buno.” (2 Abena Korinti 4:4) Kanshi impela ya kwa Satana ikaba iya museebanya nga filya cali ku mpela ya shamfumu sha mu Babiloni.

2 Nomba, apo fye Kaseebanya eko aba, tulingile ukutontonkanya pali aya mepusho: Bushe tulingile ukulatiina Satana? Mulandu nshi atunkila abantu ukupakasa Abena Kristu? Bushe kuti twacita shani pa kuti Kaseebanya tatwanshishe?

Bushe Tulingile Ukutiina Kaseebanya?

3, 4. Mulandu nshi Abena Kristu basubwa na banabo bashitiinina Kaseebanya?

3 Amashiwi ya kwa Yesu ayasangwa pa Ukusokolola 2:10 yalakosha sana Abena Kristu basubwa, yatila: “Witiina ifyo walaswa uculeko. Moneni! Kaseebanya akulapoosa bamo pali imwe mu cifungo ukuti mukeshiwe umupwilapo, no kuti mukabe mu bucushi inshiku ikumi (10). Ube uwa cishinka ukufika na ku mfwa, na ine nkakupeela icilongwe ca bumi.” (Ukusokolola 2:10) Abena Kristu basubwa na banabo abakwata isubilo lya kwikala pe sonde tabatiina Kaseebanya. Ukushipa kwa musango yu te kwa cifyalilwa fye. Tabatiina Kaseebanya pa mulandu wa kuti batiina Lesa kabili ‘booba mu cintelelwe ca mapindo yakwe.’—Amalumbo 34:9; 36:7.

4 Abasambi ba kwa Yesu aba kubalilapo balishipile, kabili bali aba cishinka ukufika na ku mfwa te mulandu ne fyo baculile. Tabaletiina Satana Kaseebanya pantu balishibe ukuti Yehova talekelesha aba cishinka kuli Wena. Na lelo line, ilyo Abena Kristu basubwa na banabo abaipeela kuli Lesa balepakaswa, batwalilila fye ukuba aba cishinka. Nangu cibe fyo, umutumwa Paulo atile Kaseebanya kuti alenga imfwa ya Mwina Kristu. Bushe ici cilingile ukutuletela umwenso?

5. Cinshi tusambilila pa AbaHebere 2:14, 15?

5 Paulo atile Yesu ‘alikuminweko ku mulopa no mubili’ “ukuti mu mfwa yakwe onaule uukwete amaka ya kulenga imfwa, e kutila, Kaseebanya; no kuti alubule bonse abateekelwe mu busha ubumi bwabo bonse pa mulandu wa kutiine mfwa.” (AbaHebere 2:14, 15) Apo Satana e ‘wakwata amaka ya kulenga imfwa,’ aishiletendeka ukutungulula Yuda Iskariote kabili aishilebomfya ne ntungulushi sha baYuda na bena Roma ukwipaya Yesu. (Luka 22:3; Yohane 13:26, 27) Lelo, ukupitila mu mfwa yakwe iya kuipeela ilambo, Yesu alalubula abantu ababembu mu minwe ya kwa Satana kabili alenga ukuti ku ntanshi tukabe no bumi bwa muyayaya.—Yohane 3:16.

6, 7. Bushe ni mu nshila nshi Satana abela na maka ya kulenga imfwa?

6 Bushe ni mu nshila nshi Satana abela na maka ya kulenga imfwa? Ukutula fye apo Satana atendekele ukucita ifyabipa, ubufi no butungulushi bwakwe fyalilenga abengi ukufwa. Ici cacitike lintu Adamu abembwike no kwambukisha ulubembu ne mfwa ku bantunse bonse. (Abena Roma 5:12) Na kabili, abantu ba kwa Satana aba pano calo balapakasa ababomfi ba kwa Yehova, limo limo no kubepaya fye nge fyo bacitile na kuli Yesu Kristu.

7 Nomba, tatulingile ukutontonkanya ukuti Kaseebanya kuti alenga imfwa ya muntu onse uo alefwaya ukwipaya. Lesa alacingilila ababomfi bakwe kabili takaleke Satana ukulofya bakapepa ba cine bonse pe sonde. (Abena Roma 14:8) Ca cine, Yehova alaleka abantu bakwe ukupakaswa, kabili alaleka fye no kuti bamo bafwe pa mulandu wa kusansa kwa kwa Kaseebanya. Lelo, Amalembo yalapeela isubilo ilisuma nga nshi ilya kubuuka kuli bonse ababa mwi “buuku lya kwibukisha” ilya kwa Lesa. Kabili Satana te kuti acilikile uku kubweshiwa ku mweo na kabili!—Malaki 3:16; Yohane 5:28, 29; Imilimo 24:15.

Icilenga Ukuti Satana Aletupakasa

8. Mulandu nshi Kaseebanya apakashila ababomfi ba kwa Lesa?

8 Umulandu Satana atupakashila ni co tuli babomfi ba kwa Lesa aba cishinka. Ico afwaya, kunenuna icitetekelo cesu. Twalikwata bucibusa busuma na Shifwe uwa mu muulu, kanshi Satana alafwaisha ukonaula ubu bucibusa bwesu na Lesa. Ici tacitupapusha. Mu Edeni, Yehova asobele ukuti pakaba ubulwani pa kati ka “mwanakashi” wa mampalanya na pa “nsoka” e lyo na pa kati ka “bufyashi” bwakwe no bwa nsoka. (Ukutendeka 3:14, 15) Amalembo yeta Kaseebanya ukuti “icisoka ca pa kutendeka” kabili yasokolola ukuti inshita yakwe inono kabili aba ne cipyu icikalamba. (Ukusokolola 12:9, 12) Apo ubulwani pa kati ka “bufyashi” bwa nsoka no bwa mwanakashi bwalitwalilila, ababomfi ba kwa Yehova aba cishinka balingile ukwenekela ukupakaswa. (2 Timote 3:12) Nomba, ino nshita mufwile mwaishiba icilenga ukuti Satana aletupakasa.

9, 10. Mulandu nshi Kaseebanya aimya, kabili wayampana shani ku fyo abantu bacita?

9 Kaseebanya alimya umulandu wa bumulopwe. Na cimbi icayampana sana no yu mulandu ni filya atwishike nga ca kutila abantu kuti baba aba cishinka kuli Kabumba wabo. Satana alipakese Yobo umulungami. Mulandu nshi? Alefwaya ukupwisha bucishinka bwa kwa Yobo kuli Yehova. Pali kalya kashita, Kaseebanya abomfeshe umukashi wa kwa Yobo na “bakasansamusha ba kukalifya” batatu. Nge fyo tubelenga mwi buuku lya kwa Yobo, Kaseebanya alisonsombele Lesa, aleti takuli umuntu uwingatwalilila ukuba uwa cishinka kuli Lesa nga ca kutila Satana amwesha. Lelo, Yobo atwalilile ukuba uwa cishinka ukushinina ukuti Satana wa bufi. (Yobo 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6, NW) Na lelo line Satana alapakasa Inte sha kwa Yehova pa kuti fye baleke ukuba aba cishinka kuli Yehova, e lyo akatile ukutunga kwakwe kwa cine.

10 Ukwishiba ukuti Kaseebanya atupakashila pa mulandu wa kuti tuleke ukuba aba cishinka kuli Yehova kulingile ukutwafwa ukuba abashipa kabili abakosa. (Amalango 31:6) Lesa wesu e Kateka uwakwatisha amaka, kanshi akatwafwa ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli wena. E ico, lyonse natutwalilile ukuba aba cishinka no kulenga umutima wa kwa Yehova ukusekelela pa kuti akasuke uumuseebanya, Satana Kaseebanya.—Amapinda 27:11.

“Tupokololeni ku Mubifi”

11. Bushe ukupepa ukuti “mwitutwala mu kutunkwa” kwalola mwi?

11 Tacayanguka ukutwalilila ukuba uwa cishinka; cikabila ipepo lya mukoosha. Ne cingatwafwa sana mashiwi yaba mwi pepo lya cilangililo. Yesu atile: “Mwitutwala mu kutunkwa, lelo tupokololeni ku mubifi.” (Mateo 6:13) Yehova tatutunka ukuti tubembuke. (Yakobo 1:13) Lelo, Amalembo limo limo yalanda kwati e ulecita ifintu nelyo e ulelenga ukuti ficitike, nomba umo yalosha, ni mu kuti alasuminisha ukuti ifyo fintu ficitike. (Ruti 1:20, 21) Kanshi nga tulepepa nge fyo Yesu alangilile, ninshi tulelomba ukuti Yehova esuminisha ukuti tunakile kwi tunko. Na kabushe, te kuti asuminishe ukuti tunakileko, pantu Amalembo yatweba ukuti: “Wa cishinka Lesa, kabili takamuleke ukweshiwa ukucila pa fyo mwingashipikisha, lelo pamo ne ca kwesha akacita na pa kufuminamo ukuti mube na maka ya kucishipikisha.”—1 Abena Korinti 10:13.

12. Mulandu nshi tupepela ukuti, “Tupokololeni ku mubifi”?

12 Pa numa ya kulumbula ukutunkwa, Yesu akonkeshepo amashiwi yatila: “Tupokololeni ku mubifi.” AmaBaibolo yamo yatila: “Tupokololeni ku bubifi” (King James Version; Revised Standard Version) nelyo “Tucingilileni ku bubifi.” (Contemporary English Version) Mu Malembo ishiwi lya kuti “tupokololeni” libomfiwa fye ku bantunse, kabili Ilandwe lya kwa Mateo lita Kaseebanya ukuti “Katunka,” ukulangilila ukuti muntu. (Mateo 4:3, 11) Kanshi calicindama ukupepa ukuti tupokololwe ku “mubifi,” Satana Kaseebanya pantu alatwesha pa kuti tubembukile Lesa. (1 Abena Tesalonika 3:5) E co ilyo twalomba ukuti, “Tupokololeni ku mubifi,” twipusha Shifwe wa ku muulu ukuti aletutungulula no kutwafwa pa kuti Kaseebanya tatwanshishe.

Mwileka Kaseebanya Amwanshe

13, 14. Mulandu nshi aba mu cilonganino ca ku Korinti balekabila ukwaluka mu fyo balemona umwaume uwali umulalelale?

13 Ilyo Paulo akonkomeshe Abena Kristu ba mu Korinti ukulaelela, alembele ukuti: “Onse uo mwabelela uluse pa cintu, na ine namubelelo luse. Na kuba, conse ico ine nabelelapo uluse, nga nabelelo luse pa cintu, ni pa mulandu wenu nabelelo luse ku cinso ca kwa Kristu; epali twa-anshiwa kuli Satana, pantu tatwaluba amapange yakwe.” (2 Abena Korinti 2:10, 11) Kaseebanya kuti atwansha mu nshila ishalekanalekana, nomba mulandu nshi Paulo alembele amashiwi yali pa muulu?

14 Paulo alikalipile abena Korinti pantu balekele umwaume umulalelale ukutwalilila ukuba mu cilonganino. Satana afwile alitemenwe pantu umuseebanya waishile pa cilonganino pa mulandu wa kuti calisuminishe ‘ubulalelale ubushaba nelyo fye ni mu bena fyalo.’ Lelo, pa numa, imbifi bali-itamfishe mu cilonganino. (1 Abena Korinti 5:1-5, 11-13) Uyu mwaume asukile alapila. Nga ca kuti abena Korinti balikeene ukumwelela no kumubwesha mu cilonganino, Kaseebanya nga alibanshishe. Mu nshila nshi? Nga bali abankalwe kabili ababulo luse kwati fye ni fintu Satana aba. Nga ca kuti ubulanda bwa uyu mwaume walapile bwalifulile ica kutila anenuka no kuleka ukupepa Lesa, baeluda nga bali no mulandu kuli Lesa wa luse Yehova. (2 Abena Korinti 2:7; Yakobo 2:13; 3:1) E co takwaba Umwina Kristu nangu umo uwingatemwa ukupashanya Satana pa kuba umunkalwe, uwa culukusu, kabili uwabulo luse.

Ifya Bulwi Fyakumanina Ifya kwa Lesa Filatucingilila

15. Bulwi nshi tulwa, kabili cinshi cingalenga ukuti tucimfye ubu bulwi?

15 Pa kuti tupokololwe kuli Kaseebanya, tufwile ukulwisha ifimipashi fibifi. Kuti twacimfya fye ifi fimipashi fibifi ifya maka nga nshi nga ca kuti natufwala “ifya bulwi fyakumanina ifya kwa Lesa.” (Abena Efese 6:11-18) Mu kufwala ifya bulwi fyakumanina mwabimbwa no kufwala “ubulungami nge ca kucinge cifuba.” (Abena Efese 6:14) Shauli, Imfumu ya mu Israele wa ku kale, abulilwe icumfwila kuli Lesa kabili Lesa afumishe umupashi wa mushilo pali wena. (1 Samwele 15:22, 23) Lelo nga ca kuti tulecite calungama no kufwala ifya bulwi fya ku mupashi ifyakumanina, umupashi wa kwa Lesa ukaba pali ifwe kabili tukacingililwa kuli Satana ne fimipashi fibifi ifitwa na kabili ukuti ifibanda.—Amapinda 18:10.

16. Bushe kuti twatwalilila shani ukucingililwa ku fimipashi fibifi?

16 Pa kuti twingatwalilila ukucingililwa ku fimipashi fibifi, tufwile ukulabelenga Icebo ca kwa Lesa lyonse, no kulasokota mu mpapulo shasabankanishiwa na “kangalila wa cishinka.” (Luka 12:42) Nga tulecite fyo ninshi tukalaisusha mu matontonkanyo yesu ifintu ifisuma ifya ku mupashi, kabili ninshi tukalaumfwila ukufunda kwa kwa Paulo ukutila: “Mwe bamunyinane, tontonkanyeni fyonse ifya cine, fyonse ifya mushiye, fyonse ifyalungama, fyonse ifya musangwela, fyonse ifyatemwikwa, fyonse ifyawama, conse ica busuma icabako na conse ica kutasha icabako, twalilileni ukutontonkanya pali fi fintu.”—Abena Filipi 4:8.

17. Cinshi cingatwafwa ukuba bakabilisha bacenjela aba mbila nsuma?

17 Yehova e ulenga ukuti tufwale ku ‘nkasa shesu insapato sha mbila nsuma ya mutende.’ (Abena Efese 6:15) Ukulasangwa lyonse mu kulongana no kulayasukapo e kutupangasha ku kulashimikila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa. Ala tulaba ne nsansa ilyo twaafwa bambi ukusambilila icine pali Lesa icibalenga ukuba abantungwa ku mupashi! (Yohane 8:32) “Ulupanga lwa mupashi, e kutila, icebo ca kwa Lesa,” lwalicindama sana mu kuicingilila ku fisambilisho fya bufi na mu “kuwisha amalinga ayakosa.” (Abena Efese 6:17; 2 Abena Korinti 10:4, 5) Ukubomfya bwino Baibolo kulatwafwa ukusambilisha icine kabili kulatubaka pa kuti tatunakile ku micenjelo ya kwa Satana.

18. Kuti twaba shani “na maka ya kwiminina ndi ku kulwisha imicenjelo ya kwa Kaseebanya”?

18 Ilyo Paulo alelanda pa fya kufwala fya bulwi ifyakumanina, abalilepo ukusosa aya mashiwi: “Mulekosa muli Shikulu na mu maka ya bukose bwakwe. Fwaleni ifya bulwi fyakumanina ifya kwa Lesa ukuti mube na maka ya kwiminina ndi ku kulwisha imicenjelo ya kwa Kaseebanya.” (Abena Efese 6:10, 11) Ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ukuti “ukwiminina ndi” lilosha ku mushilika uutwalilila ukwiminina apo alingile ukuba. Na ifwe tulatwalilila abakosa mu bulwi bwa ku mupashi nangu ca kuti Satana abomfya imicenjelo yalekanalekana pa kuti fye engapwisha bucishinka bwesu kuli Yehova, ukutupatukanya, nelyo ukukowesha amasambilisho yesu. Lelo Kaseebanya alifilwa ukutwansha, kabili takatale atwansha! *

Kaaneni Kaseebanya, na o Akamufulumuka

19. Ni nshila nshi imo iyo twingalwishishamo Kaseebanya?

19 Kuti twacimfya mu bulwi bwa kulwisha Kaseebanya ne fimipashi fibifi ifyaba ku lubali lwakwe. Tatulingile ukulatiina Satana. Umusambi Yakobo alembele ukuti: “Nakileni Lesa; lelo kaaneni Kaseebanya, na o akamufulumuka.” (Yakobo 4:7) Inshila imbi iyo twingalwishishamo Kaseebanya ne fimipashi fibifi ifyaba ku lubali lwakwe yaba kutaluka ku kupupe mipashi na ku bantu abapupe mipashi. Amalembo tayapita na mumbali ilyo yatila ababomfi ba kwa Yehova tabafwile ukusobela ifya ku ntanshi, ukupendula intanda, ukubuka, nelyo ukupupe mipashi. Kanshi nga twalikwata icitetekelo cakosa kabili nga twalicincila mu milimo ya Bwina Kristu, tatulingile ukutiina ukuti umuntunse akatulowa.—Impendwa 23:23; Amalango 18:10-12; Esaya 47:12-15; Imilimo 19:18-20.

20. Bushe kuti twakaana shani Kaseebanya?

20 ‘Tukaana Kaseebanya’ ilyo tumfwila ifipimo fya mu Baibolo ne cine cabamo na lintu tuba na maka ya kwiminina ndi ku kumulwisha. Aba mu calo bakwata imibele ya kwa Satana pantu e lesa wabo. (2 Abena Korinti 4:4) E mulandu wine tukaanina imibele ya muli ci calo pamo nge cilumba, ukuitemwa, ubulalelale, ulukaakala, no kutemwa ifikwatwa. Twalishiba ukuti Kaseebanya alitunkile Yesu ilyo ali mu matololo, lelo lintu Yesu amukeene ukupitila mu kwambula Amalembo Kaseebanya alifulumwike. (Mateo 4:4, 7, 10, 11) E cikacitika na kuli ifwe, Satana ‘akafulumuka’ nga ca kuti twanakila kuli Yehova no kushintilila pali wena ukupitila mwi pepo. (Abena Efese 6:18) Apo Yehova Lesa no Mwana wakwe uwatemwikwa balatutungilila, takuli uwingatwalilila ukutucusha nakalya, nangu fye ni Kaseebanya wine na o takatwalilile ukutucusha.—Amalumbo 91:9-11.

[Amafutunoti]

^ para. 18 Nga mulefwaya ukwishibilapo na fimbi pa fya bulwi fyakumanina ifya kwa Lesa, Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa May 15, 1992, amabula 21-3.

Kuti Mwayasuka Shani?

• Bushe tulingile ukutiina Satana Kaseebanya?

• Mulandu nshi Satana aletela ukupakasa pa Bena Kristu?

• Mulandu nshi tupepela ukuti tupokololwe ku “mubifi”?

• Bushe kuti twacimfya shani ubu bulwi bwa ku mupashi?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 26]

Abasambi ba kwa Yesu aba kubalilapo balishipile, kabili bali aba cishinka mpaka ne mfwa

[Icikope pe bula 27]

Kaseebanya te kuti acilikile ukubuushiwa kwa bantu abo Yehova ebukisha

[Icikope pe bula 28]

Bushe mulapepa ukuti mupokololwe ku “mubifi”?

[Icikope pe bula 29]

Bushe mwalifwala “ifya bulwi fyakumanina ifya kwa Lesa”?