Mu Hanele Satani, mi U Ka Saba!

“Mu ipeye kwatas’a Mulimu; mu hanele Diabulosi, mi u ka saba ku mina.” —Jakobo 4:7.

1, 2. (a) Ki kafi kalemeno ka Diabulosi ka ka bonisizwe mwa zibiso ye ñozwi kwa Isaya kauhanyo 14? (b) Lu ka nyakisisa lipuzo mañi?

DIABULOSI ki yena muipi yo mutuna ka ku fitisisa. Muipo wa hae u bonisizwe ka manzwi a n’a ñozwi ki mupolofita wa Mulimu Isaya. Lilimo ze fitelela 100 pili mubuso wa Babilona u si ka ba kale ona o m’ata ka ku fitisisa mwa lifasi, ne ku ñozwi kuli batu ba Jehova ne ba fitisize zibiso ya bona ku “mulena wa Babilona” ka ku bulela kuli: “N’o li mwa pilu ya hao: Ni ka kambamela kwa lihalimu, ni beye lubona lwa ka fahalimw’a linaleli za Mulimu” [ku talusa malena ba lusika lwa Davida] . . . Ni likane ni Muambakani-Ya-Pahami.” (Isaya 14:3, 4, 12-15; Numere 24:17) Muipo wa “mulena wa Babilona” ne u swana ni wa Satani, yena “mulimu wa lifasi le.” (2 Makorinte 4:4) Muipo wa Satani u ka fela ka sinyeho ye tuna sina mubuso wa Babilona ha ne u wile ka maswabisa.

² Kono ibile fela Diabulosi inge a sa li teñi, lu kana lwa ipuza lipuzo ze cwale ka ze: Kana lwa swanela ku saba Satani? Ki kabakalañi ha soteza batu kuli ba nyandise Bakreste? Lu kona ku pima cwañi ku komiwa ki Diabulosi?

Kana Lwa Swanela ku Saba Diabulosi?

3, 4. Ki kabakalañi Bakreste ba ba tozizwe ni mizwale ba bona ha ba sa sabi Diabulosi?

³ Bakreste ba ba tozizwe ba tiiswa hahulu pilu ki manzwi a Jesu Kreste a, a’ li: “U si ke wa saba butuku b’o ka utwiswa. Bona, Diabulosi wa ta, s’a t’o kenya ba bañwi ku mina mwa tolongo kuli mu likwe; mu ka kalelwa mazazi a lishumi: U sepahale ku isa kwa lifu, mi ni ka ku fa kuwani ya bulena ya bupilo.” (Sinulo 2:10) Ba ba tozizwe ni mizwale ba bona ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi ha ba sabi Diabulosi. Kutokwa sabo k’o ha ku tiswi ki bundume bwa ka taho. Ku tiswa ki sabo ya bona ya ku saba Mulimu ni ku ‘sabela mwa muluti wa mafufa a hae.’—Samu 34:9; 36:7.

⁴ Balutiwa ba Jesu ba kwa makalelo ba ba bundume ne ba sepahalile ku isa lifu ku si na taba ni manyando e ne ba ipumani ku ona. Ne ba si ka saba Satani Diabulosi, kakuli ne ba ziba kuli Jehova n’a si ke a yumba simulamu ba ne ba sepahala ku Yena. Ka ku swana kacenu, muta Bakreste ba ba tozizwe ni mizwale ba bona ba ba ineezi ba talimana ni nyandiso ye situhu, ba ikatulela ku zwelapili ku sepahala ku Mulimu. Kono muapositola Paulusi n’a bulezi  kuli Diabulosi wa kona ku tahisa lifu. Kana taba yeo ha i lu sabisi?

5. Lu itutañi kwa Maheberu 2:14, 15?

⁵ Paulusi n’a bulezi kuli Jesu n’a ‘ngile siemba mwa mali ni nama’ kuli “ka lifu la hae, a felise ya sweli mubuso wa lifu mwa mata a hae, yena Diabulosi; mi a liulule batu kamukana ba ba ne ba pila bupilo bwa bona kaufela mwa butanga bwa ku saba lifu.” (Maheberu 2:14, 15) Ka ku ba yena “ya sweli mubuso wa lifu mwa mata a hae,” Satani n’a kelusize Judasi Isikariota ni ku itusisa baeteleli ba Sijuda ni Maroma kuli ba bulaye Jesu. (Luka 22:3; Joani 13:26, 27) Kono ka lifu la hae la sitabelo, Jesu u lukulula batu ba ba si ka petahala kwa tamaiso ya Satani mi u lu konisa ku fumana bupilo bo bu sa feli.—Joani 3:16.

6, 7. M’ata a Diabulosi a ku tahisa lifu a kuma kai?

⁶ M’ata a Diabulosi a ku tahisa lifu a kuma kai? Ku zwa fa n’a kaliselize likezo za hae ze maswe, buhata bwa Satani ni tamaiso ya hae li tahisize lifu kwa batu. Ku cwalo kakuli Adama n’a ezize sibi mi a hozisa sibi ni lifu kwa batu. (Maroma 5:12) Mi hape balateleli ba Satani ba fa lifasi ba nyandisize balapeli ba Jehova, fokuñwi mane ni ku ba bulaya, sina mo ne ba nyandiselize ni ku bulaela Jesu Kreste.

⁷ Niteñi ha lu swaneli ku nahana kuli Diabulosi wa kona ku bulaya mutu ufi kamba ufi y’a bata ku bulaya. Mulimu u sileleza b’e li ba Hae mi ha na ku tuhelela Satani kuli a bulaelele balapeli ba niti kaufela fa lifasi. (Maroma 14:8) Ki niti kuli Jehova u tuhelelanga batu ba hae kaufela ku nyandiswa, mi u tuhelelanga ba bañwi ku luna ku shwa bakeñisa ku lwaniswa ki Diabulosi. Niteñi, Mañolo a fa sepo ye tabisa ya kuli ba ba mwa “buka ya kupuzo” ya Mulimu ba ka zuswa, mi Diabulosi ha koni ku paleliswa batu ku pila hape!—Malaki 3:16; Joani 5:28, 29; Likezo 24:15.

Libaka Satani Ha Lu Nyandisanga

8. Ki kabakalañi Diabulosi ha nyandisa batanga ba Mulimu?

⁸ Haiba lu batanga ba Jehova ba ba sepahala, ku na ni libaka le lituna l’a lu nyandisezanga Diabulosi. U lelile ku lu latulisa tumelo ya luna. Lu ikola silikani se sinde ni Ndat’a luna wa kwa lihalimu, mi Satani u bata ku felisa ona silikani seo. Taba yeo ha i swaneli ku lu komokisa. Mwa Edeni, Jehova n’a bulezi cimo kuli ne ku ka ba ni toyano mwahal’a “musali” wa swanisezo ni “noha” ni mwahal’a ‘lipeu’ za bona. (Genese 3:14, 15) Mañolo a zibahaza Diabulosi kuli ki “noha ya kale” mi a patulula kuli nako ya hae cwale se li ye nyinyani mi u halifile hahulu. (Sinulo 12:9, 12) Toyano ye mwahal’a ‘lipeu’ ze peli zeo ha i nze i zwelapili, ba ba sebeleza Jehova ka ku sepahala ba  kona ku libelela ku nyandiswa. (2 Timotea 3:12) Kana mwa ziba libaka Satani ha lu nyandisa cwalo?

9, 10. Ki kañi mañi ya zusize Diabulosi, mi muzamao wa batu u amiwa cwañi ki kañi yeo?

⁹ Diabulosi u zusize kañi ya bubusi bwa pupo kaufela. Hape u zusize kañi ye swana ni ya bubusi bwa pupo kaufela; u ize kuti batu ha ba koni ku sepahala ku Mubupi wa bona. Satani n’a nyandisize munna ya lukile Jobo. Ki kabakalañi ha n’a mu nyandisize? Kuli a tuhelise Jobo ku sepahala ku Jehova. Musal’a Jobo ni “baomba-ombi ba ba swabisa” ba balalu ne ba petile mulelo wa Diabulosi ka nako yeo. Sina mo ku boniselizwe mwa buka ya Jobo, Diabulosi n’a lwanisize Mulimu ka ku ipapata kuli ha ku na mutu ya kona ku zwelapili ku sepahala ku Yena haiba Satani a lumelezwa ku lika mutu y’o. Kono Jobo n’a zwezipili ku sepahala, ili ku bonisa kuli Satani ki lihata. (Jobo 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6) Kacenu le Diabulosi u nyandisa Lipaki za Jehova ka ku bata ku ba tuhelisa ku sepahala ni ku bata ku bonahaza kuli taba ya yemela ki ya niti.

¹⁰ Ku ziba kuli Diabulosi u lu nyandisanga ka ku bata fela ku lu tuhelisa ku sepahala ku Mulimu ku kona ku lu tusa ku ba ni bundume ni ku tiya. (Deuteronoma 31:6) Mulimu wa luna ki Muambakani ya Pahami, mi u ka lu tusa kuli lu zwelepili ku sepahala. Haike kamita lu bate ku tabisa pilu ya Jehova ka ku ba batu ba ba sepahala, kuli a alabe munyefuli yo mutuna, yena Satani Diabulosi.—Liproverbia 27:11.

“U Lu Lamulele ku Ya Maswe”

11. Kupo ya kuli “U si ke wa lu kenya mwa muliko” i talusañi?

¹¹ Ku ba mutu ya sepahala haki nto ye bunolo; ku tokwa tapelo ye zwelela kwa pilu. Manzwi a mwa tapelo ya Jesu ye li mutala ki a tusa hahulu. Mwa kalulo ye ñwi ya tapelo yeo, Jesu n’a ize: “U si ke wa lu kenya mwa muliko, kono u lu lamulele ku ya maswe.” (Mateu 6:13) Jehova ha lu liki kuli lu eze sibi. (Jakobo 1:13) Kono fokuñwi Mañolo a bulelanga kuli u ezanga lika kamba ku li tahisa, hailif’o niti kikuli u tuhelelanga fela lika zeo kuli li ezahale. (Ruti 1:20, 21) Kacwalo ka ku lapela sina mwa n’a lapelezi Jesu, lu kupa Jehova kuli a si ke a lu lumeleza ku kena mwa muliko. Mi ha na ku eza cwalo kakuli Mañolo a lu sepisa kuli: “Mulimu wa sepahala, mi h’a na ku lumela kuli mu likwe ki ze mi fita; kono hamoho ni muliko u ka mi fa nzila ya ku zwa ku ona, kuli mu kone ku itiisa ku ona.”—1 Makorinte 10:13.

12. Ki kabakalañi ha lu lapelanga kuli “U lu lamulele ku ya maswe”?

¹² A man’o punda muliko mwa tapelo ye li mutala, kwa swanela Jesu ha n’a ize: “U lu lamulele ku ya maswe.” Libibele ze ñwi li bala kuli: “U lu lamulele kwa bumaswe” (King James Version; Revised Standard Version) kamba kuli: “U lu sileleze kwa bumaswe.” (Contemporary English Version) Kono mwa Mañolo, pulelo ya ‘ku lamulela’ i itusisizwe sihulu ha ku taluswa batu, mi buka ya Mateu i bulela kuli Diabulosi ki “Muliki,” ili mutu. (Mateu 4:3, 11) Kacwalo lu tokwa ku lapela kuli lu lamulelwe ku “ya maswe,” yena Satani Diabulosi. U lika ku lu shemba-shemba kuli lu foseze Mulimu. (1 Matesalonika 3:5) Ha lu lapela kuli “U lu lamulele ku ya maswe,” lu kupa Ndat’a luna wa kwa lihalimu kuli a lu etelele ni ku lu tusa kuli lu si ke lwa komiwa ki Diabulosi.

 Mu Si Ke Mwa Komiwa ki Diabulosi

13, 14. Ki kabakalañi Makorinte ha ne ba tokwa ku cinca mo ne b’a ngela munna ya n’a li lihule mwa puteho?

¹³ Paulusi ha n’a susueza Bakreste ba kwa Korinte kuli ba swalelane, n’a ñozi kuli: “Mutu yo mu swalela taba ifi kamba ifi, ni na, ni mu swalela cwalo; kakuli ha ni swalela mutu taba, ni mu swalela yona kabakala mina, fapil’a Kreste; kuli lu si ke lwa amuhiwa mutu ki Satani; kakuli lu ziba milelo ya hae.” (2 Makorinte 2:10, 11) Diabulosi u kona ku lu koma ka linzila ze ñata. Kono ki kabakalañi Paulusi ha n’a bulezi manzwi a sa z’o bulelwa fahalimu?

¹⁴ Paulusi n’a kalimezi Makorinte bakeñisa ku tuhelela munna wa lihule mwa puteho. Nto yeo mwendi ne i tabisize Satani, kakuli puteho ne i nze i nyefulwa ka ku tuhelela ‘buhule bo bu maswe, bo bu sa fumanwi mane ni kwa bahedeni.’ Mafelelezo sifosi y’o a lundulwa mwa puteho. (1 Makorinte 5:1-5, 11-13) Hamulaho, munna y’o a baka. Kabe Makorinte ne ba hanile ku swalela ni ku kutisa munna y’o, Diabulosi n’a ka ba koma hape ka nzila ye ñwi. Kamukwaufi? Ne ba ka bonisa situhu ni kutokwa sishemo, sina yena Satani ka sibili. Munna ya bakile y’o ha n’a ka “bulawa ki butuna bwa maswabi a hae” ni ku tuhela ku sebeleza Mulimu, sihulu maeluda ne ba ka fiwa mulatu ki Jehova, yena Mulimu ya sishemo. (2 Makorinte 2:7; Jakobo 2:13; 3:1) Kaniti ha ku na Mukreste wa niti ya n’a ka tabela ku latelela Satani ka ku ba ni situhu ni kutokwa sishemo.

Lu Silelezwa ki Lilwaniso Z’a Lu Fa Mulimu

15. Ki ndwa ye cwañi ye lu lwana, mi ku tula kwa luna ku itingile fa ku ezañi?

¹⁵ Kuli lu lamulelwe ku Diabulosi, lu swanela ku lwana ndwa ya kwa moya ye lu lwana ni mioya ye maswe. Ku tula mioya ye maswe cwalo ku itingile ku luna kuli lu apale “lilwaniso kaufela za Mulimu.” (Maefese 6:11-18) Lilwaniso zeo li kopanyeleza ‘sisilelezo sa fa sifuba, sa ku luka.’ (Maefese 6:14) Mulena Saule wa Isilaele wa kwaikale n’a si ka utwa Mulimu mi a palelwa ku fiwa moya o kenile. (1 Samuele 15:22, 23) Kono haiba lu eza lika ze lukile ni ku swala lilwaniso kaufela za kwa moya, lu ka ba ni moya o kenile wa Mulimu ni ku silelezwa ku Satani ni kwa mangeloi a hae a’ maswe, ona madimona.—Liproverbia 18:10.

16. Lu kona cwañi ku zwelapili ku silelezwa kwa limpi za mioya ye maswe?

¹⁶ Kwa lika ze lu tokwa ku eza kuli lu zwelepili ku silelezwa kwa limpi za mioya ye maswe, ki ku bala ni ku ituta Linzwi la Mulimu kamita, ni ku itusisa hande lihatiso ze lu fiwa ki “sikombwa se si sepahala.” (Luka 12:42) Ka nzila yeo lu ka hupulanga litaba ze nde za kwa moya, ze lumelelana ni kelezo ya Paulusi ye li: “Banabahesu, linto kaufela ze li za niti, kaufela ze kutekeha, kaufela ze lukile, kaufela ze kenile, kaufela ze na ni libubo le linde, kaufela ze na ni swanelo, ni ze lukela ku lumbwa, ibe zona ze mu nze mu hupula.”—Mafilipi 4:8.

17. Ki nto mañi ye ka lu tusa ku shaela taba ye nde ka buanyu?

¹⁷ Jehova u lu konisa ku ba ni ‘mahutu a apezi za ku itukiseza ku isa Evangeli ya  kozo.’ (Maefese 6:15) Ku abana kamita kwa mikopano ya Sikreste ku lu bisa ba ba itukiselize ku shaela taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu. Ki tabo kwa butuna ye lu fumana ha lu nze lu tusa ba bañwi ku ituta niti ya Mulimu ni ku ba tusa ku lukuluha kwa moya! (Joani 8:32) “Lilumo la Moya, lona Linzwi la Mulimu,” li lu tusa hahulu kuli lu silelezwe kwa lituto za buhata, mi li lu tusa ni kwa ku “wisa makwakwa.” (Maefese 6:17; 2 Makorinte 10:4, 5) Ku itusisa hande Linzwi la Mulimu le li ñozwi, yona Bibele, ku lu tusa kuli lu lute niti mi ku lu sileleza kuli lu si ke lwa komiwa ki bupumi bwa Diabulosi.

18. Lu kona cwañi ku ‘talimana ni makilikicani a maswe a Diabulosi?’

¹⁸ Paulusi n’a kalisize taba ya hae ya lilwaniso za luna za kwa moya ka ku bulela kuli: “Ka ku feleleza, mu tiyele ku Mulena, ya kona ku mi matafaza ka maata a hae a matuna. Mu swale lilwaniso kaufela z’a mi fa Mulimu, kuli mu kone ku tiya ha mu talimana ni makilikicani a maswe a Satani.” (Baefese 6:11, 12, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “mu tiyele” li itusisizwe ku talusa lisole ya nz’a satalala. Nihaike kuli Satani u itusisa makilikicani a mañata kuli a sinya-sinye swalisano ya luna, kuli a sitanise lituto za luna, kamba kuli a lu tuhelise ku sepahala ku Mulimu, lu zwelapili ku itiisa mwa ndwa ya kwa moya. Kono Diabulosi ha si ka lu koma ka litwaniso za hae, mi ha na ku lu koma! *

Mu Hanele Diabulosi, mi U Ka Saba

19. Ki ifi nzila ye ñwi ye lu kona ku satalala ka yona kuli lu hanele Diabulosi?

¹⁹ Lwa kona ku tula ndwa ya luna ya kwa moya ye lu lwana ni Diabulosi ni limpi za mioya ya hae ye maswe ze etelelwa ki yena. Ha lu tokwi ku saba Satani, kakuli mulutiwa Jakobo n’a ñozi kuli: “Mu ipeye kwatas’a Mulimu; mu hanele Diabulosi, mi u ka saba ku mina.” (Jakobo 4:7) Nzila ye ñwi ye lu kona ku satalala ku hanela Satani ni libupiwa za mioya ye maswe ye swalisana ni yena ki ka ku sa ikenya mwa likezo za mabibo ni za mioya ni ku sa swalisana ni ba ba li eza. Mañolo a bonisa fo ku sweu kuli batanga ba Jehova ha ba lukeli ku eza mabibo kamba ku ikenya mwa bunuhi, bulauli, ni mwa litumelo za mioya. Haiba lu tukufalelwa ni ku tiyela ku eza misebezi ya kwa moya, ha lu tokwi ku saba ku bimiwa ki mutu.—Numere 23:23; Deuteronoma 18:10-12; Isaya 47:12-15; Likezo 19:18-20.

20. Lu kona ku hanela cwañi Diabulosi?

²⁰ Lu ‘hanela Diabulosi’ ka ku mamela milao ni niti ya mwa Bibele ni ka ku mu hanyeza ka ku tiya. Lifasi li swalisana ni Satani kakuli ki yena mulimu wa lona. (2 Makorinte 4:4) Kacwalo lu hanyeza mikwa ya lifasi, ye cwale ka muipo, buitati, buitamaeli, mifilifili, ni bumbakofumu. Lwa ziba kuli Diabulosi n’a sabile muta Jesu n’a mu hanezi ka ku itusisa Mañolo ha n’a mu likile mwa lihalaupa. (Mateu 4:4, 7, 10, 11) Ka ku swana, Satani u ka ‘saba ku luna’ mi lu ka mu tula haiba lu ipeya ku utwa Jehova ni ku itinga ku Yena ka tapelo. (Maefese 6:18) Ka tuso ya Jehova Mulimu ni Mwan’a hae ya latwa, ha ku na mutu ya kona ku lu eza maswe ku ya ku ile, mi nihaiba yena Diabulosi ha koni ku lu eza cwalo!—Samu 91:9-11.

[Litaluso za kwatasi]

Mu Kona ku Alaba Cwañi?

• Kana lwa swanela ku saba Satani Diabulosi?

• Ki kabakalañi Satani ha nyandisanga Bakreste?

• Ki kabakalañi ha lu lapelanga kuli lu lamulelwe ku “ya maswe”?

• Lu kona ku tula cwañi ndwa ya kwa moya?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 26]

Balutiwa ba Jesu ba kwa makalelo ba ne ba na ni bundume ne ba sepahalile ku isa lifu

[Siswaniso se si fa likepe 27]

Diabulosi ha koni ku paleliswa zuho ya batu ba ba hupulwa ki Jehova

[Siswaniso se si fa likepe 28]

Kana mwa lapelanga kuli mu lamulelwe ku “ya maswe”?

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Kana mu sweli “lilwaniso kaufela z’a mi fa Mulimu”?