Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Mu Togopuluw Ngak Satan, Me Mil Rom!

Mu Togopuluw Ngak Satan, Me Mil Rom!

Mu Togopuluw Ngak Satan, Me Mil Rom!

“Ere mpied gimed nga pa’ Got ngam paged famed ngak. Mi gimed togopuluw ngak fare moonyan’, me mil romed.”​—JAMES 4:7.

1, 2. (a) Mang ngongol rok Moonyan’ e ke m’ug ko thin ni bay ko Isaiah guruy ni 14? (b) Mang boch ban’en ni gad ra weliy?

 FARE Moonyan’ e ir e en ni rib uf. Ke m’ug e ufanthin rok ko thin ni ke yoloy Isaiah ni profet rok Got. Ke pag taareb e chibog u m’on ni Babylon e ke mang am ni th’abi gel gelngin u fayleng, ma kan tay ni girdi’ rok Jehovah e bod ni yad e ka rogned e thin nib togopuluw ngak “fare pilung nu Babylon” ni gaar: “Kam mog u lanin’um ni gaar, ‘Nggu wan nga tharmiy. Nggu tolangnag tagil’ig nga daken e pi t’uf rok Got [fapi pilung ni ra bad ko tabinaw rok David] . . . Nggu fal’eg rogog ni nggu bod faen Th’abi Tolang.’” (Isaiah 14:3, 4, 12-15, NW; Numbers 24:17) Ufanthin rok “fare pilung nu Babylon” e ba taareb rogon ko lem rok Satan, ni “fare kan nib kireb nu roy u fayleng.” (2 Korinth 4:4) Machane ufanthin rok Satan e ra m’ay, ni bod ni ke m’ay e pi pilung nu Babylonia u fithik’ e tamra’.

2 Machane, u nap’an ni ka ba’ fare Moonyan’, ma sana gad ra lemnag murung’agen boch e deer ni bod e tiney: Thingar da tamdaggad ngak Satan, fa? Mang fan ni ke k’aring e girdi’ ni ngar gafgowniged e Kristiano? Uw rogon ni nge dabi gel fare Moonyan’ ngodad?

Ngad Tamdaggad Ngak Moonyan’?

3, 4. Mang fan ni pi Kristiano ni kan dugliyrad nge piin nib chag ngorad e darur tamdaggad ngak fare Moonyan’?

3 Thin rok Jesus Kristus ni ri be pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi Kristiano ni kan dugliyrad e be gaar: “Dab mu rus ko n’en ni bay mu gafgow riy. Mmotoyil ngog! I moonyan’ e bayi skengnagmed ya bayi gagiyegnag nga nin’ boch i gimed nga kalbus; ma gafgow ni nge yib ngomed e bayi par ni ragag e rran. Ere ngam yul’yul’ ngog ni mus ni faanra ngan thang e fan rom, ma aram mu gu pi’ e teeliyaw ko yafos ngom.” (Revelation 2:10) Piin ni kan dugliyrad nge piin nib chag ngorad ni bay e athap rorad ni ngar pared u roy u fayleng e darur tamdaggad ngak fare Moonyan’. Darur tamdaggad ni gathi bochan ni kan sunmiyrad ni aram rogon. Aram rogorad ya bochan bay madgun Got u wan’rad ma ‘yad ma yan nga tan pon nge yororiyrad.’​—Psalm 34:9; 36:7.

4 Pi gachalpen Jesus Kristus kakrom e kar pared nib yul’yul’ nge mada’ ko yam’ ni dar rusgad nyugu demtrug e gafgow ni keb ngorad. Dar rusgad ko n’en nrayog ni nge rin’ Satan ni fare Moonyan’, ya yad manang ni dabi pag Jehovah e piin ni yad be par nib yul’yul’ Ngak. Maku aram rogon e Kristiano ni kan dugliyrad nge piin nib chag ngorad ni ke mudugil lanin’rad ni ngar yul’yul’gad ku Got u nap’an ni ra yib e togopuluw nge gafgow nib gel. Machane, Paul ni apostal e ke dag ni rayog rok Moonyan’ ni nge li’ e girdi’ ngem’. Gathi be k’aring e marus ngodad e re n’em, fa?

5. Mang e gad ra fil ko thin ni bay ko Hebrews 2:14, 15?

5 Yog Paul ni i ‘yib Jesus i ngal’ nib girdi’’, me “rin’ ni aram rogon ni fan e yam’ ni nge tay e nge kirebnag gelngin e moonyan’; yi moonyan’ e bay e yam’ u pa’, me chuweg e tamdag rok e piin ni yad be par ni yad e sib ko tamdag u n’umngin nap’an e yafos rorad ni bochan e yad be tamdag ko yam’.” (Hebrews 2:14, 15) Satan ni “yam’ e bay u pa’,” e ke gagiyegnag Judas Iskariot me fanay e piin tayugang’ ni Jew nge piyu Roma ni ngar lied Jesus ngem’. (Luke 22:3; John 13:26, 27) Machane, u daken e yam’ ni tay ni maligach, i chuweg Jesus e girdi’ ni ta denen ni dabki gagiyegnagrad Satan me bing e kanawo’ ngodad nge yog ngodad e yafas ndariy n’umngin nap’an.​—John 3:16.

6, 7. Mang e rayog ni nge rin’ Satan ni ma k’aring e yam’?

6 Uw rogon ma yam’ e bay u pa’ fare Moonyan’? U nap’an ni tabab Satan ko wo’ rok nib kireb, ma ban ni ta’ e ke k’aring e yam’ ngak e girdi’. Bochan ni ke denen Adam ere ke af e denen nge yam’ ngak urngin e girdi’. (Roma 5:12) Maku reb, pi tapigpig rok Satan u fayleng e ma gafgownag e pi tapigpig rok Jehovah, yu ngiyal’ e yad ma yim’, ni bod e n’en ni kar rin’ed ngak Jesus Kristus.

7 Yugu aram rogon, thingar dab da lemnaged ni rayog rok Satan ni nge li’ ngem’ urngin e girdi’ ni baadag ni nge thang e pogofan rorad. Ma yororiy Got e girdi’ rok ma dabi pag ni nge m’ay urngin e tin riyul’ e tapigpig u fayleng. (Roma 14:8) Riyul’ ni ma pag Jehovah ni ngan gafgownag urngin e girdi’ rok, ma ma pag ni nge yim’ boch i gadad nbochan e n’en ni ke rin’ fare Moonyan’. Machane, thin nu Bible e be ognag e athap ko fas ko yam’ nrib fel’ ngak e piin ni kan yoloy fithingrad ko “babyor” rok Got ma ri dabiyog rok Moonyan’ ni nge taleg u nap’an ni yira faseg e girdi’ ni ke yim’!​—Malaki 3:16; John 5:28, 29; Acts 24:15.

Mang Fan ni Ma Gafgownagdad Satan?

8. Mang fan ni ma gafgownag Satan e pi tapigpig rok Got?

8 Faanra gadad e pi tapigpig rok Got nib yul’yul’, ma bay tapgin ni nge gafgownagdad fare Moonyan’. N’en ni be nameg e ngad paged e michan’ rodad. Bay e tha’ u thildad Got nib fel’ ma baadag Satan ni nge kirebnag. Susun dab da gingad ngay. U Eden, i yiiy Jehovah ni bayi sum e cham u thilin fare “pin” nge fare “porchoyog” ni be yip’ fan ban’en ngu thilin ‘pi fakrow.’ (Genesis 3:14, 15) Thin nu Bible e be dag ni fare Moonyan’ e ir “fare porchoyog ni ke kakrom” me dag ni ke ngoch e tayim rok ma kari damumuw. (Revelation 12:9, 12) U nap’an ni ka be ul’ul i yan e cham u thilin ‘pi fakrow,’ ma piin ni yad be pigpig ngak Jehovah u fithik’ e yul’yul’ e rayog ni ngeb e togopuluw ngorad. (2 Timothy 3:12) Ga manang ko ri mang fan ni ma gafgownagdad Satan?

9, 10. Mang issue ara deer ni ke sunmiy fare Moonyan’, ma uw rogon nib l’ag e ngongol ko girdi’ ngay?

9 Ke sunmiy fare Moonyan’ fare issue ara deer ni bay rogon ko gagiyeg nth’abi tolang u palpalthib. Miki yog ndabi yul’yul’ e girdi’ ngak e En ke Sunmiyrad. I gafgownag Satan Job ni be’ nib mat’aw. Mang fan? Ni fan ni nge pag Job Jehovah. Leengin Job nge fa dalip i pumoon ni “kar magawonnaged laniyan’” Job e kar ayuweged Satan e ngiyal’ nem. Rogon ni dag e babyor rok Job, i togopuluw fare Moonyan’ ngak Got, ni be yog ni dariy e girdi’ ni nge par nib yul’yul’ ngak Got nfaanra nge pag Satan ni nge skengnag e cha’ nem. Machane ke par Job nib yul’yul’ ku Got, ere ke dag ni ke bannag Satan e girdi’. (Job 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6) Ma gafgownag fare Moonyan’ e Pi Mich Rok Jehovah e ngiyal’ ney ni be athamgil ndab kuura yul’yul’gad ni nge m’ug nib riyul’ e n’en ni ke yog.

10 Gad ra nang ni ma gafgownagdad fare Moonyan’ ya bochan baadag ni nge dab ku uda yul’yul’gad ku Got e ra ayuwegdad ni nge par nib gel e michan’ rodad ma dab da rusgad. (Deuteronomy 31:6) Got rodad e ir e Th’abi Tolang u Palpalthib, ma ra ayuwegdad ni ngada pared nib yul’yul’ ngak. Yibe athapeg ni nguuda guyed rogon ni ngada felfelan’naged gum’irchaen Jehovah ni gad be par nib yul’yul’ ngak, ma rayog ni nge pi’ e fulweg ngak e en ri ma moningnag, ni Satan ni fare Moonyan’.​—Proverbs 27:11.

“Ngam Ayuwegmad Rok Faanem nib Kireb”

11. Mang e be yip’ fan e tin baaray ni yibe ning ni, “Dab mu fekmad ko tin ra wawliymad” ko kireb?

11 Rogon ni ngan par nib yul’yul’ e gathi ban’en nib mom; ya ba t’uf ni ngan meybil u fithik’ e yul’yul’. Ri ma ayuwegey fapi thin ni bang ko fare meybil rok Jesus ni ngaun fol riy. Boch e thin rok Jesus riy e gaar: “Dab mfekmad ko tin ra wawliymad ko kireb, machane ngam ayuwegmad rok faanem nib kireb.” (Matthew 6:13, NW) Jehovah e dabi wawliydad ni ngad denengad. (James 1:13) Machane, yu ngiyal’ ma Thin nu Bible e be yog ni ir e ke rin’ ban’en ara ir e ke k’aring ni nge buch ban’en, ni tin riyul’ riy e kemus ni ke pag ni nge buch e pi n’em. (Ruth 1:20, 21) Ere gad ra meybil ni bod ni dag Jesus, e gad be ning ngak Jehovah ni dabi pagdad ni ngada awgad ko kireb. Mara motoyil ngodad, ya Thin nu Bible e micheg ngodad ni gaar: “Got e dabi thilyeg e tin ni ke yog nra rin’ ngodad, ma dabiyog ni nge pagmed nge yib ngomed e pi n’en ni ma wawliy e girdi’ nge denen nge pag rogon ndabiyog romed ni ngam taleged gimed riy; machane re ngiyal’ i n’em e ra pi’ gelngimed ngam k’adendan’med riy, ni aram e ke pi’ e kanawo’ ngomed ni ngam bad riy nga wuru’ e pi n’em.”​—1 Korinth 10:13.

12. Mang fan ni ngad yibilayed ni: “Ngam chuwegmad rok faanem nib kireb”?

12 Tomren ni yog Jesus u murung’agen e n’en ni ma wawliy lanin’uy u nap’an fare meybil ni tay, me yog e thin nib puluw ngay ni gaar: “Ngam ayuwegmad rok Faanem nib Kireb.” Boch e Bible e be gaar: “Ngam ayuwegmad rok e tin nib kireb” (King James Version; Revised Standard Version) ara “Mu yororiymad rok e tin nib kireb.” (Contemporary English Version) Machane, u lan e Bible, ma fare bugithin ni ‘mu yororiymad’ e baga’ ni kan fanay ni fan ko girdi’, ma fare Gospel rok Matthew e be yip’ fan be’ ni aram fare Moonyan’ ni en “Ma Wawliyey.” (Matthew 4:3, 11) Ere baga’ fan ni ngan meybil ni ngan chuw rok “faanem nib kireb,” ni Satan ni fare Moonyan’. Ma guy rogon ni nge gagiyegnagdad ngad denengad nib togopuluw ku Got. (1 Thessalonika 3:5) Gad ra wenignag ngak Got ni nge ‘Chuwegdad rok faanem nib kireb,’ ma gad be ning ngak e Chitamangidad u tharmiy ni nge pow’iydad ma ra ayuwegdad ni dabi gel fare Moonyan’.

Dab Mu Pag ni Nge Gel fare Moonyan’ Ngom

13, 14. Mang fan ni piyu Korinth e ba t’uf ni ngar thilyeged u rogon e changar rorad ngak reb e pumoon u lan e ulung ni ke un ko ngongol ni darngal?

13 U nap’an ni fonownag Paul e pi Kristiano u Korinth ni nga u ra n’aged fan u wan’rad e kireb rok boch e girdi’, i yoloy ni gaar: “Faan gimed ra n’ag fan u wan’med e n’en ni ke rin’ be’, ma ku er rogog ni ku gu n’ag fan u wan’ug. Ya faanra kug n’ag fan u wan’ug ban’en nib kireb, ma kug rin’ u p’eowchen Kristus ni bochmed, ni bochan e ngad tiyed moonyan’ ndabiyog ni nge gel ngodad; ya gadad manang e tin ni be lemnag ngodad.” (2 Korinth 2:10, 11) Rayog ni nge gel ara sasaliyebnagdad u boor e kanawo’, machane mang fan ni ke yog Paul e thin ni bay u lang?

14 I fonownag piyu Korinth nib gel ya bochan kar paged reb e pumoon ni ma un ko ngongol ni darngal nge par u lan e ulung. Susun ke felfelan’ Satan, ya ka nog e thin nib kireb ni fan ko ulung ya kan pag e “ngongol nrib kireb u fithik’med ni mus ko girdi’ ndar nanged Got ma dabiyog ni ngar ngongliyed.” Ma munmun, kan tharbog ko ulung. (1 Korinth 5:1-5, 11-13) Tomur riy ma ke kalngan’ fare pumoon. Faanra de n’ag fan piyu Korinth u wan’rad e n’en ni ke rin’ e re pumoon nem ma dar sulweged ko ulung, ma ke gel fare Moonyan’ ngorad u reb e kanawo’. Uw rogon? Ya be dag e re n’em ni dariy e runguy rorad ni bod Satan. Faanra be’ ni ke kalngan’ e kari mulan’ nbochan rib “gel e kireban’ rok” me tal ko liyor ku Got, ma ke milfan ngak e piin ni piilal ni ngar weliyed ngak Jehovah Got nib tarunguyey murung’agen e re n’ey. (2 Korinth 2:7; James 2:13; 3:1) Riyul’, ni dariy e tin riyul’ e Kristiano ni baadag ni nge folwok rok Satan nib maangach ma dariy e runguy rok.

Kan Yororiy ko Talin e Cham Rok Got

15. Mang mahl e ngada uned ngay, ma rogon ni ngan gel ko re mahl nem e ma taga’ nga daken e mang?

15 Thingar da uned ko cham ko tirok Got ngak e pi kan nib kireb ma dabiyog ni nge kirebnagdad fare Moonyan’. Rogon ni ngan gel ko toogor ni aram rogon e baga’ fan ni ngan “fanay urngin e talin e cham ni yib rok Got.” (Efesus 6:11-18) Re talin e cham ney e ba muun ngay “fa gin’en ni ma ing e salthaw nga daken ngorongoren.” (Efesus 6:14) Saul ni Pilung nu Israel kakrom e ke togopuluw ku Got ma ke gafgow ya ke chuw fare kan ni thothup rok. (1 Samuel 15:22, 23) Machane faanra gad ma rin’ e tin nib mat’aw ma ka don’ed nga dakendad urngin talin e cham ko tirok Got, ma aram e ba’ rodad e kan ni thothup rok Got nge boch ban’en ni ma yororiydad rok Satan nge pi engel rok nib kireb, ni aram e pi moonyan’.​—Proverbs 18:10.

16. Uw rogon ma rayog ni ngaun yororiydad rok e pi kan nib kireb?

16 Rayog ni ngaun yororiydad rok e pi kan nib kireb, mab t’uf rodad boch ban’en, ma reb riy e ngad filed e Thin rok Got ni gubin ngiyal’, ma ngauda fanayed boch e babyor rodad ni kan pi’ ngodad u daken “fare tapigpig nib yul’yul’.” (Luke 12:42) Ere ngad suguyed lanin’dad ko tirok Got nib fel’, nrogon nib puluw ko fonow rok Paul ni gaar: “Pi walageg ni girdien Kristus, n’en ni nggog ngomed u tungun e re gi babyor ney e ngam suguyed lanin’med ko fapi n’en nib fel’, ni yira yog e fel’ ngay: ni n’en nriyul’, nge n’en nib yal’uw, ma mmat’aw, ma mmachalbog, ma mmanigil, nge tin ndariy thibngin.”​—Filippi 4:8.

17. Mang e ra ayuwegdad ma rayog ni ngad manged pi tamachib ko thin nib fel’ nib manging’?

17 Ke ayuwegdad ma rayog ni ngad “weliyed e Thin Nib Fel’ ni murung’agen e gapas nge mang sus” rodad. (Efesus 6:15) Ngauda uned ko tin yima rin’ u nap’an e muulung ko Kristiano e ra ayuwegdad ni ngada machibnaged fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got. Uw feni gel e felfelan’ ni ngad ayuweged boch e girdi’ ngar nanged u murung’agen e tin riyul’ ma ra puf rogodad ko tirok Got! (John 8:32) “Fare sayden, ni aram e thin rok Got,” e rib ga’ fan ma rayog ni nge yororiydad ko machib ni googsur ma ‘ir e nge kirebnag yungi n’en ni ke fal’eg e moonyan’ rogon ke par riy be cham ngodad.’ (Efesus 6:17; 2 Korinth 10:4, 5) Rogon ni ngan salap i fanay e thin rok Got, ni fare Bible, e ra ayuwegdad ni nguuda filed e tin riyul’ me ayuwegdad ni nge dabi gel e ban rok Satan ngodad.

18. Uw rogon ma rayog ni ngad “togopuluwgad ko pi ban rok moonyan’”?

18 I tabab Paul ni nge weliy murung’agen e talin e cham ni tirok Got ni gaar: “Mon’ed nga dakenmed urngin e talin e cham ni pi’ Got ngomed, nge yog ni ngam togopuluwgad ko pi ban rok moonyan’”. (Efesus 6:10, 11) Fare bugithin ni Greek ni kan thilyeg ni “nge yog ni ngam togopuluwgad” ara ngam sak’iy nib mudugil e bay rogon ko reb e salthaw ni be par u tagil’. Ngauda pared ni ke mudugil lanin’dad ko mahl rodad ko tirok Got, nyugu aram rogon ni ma fanay Satan boor e kanawo’ nib thilthil ni fan ni nge kirebnag e gapas ni bay u fithik’dad, ma ra kirebnag e pi machib rodad, ara nge kirebnag e yul’yul’ rodad ku Got. Machane dawori yib angin e re maruwel rok Satan ney​—ma ri dabi yib angin! a

Mu Togopuluw Ngak fare Moonyan’, Me Mil Rom

19. Mang reb e kanawo’ ni ngada togopuluwgad ngak fare Moonyan’ riy?

19 Rayog ni nge yib angin ngodad ko mahl ko tirok Got ni gad be tay ngak fare Moonyan’ nge pi kan rok nib kireb ni gad be fol ko thin ni be yog. Dariy tapgin ni ngad da’da’gad ko marus ngak Satan, ya James ni gachalpen Jesus e ke yoloy ni gaar: “Ere mpied gimed nga pa’ Got ngam paged famed ngak. Mi gimed togopuluw ngak fare moonyan’, me mil romed.” (James 4:7) Reb e kanawo’ ni ngarda togopuluwgad ngak Satan nge pi kan rok nib kireb ni yad be ayuweg e dab da uned ko pig ma dab da chaggad ngak e piin ni ma rin’ e pi n’em. Thin nu Bible e be dag nib tamilang ni pi tapigpig rok Jehovah e thingar dab ra uned ko pig nge pi ngongol ni bay rogon ko kan nib kireb. Faanra gadad ba pasig ko maruwel rodad mab gel e michan’ rodad, ma dab da tamdaggad ni bay be’ nra kirebnagdad u daken e pig.​—Numbers 23:23; Deuteronomy 18:10-12; Isaiah 47:12-15; Acts 19:18-20.

20. Uw rogon ma rayog ni ngad togopuluwgad ngak fare Moonyan’?

20 Gad ra fol ko kenggin e motochiyel u Bible nge tin riyul’ ni bay riy ma gad be sak’iy nib mudugil nib togopuluw ngak ma aram e riyul’ ni gad be “togopuluw ngak fare Moonyan’.” Ma fol fare fayleng ku Satan ya ir e got riy. (2 Korinth 4:4) Ere ngada n’iged e ngongolen e fayleng, ni bod e tolangan’, nge siin, nge ngongol ni darngal, nge maangach, nge chogowen e chugum. Gad manang ni ke mil fare Moonyan’ rok Jesus ko ngiyal’ ni ke togopuluw ni be fanay e Thin nu Bible u nap’an ni ke wawliy Jesus ko kireb u daken e ted. (Matthew 4:4, 7, 10, 11) Maku, ra ‘mil’ Satan rodad ni ke war nfaanra ngada folgad rok Jehovah ma ngad pagedan’dad Ngak u daken e meybil. (Efesus 6:18) U daken e ayuw rok Jehovah Got nge Fak nib t’uf rok, dariy reb nrayog ni nge kirebnagdad ni polo’—danga’, ni mus ko fare Moonyan’!​—Psalm 91:9-11.

[Footnote]

a Faanra ga baadag ni ngkum nang boch e tamilangan’ ni bay rogon ko talin e cham ni yib rok Got, ma gguy fare The Watchtower, ni May 15, 1992, ko page 21-3.

Mang e Fulweg Rom?

• Thingar da rusgad ngak Satan ni fare Moonyan’, fa?

• Mang fan ni ma togopuluw Satan ngak e pi Kristiano?

• Mang fan ni gad ra meybil ni dabi kirebnagdad “faen nib kireb”?

• Uw rogon ni ngad uned ko mahl ko tirok Got nib manging’?

[Study Questions]

[Picture on page 8]

Pi gachalpen Kristus kakrom ni dar rusgad e kar yul’yul’gad nge mada’ ko yam’

[Picture on page 9]

Fare Moonyan’ e dabiyog ni nge taleg ni nge dab kun faseg e piin ni bay u laniyan’ Jehovah

[Picture on page 10]

Ga ma meybil ni nge dabi kirebnagem “faanem nib kireb,” fa?

[Picture on page 11]

Ga be yon’ “fare talin e cham ni yib rok Got ni polo’” nga dakenam fa?