Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O Faafiafiaga Lelei e Faafouina Ai

O Faafiafiaga Lelei e Faafouina Ai

O Faafiafiaga Lelei e Faafouina Ai

“Pe tou te aai, pe tou te inu, po o se tasi mea tou te faia, ia outou faia mea uma lava ia viia ai le Atua.”—1 KORINITO 10:31.

1, 2. Aiseā e mafai ai ona manatu o faafiafiaga o se ‘mea ua foaʻi mai e le Atua,’ ae o le ā le lapataʻiga a le Tusi Paia?

O LE masani a le tagata, ia fai mea e faafiafia ai o ia. E finagalo Ieova le Atua manuia ina ia tatou olioli i le olaga. O lea la, e na te foaʻi maia le tele o mea ina ia faafiafia ai i tatou. (1 Timoteo 1:11; 6:17) Na tusi le tupu poto o Solomona: “Ua ou iloa e leai se mea lelei iā te i latou, na ona ia olioli le tagata, ma . . . ia taʻitasi le tagata ma ʻai, ma inu, ma fiafia i mea lelei i ana galuega uma; o le mea foaʻiina mai lea e le Atua.”—Failauga 3:12, 13.

2 O le olioli i galuega lelei, o se mea e faafouina ai aemaise pe a olioli faatasi ma aiga ma uō. O lenā olioli e mafai ona manatu i ai o se ‘mea ua foaʻi mai e le Atua.’ Ua foaʻi mai le tele o mea mai Lē na faia mea uma lava, peitaʻi e lē faapea ai o le a tatou tafili saunoa i faafiafiaga lē lelei. E taʻusala e le Tusi Paia le onā, ʻai tele ma amioga palapalā, ma ua lapataʻi mai o ē faia na mea “e lē fai mo latou tofi le malo o le Atua.”— 1 Korinito 6:9, 10; Faataoto 23:20, 21; 1 Peteru 4:1-4.

3. O le ā le mea e fesoasoani ina ia tatou mataala faaleagaga ma manatua ai le aso tele o Ieova?

3 O le luʻitau mo Kerisiano aemaise lava i aso nei e gata ai, o le ola ma le faautauta i se lalolagi piʻopiʻo ma ia lē amio aʻi e pei o tagata o le lalolagi. (Ioane 17:15, 16) E pei ona valoia mai, o tagata i aso nei ua “tele le manaʻo i mea faafiafia a e leai se manaʻo i le Atua,” o le ala lea ua latou “lē iloa” ai pe lē ano foʻi i faamaoniga o le lata tele mai o “le puapuaga tele.” (2 Timoteo 3:4, 5; Mataio 24:21, 37-39) Na lapataʻi atu Iesu i ona soo: “Ia outou, neʻi mafatia o outou loto i le soona ulavale, ma le onā, ma le popole i mea a le olaga nei, neʻi faafuaseʻi mai lea aso iā te outou e pei o se mailei.” (Luka 21:34, 35) Tatou te mananaʻo e utagia le lapataʻiga a Iesu ona o tatou o auauna a le Atua. E lē pei i tatou o tagata o le lalolagi, ona tatou te finafinau ia mataala faaleagaga ma manatua le aso tele o Ieova.—Sefanaia 3:8; Luka 21:36.

4. (a) Aiseā ua fai ai ma luʻitau le filifilia o faafiafiaga lelei? (e) O le ā le fautuaga o loo i le Efeso 5:15, 16 tatou te fia mulimuli ai?

4 E lē faigofie le taumamao ese mai mea piʻopiʻo a le lalolagi, ona ua faia e le Tiapolo nei mea ina ia matagofie ma mauagofie. Ua fai ma luʻitau le filifilia o faafiafiaga. O le tele o faafiafiaga a le lalolagi e mātele i “tuʻinanau o le tino.” (1 Peteru 2:11) E maua faafiafiaga lē lelei i nofoaga faitele, ae e mafai foʻi ona sao mai i o tatou fale e ala i tusi, TV, Initineti ma vitiō. O le ala lea ua fautua mai ai le Afioga a le Atua: “Ia faaeteete outou ina ia outou savavali ma le faautauta, aua neʻi faapei o ē valelea, a ia faapei o ē popoto; ia faaaogāina e outou aso o lenei olaga, auā o ona pō nei ua leaga.” (Efeso 5:15, 16) O le mulimulituʻi i lenā fautuaga, e lē maileia ai i tatou i faafiafiaga lē lelei ma alu uma ai lo tatou taimi, aemaise e faaleagaina ai la tatou faiā ma Ieova, ma faaumatia ai i tatou!—Iakopo 1:14, 15.

5. O le ā le mea sili e maua ai le mālōlōga?

5 E iai taimi e mananaʻo ai Kerisiano e fai ni nai faafiafiaga po o ni tafaoga, ona e pisi o latou olaga. Ua faapea mai le Failauga 3:4, e iai le taimi e “ʻataʻata ai” ma “sasaa ai.” O lea la, e lē o faapea mai le Tusi Paia e maumau le taimi i faafiafiaga. E tatau ona faafouina ai le malosi i faafiafiaga, ae lē tatau ona lamatia ai lo tatou itu faaleagaga pe faalavelavea ai foʻi a tatou gaoioiga faaleagaga. E iloa e Kerisiano taʻumatuaina, e sili le fiafia o lē na te foaʻi atu. Latou te faamuamua le faia o le finagalo o Ieova, ma maua ai ‘le mālōlōga mo o latou agaga’ ona o le taliaina o le amo a Iesu.—Mataio 11:29, 30; Galuega 20:35.

Filifili Faafiafiaga Lelei

6, 7. O ā ni manatu e fesoasoani ina ia iloa ai pe lelei pe lē lelei se faafiafiaga?

6 E faapefea ona tatou iloa se faafiafiaga e lelei mo Kerisiano? E saunia e mātua taʻiala mo o latou alo, ma e fesoasoani foʻi toeaina pe a manaʻomia. E lē tau manaʻomia fua la ona taʻu mai e se tagata e faapea, e lē lelei se tusi, ata tifaga, taaloga, siva po o se pese. Na fai mai Paulo o “ē matutua ia, o i latou ua masani ona lagona ina ua aʻoaʻosooina e iloa ai le lelei ma le leaga.” (Eperu 5:14; 1 Korinito 14:20) O loo i le Tusi Paia taʻiala e faatonu ai i tatou. E fesoasoani atu foʻi lou lotofuatiaifo ua aʻoaʻoina i le Tusi Paia, pe afai e te faalogo i ai.—1 Timoteo 1:19.

7 Na fetalai Iesu o fua o le laau “ua iloga ai le laau.” (Mataio 12:33) Ia tatou teena faafiafiaga e tupu mai ai le sauā, o amioga palapalā po o faiga faataulāitu. E lē lelei foʻi faafiafiaga e lamatia ai le ola o se tagata po o lona soifua mālōlōina, pe lē lava ai lana faasoa pe lotovaivai ai, pe tausuai ai foʻi isi tagata. Na lapataʻi mai Paulo, o le agasala le faia o ni mea e tigā ai lotofuatiaifo o o tatou uso. Na tusi Paulo: “A faapea foʻi ona outou agasala i le ʻau uso, ma faatausuai lo latou loto fuatiaifo vaivai, ua outou agasala iā Keriso. O lenei, afai e tausuai loʻu uso ona o le mea e ʻai, ou te lē toe ʻai lava i tino o manu e oo i le faavavau, ina neʻi tausuai ai loʻu uso iā te aʻu.”—1 Korinito 8:12, 13.

8. O ā lamatiaga o taaloga vitiō, ata vitiō ma DVD?

8 E anoanoaʻi taaloga vitiō, ata vitiō ma DVD o loo iai i faleoloa. E lē afāina le matamata ma taaalo i nisi o na mea. Peitaʻi, o le tele o na faafiafiaga o loo faaalia ai mea e faasā e le Tusi Paia. E lē talafeagai le taalo i se taaloga vitiō e tatau ona fefasiaʻi pe fefasiotiaʻi ai le ʻautaaalo, pe faia foʻi ni amioga lē mamā! E inosia e Ieova “lē fiafia i le faasauā.” (Salamo 11:5; Faataoto 3:31; Kolose 3:5, 6) Afai foʻi o lou taalo i se taaloga e tupu ai le matapeʻapeʻa, avaavau, vaivai ai le mafaufau pe faamaumau ai foʻi lou taimi, ona e iloa lea e lamatia ai lou itu faaleagaga ma ia fai loa ni suiga.—Mataio 18:8, 9.

Faamalieina i Faafiafiaga Lelei

9, 10. O ā mea e mafai ona fai e tagata faautauta e tusa ai ma faafiafiaga?

9 E iai taimi e fesili ai Kerisiano: “O ā ni faafiafiaga lelei? O le tele o faafiafiaga a le lalolagi e feteenaʻi ma le Tusi Paia.” O loo iai faafiafiaga e faamalieina ai, ae e tatau ona e saʻiliʻili lelei. E manaʻomia ona mafaufau ma fuafua lelei, aemaise lava i mātua. E toʻatele tagata ua olioli i mālōlōga ma faafiafiaga mālie i totonu lava o le aiga ma le faapotopotoga. O se mea matagofie ma faalaeiau ai, le auai i se taumafataga manaia ma talatalanoa i mea na tutupu i le aso, po o se mataupu faale-Tusi Paia. E mafai foʻi ona fuafua ni tafaoga, ni taaloga talafeagai po o le tafafao foʻi i se matafaga. O mea faapena e faafiafia ma faamalieina ai.

10 Na faapea mai se toeaina ma lana avā na tausia se fanau e toʻatolu: “Na matou filifili faatasi ma tamaiti mai lava o laiti, po o fea e fia tafafao ai. E iai taimi na tofu ai le tamaitiiti ma sana uō e matou te ō faatasi, lea na atili ai ona fiafia a matou tafaoga. Na iloa mea na tāua i olaga o le ma fanau. Na iai taimi na matou valaauliaina ai aiga ma uō i le faapotopotoga e ō mai i lo matou fale. Na matou aai i fafo ma fai a matou taaloga. Na matou tafafao ma savalivali i luga o mauga, ma o avanoa na na aʻoaʻoina ai le fanau i mea na faia e Ieova.”

11, 12. (a) O le ā se mea e mafai ona e fai e faaaofia ai isi i a outou tafaoga mai lea taimi i lea taimi? (e) O ā faatasitasiga e lē galo i le toʻatele o tagata?

11 Pe e mafai e oe lava ia po o lou aiga foʻi, ona valaaulia nisi tagata i a outou tafaoga mai lea taimi i lea taimi? Atonu e manaʻomia e se tuafafine ua oti lana tane, po o se tagata nofofua, po o se aiga e toʻatasi le matua se faalaeiauga. (Luka 14:12-14) O se mea lelei foʻi le valaaulia o ni tagata fou, ae ia faaeteete ina neʻi afāina ai isi tagata. (2 Timoteo 2:20, 21) Afai e faigatā ona fealuaʻi se tasi e lē atoatoa le malosi, atonu e mafai ona fuafua e ave se taumafataga tou te taumamafa faatasi ai i lona fale.—Eperu 13:1, 2.

12 E lē galo i le toʻatele o tagata, faatasitasiga e lē soona fai ai ni faigaʻai, ma sa faalogologo ai i tala i le taimi na faatoʻā iloa ai e isi le upu moni, aemaise lo latou tutumau faamaoni i le Atua. E mafai ona talatalanoa faatasi tagata uma i mataupu faale-Tusi Paia, e aofia ai le fanau iti. O talanoaga faapena e fefaalaeiauaʻi ai, ma e lē matamumuli ai foʻi isi tagata e talatalanoa.

13. O le ā se faaaʻoaʻoga na fai e Iesu ma Paulo i le talimālō ma le taliaina o valaaulia a tagata?

13 O Iesu o se faaaʻoaʻoga lelei i le talimālō ma le taliaina o le valaaulia a tagata. O taimi faapena na talanoa ai Iesu i mea faaleagaga. (Luka 5:27-39; 10:42; 19:1-10; 24:28-32) O le mea foʻi lenā na fai e ona soo. (Galuega 2:46, 47) Na tusi Paulo: “Ou te naunau tele i le fia feiloaʻi ma outou, ina ia ou avatu iā te outou se mea alofa i la le Agaga, e faatumauina ai outou; o lona uiga lenei, ina ia tatou fefaamāfanafanaʻi i lo tatou faatuatua, o outou atoa ma aʻu.” (Roma 1:11, 12) E tatau foʻi ona tatou fefaamāfanafanaaʻi i a tatou faatasitasiga.—Roma 12:13; 15:1, 2.

Ni Mea e Manatua ma Nofouta i Ai

14. Aiseā e lē lelei ai le toʻatele o ni tagata e valaaulia i faatasitasiga?

14 E lē lelei le toʻatele o ni tagata e valaaulia i faatasitasiga, auā e faigatā ona vaavaai lelei. Atonu e fuafua ni nai aiga e tafafao pe taaalo faatasi e aunoa ma le agaga tauvā, ma e lē faalavelavea ai a latou gaoioiga faaleagaga. Pe a iai ni toeaina, auauna o le faiva po o ni tagata taʻumatuaina i faatasitasiga, e fai i latou ma taaʻiga lelei ma faafouina ai ē o loo i le faatasitasiga.

15. Aiseā ia vaavaai lelei ai faatasitasiga e fai?

15 Aua neʻi manatu māmā ē o talimālō, i le vaavaaia lelei o faatasitasiga faasamasamanoa. E ui lava e te fiafia e talimālō, ae pe e te lē faanoanoa ea pe a e iloa, na tausuai se mālō i se mea na tupu i lou fale, ona o lou faatamala? Ia manatu i le taʻiala o loo i le Teuteronome 22:8. Ina ua fai se fale fou o se tagata Isaraelu, na tatau ona faia se puipui e siʻo ai luga o le fale, lea e masani ona tali ai ana mālō. Aiseā? “Neʻi e faamaligiina le toto talu lou fale, pe afai e paʻū ai se tasi.” O lea la, ia e faamautinoa o mea e fai i lou fale o le a saogalemu ai le itu faaletino ma le itu faaleagaga o au mālō. Ae ia faaeteete neʻi tele naʻuā foʻi ni faasāsāaga e te faia.

16. O le ā le mea ia faautauta i ai pe a faaaogā le ʻava malosi i se faatasitasiga?

16 Ia faautauta foʻi pe a faaaogā le ʻava malosi i se faatasitasiga. O le toʻatele o Kerisiano o loo talimālō, latou te fuafua e faaaogā le ʻava malosi, pe afai o i latou lea e gafa ma le tufaina atu o le ʻava malosi i mālō. Aua neʻi tupu se mea e tausuai ai isi, pe oso ai foʻi le fia inu tele o se tasi. (Efeso 5:18, 19) Atonu e lē inu nisi mālō i le ʻava malosi, ona o ni māfuaaga tatau. O le tele o atunuu, e iai tausaga e ao ona oo i ai le matua o talavou ona taga lea ona inu e tusa ai ma le tulafono, ma e usiusitai Kerisiano i tulafono a Kaisara, tusa lava pe faasāsā naʻuā.—Roma 13:5.

17. (a) Afai e tā ni pese i faatasitasiga, aiseā e tāua ai i le tagata talimālō ona filia ma le poto musika e faaaogā? (e) Afai e fai ni siva i se faatasitasiga, e faapefea ona iloa siva e mamā?

17 Ia faamautinoa e le tagata talimālō, o musika, siva ma isi faafiafiaga e ōgatusa ma taʻiala a le Tusi Paia. E eseese uma pese e fiafia i ai tagata, ma e anoanoaʻi pese o loo iai. Ae o le tele o pese i aso nei e tupu ai le agaga fouvale, o amioga lē mamā ma le sauā. E manaʻomia ona fili ma le poto. E lē faapea o fatuga mālie ma le mālū o musika lelei na, peitaʻi e lē fetaui foʻi pese matagā e matele i amioga lē mamā, atoa foʻi ma musika malomaloā. Afai e iai se tagata e fiafia e matuā faaleotele ana pese, aua le tuu atu iā te ia e na te filifilia musika e tā. E lē talafeagai mo Kerisiano siva lē mamā, aemaise tāga faatosina e matuā lue ai le noʻo ma susu (seʻi tulou).—1 Timoteo 2:8-10.

18. E faapefea ona puipuia e mātua le fanau e ala i le vaavaaia o faatasitasiga e auai?

18 Ia iloa muamua e mātua Kerisiano mea o le a faia i faatasitasiga e ō ai le fanau, ma e lelei foʻi pe a ō faatasi ma le fanau i taimi faapena. Ua faataga e isi mātua le fanau ina ia auai i patī e leai se tasi e vaavaaia, ma o le mea e faanoanoa ai ona na faia e isi talavou amioga lē mamā ma amioga lē tatau. (Efeso 6:1-4) E tusa lava po ua matutua le ʻautalavou ma e aliali mai ua maufaatuatuaina i latou, ae e manaʻomia pea ona latou ‘sosola ese i tuʻinanau o tauleleʻa.’—2 Timoteo 2:22.

19. O le ā le mea moni ua tatou iloa ai le mea ia ‘muaʻi saʻilia’?

19 Tatou te olioli atili i le olaga pe a auai i tafaoga ma faafiafiaga lelei e faafouina ai, e faia mai lea taimi i lea taimi. E finagalo Ieova ina ia tatou olioli i faafiafiaga. Ae o le mea moni, ua tatou iloa e lē toloaʻi ai ni a tatou ʻoa faaleagaga i le lagi, ona o le auai i faafiafiaga ma tafaoga. (Mataio 6:19-21) Na fesoasoani Iesu i ona soo ina ia latou malamalama, o le mea tāua i le olaga o le ‘muaʻi saʻili lea o le malo o le Atua ma lana amiotonu,’ ae e lē o le saʻilia o meainu, meaʻai ma mea e oofu ai, auā “o mea uma ia ua saʻilia e nuu ese.”—Mataio 6:31-34.

20. O ā mea lelei o le a aloalo atu i ai auauna faamaoni a Ieova o Lē Silisili ua foaʻi maia mea lelei?

20 Pe tatou te aai, inu, po o se isi mea e fai, e mafai ona tatou “faia mea uma lava ia viia ai le Atua,” ma faafetaia Lē Silisili ua foaʻi maia mea lelei uma ina ia olioli ai. (1 Korinito 10:31) E tele aso o le a tatou fiafia ai i le aao foaʻi o Ieova i lana Parataiso ua i faitotoʻa, faatasi ai ma faatasitasiga lelei ma ē e tausisi i ana tulafono amiotonu.—Salamo 145:16; Isaia 25:6; 2 Korinito 7:1.

Pe E te Manatua?

• Aiseā ua faigatā ai ona maua e Kerisiano ni faafiafiaga lelei i aso nei?

• O ā ni faafiafiaga ua faamalieina ai aiga Kerisiano i aso nei?

• A o alo atu i faafiafiaga lelei, o ā ni mea ia manatua ma nofouta i ai?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 18]

Ia filifili faafiafiaga e iai ni iʻuga lelei

[Ata i le itulau 19]

O ā faafiafiaga e teena e Kerisiano?