Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Gbele Nɔ ko ni Woɔ Mɛi Fɛɛ He Gbeyei!

Gbele Nɔ ko ni Woɔ Mɛi Fɛɛ He Gbeyei!

Gbele Nɔ ko ni Woɔ Mɛi Fɛɛ He Gbeyei!

ARNOLD TOYNBEE ni ji yinɔsaneŋmalɔ ni jɛ Britain lɛ ŋma akɛ: “Kɛjɛ mɔ fɔmɔ mli kɛyaa fɛɛ lɛ, ebaanyɛ egbo be fɛɛ be.” Ni ekɛfata he akɛ: “Eji nɔ ko ni anyɛŋ ajo naa foi.” Kwɛ bɔ ni wɔyeɔ awerɛho yɛ wɔsuɔlɔ ko ni ji wekunyo loo naanyo kpakpa lɛ gbele he wɔhaa!

Gbele etee nɔ ewo adesai aweku muu lɛ fɛɛ he gbeyei afii babaoo. Kɛ́ mɔ ko ni wɔsumɔɔ lɛ waa gbo lɛ, no haa wɔnuɔ he akɛ wɔfee shwɛm. Gbele ejieee nii amli. Enyɛɔ ebaa mɔ fɛɛ mɔ nɔ. Yinɔsaneŋmalɔ ko ni hi shi yɛ afi 1800 afii lɛ amli lɛ ŋma akɛ: “Awerɛhoyeli haa wɔ fɛɛ wɔtsɔmɔɔ gbekɛbii ekoŋŋ—woloŋlelɔi kɛ mɛi ni leee nii fɛɛ yeɔ awerɛho. Nilelɔi po yeɔ awerɛho.” Gbele haa wɔbatsɔmɔɔ tamɔ gbekɛbii kɛ shishinumɔ akɛ wɔnyɛɛɛ he nɔ ko kwraa wɔfee. Shika loo hegbɛ ni mɔ yɔɔ nyɛɛɛ atsĩ gbele naa. Nilelɔi kɛ woloŋlelɔi fɛɛ bɛ enaa tsabaa. Ehaa hii kakalɔi foɔ tamɔ yei.

Maŋtsɛ David ni hi shi yɛ blema Israel lɛ kɛ shihilɛ ni yɔɔ awerɛho ni tamɔ nakai kpe beni ebinuu ni ji Absalom gbo lɛ. Beni Maŋtsɛ lɛ nu ebi lɛ gbele he lɛ ewo yara, ni ebo akɛ: “Mibi Absalom, mibi, mibi Absalom! Miná ni kulɛ mi moŋ migbo yɛ onajiaŋ, Absalom mibi, mibi!” (2 Samuel 18:33) Maŋtsɛ ni he wa ni ye henyɛlɔi wuji anɔ kunim lɛ po nyɛɛɛ gbele he nɔ ko efee, fe akɛ eshwe ni “naagbee henyɛlɔ ni . . . ji gbele” abaŋɔ lɛ moŋ yɛ ebi lɛ najiaŋ.—1 Korintobii 15:26.

Ani gbele naa tsabaa yɛ? Kɛ hɛɛ lɛ, belɛ mɛɛ hiɛnɔkamɔ yɔɔ kɛha mɛi ni egboi lɛ? Ani be ko baaba ni wɔbaana wɔsuɔlɔi ni egboi lɛ ekoŋŋ? Sane ni nyiɛ sɛɛ lɛ kɛ Ŋmalɛi haa sanebimɔi nɛɛ ahetoo.