Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

Katak ko Relap Jen Book in Job

Katak ko Relap Jen Book in Job

Nan eo an Jehovah Ej Mour Wõt

Katak ko Relap Jen Book in Job

LEO bõran juõn family etan Job ej jokwe ilo enen Uz, eo ej bed ilo Arabia kiõ. Ilo ien in elõñ Ri Israel ro rej jokwe ilo Egypt. Meñe Job ejjab juõn Ri Israel, ak ej juõn eo ej kabuñ ñõn Jehovah Anij. Bible eo ej ba kin e: “Bwe ejelok einwõt ilo lõl, juõn armij e wãppen im wãnik, eo ej mijõk Anij im jeorlok jen nana.” (Job 1:8) Tõre in ej bed ikõtan ien mour ko an ri karejar ro ruo retiljek an Jehovah—Joseph leo nejin Jacob im ri kanan eo Moses.

Moses, eo im rej lemnak bwe ear jeje book in Job, bõlen ear roñ kin Job ilo ien eo ke ear jokwe ilo Midian iumin 40 yiõ ko, jikin eo ej bed ebake enen Uz. Moses emaroñ kar roñ kin yiõ ko eliktata in an Job mour ilo ien eo ke Ri Israel ro rar bed iturin Uz, ilo jemlokin lok yiõ ko 40 in air itoitak ilo ene jemaden. * Bwebwenato in kin Job kar jeje kake ilo juõn wãwen eaibujuij, kin menin juõn ri jeje ebuñbuñ ear naetan book in Job “jabõn kennan eo emõntata ilo ien ko etto im ilo ran kein.” Ak bwebwenato in, elap melelen im aorõkin jen baj juõn jabõn kennan aibujuij wãwen rar jeje. Ej uak kajitõk ko einwõt kein: Etke armij ro remõn rej eñtan? Etke Jehovah ej kõtlok bwe nana en wõnmanlok? Armij ro rejjab wãppen remaroñ ke kejbãrok air tiljek ñan Anij? Kinke ej mõttan Nan eo an Anij ekakõrmol, ennan eo ilo book in Job ej mour im jerbal ilo ran kein.​—Dri Hibru 4:12.

‘RAN EO I AR LOTAK IE EN JOKO’

(Job 1:1–3:26)

Juõn ran Satan ear aitwerõke tiljek eo an Job iman Anij. Jehovah ej bõk aitwerõk eo im ej kõtlok bwe Satan en bõktok elõñ jorrãn ko ion Job. Ak Job ej makoko in “karmijete Anij.”​—Job 2:9.

Lõmaro jilu jeran Job rej itok ñan air “jõñõt e.” (Job 2:11) Rej jijet ibben im rejjab ba juõn nan ñan e mae ien eo Job ej jino konono ilo an ba: “Ran eo I ar lotak ie en jako.” (Job 3:3) Ekõnan bwe en “einwõt niñniñ ro re jab lo maram,” ak einwõt juõn niñniñ eo ear jibuñ.​—Job 3:11, 16.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

1:4—Ajiri ro nejin Job rar kememe ke ien lotak ko air? Rar jab. Ilo kajin eo jinoin, nan ko ñan “ran” im “ran in lotak” reoktak jen don, nan kein kajjojo ewõr meleleir make. (Jenesis 40:20) Ilo Job 1:4, nan eo “ran” rej kajerbale ñan kalikar jen tak in al ñan tulokan al. Lõmaro jiljilimjuõn nejin Job alikar rekin kõmmane juõn kwojkwoj an family eo jiljilimjuõn ran aetokin kajjojo ak juõn alen ilo juõn yiõ. Im ñe ejejjet “ran eo an” juõn ian lõmarein, e eo ej bõk eddon kwojkwoj eo ilo mweo imõn.

1:6; 2:1—Wõn ro ear melim ñan air deloñ iman Jehovah? Ibwiljin ro im rar jutak iman Jehovah kar manje eo Nejin Anij, Nan eo; enjel ro retiljek; im enjel ro “nejin Anij” rar jab bokake, ekoba Satan Devil eo. (Jon 1:1, 18) Ejañin kar kadiojlok Satan im demon ro an jen lõñ mae ien eo elikin wõt ien eo ear jutak Ailiñ in Anij ilo 1914. (Reveles̃õn 12:1-12) Ilo an kõtlok bwe ren itok iman, Jehovah ear kwalok iman aolep menin kõmanman ko an ilo jitõb aitwerõk eo an Satan im kajitõk ko ear bõkmantak.

1:7; 2:2—Jehovah ear kajju ke im konono ñan Satan? Bible eo ejjab lukkun letok tibdikin kin wãwen Jehovah ej konono ibben jitõb ro. Meñe eindein, ri kanan eo Micaiah ear lo juõn vision im ear lo juõn enjel ej kajju im konono ibben Jehovah. (1 Kiñ Ro 22:14, 19-23) Ej alikar bwe Jehovah ear kajju im konono ibben Satan im ejelok juõn ej ikõtairro.

1:21—Ilo wãwen et Job emaroñ jeblak ñan ‘lojien jinen’? Kinke Jehovah ear kõmanman im nawãwen armij “jen bõñõlñõl in ene” nan in “jinõ” rej kajerbal ilo kõkkar ñan lal.—Jenesis 2:7.

2:9—Ewi wãwen kar lemnak eo an lio belen Job ilo ien eo ke ear jiroñ leo belen ñan an karmijeteik Anij im mij? Lio belen Job ear bareinwõt bõk eñtan im jorrãn jen wãwen ko rar walok ñan leo belen. Emaroñ kar kõmetak buruen ilo an lo leo belen eo im juõn ien ear lukkun ejmour ak kiõ ej jorrãn kin juõn nañinmij enana im kajjõjõ. Ear bareinwõt luji ajiri ro nejin rejitenburu. Emaroñ kar lukkun lap an eñtan im inebata kin wãwen in ear walok im kõmman bwe en meloklok kin ta eo elaplok an aorõk—kõtan eo air ibben Anij.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

1:8-11; 2:3-5. Einwõt ej alikar ilo wãwen in ear walok ñan Job, ijellokin jerbal im konono ko rekkar, tiljek ej aikwij itok jen juõn buru eo emol ñan karejar ñan Jehovah.

1:21, 22. Ikijen ad tiljek wõt ñan Jehovah iumin wãwen ko remõn im bareinwõt wãwen ko renana, jemaroñ kamol bwe Satan ej juõn ri riap.—Jabõn Kennan Ko 27:11.

2:9, 10. Einwõt Job, jej aikwij bin wõt ilo tõmak meñe ro uan family eo ad rej jab kaorõk kõtõbar ko ad ilo jitõb ak rej jibed kij bwe jen ebbururu ak illok jen tõmak eo ad.

2:13. Lõmaro jeran Job ear ejelok air nan in kainemõn kin Anij im kallimur ko an kinke rar jab bõk lemnak eo an Anij.

“I JAMIN JOLOK AÕ JIME JEN ÑA!”

(Job 4:1–31:40)

Point eo me lõmaro jilu jeran Job rar bõk mantak ilo ennan ko air eñin bwe bõlen Job emaroñ kar kõmmane juõn men enana im eñin unin ej bõk elap kaje jen Anij. Eliphaz ear jino konono. Elikin Eliphaz, Bildad, ej kajerbal nan ko rekõmetak. Nan ko an Zophar elaplok air nana im eddo.

Job ear jab bõk nan in riap ko an ro rar lolok e. An jab melele kin etke Anij ej kõtlok bwe en eñtan, ear kõmman bwe en oktak im ellã jen joñan an inebata ñan an jojomare nae e make. Meñe eindein, Job ej yokwe Anij im ej lamõj im ba: “Ñõn ien aõ mij i jamin jolok aõ jime jen ña!”—Job 27:5.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

7:1; 14:14—Ta melelen an ba “jerbal in ri tarinae” ak “tõrinae”? Nan eo ilo kajin Hebrew rar ukõte “jerbal in ri tarinae” ak “tõrinae” ej bareinwõt melelen “juõn jerbal eddo me kien eo ej kakien yuk bwe kwon kõmmane.” An Job eñtan ear kanuij lap im kaeñtanan im ear kõmman bwe en lemnak bwe mour ej einwõt juõn jerbal ebin ej aikwij kõmmane. (Job 10:17) Kinke ien eo juõn ej bed ilo lũp—jen ien eo ej mij ñan ien eo ej jerkakbiji—ej juõn ien ej aikwij walok, Job ear kõkkar kin ien in einwõt juõn jerbal eddo kar kakien bwe jej aikwij kõmmane.

7:9, 10; 10:21; 16:22—Nan kein rej kwalok ke bwe Job ejjab tõmak ilo jerkakbiji eo? Nan kein rej konono kin ilju eo an Job me ebojak in walok. Ak ta melelen an kar ba nan kein? Eñin bwe bõlen ñe enaj mij, ejelok juõn ian ro mõttan remaroñ lo e. Job emaroñ kar bar ba bwe ejelok juõn emaroñ bar jeblaktok jen Sheol elañe ejelok juõn ej jibañ e. Kejatdikdik eo an Job kin juõn jerkakbiji ilo ran ko rebed iman ej alikar ilo Job 14:13-15.

10:10—Ewi wãwen Jehovah ear ‘lutõklok Job einwõt milk, im kokwoj e einwõt jis’? Nan kein rej kamelele kin wãwen kar ejaake Job ilo lojen jinen.

19:20—Ta melelen an kar Job ba nan kein: “Emwij aõ ko kin kilin ñi ko ñiiõ”? Ilo an ba bwe ear ko kin kilin juõn men jej jelã bwe ejelok kilin, einwõt ñiir, Job emaroñ kar ba bwe ear ellã im ko kin ejelok jabdewõt.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

4:7, 8; 8:5, 6; 11:13-15. Jen jab mõkaj im lemnak bwe juõn eo ej jorrãn ej madmõde ta eo ear jeore im bwe Anij ejjab buñburuen kake.

4:18,19; 22:2, 3. Nan in kakabilek eo jej lelok ñan juõn ej aikwij bedbed wõt ion Nan eo an Anij, im jab ion lemnak ko ad make.—2 Timote 3:16.

10:1. An meo im an illu ear kamad Job bwe en jab lemnak kin un ko jet unin ej eñtan. Jen jab oktak im meo ñe jej ion eñtan, elaptata kinke emwij ad melele kin etke im unin jej ion men kein.

14:7, 13-15; 19:25; 33:24. Iumin jabdewõt melejoñ ko Satan enaj bõktok iod, kejatdikdik eo kin jerkakbiji emaroñ jibañ wõt kij ñan jutak bin.

16:5; 19:2. Nan ko ad rej aikwij rejañ im kakajur ro jet, jab ñan kainebata.—Jabõn Kennan Ko 18:21.

22:5-7. Nan in kakabilek eo im ej bedbed ion nan in kinaak ko me ejelok kein kamol ko ie, ejelok aorõkin im ej bõktok elap jorrãn.

27:2; 30:20, 21. Jejjab aikwij wãppen ñan ad maroñ debij wõt ad tiljek. Job ear bwid ilo an kananaik im ellotane Anij.

27:5. Job make, e wõt emaroñ kar bebe ñan an jab debij an tiljek, kinke tiljek ej wawa ion yokwe eo an juõn ñan Anij. Kin menin jej aikwij kaddek yokwe eo ekajur kin Jehovah.

28:1-28. Armij ro rejelã ia eo dekã ko raorõk ilo lal rej bed ie. Ilo an kabukõt men kein, an kabel im meletlet ej tellok e bwe en bukõt men kein ijoko iumin lal ijo me bao ko rej ekãke rejjab maroñ loi. Bõtab, meletlet eo ekwojarjar ej itok jen ad mijak Jehovah.

29:12-15. Jej aikwij mõnõnõ in kwalok yokwe im joij ñan ro rej aikwiji.

31:1, 9-28. Job ear likit juõn joñok ñan kij ilo an kar kejbãrok e jen katoojoj, lejen, kalijeklok im lej ñan ro jet, arõk mweiuk, im kabuñ ñan ekjap.

“IM UKWELOK ILO BÕÑÕLÑÕL IN BRIJ IN UBAJ”

(Job 32:1–42:17)

Likao eo etan Elihu ej jutak ebak im ear ilo inemõn roñjake air konono. Kiõ ej jino an konono. Ej kajimwe Job im lõmaro jilu rej kaeñtan e.

Ke ej mwij an Elihu konono, Jehovah ej uak jen juõn aire. Ejjab kamelele kin unin Job ej eñtan. Bõtab, ikijen an kajitõk elõñ kajitõk ko, Eo Ekajur Bõtata ej kalikar ñan Job kajur eo An ekabwilõñlõñ im An meletlet elap. Job ej kalikar bwe ear konono ilo jab melele im ej ba: “Kin men in ij mõke jõjõik iõ, im ukwelok ilo bõñõlñõl in brij in ubaj.” (Job 42:6) Ke ej jemlok melejoñ eo an Job, kar nawõnãn tiljek eo an.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

32:1-3—Ñããt eo Elihu ear jikrõktok? Kinke Elihu ear roñ aolep nan ko rein rar ba, emaroñ kar jijet ebake ir mokta wõt jen an Job jino konono im kajemlok ran in ikõñ ko jiljilimjuõn an lõmaro jilu jeran.—Job 3:1, 2.

34:7—Ewi wãwen an Job einwõt juõn emaan eo “ej irak kajirere kake einwõt dren”? Ke ear bed ilo jorrãn, Job ear bõk nan in kajirere eo an rein jilu rar lotok e einwõt ear nae e, meñe ilo mol rar konono nae Anij. (Job 42:7) Kin menin, ear bõk nan in kajirere eo einwõt juõn eo ej idak den ilo lañliñ.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

32:8, 9. Meletlet ejjab bed ibben juõn kin an ritto wõt. Ej aikwij melele kin Nan eo an Anij im bõk tel eo an jitõb kwojarjar.

34:36. Ad tiljek ej alikar elañe ej mol ak jab ñe rej ‘melejoñe ñõn jemlokõn’ ilo jabdewõt wãwen.

35:2. Elihu ear lukkun roñjake im melele kin ta eo rej konono kake mokta jen an jino kennan. (Job 10:7; 16:7; 34:5) Mokta jen air lelok nan in kakabilek, Christian elder ro rej aikwij lukkun roñjake, bõk melele eo emol, im lukkun melele kin wãwen ko rejejjet kin abañ ko.​—Jabõn Kennan Ko 18:13.

37:14; 38:1–39:30. Kalmenlokjen kin jerbal ko raibujuij an Jehovah​—wãwen kajur im meletlet eo an—​ej kõmman bwe jen kõttãik buruõd im jibañ kij ñan ad lo bwe kowõnmanlok iroij bõtata eo an ej men eo eaorõktata jen jabdewõt men.​—Matu 6:9, 10.

40:1-4. Ñe jej eñjake ad kõnan aol nae Eo Ekajur Bõtata, jej aikwij ‘likit peid ion loñiir.’

40:15–41:34. Kajur eo an Behemoth (hippopotamus ak karabau) im Leviathan (crocodile eo) ekanuij lap! Ñan ad kijenmij ilo jerbal eo an Anij, kij bareinwõt jej aikwiji kajur eo jen Eo ear Kõmanmane menin mour kein rekajur, eo ej letok kajur ñan kij.​—Dri Pilippai 4:13.

42:1-6. Roñjake nan eo an Jehovah im lo aibujuij in kajur eo an ear jibañ Job ñan an “lo Anij,” ak lo mol eo kin e. (Job 19:26) Menin ear kajimweik lemnak eo an. Ñe jej bõk nan in kajimwe ko jen Bible eo, jej aikwij mõkaj in kile bwid eo ad im kõmman oktak ko.

Kaddek “an Job Kijenmij”

Book in Job ej kwalok ilo alikar bwe ejjab Anij eo ej kõmman bwe armij ro ren eñtan. Ak ej Satan. An Anij kõtlok bwe nana en wõnmanlok ion lal ej kabellok juõn ien emõn ñan ad uake kajitõk eo kin tu ia eo jej jutak ie ikijen aitwerõk eo kin iroij bõtata eo an Jehovah im kin tiljek eo ad.

Einwõt Job, ro otemjej rej yokwe Jehovah naj melejoñe ir. Bwebwenato eo kin Job ej letok ñan kij liki eo bwe jemaroñ kijenmij. Ej kakememej kij bwe abañ ko rejamin bed ñan indio. “Kom ar roñ kin an Job kijenmij, im kom ar lo jemlok eo jen Iroij,” Jemes 5:11 ej ba. Jehovah ear kajerammõn Job kinke ear kejbãrok an tiljek. (Job 42:10-17) Juõn jerammõn elap emwij likit imad—mour indio ilo Paradise ion lal! Kin menin, einwõt Job, jen kate kij debij wõt ad tiljek.​—Dri Hibru 11:6.

[Kamelele eo itulal]

^ Book in Job ej kitibuj elõñlok jen 140 yiõ ko, ikõtan yiõ ko 1657 im 1473 B.C.E.

[Pija ko ilo peij 6]

Ta eo jemaroñ katak jen kijenmij eo an Job?