Hizaha raha an̈atiny

“Samy Hitondra Entan̈anany Aby Olo Tsiaraikiaraiky”

“Samy Hitondra Entan̈anany Aby Olo Tsiaraikiaraiky”

“Samy Hitondra Entan̈anany Aby Olo Tsiaraikiaraiky”

“Atsika tsiaraikiaraiky samby mbala hitsarainy Zan̈ahary erakany raha nataontsika.”​—ROMANINA 14:12.

1. Ino ma andraikitry tsy maintsy nataondro hebreo telo lahy in̈y?

 NISY manafolahy telo hebreo zay ta Babylony tan̈y, tsy maintsy nan̈ano fanapahankevitry niankin̈any fahin̈anandro. Iro tsy maintsy nifidy na iro hankohoko man̈oloan̈a sary be araiky, erakany raha takiny lalàn̈a amy toeran̈a io, sa iro tsy han̈eky han̈ano zen̈y ke hatsipy an̈aty lafaoro mirehitry mare. Efa tsisy fotoan̈a han̈ontanian̈a olo eky Sadraka, Mesaka, ndreky Abednego taminio, sady iro tsy mila man̈ano zen̈y aby. Tsy nisalasala foeky iro nivolan̈a karaha ty: “Tianay ho hainao panjaka fa, zahay tsy hanompo zan̈aharinao aby io, sady zahay tsy hivavaka amy bolongany sary volamena natsangananao io.” (Daniela 3:1-18) Iro hebreo telo lahy aby io nan̈ano andraikitrindro.

2. Azovy ma nanapakevitry tamy pilasiny Pilato, mikasiky raha hatao amy Jesosy Kristy? Afaka niala tamy raha zen̈y ma governera romanin̈y io?

2 Kadiriny 600 taon̈o tafaranizen̈y, nisy governera araiky zay naharen̈y fiampangan̈a natao tamy lelahy araiky. Izikoa fa nidinihiny afera io, hitany fa tsisy raha ratsy aby nataony lelahy io. Fa vahoaka ndraiky tsy karaha zen̈y. Tadiavindro hivonen̈a fo lelahy io. Governera io tseky tsy han̈eky fo antsendriky, fa avio izy nan̈eky raha nangatahiny vahoaka fo koa. Izy tsy nasaky nan̈ano andraikitrinany. Sady nanasa tan̈anany izy nivolan̈a: “Tsy zaho edy basy tomponandraikitry amy fahafatesany lelahy io ay!” Avio lelahy io namezany iro handeha hifantsihin̈y. Nambelany Pontio Pilato olo hafa hanapakevitry amy pilasinany momba raha hatao amy Jesosy Kristy, kanefa tokony andraikitrinany man̈ano raha zen̈y. Nata nanasa tan̈ana impiry Pilato, izy tsy afaka amy raha tsy rariny navoa Jesosy io.​—Matio 27:11-26; Lioka 23:13-25.

3. Nan̈ino tsy mila ambelantsika olo hafa hanapakevitry amy pilasintsika?

3 Ke anao ke? Akory ataonao lera anao mila mangala fanapahankevitry? Anao ma man̈ano karaha iro Hebreo telo lahy in̈y, sa ambelanao olo hafa hanapakevitry amy pilasinao? Mangala fanapahankevitry zen̈y tsiary ndraiky mora. Mila matotro tsarabe olo araiky vo hahavita han̈ano fanapahankevitry tsara. Raimandreny, ohatra, mila mangala fanapahankevitry tsara niny zanany mbala tsy ampy taon̈o. Marin̈y ndraiky fa izikoa amy raha araiky sarotro, avio maromaro raha mila dinihin̈y momba izio, mety tsy mora mangala fanapahankevitry. Kanefa izio nata sarotro karakory, izio tsy an̈isany “raha man̈avesatra” na raha manahiran̈a mety zarain̈y aminolo “matotro.” (Galatianina 6:1, 2) Izio andraikitrinolo tsiaraikiaraiky, fotony “atsika tsiaraikiaraiky samy mbala hitsarainy Zan̈ahary.” (Romanina 14:12) Baiboly mivolan̈a fa “samy hitondra entan̈anany aby olo tsiaraikiaraiky.” (Galatianina 6:5) Akory basy han̈anaovantsika fanapahankevitry tsara? Voanalohany, mila ikentsika fa atsika tsy mahavita ten̈a, baka io mila haintsika koa ino raha afaka man̈ampy atsika.

Raha ten̈a ilain̈y

4. Izikoa momba fan̈anaovan̈a fanapahankevitry, ino ma leson maventy azontsika baka amy raha nataonolo fivadiany voanalohany tan̈y?

4 Mbala vo nanomboko fo tantaranolombelon̈o, olo fivadiany voanalohany efa nan̈ano fanapahankevitry niteraka problemo maventy. Iro nifidy nihina tamy voany kakazo hahaizan̈a ny tsara ndreky ratsy in̈y. (Genesisy 2:16, 17) Ino ma nahavy iro nan̈ano zen̈y? Baiboly mivolan̈a: “Zahany man̈angy io voany kakazo io karaha mampitihina sady tsara zahan̈a oe. Izy nangala, baka io nihina. Iro fivadiany koa fa fanojy, namiany vadiny, nihina koa.” (Genesisy 3:6) Fitiavanten̈a fo nahavy Eva nan̈ano zen̈y. Ke nan̈ano karaha izy koa Adama. Vokany, niparitaka taminolo jiaby ota ndreky fahafatesan̈a. (Romanina 5:12) Misy leson maventy azontsika baka tamy raha nataony Adama ndreky Eva io: Olombelon̈o tsy mahavita ten̈a. Izikoa iro tsy man̈araka taridalan̈a baka amy Zan̈ahary, ho ratsy fo fanapahankevitry ataondro.

5. Karakory ma han̈amezany Jehovah taridalan̈a atsika, baka io ino raha mila ataontsika baka hahazo hatsaran̈a amizio?

5 Ravoravo mare atsika namezany Zan̈ahary Jehovah taridalan̈a! Soratra Masin̈y mivolan̈a fa “izikoa anao mivily ankavanan̈a na mivily ankavia, ho ren̈iny sofin̈inao volan̈a ty baka afaranao ao: “Ty lalan̈a ke areha.” (Isaia 30:21) Baiboly io volan̈a Zan̈ahary. Baka amizio ao izy mikoran̈a amintsika. Ke mila ianarantsika izio, amy zen̈y haintsika tsarabe ny marin̈y an̈atinizio ao. Izikoa tiantsika han̈ano fanapahankevitry tsara, atsika mila mihina ‘hanin̈y mahery [natao] ninolo matotro.’ Ke izio izikoa ampiasaintsika, atsika ‘hanan̈a fahaizan̈a misain̈y efa nizarin̈y han̈avaka ny tsara ndreky ratsy.’ (Hebreo 5:14) Hampiasa fahaizantsika misain̈y io atsika, lera fa man̈araka raha ianarantsika baka amy Volan̈a Zan̈ahary ao.

6. Karakory hahavy eritreritrintsika hiasa tsarabe?

6 Atsika namezan̈a eritreritry, ke izio ten̈a man̈ampy atsika izikoa fa hangala fanapahankevitry. Eritreritrintsika io afaka mitsara raha, ke mety ‘man̈amia tsin̈y atsika na tsy man̈amia tsin̈y atsika.’ (Romanina 2:14, 15) Fa baka izio hahavita hiasa tsara, izio mila ampiofanin̈y. Atsika mila mahay ny marin̈y an̈aty Volan̈a Zan̈ahary ao, baka io mila man̈araka raha ianarantsika. Izikoa eritreritrintsika io tsy nampiofan̈iny, mety hisy vokany aminany fombafomba ndreky raha fataonolo man̈odidin̈y atsika. Hamitaka atsika koa raha misy man̈odidin̈y atsika ndreky hevitrinolo hafa. Ke han̈ano akory ny hiafarany eritreritrintsika io, izikoa atsika manohy tsy mitandren̈y izio fo sady mandika fitsipikiny Zan̈ahary fo? Izio hanjary karaha “nitombohin̈y vy may be in̈y” ke efa tsy hiasa eky sady loso donto, karaha ataony hoditry navy nay feno holatra in̈y. (1 Timoty 4:2) Fa izikoa ndraiky eritreritrintsika io ampiofan̈intsika mifan̈araka amy Volan̈a Zan̈ahary, izio mety hatokisan̈a tsarabe.

7. Ino ma raha mila ataontsika izikoa tiantsika han̈ano fanapahankevitry tsara?

7 Ke izikoa tiantsika hahavita tsarabe andraikitrintsika, ke han̈ano fanapahankevitry tsara, atsika mila mahay ny marin̈y an̈aty Soratra Masin̈y ao ndreky man̈araka izio. Atsika tsy tokony ho mekimeky izikoa fa hanapakevitry. Mila mangala fotoan̈a tsarabe atsika hitadiavan̈a toro lalan̈a Zan̈ahary ndreky hampiasa eritreritrintsika amy fan̈arehan̈a izio. Izikoa efa voaofan̈a tsarabe karaha zen̈y eritreritrintsika io, atsika ho von̈ono fo izikoa fa asain̈y manapakevitry iô ny iô, karaha tamy Sadraka, Mesaka, ndreky Abednego in̈y. Arakarakany atsika mahaimatotro, atsika manjary hahay hanapakevitry tsarabe fo. Alo baka atsika handiniky lafindraha aroe man̈aboaka zen̈y.

Fidiana tsarabe kamaradinao

8, 9. a) Ino aby toro lalan̈a man̈aboaka fa atsika tsy tokotro hinaman̈a amy kamarady ratsy? b) Olo mifanerasera mivantan̈a fo ma tiany volan̈iny amy miaraka amy naman̈a ratsy io? Hazavà.

8 Karaha ty nisoratiny apostoly Paoly: “Anaro aza man̈eky ankadalainolo: Naman̈a ratsy mandrobaka fahazaran̈a tsara efa anan̈anaro.” (1 Korintianina 15:33) Jesosy nivolan̈a tamy pianatranany: “Anaro tsy an̈isany donia ty.” (Jaona 15:19) Hitantsika amy toro lalan̈a aby io, fa atsika tsy mila mikamarady aminolo pijangajanga, pangalatra, pigiaka toaka ndreky raha miramira amy zen̈y. (1 Korintianina 6:9, 10) Arakarakany atsika mahay Baiboly, hitantsika fa ratsy koa miaraka aminolo karaha zen̈y na amy filma zahavantsika amy tele zen̈y, na aminy ordinatera, na koa amy raha vakintsika amy boky. Ratsy koa miaraka aminolo “manitriky ny ten̈a maha izy izy” aminy Internet.​—Salamo 26:4.

9 Fa karakory ndraiky izikoa atsika mikamarady aminolo karaha mba tsy ratsy fitondranten̈a, kanefa tsy mino Zan̈ahary marin̈y io? Soratra Masin̈y mivolan̈a amintsika karaha ty: “Donia misy atsika ty ndraiky ambany fahifan̈any araiky ratsy in̈y.” (1 Jaona 5:19) Hitantsika baka amy zen̈y fa tsy olo manan̈a fiain̈ana baranahin̈y na koa maloto fitondranten̈a fo tsy tokotro ataontsika kamarady. Ke misy jery atsika izikoa olo tia Jehovah fo ataontsika naman̈a marikitry.

10. Ino han̈ampy atsika han̈ano fanapahankevitry tsara izikoa fa mifandray aminolo amy donia ty?

10 Atsika tsy irahin̈y hirafy aminolo amy donia ty. Sady raha zen̈y tsy ho vitantsika foeky. (Jaona 17:15) Tsy maintsy mifandray amindro atsika lera mandeha mitory amindro, lera mandeha lekoly na mandeha miasa. Iro Kristianin̈y manambady olo tsy Vavolombelon̈o io koa ten̈a mipetaka marikitry aminolo amy donia ty. Fa izikoa fa voaofan̈a tsara eritreritrintsika, ho azontsika fa tsy mitovy mikamarady marikitry aminolo amy donia ty ndreky voatery mifandray amindro nohony adidy ndreky andraikitry, fa tsy mihoatranizen̈y. (Jakoba 4:4) Ke ho vitantsika hangala fanapahankevitry tsara, na atsika han̈ano na tsy han̈ano raha hatao ambelany lera fianaran̈a, karaha ataony spaoro ndreky tsinjaka, na fety ndreky fiarahan̈a mihina ataony piaramiasa.

Fifidianan̈a asa

11. Ino raha voanalohany mila dinihintsika izikoa fa hifidy asa?

11 Atsika mila miasa baka han̈amezan̈a raha ilainy fianakavian̈antsika. (1 Timoty 5:8) Ho vitantsika han̈ano andraikitry zen̈y izikoa harehantsika tsarabe iro toro lalan̈a an̈atiny Baiboly ao. Voanalohany, mila dinihintsika raha momba asa io. Tsy mety man̈ano asa araiky manohan̈a raha efa volan̈iny Baiboly fa ratsy. Kristianin̈y tsy tokony han̈ano asa misy ifandraisany amy fanompoantsampy, halatra, fampiasan̈a lio amy fomba ratsy, na raha hafa tsy imboany Baiboly hatao. Atsika koa tsy tokotro havandy na hamitaka olo, nata sefontsika man̈iraka atsika han̈ano zen̈y.​—Asan’ny Apostoly 15:29; Apokalypsy 21:8.

12, 13. Ino koa raha hafa mila dinihintsika izikoa fa hifidy asa?

12 Fa karakory ndraiky izikoa asa io tsy mandika mivantan̈a lalàn̈any Zan̈ahary? Izikoa fa mahaimitombo fahaizantsika fahamarin̈ana ndreky fahaizantsika misain̈y, ho hitantsika fa misy raha hafa koa tsy maintsy mila dinihintsika. Karakory ziô, izikoa asa io misy ifandraisany amy raha tsy imboany Baiboly hatao? Ohatra, asa mangala appel-nolo, fa izy fo amy tany fan̈anaovan̈a loka. Mila dinihin̈y koa baka aia tany haviany vola han̈ifan̈a karama, ndreky aia tany iasan̈a. Ohatra, Kristianin̈y araiky miasa ten̈a ma tokony hikarama hipaindra leglizy, ke han̈ano raha hampandrosoan̈a fivavahan̈a diso?​—2 Korintianina 6:14-16.

13 Fa karakory ndraiky izikoa sefonao man̈ontany anao han̈eky sa tsy han̈eky han̈ano kontrà ipaindra legliziny fivavahan̈a diso? Amy zen̈y, mila dinihin̈y asa anao mba afaka mifidy tsy han̈ano izio, ndray anao piasa. Tsara dinihin̈y koa karakory hamaraozany asanao amizio. Akory fo basy momba asa tsy mifanohitry amy fitsipikiny Baiboly, karaha ataony faktera man̈atitry taratasy amy tany jiaby, ke tafiditry amy zen̈y tany ahitan̈a fitondranten̈a ratsy? Lera atsika hanapakevitry, mila mandiniky toro lalan̈a amy Matio 5:45 ao atsika. Tsara alain̈y onon̈o koa fa tsao fan̈anaovan̈a asa io isanandra isanandra io, mety hisy vokany aminy eritreritrintsika. (Hebreo 13:18) Ho vitantsika hangala fanapahankevitry tsara momba asa, izikoa atsika mampitombo fahaizantsika misain̈y, ndreky mampiofan̈a eritreritrintsika baka hahay han̈avaka ny tsara ndreky ratsy.

“Iritrireta izy amy raha jiaby ataonao”

14. Izikoa fa hanapakevitry, ino raha mila dinihintsika?

14 Fa karakory fo basy momba fanapahankevitry hafa? Ohatra, momba fanohizan̈a fianaran̈a ndreky han̈eky sa tsy han̈eky fitahan̈a sasany. Izikoa fa hanapakevitry, atsika mila mandiniky toro lalan̈a Baiboly ndreky mieritreritry akory fomba hampiharan̈a izio. Solomona, panjaka hendry taminy andrany Israely, nivolan̈a karaha ty: “Matokisa Jehovah amy fonao jiaby, fa aza mitoron̈o fahaizan̈anao. Iritrireta izy amy raha jiaby ataonao, ke hataony mandeha mahitsy fiain̈ananao.”​—Ohabolana 3:5, 6.

15. Ino raha ianarantsika baka amindro Kristianin̈y tamy taonjato voanalohany aby io, amy resaka fangalan̈a fanapahankevitry?

15 Matetiky, misy vokany aminolo hafa safidy ataontsika. Ke zen̈y mahavy izio mila dinihintsika tsarabe. Iro Kristianin̈y tamy taonjato voanalohany, ohatra, efa tsy voatery nifady hanin̈y tsy nimboany Lalàn̈any Mosesy nihoanin̈y. Ke iro afaka nifidy hihina hanin̈y sasany, nivolan̈iny Lalàn̈a fa maloto, izikoa tsisy antony hafa tsy tokony hihinanan̈a izio. Fa karaha ty nisoratiny apostoly Paoly momba henany biby mety efa nindesin̈y tamy tempoliny panompo sampy: “Ke izikoa baka aminy hanin̈y edy ampalahelo rahalahiko, sitrany zaho tsy hihina hena eky, fotony tsy tiako hampalahelo rahalahiko.” (1 Korintianina 8:11-13) Paoly nan̈iraka Kristianin̈y aby io mba tsy han̈ano raha mety handavo ny sasany, fa tokony hihevitry eritreritrindro fo. Fanapahankevitrintsika tsy tokony “hampalahelo” ny hafa.​—1 Korintianina 10:29, 32.

Mangataha fahendrena baka amy Zan̈ahary

16. Nan̈ino vavaka io man̈ampy atsika lera atsika mila mangala fanapahankevitry?

16 Vavaka io raha ten̈a man̈ampy atsika lera fa mangala fanapahankevitry. Jakoba pianatra Jesosy nivolan̈a karaha ty: “Izikoa misy aminaro tsendriky mahay man̈avaka ny tsara ndreky ratsy, izy tokony tsy voly hangataka amy Zan̈ahary, fotony izy tsy matity aminolo jiaby sady tsy mba man̈amia tsin̈y. Hamiany olo io raha angatahiny.” (Jakoba 1:5) Atsika afaka matoky Jehovah, ke mangataka aminany han̈amia atsika fahendrena ilain̈y hahavitan̈a mangala fanapahankevitry tsara. Izikoa koran̈intsika amy Zan̈ahary raha jiaby mampiasaloha atsika, avio atsika mangataka taridalan̈a aminany, fan̈ahy masin̈y han̈ampy atsika hahazo tsarabe dikany raha volan̈indro andininteny dinihintsika aby io. Izio koa han̈ampy atsika hahatsiaro andininteny hafa tsy azontsika onon̈o aby.

17. Akory mety han̈ampianolo hafa atsika lera atsika hangala fanapahankevitry?

17 Afaka man̈ampy atsika hahavita hangala fanapahankevitry koa iro Kristianin̈y matotro amy fiangonan̈a. Iro io fan̈amezan̈a tsara baka amy Jehovah. (Efesianina 4:11, 12) Afaka mangataka sosokevitry amindro atsika, intsaka eky lera atsika mila man̈ano fanapahankevitry maventy. Olo mahay tsarabe Soratra Masin̈y sady efa ela niain̈ana, afaka man̈ampy atsika hangala onon̈o toro lalan̈a hafa an̈aty Baiboly ao. Izio toro lalan̈a mety hisy vokany amy fanapahankevitry ataontsika ndreky han̈ampy atsika ‘hahay tsarabe raha ten̈a maventy.’ (Filipianina 1:9, 10) Kanefa, aza adin̈a fa atsika tsy tokony han̈ambela olo hafa hanapakevitry amy pilasintsika. Andraikitrintsika man̈ano raha zen̈y.

Tsara vokatrany fanapahankevitry miorin̈y amy Baiboly

18. Mety han̈ano karakory vokatrany fanapahankevitry tsara?

18 Tsy maintsy ho tsara fo ma vokatrany fanapahankevitry araiky, izikoa efa niritriretin̈y tsarabe ndreky miorin̈y amy toro lalan̈a Baiboly? Ia, mazava hoazy. Ndraikindraiky fo, mety tsy direkty hitondra hatsaran̈a amintsika fanapahankevitry araiky. Hainy Sadraka, Mesaka, ndreky Abednego fa mety hofoaty iro izikoa tsy mivavaka amy sary be io. (Daniela 3:16-19) Nipopohan̈a koa iro apostoly aby io, talohaniro navosotro, izikoa fa baka nivolan̈a tamy Fitsaran̈a An̈abo Jiosy fa Zan̈ahary fo tsy maintsy arehandro volan̈a, fa tsy olo, fotony izy pitondra iro. (Asan’ny Apostoly 5:27-29, 40) Baka io, “fotoan̈a tsy ampoizin̈y” io koa mety hisy vokany amy fanapahankevitry ataontsika. (Mpitoriteny 9:11) Ndray atsika efa nangala fanapahankevitry tsara, atsika mety mbala ho sahiran̈a fo. Kanefa, matokisa fa Jehovah han̈ampy atsika hahavita hiaritry, avio aminy hoavy, izy mbala hitahy atsika koa.​—2 Korintianina 4:7.

19. Karakory hahavitantsika hanan̈a korazy hangala fanapahankevitry tsara?

19 Ke izikoa atsika fa hangala fanapahankevitry, atsika mila mitady toro lalan̈a an̈atiny Baiboly, baka io mieritreritry karakory fomba mety hampiharan̈a izio. Ravoravo mare atsika namezany Jehovah fan̈ahy masin̈inany ndreky iro Kristianin̈y matotro an̈aty fiangonan̈a ao, mba han̈ampian̈a atsika! Alo ampiasaintsika tsarabe taridalan̈a ndreky fan̈ampian̈a aby zen̈y. Anò atsika hisy korazy han̈ano andraikitrintsika, ke hangala fanapahankevitry tsara.

Ino Raha Nianaranao Tato?

• Ino raha ten̈a ilain̈y izikoa tihan̈ano fanapahankevitry tsara?

• Nan̈ino ma fahamatoran̈a io misy vokany amy safidy ataontsika momba naman̈a?

• Ino ma raha maventy sasany tsy maintsy dinihintsika izikoa fa hanapakevitry momba asa?

• Ino raha namezany Jehovah atsika baka han̈ampy atsika hahay hanapakevitry?

[Fan̈ontanian̈a]

[Sary]

Misy fianaran̈a maventy azontsika baka tamy tsy fan̈arehany Adama ndreky Eva volan̈a Zan̈ahary

[Sary]

Mitadiava toro lalan̈a amy Baiboly ao alohany han̈ano fanapahankevitry maventy