Mwuun Kot​—Mi Tekia lon Mettoch Meinisin

JISES KRAIST a ereni nöün kewe chon käeö: ‘Iwe, epwe chok iei ussun ami iotek: Semem mi nonnom lang, itom epwe fel, muum epwe feito, letipom epwe pwonueta, won fonufan usun chok lon lang.’ (Mattu 6:9, 10) Iten ei iotek me ren chommong aramas, ewe Iotekin Ach Samol. A awewei met ewe Mwuun Kot epwe föri.

Iten Kot epwe pinilo ren ewe Mwu. A mmen lamot pwe ewe esiit mi chukuchukutä won iten Kot seni ewe fansoun Setan me aramas ra ü ngeni i, epwe wesilo. Pwapwaan aramas meinisin a alongolong won ar epinalo iten Kot me ar tipemecheres le anomuur fän an nemenem.—Pwarata 4:11.

Pwal och, Mwuun Kot a fisitä pwe ‘letipan epwe pwonueta, won fonufan usun chok lon lang.’ Iwe, ifa letipen Kot? Letipan pwe ewe chiechi lefiler me aramas, ewe chiechi Atam a pöütalo, epwe fis sefäl. Ewe Epinkepisom, Jiowa, a mochen pwe aramas mi pwüng repwe pwapwaesini eü paratis won fönüfan tori feilfeilo chök. Ewe paratis epwe fisitä fän nemenemen ewe Mwu. Ewer, Mwuun Kot epwe amoielo unusen ewe riäfföü a fisitä pokiten ewe tipisin Atam me epwe apwönüetä letipen Kot won fönüfan. (1 Jon 3:8) Ren enletin, ewe pworaus ussun ei Mwu me ekkewe mettoch epwe föri, ina ewe pworaus mi lamot seni meinisin lon ewe Paipel.

Ifa Ussun Mwuun Kot Mi Tekia Seni Meinisin?

Mwuun Kot eü nemenem mi manaman watte. Ewe soufos Taniel a pwäralo ngenikich amwararen ena mwu. Loom, loom, a oesini: “Ewe Koten läng epwe aüetä eu mwü . . . epwe ataela o arosala ekewe lusun mwü.” Pwal och, epwe sokko seni ekkewe mwuun aramas mi nemenem ren ekis chök fansoun. Mwuun Kot “epwe püsin nom tori feilfeilachök.” (Taniel 2:44) Pwal och, Mwuun Kot mi mürinnö seni ekkewe mwuun aramas lon mettoch meinisin.

Ewe Kingen Mwuun Kot A Mürinnö Seni Meinisin. Ekieki mwo ussun lapalapen ei King. Lon eü “tan” seni Kot, Taniel a küna pwe ewe Sou Nemenemen Mwuun Kot “a usun chök lapalapen eman nöün aramas.” Ra emmwenato i ngeni ewe Kot mi lapalap seni meinisin. “Iwe a angei an nemenem me lingan me mwün.” (Taniel 7:1, 13, 14) Ewe Messaia, Jises Kraist, ewe Nöün aramas. (Mattu 16:13-17) Jiowa Kot a seikatä Nöün we Jises pwe epwe Kingen Mwuun we. Lupwen a nonnom won fönüfan, Jises a ereni ekkewe Farisi mi föfföringaü: “Ewe Mwuun Kot a nom leimi,” weween pwe ewe King epwe nemenem lon ena Mwu a nom leir.—Luk 17:21, NW.

Iö lein aramas epwe nemenem ussun chök Jises? Jises a fen pwäratä pwe i emön Sou Emmwen mi unusen pwüng, mürinnö, me ur ren tong fän iten aramas. Ekkewe puken Kapas Allim ra äiti ngenikich pwe Jises emön mwän mi achocho, me kirökiröch, pwal  emön a eäni memmeef mi alollol. (Mattu 4:23; Mark 1:40, 41; 6:31-34; Luk 7:11-17) Pwal och, mwirin an manausefäl, Jises ese chüen tongeni mälo. Ese tufichingaü ussun chök aramas.—Aisea 9:6, 7.

Jises me chienan kewe ra nemenem seni eü leeni mi tekia seni meinisin. Lon än Taniel tan, a pwal küna pwe “ewe mwichen chon pin . . . repwe angei nemenem me ling.” (Taniel 7:27) Pwal ekkoch repwe eäni ewe wis king me samol fel ren Jises. (Pwarata 5:9, 10; 20:6) Ewe aposel Jon a mak ussur: “Iwe, ua nennengeni, o nengeni, ewe Lam a ukkuta won ewe chuk Saion, o ipuku-faik-me-ruanu ngerou aramas ra eti i . . . ir ekkewe ra fen kamoto seni fonufan.”—Pwarata 14:1-3.

Jises Kraist, ewe Lam, a wiseni ewe wis King. (Jon 1:29; Pwarata 22:3) Ena Chuuk Saion a liosuetä läng. a (Ipru 12:22) Jises me 144,000 chienan kewe ra nemenem seni läng. Mwa met ren tekian leenier! Pokiten ra nonnom läng, met ra küna a lapalap seni minne aramas ra küna won fönüfan. “Muun Kot” a pwal iteni “ewe muun lang” pokiten a nonnom läng. (Luk 8:10; Mattu 13:11) Esor och pisekin maun, pwal mwo nge kinsi pakutang, epwe tongeni efeiengaüa are ataielo ena mwu mi nonnom läng. Ese tongeni kkuf me epwe apwönüetä met Jiowa a fen akkota.—Ipru 12:28.

Mei wor chon tupuni Mwuun Kot mi pwüng won fönüfan. Met popun sia silei ena? Kol Fel 45:16 a apasa: “Kopwe forirelo pwe repwe samol won fonufan meinisin.” Weween pwe, Nöün Kot we epwe föri. (Kol Fel 45:6, 7; Ipru 1:7, 8) Jises Kraist epwe filatä ekkewe samol repwe tupuni i. Sia silei pwe repwe tuppwöl le apwönüetä alon an kewe kapasen emmwen. Pwal mwo nge ikenäi, ekkewe mwän mi lipwäköch mi eäni ewe wis elter lon ekkewe mwichefel ra käeö pwe resap lapalapen “samol” won chiener kewe chon lükü, nge repwe tümünüür, akinamwelor, me aururuur.—Mattu 20:25-28; Aisea 32:2.

Mei wor aramas mi pwüng repwe nonnom fän nemenien ewe Mwu. Ir mi limelimöch me pwüng me ren Kot. (An Salomon Fos 2:21, 22) A mak lon ewe Paipel: “Nge ir ekkewe mi mosonoson repwele fonueni ewe fonu, o repwe pwapwaesini chommongun ar pisek.” (Kol Fel 37:11) Ekkewe aramas mi nonnom fän nemenien ewe Mwu ra mosonoson, tipemecheres, me tipetekison. Ra akkomwa ekkewe mettochun ngün. (Mattu 5:3) Ra mochen föri minne mi pwüng me ra älleasochisi än Kot emmwen.

 Allükün Mwuun Kot mi mürinnö seni meinisin. Allükün ewe Mwu a feito seni Jiowa Kot. Rese pinei och mettoch mi mürinnö senikich nge ra efeiöchükich. (Kol Fel 19:7-11) Chommong aramas ra küna feiöch iei pokiten ra älleasochisi allükün Jiowa kewe. Ren chök awewe, ach älleasochisi alon ekkewe ffön seni Paipel fän iten ekkewe mwän pwüpwülü, ekkewe fin pwüpwülü, me ekkewe nau a amürinnölo manauen ewe famili. (Efisus 5:33–6:3) Ach älleasochisi ewe allük pwe sipwe ‘pwilitalong woch ewe riri itan tong,’ a amürinnölo ach chiechi ngeni aramas. (Kolose 3:13, 14) Sia wiliiti chon angang mi mürinnö me sia nöünöüöchü moni lupwen sia älleasochisi ekkewe allük lon Paipel. (An Salomon Fos 13:4; 1 Timoti 6:9, 10) Inisich a pöchökkül pokiten sise ünüpuch, lisowu mwääl, ünümi supwa, me äeä safeien opuchopuch.—An Salomon Fos 7:21-23; 23:29, 30; 2 Korint 7:1.

Mwuun Kot ewe mwu mi seikitä me ren Kot. Jises Kraist ewe King me chienan kewe sou nemenem meinisin repwe wisen amwöchatä än Kot kewe allük mi pwüng. Repwe ätittin mwen mesen Kot. Meinisin mi nonnom fän nemenien ei Mwu lon läng me fönüfan ra pwapwa le älleasochisi än Kot kewe allük. Fel ngeni Kot ewe mettoch mi lamot seni meinisin lon manauer. Ina popun, ewe Mwu ina wesewesen än Kot nemenem. Esor tipemwaramwar pwe ewe mwu epwe apwönüetä letipen Kot. Nge inet Mwuun Kot, are ewe Mwuun Messaia epwe poputä le nemenem?

Ewe Mwu A Nemenem

Än Jises kewe kapas a älisikich le weweiti inet ewe Mwu a poputä le nemenem. A apasa: “O ekkewe re Jentail repwe puratiu Jerusalem, tori fansoun ekkewe muun re Jentail repwe pwonueta.” (Luk 21:24) Jerusalem ewe eü chök telinimw won fönüfan a riri ngeni iten Kot. (1 King 11:36; Mattu 5:35) Weween än ekkewe mwu purätiu ena telinimw pwe ekkewe mwuun aramas repwe awesi än Kot nemenem won nöün kewe aramas ren och fansoun. Inet a poputä ei osukosuk?

Isikiel a ereni ewe säingonon king a mommot won än Jiowa leenien motun king lon Jerusalem: “Repwe angei senuk filifilin mökürom, pwal ewe mwärin king. . . . Esap chüen kaüsefal tori epwe war ätewe mine wesewesen an. Iwe, ngang üpwe awisa ngeni meinisin.” (Isikiel 21:25-27) Epwe pöüt seni ewe king mwarin we. Än Kot nemenem won Nöün kewe aramas epwe wesilo. Ena mettoch a fis lon 607 B.C.E. lupwen Papilon a ataielo Jerusalem. Atun “fansoun ekkewe muun re Jentail,” esap wor eü mwu mi tupuni Kot won fönüfan. Jiowa epwe ngeni Jises Kraist, ätewe “a wor ewe pwüngün nemenem,” ewe pöchökkülen king le muchuloon ena fansoun. Nge, ifa ttaman?

Lon ewe puken Taniel, sipwe älleani ei oesini: “Oupwe ukufi ewe irä o ataela, nge oupwe likitala popun me waran lon pwül, oupwe pwal föti ren selimächä me piras . . . lon ükükün fisu ier.” (Taniel 4:23) Ttamen ewe “fisu ier” a wewe chök ren ttamen “fansoun ekkewe muun re Jentail.”

Fän ekkoch ekkewe irä lon Paipel ra liosuetä aramas, sou nemenem, me mwu. (Kol Fel 1:3; Jeremaia 17:7, 8, Isikiel sopwun 31) “Aramasen fanüfan meinisin ra tongeni küna” ewe irä lon ewe oesini. (Taniel 4:11) Ina popun, ewe nemenem ei irä mi pöküpök me föfö a liosuetä a tori “unusen fanüfan meinisin,” weween pwe a wor an pöchökkül won ekkewe mwuun aramas meinisin. (Taniel 4:17, 20, 22) Ina popun, ewe irä a liosuetä än Kot we nemenem mi tekia seni meinisin, nge akkaewin an nemeni fönüfan. Ren och fansoun, ei nemenem a pwälo ren ewe Mwuun Israel. Ewe irä lon ewe oesini a pöküpökütiu me föfö ren mecha me kapa pwe esap märitä. Weween pwe, epwe wes än Kot nemenem won fönüfan mi liosutiu ren mwuun Israel. Ina met a fis lon 607 B.C.E. Nge än  Kot nemeni fönüfan esap wes tori feilfeilo. Ewe irä epwe föfö tori a wes “fisu fansoun.” Le muchuloon ena fansoun, Jiowa epwe ngeni Jises Kraist, ewe a wor an pwüng, ewe pöchökkülen nemenem. A ffat pwe ewe “fisu fansoun” a wewe chök me “fansoun ekkewe muun re Jentail.”

Ewe Paipel a älisikich pwe sipwe silei ttamen ewe “fisu fansoun.” A apasa pwe 1,260 rän a wewe ngeni “ukukun fansoun [eü fansoun] o ekkewe fansoun [ruu fansoun] o esop fansoun”—kapachalapan, ülüngät esop “fansoun.” (Pwarata 12:6, 14) Weween pwe ülüngät esop fansoun fän ruu, are fisu fansoun, a wewe ngeni 2,520 rän.

Lupwen sia älleani 2,520 rän seni 607 B.C.E., sipwe tori 600 B.C.E. Nge, ewe fisu fansoun a ttam seni ena. A chüen fiffis lupwen Jises a kapas ussun “fansoun ekkewe muun re Jentail.” Iwe, mei pwal wor weween ewe fisu fansoun. Me ren allükün ewe Paipel: “Eu ier epwe fän iten eu rän.” (Numperis 14:34; Isikiel 4:6) Weween pwe ekkewe fisu fansoun Kot esap angolong lon än aramas nemenem a wewe ngeni 2,520 ier. Ika sipwe älleani 2,520 ier seni 607 B.C.E., sipwe tori 1914 C.E. Ina ewe ier lupwen “fansoun ekkewe muun re Jentail,” are ewe fisu fansoun, a muchulo. Weween pwe Jises Kraist a popuetä le nemenem lon ewe wis Kingen än Kot we Mwu lon läng lon 1914.

‘Muum Epwe Feito’

Sipwe chüen iotek pwe ewe Mwuun Messaia epwe feito ussun chök Jises a äiti ngenikich lon ewe Iotekin Ach Samol, inaamwo ika a fen poputä le nemenem lon läng? (Mattu 6:9, 10) Ewer. A chüen mürinnö me pwüng ach sipwe tingor pwe ewe mwu epwe feito. Ekiselo chök Mwuun Kot epwe nemeni unusen fönüfan.

Mwa met ren watteen ekkewe feiöch aramas repwe pwapwaesini lupwen Mwuun Kot a nemeni fönüfan! Iei met a mak lon ewe Paipel: “Kot epwe pwisin nonnom rer, . . . I epwe tolu seni meser chonun meser meinisin, o esap chuen wor malo, esap pwal chuen wor kechiu, are akurang, are metek, pun ekkewe mettochun lom ra fen morelo.” (Pwarata 21:3, 4) Lon ena fansoun, “esap wor eman chon ewe fanü epwe apasa pwe a samau.” (Aisea 33:24) Ekkewe aramas mi apwapwai Kot repwe küna manau esemuch. (Jon 17:3) Lupwen sia witiwiti pwönüetään ekkewe oesini mi amwarar lon ewe Paipel, sipwe “kuttafichi lom an mu o an pung.”​—Mattu 6:33.

[Footnote]

[Ekis Pworous lon pekin taropwe 3]

Jiowa a awisa ngeni Jises Kraist ewe wis Kingen Mwuun we

[Sasing lon pekin taropwe 4]

2,520 ier

October 607 ◀ B.C.E. C.E. ▸ October 1914

606 1⁄4 ier 1,913 3⁄4 ier

“Fansoun ekkewe muun re Jentail” a poputä lon 607 B.C.E. me a muchulo lon 1914 C.E.

[Sasing lon pekin taropwe 6]

Ekkewe aramas mi nonnom fän nemenien Mwuun Kot repwe pwapwaesini chommong feiöch