Bai na kontenido

Bai na kontenido

“Nan A Konvoká e Sanedrin”

“Nan A Konvoká e Sanedrin”

“Nan A Konvoká e Sanedrin”

E SUMO saserdote i e gobernantenan hudiu tabata man na kabes. Kiko nan por a hasi pa plakia tur e konmoshon ku tabatin rònt di Hesukristu? Nan a logra ku el a ser ehekutá, pero awor Hesus su disipelnan tabata kana papia rònt Yerusalèm ku el a resusitá. Kon nan por a silensiá su disipelnan? Pa tuma un desishon, e sumo saserdote huntu ku su asistentenan a “yama e Konsilio huntu,” [“konvoká e Sanedrin,” NW] e korte supremo di e pueblo hudiu.—Echonan 5:21.

Den Israel di promé siglo, gobernadó romano Ponsio Pilato tabatin outoridat supremo. Pero kon e Sanedrin i Pilato a traha huntu? Kon leu nan kada un su outoridat a yega? Ken a forma e Sanedrin i kon e tabata funshoná?

Kon e Sanedrin A Desaroyá

E palabra griego tradusí komo “Sanedrin” ta nifiká literalmente “kai sinta ku.” Esei tabata un término general pa un asamblea òf un reunion. Den tradishon hudiu, por lo general e tabata referí na un korte òf kuerpo hudisial religioso.

Eskritornan di e Talmut, ku a ser kompilá durante e siglonan despues di e destrukshon di Yerusalèm na aña 70 di nos era, a deskribí e Sanedrin komo un kuerpo ku tabata eksistí pa hopi tempu kaba. Nan a pensa ku semper el a konsistí di ekspertonan ku tabata bini huntu pa debatí riba puntonan di e lei hudiu, i ku e ta data for di tempu ku Moisés a konvoká 70 ansiano pa yud’é dirigí Israel. (Numbernan 11:16, 17) Historiadónan ta rechasá e teoria aki. Nan ta bisa ku ta despues ku Israel a bin kai bou di e dominio di Persia, algu ku a parse e Sanedrin di promé siglo a kuminsá desaroyá. Ademas, segun nan, e konsepto ku e Talmut tabatin di e kuerpo aki komo un akademia di eksperto ta parse mas e asambleanan rabíniko di siglo 2 i 3 ku e Sanedrin di promé siglo. Pues, na ki tempu e Sanedrin a ser formá?

Beibel ta revelá ku e eksiliadonan ku a regresá Huda for di Babilonia na aña 537 promé ku nos era tabatin un sistema di gobernashon na nivel nashonal. Nehemias i Esdras ta menshoná prens-, ansiano-, noble- i gobernantenan—tal bes e kuminsamentu di loke den futuro a bira e Sanedrin.—Esdras 10:8; Nehemias 5:7.

E periodo ku a transkurí entre e tempu ku a kompletá e Skritura Hebreo i e tempu ku a skirbi e Evangelio di Mateo tabata un periodo di hopi disturbio pa e hudiunan. Na aña 332 promé ku nos era, Alexander e Grandi a tuma kontròl riba Hudea. Despues di Alexander su morto, Hudea a bin kai bou di dos di e reinonan griego di su imperio; promé bou di e dinastia di e tolomeonan i despues bou di e seléusidonan. Den relatonan tokante e dominio seléusido, ku a kuminsá na aña 198 promé ku nos era, nos ta haña e promé referensia na un senado di e hudiunan. Probablemente e asamblea aki tabatin outoridat limitá, pero el a duna e hudiunan e sintimentu ku ta nan tabata goberná nan mes.

Na aña 167 promé ku nos era, e rei seléusido Antioko IV (Epifanes) a purba imponé kultura griego riba e hudiunan. El a profaná e tèmpel di Yerusalèm dor di sakrifiká riba su altar un porko na Zeus. Esaki a provoká un rebelion durante kua e makabeonan a libra nan mes for di e gobernashon seléusido i a establesé e dinastia hasmoneo. * Na mesun tempu, e eskribanan i e fariseonan—lidernan di e masa ku a respaldá e rebelion—a haña mas poder den e gobernashon di nan nashon, lokual a pone e klase saserdotal pèrdè sierto outoridat.

E Sanedrin, manera e Skritura Griego ta deskribié, a kuminsá haña forma. Lo el a bira un konseho nashonal di gobernashon i e korte supremo pa interpretashon di lei hudiu.

Balansa di Poder

Den promé siglo, Hudea tabata den man di Roma. Sin embargo, e hudiunan tabatin sierto libertat. E polítika di Roma tabata pa duna e nashonnan bou di su dominio e derecho pa skohe nan mes forma di gobernashon. P’esei, ofisialnan romano no tabata mete den e tareanan ku kortenan lokal tabata efektuá, i asina nan a evitá problemanan ku por a surgi pa motibu di diferensianan di kultura. E idea tabata pa promové pas i e lealtat di e pueblonan di su provinsianan dor di permití nan sigui ku nan mes kustumbernan i básikamente goberná nan mes. Fuera di nombra i baha e sumo saserdote—kende tabata presidente di e Sanedrin—i kobra impuesto, e romanonan no tabata intervení den asuntu di e hudiunan a ménos ku nan propio soberania i interesnan a rekerí esaki. Manera a sali na kla den e huisio kontra Hesus, ta parse ku Roma so tabatin e outoridat di duna pena di morto.—Juan 18:31.

Pues e Sanedrin tabata manehá mayoria asuntu interno di e hudiunan. E tabatin ofisialnan pa arestá hende. (Juan 7:32) Kortenan mas abou a husga kasonan sivil i krímennan menor sin interferensia romano. Ora e kortenan mas abou no por a yega na un desishon den un kaso, nan tabata manda e kaso pa e Sanedrin. E sentensianan di e Sanedrin tabata definitivo.

Pa por a keda ku su outoridat, e Sanedrin tabatin ku mantené pas den Hudea i sostené e gobernashon romano. Pero si e romanonan a haña e sospecho ku e Sanedrin a kometé sierto fayonan polítiko, nan tabata intervení i tuma e medidanan ku nan a haña ta apropiá. Un ehèmpel di esei tabata e aresto di apòstel Pablo.—Echonan 21:31-40.

Miembronan di e Korte

E Sanedrin tabatin 71 miembro—e sumo saserdote i 70 hòmber prominente di e nashon. Den tempu di e romanonan e tabata konsistí di noblenan di e klase saserdotal (prinsipalmente saduseo), aristokratnan laiko i eskribanan eksperto di e partido dje fariseonan. E aristokratnan di e klase saserdotal, apoyá pa laikonan prominente, a dominá e korte. * Miéntras e saduseonan tabata mas konserbadó, e fariseonan tabata mas liberal i tabata prinsipalmente hende komun ku tabatin hopi influensia riba e pueblo. Segun e historiadó Hosefo, e saduseonan no tabata gusta kumpli ku e eksigensianan di e fariseonan. Pablo a probechá di e rivalidat i e diferensianan den kreensia ku tabatin entre e gruponan aki ora el a defendé su mes dilanti e Sanedrin.—Echonan 23:6-9.

E echo ku e Sanedrin tabata konsistí prinsipalmente di aristokrat ta nifiká ku probablemente e miembronan tabata permanente i ku ora un puesto a bira vakante, e miembronan eksistente tabata nombra un miembro nobo. Segun e Mishna, miembronan nobo mester tabata “saserdote, levita i israelita kende nan yu muhénan tabata permití pa kasa ku saserdotenan,” esta, hudiu ku por a presentá un registro genealógiko ku a proba di kua famia nan a bini. Siendo ku e korte supremo a supervisá e sistema hudisial di henter e pais, ta parse lógiko ku ta e hòmbernan ku tabatin un bon reputashon den e kortenan mas abou lo a haña promoshon pa tuma asiento den e Sanedrin.

Área di Outoridat

E hudiunan tabatin hopi rèspèt pa e Sanedrin, i huesnan den e kortenan mas abou tabata obligá na aseptá su desishonnan, sino nan lo a haña pena di morto. E korte tabata okupá su mes prinsipalmente ku e kualifikashonnan di e saserdotenan i ku asuntunan ku tabatin di haber ku Yerusalèm, su tèmpel i e adorashon ku tabata rindi einan. De echo, e Sanedrin tabatin outoridat sivil solamente riba Hudea. Pero dor ku e Sanedrin tabata e outoridat supremo pa interpretá e Lei, el a ehersé tambe outoridat moral den e komunidatnan hudiu na otro partinan di mundu. Por ehèmpel, e sumo saserdote i su konsilio a instruí lidernan di e snoanan na Damasko pa koperá ku e aresto di e siguidónan di Kristu. (Echonan 9:1, 2; 22:4, 5; 26:12) Ademas, e hudiunan ku a bishitá Yerusalèm pa e fiestanan probablemente a regresá nan pais ku e dekretonan di e Sanedrin.

Segun e Mishna, e Sanedrin so tabatin e outoridat pa atendé asuntunan di importansia nashonal, pa atendé ku huesnan ku a desafiá su desishonnan i pa husga profetanan falsu. Hesus i Esteban a aparesé dilanti e korte akusá komo blasfemadó, Pedro i Juan komo konspiradó kontra e nashon, i Pablo komo un persona ku a profaná e tèmpel.—Marko 14:64; Echonan 4:15-17; 6:11; 23:1; 24:6.

Huisio di Hesus i Su Disipelnan

Ku eksepshon di riba sabat i dianan santu, tur dia e Sanedrin tabata reuní pa tuma desishon, for di ora di e sakrifisio di mainta te na ora di e ofrenda di atardi lat. Nan tabata husga kasonan solamente durante oranan di dia. Siendo ku tabata dikta sentensia di morto te e dia despues di e huisio, no tabata trata e kasonan ei bispu di un sabat òf dia di fiesta. Tabata spièrta esnan ku a para komo testigu fuertemente tokante e seriedat di drama sanger inosente. P’esei, e huisio ku nan a tene anochi kontra Hesus—i e sentensia ku nan a dikta—na kas di Kaifas bispu di un dia di fiesta tabata ilegal. Pa kolmo, e huesnan mes a buska testigu falsu i a konvensé Pilato pa laga ehekutá Hesus.—Mateo 26:57-59; Juan 11:47-53; 19:31.

Segun e Talmut, e huesnan ku a sirbi den kasonan di pena di morto tabata trata na skapa un akusado i a tuma nan tempu pa analisá e pruebanan kuidadosamente. Pero ni Esteban, i promé kuné ni Hesus, no a risibí un huisio asina. Esteban su defensa dilanti e Sanedrin a hiba na su morto na man di un grupo di hende ku a piedr’é mata. I si no tabata pa e romanonan ku a intervení, apòstel Pablo tambe lo a wòrdu matá bou di sirkunstansianan similar. De echo, huesnan di e Sanedrin a traha un kòmplòt pa mat’é.—Echonan 6:12; 7:58; 23:6-15.

Pero ta parse ku por lo ménos un par di miembro di e korte ei tabata hòmbernan di prinsipio. E gobernante hudiu hóben ku a papia ku Hesus probablemente tabata miembro di e Sanedrin. Ounke e rikesa di e hòmber ei tabata un opstákulo p’e, e mester tabatin bon kualidatnan ya ku Hesus a invit’é pa bira Su siguidó.—Mateo 19:16-22; Lukas 18:18, 22.

Miedu di loke otro huesnan por a pensa lo a pone Nikodemo, “un gobernante di e hudiunan,” bishitá Hesus ora tabata skur. Asina mes, Nikodemo a defendé Hesus dilanti e Sanedrin, puntrando: “Akaso nos Lei ta husga hende sin tend’é promé i sin sa kiko e ta hasi?” Mas despues Nikodemo a trese “un meskla di mirra i álue” pa prepará e kurpa di Hesus pa entiero.—Juan 3:1, 2; 7:51, 52; 19:39.

Hosé di Arimatea, otro miembro di e Sanedrin, a tuma un kurashi i pidi Pilato e kurpa di Hesus i a pon’é den e graf nobo ku e tabatin. Hosé tabata “spera e reino di Dios,” pero miedu di e hudiunan a strob’é di identifiká su mes komo un disipel di Hesus. Tòg, mester duna mérito na Hosé pasobra e no a vota na fabor di e kòmplòt di e Sanedrin pa laga mata Hesus.—Marko 15:43-46; Mateo 27:57-60; Lukas 23:50-53; Juan 19:38.

E miembro di e Sanedrin, Gamaliel, a duna e otro huesnan e konseho sabí pa laga e disipelnan di Hesus na pas. El a bisa: “Asta boso por haña boso ta bringa kontra Dios.” (Echonan 5:34-39) Kiko a stroba e korte supremo di rekonosé ku Hesus i su disipelnan tabatin e respaldo di Dios? En bes di rekonosé e milagernan di Hesus, e Sanedrin a rasoná: “Kiko nos ta hasi? Pasobra e hòmber aki ta hasi hopi milager. Si nos lag’é sigui asina, tur hende lo kere den dje, i e romanonan lo bin i kita tantu nos lugá komo nos nashon.” (Juan 11:47, 48) Set pa poder a korumpí e hustisia di e korte supremo hudiu. Asina tambe, en bes di alegrá ora Hesus su disipelnan a kura hende, e lidernan religioso tabata “yen di envidia.” (Echonan 5:17) Eigenlijk komo hues, nan lo mester tabata hòmbernan temeroso di Dios i hustu, pero mayoria di nan tabata korupto i desonesto.—Eksodo 18:21; Deuteronomio 16:18-20.

Huisio Divino

Debí ku Israel a desobedesé e Lei di Dios i a rechasá e Mesias, Yehova finalmente a rechasá e nashon komo su pueblo skohí. Na aña 70 di nos era, e romanonan a destruí e stat di Yerusalèm i su tèmpel i a pone fin na henter e sistema di kosnan hudiu, i ku tempu, na e Sanedrin mes tambe.

Yehova su Hues nombrá, Hesukristu, lo determiná si kualke miembro di e Sanedrin di promé siglo ta meresé un resurekshon i ken entre nan a peka kontra e spiritu santu. (Marko 3:29; Juan 5:22) Nos por ta sigur ku den tumamentu di e desishonnan ei, Hesus lo aktua ku hustisia perfekto.—Isaias 11:3-5.

[Nota]

^ par. 9 Pa loke ta e makabeonan i e hasmoneonan, wak E Toren di Vigilansia di 15 di novèmber 1998, página 21-4, i 15 di yüni 2001, página 27-30.

^ par. 16 Ora Beibel ta papia di “saserdotenan prinsipal,” e ta referí na e sumo saserdote koriente i esnan ku den pasado a sirbi komo tal i tambe na miembronan di e famianan ku a bini na remarke pa okupá futuro posishonnan mas haltu di e saserdosio.—Mateo 21:23.