Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

Kwalok Yokwe Im Kautiej Ilo Am Debij Loõm

Kwalok Yokwe Im Kautiej Ilo Am Debij Loõm

Kwalok Yokwe Im Kautiej Ilo Am Debij Loõm

“Jabrewõt iami en yokwe lio belen im einwõt e; im bareinwõt lio en mijõk leo belen.” —DRI EPESÕS 5:33.

1, 2. Ta kajitõk eo eaorõk aolep ri belele ro rej aikwij kajitõk ibbeir make, im etke?

 TA ELAÑE kwar bõk juõn men in letok im rar jeje ion: “Kwon Kejbãrok E bwe En Jab Jorrãn.” Ewi wãwen am naj kar watõk men in letok in am? Emol kwonaj kar lukkun kejbãrok e bwe en jab jorrãn. Ta kin men in letok eo kin mour in belele?

2 Kõrã in Israel eo ejako belen, etan Naomi, ear ba ñan limaro Orpah im Ruth: “Jeova en lewoj [“juõn men in lewõj ñan yuk,” NW] bwe komro lo kakije, jabrewõt iami iloan mweo imõn leo belen.” (Rut 1:3-9) Ikijen juõn kõrã ri belele emõn, Bible eo ej ba: “Mweo im mweiuk ko, men in jolit jen ro jemeir; a juõn kõra belen im e jelalokjen, jen Jeova.” (Jabõn Kennan Ko 19:14) Elañe emwij am mare, kwoj aikwij watõk eo beleõm einwõt juõn men in letok jen Anij. Ewi wãwen am jerbal ibben men in letok eo Anij ear lewõj ñan yuk?

3. Ta nan in kakabilek eo an Paul ri belele lõmaro im limaro rej aikwij bokake?

3 Ke ear jejelok ñan Ri Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn, ri jilek Paul ear ba: “Jabrewõt iami en yokwe lio belen im einwõt e; im bareinwõt lio en mijõk leo belen.” (Dri Epesõs 5:33) Jen lale kin ewi wãwen ri belele lõmaro im limaro remaroñ bokake nan in kakabilek in ikijen wãwen air konono.

Kwon Ekkõl Wõt kin Men Eo “Enana”

4. Ewi wãwen loõn armij emaroñ jelet armij ro ilo wãwen eo emõn ak nana?

4 Ri jeje Bible eo James ej ba bwe loõn armij “enana” im “epoison.” (James 3:8) James ear jelã kin katak in eaorõk: Lo eo enana ej kajorrãn armij. Ejelok bere bwe, ear jelã kin jabõn kennan eo ilo Bible me ej keidi nan ko rejjab joij ñan “wã ko an juõn jãji.” Ilo oktan, ejja jabõn kennan eo wõt ej ba bwe “loen dri meletlet, ej mour emõn.” (Jabõn Kennan Ko 12:18) Emol, nan ko remaroñ jelet kij ilo juõn wãwen ekajur. Remaroñ kaburomõj, ak remaroñ kejmour. Ewi wãwen nan ko am remaroñ jelet eo beleõm? Elañe kwar kajitõk ibben eo beleõm kajitõk in ewi wãwen enaj kar uak?

5, 6. Ta men ko rej kõmman bwe en bin an jet debij loir jen air konono nan ko rekõmetak?

5 Elañe nan ko rekõmetak rej jino ejaak jidik kin jidik ilo mour in belele eo am, kwomaroñ kakõmõnmõnlok. Bõtab, kwoj aikwij kate yuk ñan am kõmmane men in. Etke? Mokta, jejjab wãppen. Kin ad jolet jerawiwi men in ewõr kilan ilo wãwen ad lemnak kin men ko im konono ibben don. “Elañe jabrewõt e jab tibñil ilo nan,” Jemes ear je, “e in armij ewãppen im ej maroñ in drebdribije aolepen enbwinin bareinwõt.”​—Jemes 3:2.

6 Ijellokin jab wãppen eo ad, wãwen mour eo an family eo jej iminene kake emaroñ jelet wãwen ad jab kajerbal loõd ilo jimwe. Jet ian armij ro rar rittolok ilo family ko me ro jemeir im jineir “re lej, . . . re jab kamanwa, r’awia.” (2 Timote 3:1-3) Ekkã an walok bwe ajiri ro rej rittolok ilo wãwen mour rot in, ir bareinwõt renaj kwalok ejja kadkad kein wõt ñe rej ritto. Emol bwe, mour ilo jab wãppen im rittolok ilo wãwen mour rot in ejjab kamaroñ kij ñan ad konono ilo jõkkar. Ilo ad jelã kin men kein, enaj jibañ kij melele kin etke ebin an jet debij loir jen air konono nan ko rekõmetak.

Jab ‘Konono Nae Armij Otemjej’

7. Kar ta melelen nan ko an Peter ke ear ba ñan Ri Christian ro bwe ren “jolok . . . konono nae otemjej”?

7 Jekdon ta un eo, ñe juõn ri belele ej kajerbal nan in kalõkatip ko ñe ej konono ibben eo belen ej kalikar bwe ejjab yokwe im kautiej e. Eñin unin, Peter ear rejañ Ri Christian ro bwe ren “jolok . . . konono nae otemjej.” (1 Piter 2:1) Nan in Greek eo rej ukõte “konono nae otemjej” ej einlok wõt ad ‘buuk armij ro kin nan in kajirere ko.’ Elukkun jejjet an kwalok kin tokjen ko renana rej waloktok jen juõn lo eawia!

8, 9. Ta eo emaroñ walok jen ad kajerbal nan in kajirere ko, im etke ri belele ro ren kejbãrok ir jen air kõmman eindein?

8 Meñe kajirere ejjab juõn bwid ekanuij lap, ak lemnak mõk kin ta eo emaroñ walok ñe juõn emaan ak kõrã ri belele ej kajirere kake eo belen. Ñe ej jiroñ eo belen im ba bwe ebinawia, ejowan, ak ekibbon, men in ej kalikar bwe ej watõke einwõt juõn armij ejelok tokjen! Ejjab juõn men in yokwe ñan ad kõmman men in. Im ta kin nan in kalaplap ko me rej kwalok kin likjap ko an eo belen? Ejjab ke bwe nan kein einwõt “Kwo rumij ien otemjej” ak “Kwojjab roñjake iõ aolep ien” rej nan in kalaplap ko? Alikar bwe nan kein renaj kaillu e. Elaplok jen men in, juõn akwel eurur emaroñ walok.​—Jemes 3:5.

9 Bwebwenato ko ewõr kajirere ie ej kõmman bwe en wõr inebata ilo mour in belele eo, im men in emaroñ bõktok tokjen ko renana bareinwõt. Jabõn Kennan Ko 25:24 ej ba: “Emõnlok jokwe ilo juõn jabõn kejenwan, jen iben juõn kõra e jememe ilo juõn im elap.” Emol, jemaroñ ba eindein kin leo belen eo ekin akwel. Jidik kin jidik, nan in kajirere ko jen leo ak lio ri belele emaroñ kajorrãn mour in belele eo air, im bõlen kamakit eo belen bwe en lemnak bwe ejjab yokwe e. Alikar, elap an aorõk bwe jen debij loõd. Ak ewi wãwen jemaroñ kõmman men in?

‘Kawieik Loõd’

10. Etke eaorõk bwe jen lale wãwen ad kajerbal loõd?

10 Jemes 3:8 ej ba, “Ejelok armij ej maroñ in kawieik lo.” Mekarta, einwõt juõn rittõr ion horse eo ej likit kein dãbdebije ilo loñin horse bwe en bokake e, eindein jej aikwij katakin kij ñan debij ak kawieik loõd. “Elañe jabrewõt armij ej lemnok eor men in kabuñ iben, ke e jab drebdribije loin a ej mõke etaoik buruen, ejelok tokjen men in kabuñ eo iben.” (Jemes 1:26; 3:2, 3) Nan kein rej kwalok bwe wãwen am kajerbal loõm ej juõn men elap an aorõk. Ejjab jelet kõtan eo am ibben eo beleõm wõt; ak ej bareinwõt jelet kõtan eo am ibben Jehovah Anij.​—1 Piter 3:7.

11. Ewi wãwen ad maroñ bõpraik juõn abañ jen an laplok ñan juõn akwel eurur?

11 Kwo meletlet elañe kwoj lale ekijkan am konono ibben eo beleõm. Elañe juõn melejoñ ej walok ikõtamiro, kwon kate yuk ñan kadiklok abañ eo. Lemnak kin ta eo ear walok ilo mour eo an Isaac im lio belen, Rebekah, ekkar ñan Jenesis 27:46–28:4. “Im Rebeka e ar ba ñõn Aisak, I mõk in mour kin limaro nejin Het: elañe Jekob ej bõk belen ian limaro nejin Het, einwõt nejin dri enin, ewi tokjen aõ mour ñõn iõ?” Ejelok ilo Bible ej ba bwe Isaac ear uak ilo juõn wãwen elej. Jen an eindein, ear jilkinlok Jacob nejin ñan juõn jikin etolok ñan an kabukõt juõn belen eo ej yokwe Anij im ejamin unjen buromõj ñan Rebekah. Ak ta elañe juõn abañ ej walok ikõtan juõn emaan im lio belen. Jen am naruõn eo beleõm emõnlok bwe kwon konono wõt kin abañ eo. Ilo wãwen in emaroñ bõprae juõn abañ edik jen an laplok wõt ñan juõn akwel eurur. Ñan wanjoñok, jen am ba, “Kwojjab karõk ien ñan am bed ibba!” enaj emõnlok am ba, “Enaj lukkun emõn ibba elañe jemaroñ kalaplok ien arro bed ibben don.” Lemnak kin abañ eo , im jab armij eo. Kate yuk bwe kwon jab lale kin wõn eo ejimwe im wõn eo ebwid. Dri Rom 14:19 ej ba, “Inem jen lor men in ainemõn ko, im men ko je maroñ in kalek dron kaki.”

En Jako Jen Kom ‘Meo Otemjej, Im Illu, Im Konono Nae’

12. Ñan kejbãrok wãwen ad kajerbale loõd, ta eo jej aikwij jar kake, im etke?

12 Elõñlok men ko ej kitibuj aikwij eo ñan ad debij wõt loõd jen ad lale kin ta eo jej ba. Emol bwe, okran nan ko ad ej buruõd im jab loñid. Jesus ear ba: “Armij emõn jen mweiuk emõn ilo buruen ej kwalok men eo emõn; im armij enana jen mweiuk enana ilo buruen ej kwalok men eo enana: bwe jen eobrõk buru, loñin ej konono.” (Luk 6:45) Kin men in, ñan kejbãrok wãwen ad kajerbal loõd, jemaroñ aikwij jar einwõt David: “Kwon kõmõnmõn buruõ erreo ilo ña, O Anij; im kõkal aõ ejime iloan.”​—Sam Ko 51:10.

13. Ewi wãwen meo otemjej, libõpne, im illu remaroñ tellok ñan airwaro im konono nae?

13 Paul ear rejañ Ri Ephesus ro bwe ren kejbãrok ir jab jen nan ko renana wõt ak jen eñjake ko rej bed ilikiir bareinwõt. Ear je: “En joko jen kom meo otemjej, im libõpne, im illu, im airwaro, im konono nae, kab kakitõtõ otemjej.” (Dri Epesõs 4:31) Lale bwe, mokta jen an kar konono kin “airwaro, im konono nae,” Paul ear konono kin “meo otemjej, im libõpne, im illu.” Ej illu eo eurur iloan juõn armij im ej waloktok ilo konono eo emeo. Inem jej aikwij kajitõkin kij make: ‘Ij debiji ke juõn jitõb emeo im illu ilo buruõ? Ij einwõt ke juõn armij “e libõpne an illu”?’ (Jabõn Kennan Ko 29:22) Elañe ej eindein ibbam, kwon jar ñan Anij im bõk jibañ ñan am anjo ion lemnak rot kein im kwalok jatõr bwe kwon jab airwaro. Sam Ko 4:4 ej ba “Komin wurirrir im jab jerawiwi; komin konono ilo buruemi ion kiniemi im kejeklokjen.” Elañe kwoj lemnak bwe illu ilo buruõm enaj laplok ilo alikar iman mejen armij im enaj jako am jatõr, kwon lor nan in kakabilek eo ilo Jabõn Kennan Ko 17:14: “Inem emõn likit likarek, bwe en ejelok akwail.” Kwon kõttar jidik mae ien ejako am illu.

14. Ewi wãwen ellotan emaroñ jelet mour in belele eo?

14 Ejjab bidodo ñan ad jolok airwaro im illu, elaptata ñe ej waloktok jen juõn lemnak “emeo” ekkar ñan Paul. Nan in Greek eo me Paul ear kajerbale ijin ej kwalok kin juõn “jitõb in ellotan me ejjab kõnan kamadmõde abañ eo ikõtan don” im ‘juõn jitõb in kijirãt eo ej kememej wõt kin bwid ko an armij eo juõn bwe en kajorrãn e.’ Jet ien illu nae don emaroñ einwõt juõn worwor ikõtan leo im lio ri belele, im emaroñ to an bed. Juõn jitõb in ellotan emaroñ walok ñe rejjab kamadmõde abañ eo. Ak ejelok tokjen ñan debij wõt jitõb rot in. Bwid eo emwij an walok. Elañe emwij ad jeorlok juõn bwid jej aikwij melokloke. Yokwe “e jab lemnok nana.”​—1 Dri Korint 13:4, 5.

15. Ta eo enaj jibañ ro me ekkã air kanejnej bwe ren ukõt wãwen air konono?

15 Ta elañe ekkã an kar family eo am kanejnej im kwoj iminene wõt ñan kiõ? Kwomaroñ kõmman oktak ko ikijen men in. Emwij am kar likit joñan ko ilo elõñ wãwen ko an mour im beek bwe kwojamin le jen joñan eo elañe kwoj aikwij kõmman men ko ilo juõn wãwen. Ewi joñan eo kwonaj likite ñe ej jelet wãwen am konono? Kwonaj bõjrak ke mokta jen am kanejnej? Kwonaj lor ke ta eo Dri Epesõs 4:29 ej ba: “Ejelok nan etton en waloktok jen loñimi.” Men in ej melelen bwe kwoj aikwij “wutik armij eo mokta kab jerbal ko an. Im kom ar kõnõk armij ekãl, kõkãl e ñõn jelalokjen im ilo wãwen Eo e ar kõmõnmõne.”​—Dri Kolosse 3:9, 10.

Ri Belele Ro Rej Aikwij Konono Ibben Don kin Abañ ko Air

16. Etke ikõñ wõt ñe ej wõr abañ emaroñ kajorrãn mour in belele eo?

16 Ejelok jabdewõt men emõn enaj tõbrak ak emaroñ walok elap jorrãn ñe leo im lio ri belele rejjab konono ibben don. Men in ejjab melelen bwe ej juõn wãwen kajeik eo belen, kinke emaroñ walok jen buromõj ak juõn jitõb in ebwer. Ak, ñe rejjab konono ibben don wãwen in ej kalaplok airwaro eo im ejjab namejelan abañ eo ikõtairro. Einwõt an juõn kõrã ri belele ba, “ñe kimij bar jino konono ibben don kimij jab bwebwenato kin abañ eo.”

17. Ta eo Ri Christian ro ewõr abañ ilo mour in belele eo air rej aikwij kõmmane?

17 Ñe abañ ko ikõtan leo im lio rej wõnmanlok wõt, ejjab bidodo kamadmõdi. Jabõn Kennan Ko 15:22 ej ba: “Ijo ejelok bebe [ikõtan armij ro rej ebake don], emwij kajitokjen lemnok ko mokta; a ijo elõñ dri bebe, emwij kabin lemnok ko.” Kwoj aikwij jijet ibben eo beleõm im bwebwenato kin abañ eo ikõtamiro. Inem, kwon roñjake kin aolepen am lolãtãt im buruõm kin ta eo mõttam ej ba. Elañe ebin amiro kõmmane men in, kwon kebak elder ro ilo congregation eo an Christian. Rej jelã kin Bible eo im ewõr air iminene in jerbale kien ko an. Armij rein rej einwõt juõn “jikin tilekek jen kõto, im juõn kein tõrak jen lañ eo.”​—Aiseia 32:2.

Kwomaroñ Bõk Anjo ion Abañ Eo

18. Ta abañ eo book in Dri Rom 7:18-23 ej konono kake?

18 Jej aikwij kate kij ñan ad debiji loõd. Jej aikwij kwalok jatõr ilo makitkit ko ad bareinwõt. Ke ear kamelele kin melejoñ ko ear jelmae, ri jilek Paul ear je: “Bwe I jela bwe ilo ña, ilo kõniekiõ, emõn e jab jokwe: bwe kõnan ej ber iba, a in kõmõn men eo emõn e jab ber iba. Bwe men eo emõn I kõnan, I jab kõmõne: a nana eo I jab kõnan, eñin ij kõmõne. A elañe ij kõmõn men eo I jab kõnan, e jab ña ij kõmõne, a jerawiwi eo ej jokwe ilo ña.” Kinke “kien jerawiwi eo ej ber ilo [rad],” ekkã ad kõnan kalõkatip armij kin loõd im mõttan ko jet mõttan enbwinid. (Dri Rom 7:18-23) Bõtab, jej aikwij anjo ion abañ in, im kin jibañ eo an Anij jenaj maroñ lo tõbrak.

19, 20. Ewi wãwen joñok eo an Jesus emaroñ jibañ lõmaro im limaro ri belele bwe ren debij loir?

19 Ilo mour in belele eo ewõr yokwe im kautiej ie, rejamin kajerbal nan in kalõkatip im kanejnej ko. Lemnak kin joñok eo an Jesus Christ kin men in. Jesus ear jab kajerbal nan in kajirere ko ibben ri kalor ro an. Ilo boñin eo eliktata in an mour ion lal bareinwõt, ke ri kalor ro an rar akwel kin wõn iair rar utiejtata, Nejin Anij ear jab kauweik ir. (Luk 22:24-27) “Man ro,” Bible eo ej ba, “komin yokwe limaro belemi, einwõt Kraist e ar bareinwõt yokwe eklisia, im mõke lelok E kin e.”​—Dri Epesõs 5:25.

20 Bõtab, ta kin lio ri belele? Ej aikwij “mijõk [ak kautiej] leo belen.” (Dri Epesõs 5:33) Elañe juõn kõrã ri belele ej kautiej leo belen enaj ke lamõj ñan e, im kanejnej e? “A I kõnan bwe komin jela bwe bõran jabrewõt man Kraist; im bõran kõra man; im bõran Kraist Anij.” (1 Dri Korint 11:3) Limaro ri belele rej aikwij kõttãik ir ñan bõrair einwõt Christ ej kõmman eindein ñan eo Bõran. (Dri Kolosse 3:18) Meñe ejelok jabdewõt armij emaroñ kajeoñe Jesus ilo wãppen, ñe jej kate kij ñan “anõke jenkwon ne ko neen” enaj jibañ lõmaro im limaro ri belele bwe ren anjo ion tarinae eo ñan kajerbal loõd ilo jab jimwe.—1 Piter 2:21.

Ta Eo Kwar Katak Kake?

• Ewi wãwen juõn lo enana emaroñ kajorrãn mour in belele eo?

• Etke ebin debij loõd?

• Ta eo ej jibañ kij ñan konono ilo jimwe?

• Ta eo kwoj aikwij kõmmane ñe ewõr abañ ko ilo mour in belele eo am?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija eo ilo peij 12]

Elder ro rej lelok jibañ eo ej wawa ion Bible eo