Toon liefde en respect door je tong te beheersen
Toon liefde en respect door je tong te beheersen
„Laat . . . ieder van u afzonderlijk zijn vrouw zo liefhebben als zichzelf; de vrouw daarentegen moet diepe achting voor haar man hebben.” — EFEZIËRS 5:33.
1, 2. Welke belangrijke vraag moet iedereen die getrouwd is zichzelf stellen, en waarom?
STEL dat je een mooi verpakt cadeau krijgt met een kaartje eraan: „Voorzichtig! Breekbaar”. Hoe zou je met zo’n pakje omgaan? Je zou er vast alles aan doen om te voorkomen dat het zou beschadigen. Hoe staat het met de gave van het huwelijk?
2 De Israëlitische weduwe Naomi zei tegen de jonge vrouwen Orpa en Ruth: „Moge Jehovah u een schenking doen, en vindt een rustplaats, ieder in het huis van haar man” (Ruth 1:3-9). De bijbel zegt over een goede echtgenote: „Het erfdeel der vaderen is een huis en vermogen, maar een beleidvolle vrouw is van Jehovah” (Spreuken 19:14). Als je getrouwd bent, dien je je partner als een cadeau van God te bezien. Hoe ga je om met het geschenk dat God je gegeven heeft?
3. Welke raad van Paulus dienen huwelijkspartners op te volgen?
3 De apostel Paulus schreef aan christenen in de eerste eeuw: „Laat . . . ieder van u afzonderlijk zijn vrouw zo liefhebben als zichzelf; de vrouw daarentegen moet diepe achting voor haar man hebben” (Efeziërs 5:33). Laten we eens zien hoe huwelijkspartners deze raad kunnen opvolgen als het om hun spraak gaat.
„Een weerspannig, schadelijk ding”
4. Hoe kan de tong een kracht ten goede of ten kwade zijn?
4 Volgens de bijbelschrijver Jakobus is de tong „een weerspannig, schadelijk ding, vol dodelijk gif” (Jakobus 3:8). Jakobus was zich bewust van een uiterst belangrijk feit: een tong die niet beheerst wordt, kan enorme schade aanrichten. Ongetwijfeld kende hij de bijbelse spreuk waarin onbezonnen woorden met „de steken van een zwaard” vergeleken worden. In tegenstelling daarmee zegt diezelfde spreuk: „De tong van de wijzen is genezing” (Spreuken 12:18). Woorden kunnen dus een krachtige uitwerking hebben. Ze kunnen pijn doen maar ook genezend werken. Welk effect hebben jouw woorden op je huwelijkspartner? Wat zou je partner antwoorden als je hem of haar dat zou vragen?
5, 6. Welke factoren maken het voor sommigen moeilijk hun tong te beheersen?
5 Mocht kwetsende taal jullie huwelijk binnengeslopen zijn, dan kun je de situatie verbeteren. Maar dat gaat niet vanzelf. Waarom niet? Een eerste hinderpaal is het onvolmaakte vlees. De overgeërfde zonde heeft een negatieve invloed op de manier waarop we over elkaar denken en met elkaar spreken. Jakobus schreef: „Indien iemand in woorden niet struikelt, die is een volmaakt man, in staat om ook zijn gehele lichaam in toom te houden.” — Jakobus 3:2.
6 Behalve menselijke onvolmaaktheid speelt ook iemands achtergrond een rol in het onjuiste gebruik van de tong. Sommigen komen uit gezinnen waarin de ouders „niet ontvankelijk [waren] voor enige overeenkomst, . . . zonder zelfbeheersing, heftig” (2 Timotheüs 3:1-3). Vaak vertonen kinderen die in zo’n omgeving opgroeien, als ze eenmaal volwassen zijn dezelfde trekken. Natuurlijk is onvolmaaktheid of een gebrekkige opvoeding geen excuus voor kwetsende taal. Maar met die factoren in gedachten begrijpen we beter waarom het voor sommigen zo moeilijk is hun tong te beheersen en anderen niet te krenken.
’Weg met elke vorm van laster’
7. Wat bedoelde Petrus toen hij christenen aanspoorde ’elke vorm van laster weg te doen’?
7 Wat ook de oorzaak is, het gebruik van kwetsende taal in een huwelijk zou op een gebrek aan liefde en respect voor de partner kunnen duiden. Terecht gaf Petrus christenen de aansporing: ’Weg dus met elke vorm van laster’ (1 Petrus 2:1, Groot Nieuws Bijbel). Volgens een bijbels handboek betekent het Griekse woord dat met „laster” of „achterklap” vertaald is, „beledigende taal” en brengt het de gedachte over van ’op mensen schieten met woorden’. Beslist een treffende beschrijving van de uitwerking van een onbeheerste tong!
8, 9. Wat kan het gevolg zijn van beledigende opmerkingen, en waarom moeten huwelijkspartners die vermijden?
8 Beledigende taal lijkt misschien niet zo erg, maar kijk eens wat er gebeurt als een echtgenoot of echtgenote dat soort taal bezigt. Door de ander uit te schelden voor dom, lui of egoïstisch, plak je hem of haar als het ware een etiket op — en nog wel een heel denigrerend etiket! Dat is beslist wreed. En hoe staat het met boute beweringen over de zwakke punten van de ander? Uitspraken als „Je bent ook altijd te laat” of „Je luistert nooit naar me” zijn toch gewoon overdreven? Daarmee drijf je de ander zonder meer in de verdediging. En dat kan weer tot verhitte discussies leiden. — Jakobus 3:5.
9 Gesprekken die doorspekt zijn met beledigende opmerkingen leiden tot spanningen in een huwelijk, en ook dat kan ernstige gevolgen hebben. Spreuken 25:24 zegt: „Beter is het te wonen op een hoek van een dak dan met een twistzieke vrouw, ofschoon in een gemeenschappelijk huis.” Hetzelfde kan natuurlijk gezegd worden van een twistzieke man. Sarcastische opmerkingen van een van beide partners zullen de relatie geleidelijk uithollen omdat de ander zich waarschijnlijk onbemind voelt en misschien zelfs het idee krijgt dat het onmogelijk is van hem of haar te houden. Het is dus belangrijk de tong te beheersen. Maar hoe doe je dat?
’Houd de tong in toom’
10. Waarom is het belangrijk de tong te beheersen?
10 „De tong”, zegt Jakobus 3:8, „kan geen mens temmen.” Toch moeten we, net zoals een ruiter een toom gebruikt om de bewegingen van zijn paard te controleren, ons best doen onze tong in toom te houden. „Indien iemand meent een vormelijke aanbidder te zijn en toch zijn tong niet in toom houdt, maar zijn eigen hart blijft bedriegen, diens vorm van aanbidding is waardeloos” (Jakobus 1:26; 3:2, 3). Uit die woorden blijkt dat het wel degelijk iets uitmaakt hoe je je tong gebruikt. Het is niet alleen van invloed op je verhouding met je huwelijkspartner, maar ook op je verhouding met Jehovah God. — 1 Petrus 3:7.
11. Hoe kan worden voorkomen dat een meningsverschil ontaardt in ruzie?
11 Het is verstandig erop te letten hoe je tegen je partner praat. Mochten er spanningen ontstaan, probeer die dan te verminderen. Genesis 27:46–28:4 beschrijft een situatie die zich voordeed in het leven van Isaäk en zijn vrouw, Rebekka. „Rebekka [zei] voortdurend tot Isaäk: ’Ik heb een afschuw gekregen van mijn leven wegens de dochters van Heth. Indien Jakob ooit een vrouw neemt uit de dochters van Heth zoals dezen uit de dochters van het land, wat heb ik dan nog aan mijn leven?’” We lezen nergens dat Isaäk nors reageerde. In plaats daarvan zond hij hun zoon Jakob op pad om een godvrezende vrouw te zoeken die Rebekka niet zo gauw verdriet zou bezorgen. Stel dat een echtpaar een verschil van mening heeft. Door van de beschuldigende jij-vorm over te stappen op de ik-vorm — een subtiel verschil — kan voorkomen worden dat een klein meningsverschil ontaardt in een knetterende ruzie. Waarom zou je bijvoorbeeld in plaats van „Je hebt nooit tijd voor me!” niet zeggen: „Ik wou dat we meer tijd met elkaar konden doorbrengen”? Concentreer je niet zozeer op de persoon, maar op het probleem. Weersta de neiging uit te zoeken wie er gelijk heeft. Romeinen 14:19 zegt: ’Streef de dingen na die de vrede bevorderen en de dingen die tot opbouw van elkaar dienen.’
’Laat wrok en drift en boosheid varen’
12. Waar moeten we om bidden als we onze tong willen beheersen, en waarom?
12 Bij het beheersen van de tong komt meer kijken dan oppassen met wat we zeggen. Per slot van rekening zijn onze woorden eerder een product van ons hart dan van onze mond. Jezus zei: „Een goed mens brengt uit de goede schat van zijn hart het goede voort, maar een goddeloos mens brengt uit zijn goddeloze schat voort wat goddeloos is; want uit de overvloed des harten spreekt zijn mond” (Lukas 6:45). Om je tong te leren beheersen, moet je daarom misschien net als David bidden: „Schep in mij zelfs een zuiver hart, o God, en leg in mij een nieuwe, standvastige geest.” — Psalm 51:10.
13. Hoe kunnen „wrok en drift en boosheid” tot schelden of vloeken leiden?
13 Paulus drong er bij de Efeziërs op aan niet alleen kwetsende taal maar ook de achterliggende gevoelens te vermijden. Hij schreef: „Laat alle wrok en drift en boosheid varen, alle geschreeuw en gevloek, en alle kwaadaardigheid” (Efeziërs 4:31, De Nieuwe Bijbelvertaling). Merk op dat Paulus het eerst over „wrok en drift en boosheid” had voordat hij „geschreeuw en gevloek” noemde. Vaak zoekt de woede die in iemands binnenste kookt zijn uitweg in gevloek en getier. Vraag je dus af: Koester ik bitterheid en wrok in mijn hart? Ben ik „tot woede geneigd”? (Spreuken 29:22) Als dat zo is, bid God dan om hulp om die neiging te overwinnen en zelfbeheersing te oefenen, zodat je woede-uitbarstingen kunt voorkomen. Psalm 4:4 zegt: „Raakt in beroering, maar zondigt niet. Zegt wat gij te zeggen hebt, in uw hart, op uw bed, en zwijgt.” Als je voelt dat je begint te koken en bang bent dat je je zelfbeheersing zult verliezen, volg dan de raad op uit Spreuken 17:14: „Verwijder u . . . vóórdat de ruzie is uitgebroken.” Loop even weg totdat het gevaar geweken is.
14. Welke invloed kan wrok op een huwelijk hebben?
14 Het valt niet mee iets aan woede en drift te doen, vooral als het voortspruit uit wat Paulus „wrok” of „kwaadaardige bitterheid” noemde. Het Griekse woord dat Paulus gebruikte, is wel gedefinieerd als het kenmerk van een ’haatdragende geest die van geen verzoening wil weten’ en als een ’wrok die een lijst bijhoudt van onrechtvaardigheden’. Soms hangt er tussen man en vrouw een dichte mist van vijandigheid, die daar heel lang kan blijven hangen. Kille minachting kan ontstaan als een grief niet helemaal wordt weggenomen. Maar wrok koesteren om dingen die geweest zijn, is zinloos. Wat gebeurd is, kan niet ongedaan gemaakt worden. Een onrecht dat vergeven is, kan ook maar het beste vergeten worden. Liefde „rekent het kwade niet aan”. — 1 Korinthiërs 13:4, 5.
15. Wat zal degenen die gewend zijn ruwe taal te gebruiken, helpen hun taalgebruik te veranderen?
15 Wat moet je doen als je bent opgegroeid in een gezin waarin ruwe taal gewoon was, en je gewend bent zulke taal te gebruiken? Je kunt veranderen. Je hebt jezelf ook op andere terreinen van het leven al restricties opgelegd omdat je een bepaald gedrag per se wilt vermijden. Waar wil je dus de grens leggen als het om je taalgebruik gaat? Zul je beledigende en schampere opmerkingen voortaan inslikken? Je wilt je vast richten naar Efeziërs 4:29, waar staat: „Laat geen verdorven woord uit uw mond voortkomen.” Daarvoor moet je ’de oude persoonlijkheid met haar praktijken afleggen en je bekleden met de nieuwe persoonlijkheid, die door middel van nauwkeurige kennis wordt vernieuwd naar het beeld van Degene die ze schiep’. — Kolossenzen 3:9, 10.
De noodzaak van ’vertrouwelijke gesprekken’
16. Waarom doet ’stommetje spelen’ een huwelijk geen goed?
16 Het heeft weinig zin — en soms is het zelfs schadelijk — als huwelijkspartners zich hullen in een ijzig stilzwijgen. Het is niet eens altijd bedoeld om de partner te straffen; het kan ook een uiting zijn van frustratie of ontmoediging. Maar niet meer met elkaar praten verhoogt enkel de spanning en helpt niet echt om het bestaande probleem op te lossen. Zoals een vrouw zei: „Als we eenmaal weer beginnen te praten, reppen we met geen woord over het probleem.”
17. Wat moeten christenen met huwelijksproblemen doen?
17 Wanneer er langdurige spanningen zijn in een huwelijk, is er maar één oplossing. Spreuken 15:22 zegt: „Plannen zijn tot mislukking gedoemd waar geen vertrouwelijk gesprek is, maar in de veelheid van raadgevers komt iets tot stand.” Je moet er met je partner voor gaan zitten en de zaak bespreken. Luister in elk geval naar je partner zonder je geest en je hart af te sluiten. Waarom zou je als dat onmogelijk lijkt, niet de hulp inroepen van de ouderlingen in de gemeente? Ze kennen de bijbel en hebben ervaring in het toepassen van bijbelse beginselen. Zulke mannen zijn „als een wijkplaats voor de wind . . . en een schuilplaats voor de slagregen”. — Jesaja 32:2.
Je kunt de strijd winnen
18. Welke strijd wordt in Romeinen 7:18-23 beschreven?
18 Het kost moeite om onze tong in toom te houden. Hetzelfde geldt voor onze daden. De apostel Paulus schreef over de strijd die hij moest voeren: „Ik weet dat er in mij, dat wil zeggen in mijn vlees, niets goeds woont; want het vermogen om te wensen is wel bij mij aanwezig, doch niet het vermogen om dat wat voortreffelijk is uit te werken. Want het goede dat ik wens, doe ik niet, maar het slechte dat ik niet wens, dat beoefen ik. Indien ik nu doe wat ik niet wens, bewerk ík het niet meer, maar de zonde die in mij woont.” Vanwege „de wet der zonde, die in [onze] leden is”, zijn we geneigd onze tong en andere delen van ons lichaam verkeerd te gebruiken (Romeinen 7:18-23). Maar we moeten daartegen vechten, en met Gods hulp kunnen we de strijd winnen.
19, 20. Hoe kan Jezus’ voorbeeld mannen en vrouwen helpen hun tong in toom te houden?
19 In een relatie die wordt gekenmerkt door liefde en respect is geen ruimte voor onbezonnen en kwetsende woorden. Denk aan het voorbeeld dat Jezus Christus in dat opzicht gaf. Jezus slingerde zijn discipelen nooit beledigingen naar het hoofd. Zelfs op de laatste avond van zijn aardse leven, toen zijn apostelen erover ruzieden wie onder hen de grootste was, voer de Zoon van God niet tegen hen uit (Lukas 22:24-27). De bijbel geeft mannen de aansporing: „Blijft uw vrouw liefhebben, evenals ook de Christus de gemeente heeft liefgehad en zich voor haar heeft overgeleverd.” — Efeziërs 5:25.
20 Hoe staat het met vrouwen? De vrouw „moet diepe achting voor haar man hebben” (Efeziërs 5:33). Zou een vrouw die haar man respecteert, tegen hem tekeergaan en hem uitschelden? „Ik wil . . . dat gij weet dat het hoofd van iedere man de Christus is”, schreef Paulus. „De man is op zijn beurt het hoofd van de vrouw en God het hoofd van de Christus” (1 Korinthiërs 11:3). Vrouwen moeten onderworpen zijn aan hun hoofd zoals Christus dat is aan zíȷ́n Hoofd (Kolossenzen 3:18). Hoewel geen enkel onvolmaakt mens Jezus volmaakt kan navolgen, worden mannen en vrouwen door hun best te doen om ’nauwkeurig in zijn voetstappen te treden’, geholpen de strijd tegen verkeerd gebruik van de tong te winnen. — 1 Petrus 2:21.
Overzichtsvragen
• Hoe kan een tong die niet beheerst wordt, een huwelijk schaden?
• Waarom is het moeilijk de tong in toom te houden?
• Wat helpt ons onze tong te beheersen?
• Wat moet je doen als er spanningen in je huwelijk zijn?
[Studievragen]
[Illustratie op blz. 24]
Ouderlingen bieden op de bijbel gebaseerde hulp